1. Aby zakwalifikować roszczenia do postępowania grupowego należy je uśrednić, co strona powodowa uczyniła zarówno w pozwie jak i jego modyfikacji. Brak bowiem takiego uśrednienia roszczeń powodowałby podważenie w ogóle sensu prowadzenia postępowania grupowego, gdyż sąd musiałby badać szczegółowo i indywidualnie przypadek każdego poszkodowanego w celu ustalenia rzeczywistej wartości jego roszczenia, co równie dobrze może robić w postępowaniu indywidualnym. Jedną zaś z korzyści płynących z postępowania grupowego jest to, że sąd bada okoliczności sprawy łącznie w stosunku do wszystkich członków grupy, przez co postępowanie może być prowadzone szybciej i efektywniej.
2. Orzecznictwo jednomyślnie podkreśla, że szkoda w postaci utraconych korzyści musi być wykazana przez poszkodowanego z tak dużym prawdopodobieństwem, że w świetle doświadczenia życiowego uzasadnia przyjęcie, iż utrata spodziewanych korzyści rzeczywiście nastąpiła. Od szkody w postaci lucrum cessans należy odróżnić pojęcie szkody ewentualnej, przez którą rozumie się „utratę szansy uzyskania pewnej korzyści majątkowej”. Różnica wyraża się w tym, że w wypadku lucrum cessans hipoteza utraty korzyści graniczy z pewnością, a w wypadku szkody ewentualnej prawdopodobieństwo utraty korzyści jest zdecydowanie mniejsze. Przyjmuje się, że szkoda ewentualna nie podlega naprawieniu.
3. Konstrukcja przepisów dotyczących klauzul niedozwolonych nie dopuszcza dokonania tzw. redukcji utrzymującej skuteczność. Nie ma zatem możliwości dokonania korekty abuzywnego postanowienia umownego, to jest zmiany jego treści w taki sposób, aby postanowienie to nie stanowiło już postanowienia niedozwolonego.
4. Sam fakt, że roszczenie dochodzone jest w postępowaniu grupowym, nie zwalnia od wykazania faktu i wysokości poniesionej szkody indywidualnie w odniesieniu do każdego z członków grup i podgrup. Za podstawę taką (…) nie może bowiem służyć art. 2 ust. 1 u.d.p.g. Dyspozycja tego przepisu skierowana jest bowiem do powoda i tyczy się sposobu formułowania roszczenia, nie zaś do sądu obligując go do „zryczałtowania” zasądzanych kwot. Co więcej, jakiekolwiek „zryczałtowane” odszkodowanie byłoby równoznaczne z wprowadzeniem nieznanej w łączącym strony stosunku prawnym kary umownej. Uwzględnienie roszczeń poszczególnych członków grupy uzależnione było zatem od wykazania w toku postępowania, że faktycznie ponieśli oni szkodę, w wysokości co najmniej odpowiadającej wysokości szkody dochodzonej w postępowaniu. Nie ma tu miejsca na jakiekolwiek „szacunkowe” kwoty, które miałyby naprawiać poniesioną przez nich szkodę.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy i Własności Intelektualnej w składzie:

Przewodniczący: SSO (del.)  Arkadiusz Ziarko

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2021 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa (…) Polska sp. z o.o. z siedzibą w W. przeciwko (…) Limited z siedzibą w N. (Cypr) o ochronę praw autorskich i pokrewnych w postępowaniu grupowym

1. Postępowanie grupowe wykazuje szereg istotnych różnic w stosunku do zwykłego postępowania cywilnego. Przede wszystkim odmienny jest przebieg postępowania, przesłanki dopuszczalności postępowania oraz zakres spraw cywilnych, które mogą zostać rozpoznane w postępowaniu grupowym, ukształtowanie strony podmiotowej, zasad określenia wynagrodzenia pełnomocnika, szczególnych wymogów dotyczących treści pozwu, jak również szereg odmienności formalnych związanych z prowadzeniem postępowania grupowego. Wszystkie te różnice powodują, że nie jest możliwe zastosowanie wprost wszystkich przepisów k.p.c., które nie zostały wyłączone na mocy przepisu art. 24 ust. 1 u.d.p.g. Prowadzi to do konkluzji, że również do postępowań wszczętych przed dniem 1 czerwca 2017 r. należy przepisy k.p.c. stosować odpowiednio.
2. Przepis art. 24 ust. 1 u.d.p.g. nie wyłączał nigdy, pomimo kilkukrotnych nowelizacji, stosowania art. 193 k.p.c. Z uwagi na wagę tego przepisu, wykluczenie ze stosowania przepisów sąsiadujących, tj. art. 194-196 k.p.c. oraz brak zmian w tym zakresie przy dokonywaniu kolejnych nowelizacji należy uznać, że była to świadoma decyzja ustawodawcy. Stosowanie tego przepisu nie wyłączają również w sposób definitywny odrębności postępowania grupowego. W związku z tym należało przyjąć, że co do zasady modyfikacja powództwa rozpoznawanego w postępowaniu grupowym jest dopuszczalna.
3. Ustawa nie przewiduje szczególnego trybu rozstrzygania kwestii dopuszczalności objęcia nowych roszczeń postępowaniem grupowym. W konsekwencji należy stosować odpowiednio przepisy odnoszące się do żądań zgłoszonych w pozwie.

Przewodniczący: SSA Marzena Miąskiewicz (spr.)

Sędziowie: SSA Teresa Mróz, SSA Grażyna Kramarska

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2021 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Powiecie (…) przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeń Życie Spółce akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:        SSA Marzena Miąskiewicz

Sędziowie:                   SSA Teresa Mróz, SSA Grażyna Kramarska

po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2021 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Powiecie (…)

przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeń Życie Spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XXIV Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:       SSO Paweł Pyzio

Sędziowie:                 SSO Agnieszka Bedyńska-Abramczyk, SSO del. Krzysztof Tarapata (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2020 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów Miasta Stołecznego W.

przeciwko Towarzystwu Ubezpieczeń (…) Spółka Akcyjnej z siedzibą we W.

o zapłatę i ustalenie

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział II Cywilny w składzie:

Przewodniczący:         SSO Marcin Polakowski (spr.)

Sędziowie:                    SSO Magdalena Antosiewicz

SSO Sylwia Urbańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 listopada 2020 r.

sprawy z powództwa reprezentanta grupy Miejskiego Rzecznika Konsumentów w S. działającego na rzecz [dane 39 członków grupy]

przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o ustalenie

1. Pojęcie „postępowanie rozpoznawcze” ma inne znaczenie na gruncie ustawy o postępowaniu grupowym niż w typowych sprawach cywilnych. W tym bowiem przypadku odnosi się ono także do rozpoznania wniosku powoda o dopuszczenie postępowania grupowego oraz o objęcie tym postępowaniem określonych osób. W tym zatem przypadku postępowanie rozpoznawcze ma zadecydować, czy w określonych w pozwie granicach dopuszczalne jest postępowanie grupowe, a także czy osobom objętym wykazem składanym przez reprezentanta grupy przysługuje status członka grupy (art. 13 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym).
2. Sąd tej oceny dokonuje na mocy wskazań zawartych w ustawie, jeżeli natomiast sąd dopuści postępowanie grupowe, to właściwe postępowanie rozpoznawcze (merytoryczne) toczy się już na podstawie k.p.c., z wyłączeniem jedynie tych przepisów, o których mowa w art. 24 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Ustawa ta bowiem nie wprowadza żadnych szczególnych rozwiązań, jeżeli chodzi o fazę merytorycznego rozpoznania sprawy grupowej, która następuje po uprawomocnieniu się postanowienia o ustaleniu składu grupy (art. 17 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym). Jedyny przepis, który dotyczy merytorycznej fazy postępowania grupowego, to art. 21 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym regulujący treść wyroku zapadającego w postępowaniu grupowym
3. 2 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym ma charakter procesowy. W żaden sposób nie można uznać, aby przepis ten miał charakter materialnoprawny. Nie można uznać, że sam wymóg ujednolicenia wysokości dochodzonych roszczeń pieniężnych ułatwia prowadzenie postępowania grupowego w jego merytorycznej fazie. Nadal bowiem w tym postępowaniu powód musi udowodnić wysokość dochodzonych roszczeń pieniężnych na rzecz każdego członka grupy indywidualnie.

1. Za dopuszczalną uznać należy możliwość złożenia oświadczenia o przystąpieniu do grupy również przed publikacją ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego. Oświadczenie takie nie może jedynie zostać złożone przez członka grupy bezpośrednio sądowi z pominięciem reprezentanta grupy.
2. Sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej, choćby adresem prowadzenia tej działalności miała być nieruchomość opłacona środkami pozyskanymi z kredytu zaciągniętego u pozwanego, nie dowodzi zawarcia umowy kredytu przez członków grupy w charakterze przedsiębiorców, a nie konsumentów.
3. Podstawę dochodzonych w niniejszym procesie roszczeń stanowi fakt zawarcia z pozwanym przez każdego z członków grupy umowy kredytowej z wykorzystaniem uznanych za niedozwolone klauzul umownych. Bez znaczenia są pewne różnice w samej redakcji klauzuli umownej, decydujące powinno być to, czy w każdym przypadku prowadzi ona do zastosowania tożsamego mechanizmu wobec wszystkich zainteresowanych członków grupy. Nie ma też znaczenia okres obowiązywania kwestionowanych klauzul w stosunku do każdego z członków grupy.
4. Osiągnięcie celu pozwu grupowego jest możliwe wyłącznie przy założeniu, że w tym postępowaniu zagadnienia wspólne dla grupy przeważać będą nad zagadnieniami dotyczącymi indywidualnych okoliczności poszczególnych członków grupy.