Postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach I Wydział Cywilny z dnia 4 kwietnia 2019 r.

  1. Wymóg tej samej lub takiej samej podstawy faktycznej powództwa oznacza, że podstawy faktycznej powództwa nie muszą stanowić tożsame okoliczności, a za wystarczające należy uznać ich istotne podobieństwo.
  2. Co prawda u.d.p.g. nie określa w jakim trybie oraz z czyjej inicjatywy tworzone są podgrupy, ale przyjmuje się, że decyzję o utworzeniu podgrupy podejmuje reprezentant grupy, na podstawie oceny wysokości roszczeń zgłoszonych przez osoby przystępujące do grupy. Nie jest konieczne uzyskanie zgody członka grupy na przypisanie go do podgrupy (tj. ujednolicenie dochodzonych przez niego roszczeń w ramach podgrupy). Umowa zawarta pomiędzy reprezentantem grupy oraz członkami grupy przewidywać może jednak odmienne zasady tworzenia podgrup, w tym w szczególności nałożyć na reprezentanta grupy obowiązek wcześniejszego uzyskania zgody członków grupy na ujednolicenie wysokości roszczeń w ramach podgrup oraz na przypisanie ich do danej podgrupy.
  3. Sąd nie bierze udziału w procesie tworzenia się poszczególnych podgrup i nie może ani ustalać poszczególnych podgrup, ani zmieniać ich liczby, czy też wpływać na skład osobowy konkretnej podgrupy. Jest tak dlatego, że sąd z urzędu nie ingeruje ani w jakość, ani w ilość dochodzonych roszczeń przez członków postępowania grupowego – w tym zakresie znajduje bowiem zastosowanie zasada dyspozycyjności, wynikająca z art. 321 k.p.c. w zw. z art. 24 ust. 1 u.d.p.g.
  4. Przystąpienie do określonej podgrupy powinno zostać w sposób wyraźny potwierdzone przez członka grupy, tak aby nie budziło wątpliwości reprezentanta grupy ani sądu, do której z podgrup członek grupy przystąpił oraz na jakiego rodzaju ujednolicenie dochodzonych roszczeń wyraził zgodę. Potwierdzenie takie może zostać przy tym złożone w dowolnej formie (także w formie ustnego oświadczenia skierowanego wobec reprezentanta grupy) i nie musi zostać przedstawione sądowi.
  5. Przyjęcie, że małżonków należy traktować jako dwuosobową podgrupę, w której każdy z małżonków dochodzi po 50% wartości wspólnie dochodzonego roszczenia nie jest prawidłowe, roszczenie przynależne do współwłasności łącznej jest niepodzielne. Słuszne jest natomiast stanowisko, wedle którego jeden z małżonków jest członkiem grupy, działa we wspólnym interesie małżonków, za zgodą drugiego małżonka, dochodząc roszczenia, które przysługuje obojgu małżonkom. Wówczas roszczenie małżonków podlegałoby ujednoliceniu z roszczeniem innego członka grupy lub podgrupy.

Sąd Okręgowy w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:           SSO Jolanta Polko

Sędziowie:                      SSO Agata Młynarczyk-Śmieja

SSR del. Katarzyna Zadora (ref.)

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2019 r. w Katowicach na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa J. D. występującej jako reprezentant grupy, składającej się z trzydziestu trzech osób. tj. [dane członków grupy], będącej równocześnie członkiem grupy przeciwko (…) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w Ś., o zapłatę,

postanawia:

rozpoznać sprawę w postępowania grupowym.

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 14 listopada 2018 r. grupa 33 osób, w ramach której wyszczególniono 16 podgrup: 14 grup obejmujących małżeństwa, jedna grupa obejmująca dwie osoby niebędące małżeństwem i ostatnia grupa obejmująca trzy osoby wniosła o rozpoznanie sprawy w ramach postępowania grupowego. Strona powodowa domagała się zasądzenia od pozwanego (…) Sp. z o.o. z siedzibą w Ś. określonych kwot na rzecz osób wchodzących w skład poszczególnych grup o łącznej ich wysokości 1.469.820 zł oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że pozwana jest deweloperem, który zrealizował przedsięwzięcie deweloperskie polegające na wybudowaniu osiedla budynków mieszkalnych wielorodzinnych o nazwie (…) w Ś. Poszczególni członkowie grupy zawarli z pozwanym bądź jego poprzednikiem prawnym umowy deweloperskie w okresie od 21 lipca 2014 r. do dnia 23 czerwca 2015 r. Umowy deweloperskie zostały zawarte w formie aktu notarialnego. Załącznikiem każdego aktu notarialnego stanowiącego integralną część urnowy deweloperskiej był prospekt informacyjny, opisujący poszczególne etapy – zadania inwestycyjne wraz z załącznikami, w tym rzutami wszystkich kondygnacji budynku. Deweloper zobowiązał się w umowie deweloperskiej, że budynek i lokal mieszkalny zostaną wykonane zgodnie ze standardem opisanym w prospekcie informacyjnym. Prospekty informacyjne wszystkich członków grupy w części indywidualnej zawierały identyczne zapisy co do technologii wykonania oraz zakresu i standardu prac wykończeniowych. W okresie czasu od 12 maja 2015 r. dnia 16 lutego 2016 r. członkowie grup zawarli z pozwanym w formie aktu notarialnego umowy sprzedaży, nabywając prawo własności nieruchomości lokalowych. Członkowie podgrup od 1 do 14 oraz członek grupy 15 – p. E. C. nabyli lokale mieszkalne w ramach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. Członkowie grupy nr 16 oraz członek podgrupy nr 15 G. T. nabyli lokale mieszkalne indywidualnie. Zdaniem strony powodowej wszystkie nieruchomości zostały nabyte z tożsamymi wadami. A mianowicie, zgodnie z załącznikiem do prospektu informacyjnego w postaci rzutu kondygnacji, ściany wewnętrzne nośne miały zostać wybudowane z bloczków wapienno-piaskowych o nazwie h. (…), a faktycznie użyto do tego celu pustaka ceramicznego P. Wada ta wpływa na zmniejszenie izolacyjności akustycznej. Członkowie grupy złożyli pozwanej oświadczenia o obniżeniu ceny nabytych lokali w trybie art. 560 § 3 k.c. Część kwoty jaką faktycznie zapłacili członkowie grupy w ramach ceny sprzedaży po złożeniu oświadczenia o obniżeniu ceny w wyniku wad nieruchomości, stała się świadczeniem nienależnym. Drugi zarzut jaki podnieśli członkowie grupy dotyczy braku w lokalach mieszkalnych instalacji c.w.u. (ciepła woda użytkowa) z układem cyrkulacji. Zarzucono, że urządzenia do podgrzewania wody oraz instalacja wodna w lokalach funkcjonuje niewłaściwie lub została wykonana niezgodnie z umową czy też niezgodnie z wolą nabywców lokali. Wady z uwagi na ich charakter zostały wykryte po odbiorze i po upływie jakiegoś czasu korzystania z nieruchomości.

Uzasadniając wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym strona powodowa wskazała, że dochodzone w pozwie roszczenia mają charakter jednolity, ponieważ są to roszczenia pieniężne wynikające ze złożonych w formie pisemnej oświadczeń o obniżeniu ceny. Żądanie oparte jest na tej samej podstawie faktycznej. Członkowie grupy zawarli umowy deweloperskie spisane na wzorcu aktu notarialnego w jednej kancelarii notarialnej, dotyczą zakupu nieruchomości w ramach tego samego przedsięwzięcia deweloperskiego. Wszyscy członkowie nabyli mieszkania w domach wielorodzinnych zaprojektowanych w jednym biurze projektowym przez tego samego projektanta, które powinno zostać wybudowane w takiej samej technologii zgodnie z prospektem informacyjnym i jego załącznikami. Przedsięwzięcie deweloperskie zostało zrealizowane przez ten sam podmiot. W każdym nabytym mieszkaniu członka grupy wykryto te same wady. Członkowie grupy złożyli oświadczenia o jednakowej treści.

W odpowiedzi na pozew (…) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Ś. podniosła zarzuty dotyczące niedopuszczalności postępowania grupowego w sprawie z uwagi na:

  1. brak ujednolicenia wysokości roszczeń w ramach grupy lub podgrup, a podgrupy ustalone przez powoda nie spełniają wymogu wynikającego z art. 2 ust. 2 u.d.p.g. Nie dokonano ujednolicenia co najmniej dwóch roszczeń w ramach podgrupy. Pozwany stoi na stanowisku, że małżonków należy traktować jako jednego członka grupy, któremu przysługuje jedno roszczenie. Ujednolicenie roszczeń jest możliwe tylko w sytuacji, gdy występują co najmniej dwa roszczenia. Niedopuszczalne jest stworzenie podgrupy dla dwóch osób, którym przysługuje łącznie jedno roszczenie. Małżonkowie dysponują jednym niepodzielnym roszczeniem, a nie dwoma roszczeniami, które mogłyby podlegać ujednoliceniu przez zrównanie ich wysokości. W każdej z podgrup 1-14 występują dwie osoby pozostające w związku małżeńskim, występujący z jednym żądaniem objętym wspólnością majątkową małżeńską. Wskazanie małżonków jako członków grupy stwarza jedynie pozorność spełnienia wymogu ustawowego. Tylko w przypadku istnienia co najmniej 2 roszczeń można ujednolicić ich wysokość. Podgrupy 1-14 nie spełniają zatem wymogu dotyczącego liczebności podgrupy;
  2. powód dochodzi w pozwie tylko części roszczeń;
  3. roszczenia poszczególnych osób – członków grupy lub podgrupy nie są oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Roszczenia wszystkich osób objętych pozwem nie wynikają z takich samych zapisów umowy. Poszczególne roszczenia objęte pozwem dotyczą odrębnych lokali, a ich zakres jest niejednolity, bowiem różne są lokale każdej z osób występujących z roszczeniami i różny jest stan faktyczny dotyczący poszczególnych lokali. Na poparcie tego zarzutu pozwany podnosi, że w sześciu lokalach wykonano prace zwiększające dodatkowo ochronę akustyczną lokali w ścianach międzylokalowych. Stan faktyczny dotyczący ochrony akustycznej lokali objętych pozwem jest różny w zależności od lokalu. Ponadto oświadczenia o obniżeniu ceny lokali nie zostały złożone przez wszystkie osoby objęte pozwem.

W piśmie procesowym z dnia 10 lutego 2019 r. pełnomocnik strony powodowej podkreślił, że na wstępnym etapie postępowania w przedmiocie dopuszczalności postępowania grupowego Sąd ocenia czy zostały spełnione wymogi z art. 1 i 2 u.d.p.g. natomiast nie rozstrzyga czy członkom grupy przysługuje roszczenie oraz czy wierzytelność małżonków przysługuje im solidarnie. Zdaniem pełnomocnika nie jest to kwestia wstępna, a materia postępowania rozpoznawczego. Powód w powyższym piśmie na nowo ukształtował podgrupy dzieląc je na pięć podgrup, z czego pierwsza podgrupa obejmuje cztery małżeństwa, podgrupa druga i trzecia obejmują po trzy małżeństwa w każdej, a podgrupa czwarta obejmuje jedno małżeństwo i dwie osoby działające indywidualnie, podgrupa piąta obejmuje trzy osoby. Dwa małżeństwa z pierwotnego pozwu nie zostały zakwalifikowane do żadnej z podgrupy. Poza tym podniesiono, że nie istnieje ustawowy zakaz dochodzenia w postępowaniu grupowym części roszczenia, a roszczenia członków grupy są oparte na takiej samej podstawie faktycznej.

Pismem procesowym z dnia 28 lutego 2019 r. pełnomocnik pozwanej podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Podniósł, że postępowanie znajduje się na etapie oceny przesłanek dopuszczających rozpoznanie sprawy w ramach postępowania grupowego – certyfikacja postępowania grupowego. Na tym etapie Sąd weryfikuje czy prawidłowo zostało dokonane ujednolicenie roszczeń pieniężnych w ramach grupy lub podgrupy. Ujednolicenie roszczeń polega na konieczności ujednolicenia ze sobą wysokości co najmniej dwóch roszczeń pieniężnych w ramach podgrupy przysługujących dwóm odrębnym osobom. Bez znaczenia na tym etapie jest kwestia ewentualnej solidarności występującej między małżonkami. Pozwany podtrzymał zarzut o niedopuszczalności dochodzenia w postępowaniu grupowym jedynie części roszczeń, z uwagi na cel tego postępowania. Jego zdaniem roszczenia nie są oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej, albowiem nie są oparte na treści takich samych zapisów umownych czy innych dokumentów. Nie zachowanie tożsamości stanu faktycznego wynika także stąd, że nie wszyscy członkowie grupy złożyli oświadczenia o obniżeniu ceny. Złożenie oświadczenia o obniżeniu ceny jest jednostronną czynnością prawną materialnoprawną, dotyczącą nieruchomości. Zgodnie z art. 37 § 4 k.r.o. jednostronna czynność prawna dokonana bez zgody drugiego małżonka jest nieważna. Wskazano także, że ściany wewnętrzne nośne międzylokalowe nie są elementem lokali, lecz stanowią nieruchomość wspólną, przez co właścicielowi lokalu przysługuje roszczenie o wady nieruchomości wspólnej wyłącznie w wysokości odpowiadającej wysokości udziału w nieruchomości wspólnej.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej: „u.d.p.g.), ustawa normuje sądowe postępowanie cywilne w sprawach, w których są dochodzone roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (postępowanie grupowe). Ustawa ma zastosowanie w sprawach o roszczenia z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, z tytułu czynów niedozwolonych, z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego lub z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a w odniesieniu do roszczeń o ochronę konsumentów także w innych sprawach.

Zgodnie z dominującymi poglądami doktryny podmioty dochodzące roszczeń w postępowaniu grupowym cechuje określona więź o charakterze podmiotowym i przedmiotowym. Więź podmiotowa dotyczy osób z grupy, które zostały poszkodowane wskutek jednego zachowania sprawcy. Osoby te dochodzą w postępowaniu grupowym roszczenia od jednego podmiotu (naruszyciela). Natomiast wspólność przedmiotowa jest związana z rodzajem naruszenia, które sprawia, że uzasadnione i możliwe zarazem jest wspólne dochodzenie roszczenia przez grupę. Więź istniejąca pomiędzy członkami grupy musi być oparta na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Kluczowe znaczenie ma zatem ustalenie jednorodzajowości roszczeń indywidualnych członków grupy, co pozwala objąć ich pozwem grupowym.

Do ustawowych warunków dopuszczalności powództwa grupowego, które są badane na etapie certyfikacji pozwu grupowego zalicza się:

  1. liczebność grupy (co najmniej 10 osób),
  2. jednorodzajowość roszczeń członków grupy, określony rodzaj sprawy (roszczenia o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, z tytułu czynów niedozwolonych, odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego lub z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a w odniesieniu do roszczeń o ochronę konsumentów także w innych sprawach),
  3. tożsamość podstawy faktycznej roszczeń członków grupy,
  4. ujednolicenie wysokości roszczenia każdego członka grupy przy zastosowaniu kryterium kwotowego (jeżeli w postępowaniu grupowym dochodzone są roszczenia pieniężne).

Przechodząc do omówienia przesłanki liczebności grupy i podgrupy – to podgrupa musi liczyć co najmniej dwie osoby, a ostateczny skład grupy w postępowaniu grupowym kształtuje dopiero prawomocne postanowienie Sądu co do składu grupy. Instytucja podgrupy została stworzona jedynie dla celów ułatwienia dochodzenia roszczeń pieniężnych. Celem podziału na grupy lub podgrupy jest ujednolicenie roszczeń. Tym samym nie można ujednolicić jednego roszczenia, do ujednolicenia muszą istnieć dwa roszczenia. Po pierwsze – należy ujednolicić roszczenia, a następnie podzielić na podgrupy, w ramach których występują co najmniej dwie osoby.

Przesłanka jednorodzajowości roszczenia – roszczenia jednorodzajowe to roszczenia jednego rodzaju, ale nie takie same (jednakowe). Roszczenia mogą być oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Powinny one wynikać z jednego zdarzenia bądź zdarzeń podobnych do siebie (por. postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 3 września 2013 r., II C 88/13, LEX nr 1847811).

Powództwo obejmować musi zatem żądanie udzielenia ochrony prawnej w ten sam sposób dla wszystkich członków grupy (por. postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z 6 marca 2011 r., II C 1693/10, LEX nr 1499238).

Przesłanka jednorodzajowości roszczeń, o której mowa w art. 1 ust. 1 u.d.p.g. odnosi się do roszczeń wynikających z jednego typu stosunku prawnego.

Przesłanka tożsamości podstawy faktycznej roszczeń członków grupy – jak wskazuje się w orzecznictwie sądowym, ta sama podstawa faktyczna powództwa stanowi podstawowy (wyjściowy) zespół faktów uzasadniających roszczenie. Zachodzi ona gdy uzyskanie ochrony prawnej wiąże się z identyczną sytuacją bądź zdarzeniem. Natomiast o takiej samej podstawie faktycznej mowa jest wówczas, gdy roszczenia wywodzone są jedynie z podobnych sytuacji i zdarzeń (por. postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z 6 maja 2011 r., II C 1693/10. LEX nr 1499238).

Zatem jeśli chodzi o roszczenia oparte na jednakowej podstawie faktycznej, to są to roszczenia, których podstawę stanowi taka sama podstawa faktyczna (przesłanka sensu stricto) lub roszczenia, których istotne okoliczności faktyczne są wspólne (przesłanka sensu largo). Oczywiście mogą istnieć nieznaczne różnice pomiędzy indywidualnymi podstawami roszczeń, jednak niezbędne jest, aby istotne okoliczności faktyczne uzasadniały żądanie wspólne dla wszystkich roszczeń. Taka sama podstawa faktyczna roszczeń występuje, gdy mamy do czynienia z wielością zdarzeń, które wykazują podobieństwo. Wymóg tej samej lub takiej samej podstawy faktycznej powództwa oznacza, że podstawy faktycznej powództwa nie muszą stanowić tożsame okoliczności, a za wystarczające należy uznać ich istotne podobieństwo. W związku z tym podstawa faktyczna dochodzonych roszczeń (przez co najmniej 10 osób) musi być co najmniej taka sama (nie musi być ta sama). Przy dochodzeniu roszczeń pieniężnych musi bowiem wystąpić podobieństwo podstawy faktycznej zgłoszonych roszczeń.

Przesłanka ujednolicenia wysokości roszczenia każdego członka grupy przy zastosowaniu kryterium kwotowego (jeżeli w postępowaniu grupowym dochodzone są roszczenia pieniężne) – ustawodawca w wyniku nowelizacji z 2017 r. wprowadził nowe zasady ujednolicenia wysokości roszczeń w postępowaniu grupowym. Jednym z kryteriów dochodzenia tych roszczeń jest kryterium kwotowe. Ujednolicenie wysokości roszczeń oznacza zgłoszenie do postępowania grupowego roszczeń w identycznej wysokości dla wszystkich członków grupy. Zróżnicowanie wysokości roszczeń jest możliwe wyłącznie poprzez wykorzystanie instytucji podgrupy: członkowie danej podgrupy dochodzą roszczenia w jednakowej wysokości, natomiast wysokość roszczeń może być zróżnicowana w zależności od podgrup. W przypadku, gdy w postępowaniu grupowym ma być dochodzone roszczenie o zasądzenie kwoty pieniężnej, członkowie grupy muszą zgodzić się na ryczałtowe określenie wysokości należnego im odszkodowania, tzn. na jego ujednolicenie (standaryzację), rezygnując z możliwości dochodzenia swojego roszczenia indywidualnie i z jego zaspokojenia w szerszym zakresie. Zgodę na ujednolicenie roszczeń muszą wyrazić wszyscy członkowie grupy (por. post. SA we W. z 28 lipca 2017 r., I ACz 1524/17, L.). Konsekwencją ryczałtowego określenia odszkodowania należnego członkom grupy jest brak możliwości indywidualnego dochodzenia roszczenia, rezygnacja z zaspokojenia roszczenia w szerszym zakresie. Co prawda u.d.p.g. nie określa w jakim trybie oraz z czyjej inicjatywy tworzone są podgrupy, ale przyjmuje się, iż decyzję o utworzeniu podgrupy podejmuje reprezentant grupy, na podstawie oceny wysokości roszczeń zgłoszonych przez osoby przystępujące do grupy. Nie jest konieczne uzyskanie zgody członka grupy na przypisanie go do podgrupy (tj. ujednolicenie dochodzonych przez niego roszczeń w ramach podgrupy). Aczkolwiek umowa zawarta pomiędzy reprezentantem grupy oraz członkami grupy przewidywać może jednak odmienne zasady tworzenia podgrup, w tym w szczególności nałożyć na reprezentanta grupy obowiązek wcześniejszego uzyskania zgody członków grupy na ujednolicenie wysokości roszczeń w ramach podgrup oraz na przypisanie ich do danej podgrupy. W doktrynie podkreśla się (tak: P. Pietkiewicz (w:) M. Rejdak, P. Pietkiewicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń, s. 92. Nb 27) Sąd nie bierze udziału w procesie tworzenia się poszczególnych podgrup i nie może ani ustalać poszczególnych podgrup, ani zmieniać ich liczby, czy też wpływać na skład osobowy konkretnej podgrupy. Jest tak dlatego, że sąd z urzędu nie ingeruje ani w jakość, ani w ilość dochodzonych roszczeń przez członków postępowania grupowego – w tym zakresie znajduje bowiem zastosowanie zasada dyspozycyjności, wynikająca z art. 321 k.p.c. w zw. z art. 24 ust. 1 u.d.p.g. Ujednolicenie wysokości roszczeń (czy to w grupie, czy to w podgrupach) powinno nastąpić w pierwszej fazie postępowania grupowego, tj. przed jego certyfikacją. Ostateczny skład grupy, jak również ostateczny skład podgrup, zostanie zaś ustalony na mocy postanowienia sądu, wydanego zgodnie z art. 17 ust. 1 u.d.p.g. Przystąpienie do określonej podgrupy powinno zostać w sposób wyraźny potwierdzone przez członka grupy, tak aby nie budziło wątpliwości reprezentanta grupy ani sądu, do której z podgrup członek grupy przystąpił oraz na jakiego rodzaju ujednolicenie dochodzonych roszczeń wyraził zgodę. Potwierdzenie takie może zostać przy tym złożone w dowolnej formie (także w formie ustnego oświadczenia skierowanego wobec reprezentanta grupy) i nie musi zostać przedstawione sądowi.

Odnosząc się do spornej kwestii dopuszczalności częściowego dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym, to wskazać należy, że z jednej strony przepisy ustawy wprost nie ograniczają uprawnienia powoda do dowolnego kształtowania zakresu swojego żądania, w tym także do dochodzenia na rzecz członków grupy tylko części roszczenia przeciwko pozwanemu, ale z drugiej jednak strony dopuszczenie podziału roszczeń przez powoda oraz akceptacja sytuacji, w której w postępowaniu grupowym dochodzona byłaby tylko część roszczeń przysługujących członkom grupy wobec pozwanego (opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej), zaś w innych postępowaniach (czy to w odrębnym postępowaniu grupowym, czy też w postępowaniach indywidualnych wszczynanych przez członków grupy przeciwko pozwanemu) dochodzona byłaby pozostała część takiego roszczenia, stawiałaby pod znakiem zapytania sens postępowania grupowego – Sąd byłby bowiem zobowiązany do indywidualnego badania każdego z roszczeń z osobna, tyle że jego orzeczenie odnosiłoby się jedynie do zgłoszonej części roszczeń (por. T. Jaworski, P. Radzimierski, w: Ustawa o dochodzeniu roszczeń, s. 113, Nb 32 oraz P. Pogonowski. Postępowanie grupowe. Ochrona prawna, s. 157).

Mając na uwadze rozważania natury ogólnej oraz okoliczności sprawy Sąd zauważa, że zasadnicze zarzuty kierowane pod kątem niedopuszczalności rozpoznania żądań pozwu w postępowaniu grupowym koncentrują się wokół kwestii liczebności grupy i podgrup i tego czy podgrupę może tworzyć małżeństwo, któremu przysługuje jedno, niepodzielne roszczenie do lokalu mieszkalnego nabytego w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej. Wedle publikacji Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości autorstwa dr M. R „Funkcjonowanie w praktyce sądowej ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym” przyjęcie, że małżonków należy traktować jako dwuosobową podgrupę, w której każdy z małżonków dochodzi po 50% wartości wspólnie dochodzonego roszczenia nie jest prawidłowe, roszczenie przynależne do współwłasności łącznej jest niepodzielne. Słuszne jest natomiast stanowisko, wedle którego jeden z małżonków jest członkiem grupy, działa we wspólnym interesie małżonków, za zgodą drugiego małżonka, dochodząc roszczenia, które przysługuje obojgu małżonkom. Wówczas roszczenie małżonków podlegałoby ujednoliceniu z roszczeniem innego członka grupy lub podgrupy. W sprawie pierwotny skład podgrup zamieszczony w treści pozwu przy przyjęciu koncepcji, że małżonkowie mają tylko jedno, wspólne roszczenie nie spełniał wymogu odnośnie liczebności podgrupy, która powinna wynosić co najmniej dwie osoby, którym przysługują oddzielne roszczenia, których wysokość podlega ujednoliceniu poprzez zrównanie wysokości roszczenia pieniężnego każdego członka podgrupy. Wystąpienie z roszczeniem o zapłatę kwot wchodzących do majątku objętego ustawową wspólnością małżeńską można uznać jako czynność zachowawczą możliwą do podjęcia przez każdego z małżonków. Powód w piśmie procesowym z dnia 10 lutego 2019 r. zmodyfikował kształt podgrup. Utworzył pięć podgrup stosując kryterium jednolitości dochodzonego roszczenia. Przyjął, że pierwsza podgrupa obejmuje cztery małżeństwa, podgrupa druga i trzecia obejmuje po trzy małżeństwa, podgrupa czwarta obejmuje jedno małżeństwo i dwie inne osoby, podgrupa piąta obejmuje trzy osoby. Roszczenia dwóch małżeństw z pierwotnego pozwu nie zostały zakwalifikowane do żadnej z podgrupy. W ostatecznym kształcie podgrup zachowane zostały wymogi co do składu i liczebności podgrup i ogólnej liczby członków grupy, która przekracza ustawowy próg 10 osób. Należy także zwrócić uwagę, że członkowie grupy godząc się na ryczałtowe określenie wysokości należnego im odszkodowania, tzn. na jego ujednolicenie (standaryzację), rezygnują z możliwości dochodzenia swojego roszczenia indywidualnie i z jego zaspokojenia w szerszym zakresie.

Pozostałe przesłanki dopuszczalności postępowania grupowego również zostały spełnione. Dochodzone są roszczenia jednego rodzaju (o zapłatę) z kategorii roszczeń o ochronę konsumentów, odpowiedzialności kontraktowej pozwanego z tytułu nienależytego wykonania umowy. Roszczenia oparte na takiej samej podstawie faktycznej (umowy deweloperskie oraz umowy sprzedaży zawarte z pozwanym lub jego poprzednikiem prawnym, występujące wady tego samego rodzaju lokalach mieszkalnych wybudowanych przez pozwanego w ramach tego samego zadania inwestycyjnego), przy czym mogą istnieć nieznaczne różnice pomiędzy indywidualnymi podstawami roszczeń, jednak niezbędne jest, aby istotne okoliczności faktyczne uzasadniały żądanie wspólne dla wszystkich roszczeń, wystarczające jest ich istotne podobieństwo.

Nietrafny jest też zarzut pozwanego zawarty w piśmie procesowym z dnia 28 lutego 2019 r., iż oświadczenia o obniżeniu ceny złożone przez jednego z małżonków bez zgody drugiego małżonka są nieważne w świetle art. 37 § 4 k.r.o. Zgoda, o której mowa w- art. 37 § 1 k.r.o. dotyczy określonych kategorii spraw takich jak czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzące do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków; czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal, czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa, darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. Wśród tych czynności nie mieści się czynność w postaci złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny.

Z tych też względów Sąd uznając, że zachodzą przesłanki do rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym orzekł na mocy art. 10 u.d.p.g. jak w sentencji postanowienia.


Postanowienie Sądu Okręgowego w Lublinie I Wydział Cywilny z 22 marca 2019 r.

Przewodniczący:        SSO Piotr Czerski

Sędziowie:                   SSO Jolanta Szymanowska, SSO Agnieszka Wojnarowicz-Posłuszna

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 marca 2019 r. w L.

sprawy z powództwa J. O. (reprezentant), [dane 25 członków grupy]

przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w L. w postępowaniu grupowym o zapłatę

postanawia:

ustalić następujący skład grupy i podgrup:

  1. [dane 2 członków grupy] (Grupa (…)),
  2. [dane 4 członków grupy] (Grupa (…)),
  3. [dane 3 członków grupy] (Grupa (…)),
  4. [dane 3 członków grupy] (Grupa (…)),
  5. [dane 2 członków grupy] (Grupa (…)),
  6. [dane 6 członków grupy] (Grupa (…)),
  7. [dane 2 członków grupy] (Grupa (…)),
  8. [dane 2 członków grupy] (Grupa (…)),
  9. [dane 2 członków grupy] (Grupa (…)).

 

UZASADNIENIE

Wydane w sprawie postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym jest prawomocne. Upłynął również określony w ogłoszeniu termin do przystąpienia do grupy przez osoby, których roszczenia mogą być objęte postępowaniem grupowym. W sprawie nie złożono zarzutów co do członkostwa. W konsekwencji na podstawie art. 17 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r„ poz. 573 ze zm.), zwanej dalej u.d.r.p.g., należało dokonać ustalenia składu grup. Osoby wskazane w sentencji spełniły wymogi zakwalifikowania ich do składu grupy/podgrup w niniejszym procesie. Mając powyższe na względzie, orzeczono jak w sentencji.


Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział I Cywilny z dnia 14 stycznia 2019 r.

Postanowienie zostało zmienione postanowieniem Sadu Apelacyjnego w Warszawie Wydział I Cywilny z 27 sierpnia 2019 r., I ACz 618/19.

  1. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy nie może zostać złożone przez członka grupy bezpośrednio sądowi z pominięciem reprezentanta grupy.
  2. Okoliczność dokonywania spłaty raty kredytu bezpośrednio w walucie CHF nie może mieć wpływu na możliwość udziału w postępowaniu osób, które dokonywały spłaty w taki właśnie sposób. Podstawa faktyczna ich roszczeń jest bowiem taka sama, jak podstawa faktyczna pozostałych członków grupy, a fakt dokonywania spłaty bezpośrednio w walucie CHF może mieć znaczenie jedynie dla wysokości roszczenia o zapłatę kwot pobranych jako nienależne świadczenie pieniężne w związku ze stosowaniem przez bank w umowach kredytu klauzul waloryzacyjnych sformułowanych przez bank w sposób nieuczciwy.
  3. Nie sposób jest twierdzić, że z żądaniem, którego podstawą jest art. 189 k.p.c., nie może wystąpić każdy ze współkredytobiorców, niezależnie od stosunku łączącego go z drugim bądź kolejnym zobowiązanym z umowy kredytu.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący:          SSO Andrzej Kuryłek

Sędziowie:                    SSO Jacek Bajak; SSR (del.) Tadeusz Bulanda

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2019 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. przeciwko Bank (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o ustalenie,

postanawia:

  1. na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym ustalić, że w skład grupy reprezentowanej przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. wchodzą następujące osoby: [dane 5358 osób],
  2. odmówić statusu członka grupy następującym osobom: [dane 3 osób].

 

UZASADNIENIE

Pozwem z 13 czerwca 2014 r. Miejski Rzecznik Konsumentów w O., działając jako Reprezentant Grupy, domagał się ustalenia, że pozwana Bank (…) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ponosi odpowiedzialność wobec Członków Grupy z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, wynikającą z zawartych z Członkami Grupy umów o kredyt hipoteczny, zawierających bezpośrednio lub za pośrednictwem wzorca umownego znajdującego zastosowanie do tych umów (regulaminu, cennika, aneksu lub pełnomocnictwa) niedozwolone postanowienia umowne dotyczące indeksacji kwoty udzielonego kredytu do kursu franka szwajcarskiego według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. oraz niedozwolone postanowienia umowne dotyczące indeksacji rat spłaty kredytu do kursu franka szwajcarskiego według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., w których to umowach ani we wzorcach umownych mających zastosowanie do tych umów nie określono sposobu ustalania kursu franka szwajcarskiego w Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

(pozew – k. 7-31)

Wraz z pozwem w niniejszej sprawie powód złożył wykaz Członków Grupy, którzy złożyli wobec Reprezentanta Grupy oświadczenia o przystąpieniu do Grupy przed dniem złożenia pozwu i przed dniem złożenia pozwu przedstawili Reprezentantowi Grupy komplet dokumentów niezbędnych do przedłożenia w Sądzie wraz z oświadczeniem o przystąpieniu do Grupy (Członkowie Grupy Tury I).

(okoliczność bezsporna)

W odpowiedzi na pozew z 31 grudnia 2014 r. strona pozwana wniosła w pierwszej kolejności o odrzucenie pozwu z uwagi na niedopuszczalność rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym. W przypadku prawomocnego rozstrzygnięcia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości.

(odpowiedź na pozew – k. 14891-14979)

W dniu 5 marca 2015 r. powód – Reprezentant Grupy – przedstawił Sądowi oświadczenia o przystąpieniu do Grupy kolejnych uprawnionych (Członkowie Grupy Tury II) wraz z dokumentacją kredytową nowych Członków Grupy i wykazem nowych Członków Grupy.

(pismo procesowe powoda z 5 marca 2015 r. – k. 26769-26771)

Postanowieniem z 28 maja 2015 r. Sąd Okręgowy w Warszawie odrzucił pozew powoda o ustalenie, że pozwana Bank (…) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ponosi odpowiedzialność wobec członków grupy z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, wynikającą z zawartych z członkami grupy umów o kredyt hipoteczny oraz o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym.

(postanowienie – k. 39610-39623)

Postanowieniem z 21 września 2015 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił zaskarżone postanowienie Sądu Okręgowego w ten sposób, iż odmówił odrzucenia pozwu.

(postanowienie – k. 39734-39742v.)

Kolejni nowi Członkowie Grupy zostali zgłoszeni do akt sprawy w dniu 17 lutego 2016 r. (Członkowie Grupy Tury III).

(pismo procesowe powoda z 17 lutego 2016 r. – k. 39781-39782)

Postanowieniem z 12 sierpnia 2016 r. wydanym na posiedzeniu niejawnym Sąd Okręgowy w Warszawie postanowił rozpoznać przedmiotową sprawę w postępowaniu grupowym. W zażaleniu na powyższe rozstrzygnięcie pozwany zaskarżył je w całości. Sądowi Okręgowemu w Warszawie zarzucił nieważność postępowania i pozbawienie możliwości obrony swych praw wskutek naruszenia art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44, dalej jako: u.d.p.g.).

(postanowienie – k. 48672-48672v.)

Postanowieniem z 16 grudnia 2016 r. Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżone postanowienie i wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym przekazał Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

(postanowienie – k. 48779-48783)

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 15 marca 2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie postanowił rozpoznać przedmiotową sprawę w postępowaniu grupowym.

(postanowienie z 15 marca 2017 r. – k. 48861)

Oświadczenia kolejnych nowych Członków Grupy zostały przedstawione przez Reprezentanta Grupy Sądowi w dniu 30 czerwca 2017 r. (Członkowie Grupy Tury IV).

(pismo procesowe powoda z 30 czerwca 2017 r.)

Postanowieniem z 20 listopada 2017 r. Sąd Okręgowy w Warszawie zarządził zamieszczenie w dzienniku „(…)” ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego, o treści:

„Przed Sądem Okręgowym w Warszawie, I Wydział Cywilny, sygn. akt I C 1281/15, toczy się postępowanie z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. przeciwko Bankowi (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o ustalenie. W toku przedmiotowej sprawy Miejski Rzecznik Konsumentów w O. jako reprezentant grupy, na podstawie art. 3851 § 1 k.p.c., art. 405 k.c. i art. 410 § 1 i 2 k.c., domaga się ustalenia, że pozwany Bank (…) S. A. ponosi odpowiedzialność z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia względem Członków Grupy, wynikającą z zawartych z tymi osobami umów o kredyt hipoteczny, zawierających bezpośrednio lub za pośrednictwem wzorca umownego znajdującego zastosowanie do tych umów (regulaminu, cennika, aneksu lub pełnomocnictwa) niedozwolone postanowienia umowne dotyczące indeksacji kwoty udzielonego kredytu do kursu franka szwajcarskiego według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) S. A. oraz niedozwolone postanowienia umowne dotyczące rat spłaty kredytu do kursu franka szwajcarskiego według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) S. A., w których to umowach ani we wzorcach umownych mających zastosowanie do tych umów nie określono sposobu ustalania kursu franka szwajcarskiego w Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) S. A., przy czym nienależne świadczenie polegało na tym, że pozwany Bank pobierał od Członków Grupy wyższe kwoty tytułem spłaty kredytu niż pobierałby, gdyby nie stosował niedozwolonych postanowień umownych dotyczących indeksacji walutowej, co doprowadziło do powstania bezpodstawnego wzbogacenia Banku kosztem każdego z Członków Grupy w części odpowiadającej różnicy pomiędzy pobranymi przez Bank (…) S. A. od każdego z Członków Grupy kwotami tytułem spłaty kredytu wyliczonymi z zastosowanie niedozwolonych postanowień umownych dotyczących indeksacji wysokości świadczeń kredytobiorcy do waluty obcej a należnymi Bankowi (…) S. A. od każdego Członka Grupy tytułem spłaty kredytu kwotami obliczonymi bez indeksacji wysokości świadczeń kredytobiorcy.

Każda osoba, której roszczenie może być objęte powództwem grupowym (roszczenie tego samego rodzaju co wskazane powyżej, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej) może przystąpić do sprawy, składając pisemne oświadczenie o przystąpieniu do grupy w nieprzekraczalnym terminie trzech miesięcy od daty ukazania się tego ogłoszenia i przekazując je reprezentantowi grupy – Miejskiemu Rzecznikowi Konsumentów w O., za pośrednictwem jednego z reprezentujących go pełnomocników w osobach adw. Z. D. (4), adw. M. S. (28), adw. K. W. (14) (adres do doręczeń: Kancelaria (…), (…) Sp. k., ul. (…), (…)-(…) W., e-mail: (…) ).

Na wynagrodzenie pełnomocnika składa się podstawowa opłata za obsługę prawną w wysokości 250 zł brutto od każdego Członka Grupy, przy czym szczegółowe warunki wynagrodzenia określa umowa zawarta pomiędzy Członkiem Grupy a (…), (…) Sp. k. z siedzibą w W.

Wyrok prawomocny ma skutek wiążący wobec wszystkich Członków Grupy, tj. osób, które przed upływem terminu wskazanego w tym ogłoszeniu przekażą reprezentantowi grupy podpisane oświadczenie o przystąpieniu do grupy i zostaną uwzględnione w postanowieniu Sądu określającym skład grupy.”

(postanowienie z 20 listopada 2017 r.)

Ostateczny termin na złożenie do rąk Reprezentanta Grupy oświadczeń nowych Członków Grupy o przystąpieniu do Grupy upływał w dniu 23 kwietnia 2018 r. W przypisanym do tego terminie strona powodowa złożyła do akt sprawy oświadczenia nowych Członków Grupy (Członkowie Grupy Tury V).

Pismem procesowym z 28 sierpnia 2018 r. pozwany podtrzymał wcześniejsze twierdzenia i zarzuty zgłoszone w odpowiedzi na pozew oraz w dalszych pismach procesowych i rozszerzył te zarzuty również na Członków Grupy IV i V Tury.

(pismo procesowe pozwanego z 28 sierpnia 2018 r. – k. 63739-63747)

W odpowiedzi na powyższe, pismem z 28 grudnia 2018 r. powód wniósł o oddalenie wszystkich zarzutów pozwanego odnośnie składu Grupy i wydanie postanowienia o ustaleniu, że w skład Grupy w niniejszym postępowaniu wchodzą osoby wymienione w załączniku nr 1 do ww. pisma.

(pismo procesowe powoda z 28 grudnia 2018 r. – k. 69702-69741)

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Zgodnie z art. 17 ust. 1 u.d.p.g. po upływie wyznaczonego przez sąd terminu, nie krótszego niż miesiąc od dnia doręczenia powodowi zarzutów co do członkostwa, sąd wydaje postanowienie co do składu grupy. Sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym.

Stosownie natomiast do dyspozycji przepisu art. 11 ust. 1 u.d.p.g. po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym sąd zarządzi ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego. W myśl ust. 2 punktu 3 tego artykułu ogłoszenie powinno zawierać m. in. informacje o możliwości przystąpienia do grupy przez osoby, których roszczenia mogą być objęte powództwem grupowym poprzez złożenie reprezentantowi grupy, w oznaczonym terminie, nie krótszym niż jeden, a nie dłuższym niż trzy miesiące od daty ogłoszenia, pisemnego oświadczenia o przystąpieniu do grupy. Jednocześnie w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy uprawniony powinien określić swe żądanie oraz wskazać okoliczności uzasadniające żądanie, a także przynależność do grupy oraz przedstawić dowody (art. 12 ust. 1 u.d.p.g.).

Na gruncie niniejszej sprawy Sąd wyznaczył trzymiesięczny termin na złożenie oświadczeń o przystąpieniu do grupy, a zarządzone ogłoszenia ukazały się w dzienniku „(…)” w dniu 23 stycznia 2018 r. Tym samym termin na składanie oświadczeń o przystąpieniu do grupy upływał ostatecznie w dniu 23 kwietnia 2018 r.

W przypisanym do tego terminie strona powodowa złożyła do akt sprawy oświadczenia nowych Członków Grupy oraz wykaz wszystkich Członków Grupy, którzy jak dotąd złożyli oświadczenia o przystąpieniu do Grupy.

W odpowiedzi na powyższe, w piśmie procesowym z 28 sierpnia 2018 r., pozwany ostatecznie podniósł i ujednolicił swoje zarzuty odnośnie członkostwa zgłoszonych przez powoda osób w Grupie.

Pozwany w pierwszej kolejności podniósł zarzut niedopuszczalności przystępowania nowych osób do Grupy przed dniem ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego. Zarzut ten dotyczył wszystkich Członków Grupy, których oświadczenia o przystąpieniu do Grupy zostały złożone do akt sprawy w dniach od 5 marca 2015 r. do 30 czerwca 2017 r. Nie dotyczył on Członków Grupy Tury I, których oświadczenia o przystąpieniu do Grupy złożono do akt sprawy wraz z pozwem oraz Członków Grupy Tury V. Sąd w składzie orzekającym zarzutu powyższego nie podzielił. W ocenie Sądu, za dopuszczalne uznać należy możliwość złożenia oświadczenia o przystąpieniu do Grupy również przed publikacją ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego. Oświadczenie takie nie może jedynie zostać złożone przez Członka Grupy bezpośrednio Sądowi z pominięciem Reprezentanta Grupy. W niniejszej sprawie wszystkie oświadczenia o przystąpieniu do Grupy zostały przekazane przez Członków Grupy na ręce Reprezentanta Grupy, który następnie złożył je do akt sprawy. Stąd też wymogi formalne dla skutecznego złożenia tych oświadczeń zostały zachowane.

Kolejny zarzut dotyczył braku statusu konsumenta niektórych Członków Grupy, gdzie brak statusu konsumenta miał wynikać według pozwanego Banku m.in. z faktu wykonywania przez Członka Grupy działalności gospodarczej, rodzaju wykonywanego przez niektórych Członków Grupy zawodu, posiadanego wykształcenia, a także posiadanych wcześniej innych kredytów.

Wbrew zarzutom pozwanego, żadna z umów kredytowych złożonych do akt niniejszej sprawy nie została zawarta przez pozwany Bank z przedsiębiorcą. Wszyscy kredytobiorcy, którzy przystąpili do niniejszego postępowania jako Członkowie Grupy, występują w relacji z pozwanym Bankiem jako konsumenci. Status Członków Grupy jako konsumentów wynika z samej treści umów, które są przedmiotem niniejszego sporu oraz ze złożonych przez pozwanego do akt sprawy wniosków kredytowych Członków Grupy.

Analizując przedłożone przez powoda dokumenty, jak również twierdzenia pozwu, nie było podstaw do podważania statusu konsumentów Członków Grupy. Zgodnie z treścią art. 221 k.c., konsumentem jest osoba fizyczna, która dokonuje czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Na gruncie powołanego przepisu istotny jest cel działania podmiotu prawa cywilnego, który nie ma aspektu gospodarczego lub zawodowego. Za konsumenta należy zatem uznać również osobę, która, działając jako potencjalny nabywca towaru lub usługi, wstępuje w stosunek prawny pozostający w bezpośrednim związku z działaniem przedsiębiorcy jako producenta lub sprzedawcy towarów albo świadczącego usługi (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 maca 2000 r., I CKN 1325/99, OSNC 2000, nr 9, poz. 1690).

Cel umów kredytu wskazany w każdej z umów związany był z nabyciem nieruchomości zaspokajającej potrzeby mieszkaniowe kredytobiorców bądź spłatą wcześniejszych zobowiązań związanych z nabyciem takiej nieruchomości, co zostało wskazane w umowach o kredyt hipoteczny i w umowach o kredyt konsolidacyjny, złożonych do akt niniejszej sprawy wraz z oświadczeniami kredytobiorców o przystąpieniu do Grupy.

W ocenie składu orzekającego pozwany nie wykazał, jakoby poszczególni Członkowie Grupy prowadzili działalność gospodarczą, dla której zakup mieszkania był typowym przejawem działalności profesjonalnej oraz że konkretna umowa została zawarta w ramach tejże działalności. Z dokumentów przedłożonych przez pozwanego wynika tylko tyle, że jeśli nawet niektórzy Członkowie Grupy prowadzą działalność gospodarczą albo prowadzili taką działalność w przeszłości, to działalność ta pozostaje przedmiotowo bez żadnego związku z zawartą przez nich umową kredytową.

Kolejny zarzut strony pozwanej koncentrował się wokół kwestii związanej z przedmiotem umów zawartych pomiędzy pozwany Bankiem, a Członkami Grupy. Zgodnie z treścią umów kredytowych załączonych do pozwu, przedmiotem tych umów były każdorazowo kredyt hipoteczny, pożyczka hipoteczna, ew. kredyt konsolidacyjny. W ocenie strony pozwanej, już sama okoliczność, iż umowy kredytowe dotyczyły różnych produktów i zostały zawarte w różnych celach i na różnych zasadach wyklucza przyjęcie, że fakty uzasadniające istnienie określonych stosunków prawnych są jednakowe w odniesieniu do wszystkich Członków Grupy.

Skład orzekający podziela w tym względzie argumentację strony powodowej, która wskazuje, iż kredyt hipoteczny, pożyczka hipoteczna i kredyt konsolidacyjny stanowią podgrupy jednego produktu w postaci kredytu hipotecznego, co wynika wprost z treści regulaminów kredytowania stosowanych przez pozwany Bank, zgodnie z którymi przez kredyt należy rozumieć każdą transakcję obciążoną ryzykiem kredytowym, w tym kredyt mieszkaniowy, pożyczkę hipoteczną czy kredyt konsolidacyjny, zaś przez umowę kredytową rozumie się każdą umowę obejmującą którąś z wymienionych transakcji. Ponadto, nie może stanowić skutecznego zarzutu odnośnie udziału konkretnego kredytobiorcy w tym postępowaniu fakt, że zawarł on z Bankiem umowę o kredyt konsolidacyjny albo umowę o pożyczkę hipoteczną, gdyż osoby, które takie umowy z Bankiem zawarły, mieszczą się we wzorcu roszczenia określonym w postanowieniu o rozpoznaniu niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym.

W dalszej kolejności pozwany podnosił zarzut zawarcia przez część Członków Grupy pierwotnie umowy o kredyt złotowy, a następnie wprowadzenie spornych klauzul do umów kredytowych niektórych Członków Grupy. Wbrew temu co twierdzi pozwany, wśród Członków Grupy nie ma kredytobiorcy, któremu udzielono kredytu we frankach szwajcarskich. Wszyscy Członkowie Grupy otrzymali od Banku kredyt w walucie polskiej. Każda umowa kredytowa złożona do akt niniejszego postępowania określa kwotę kredytu w walucie polskiej i w każdym przypadku kredyt został udostępniony (wypłacony) kredytobiorcom w walucie polskiej. Innej możliwości wypłaty kredytu Bank nie przewidywał, co wynika zarówno z treści umów kredytowych, jak i z treści regulaminów kredytowania mających do tych umów zastosowanie. W ocenie Sądu, fakt, że kwestionowane w niniejszym postępowaniu walutowe klauzule waloryzacyjne zostały wprowadzone do umów kredytowych kilku Członków Grupy mocą aneksów do tych umów, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu kredytobiorców, których ta sytuacja dotyczy, w poczet Członków Grupy. Warunkiem zaliczenia w poczet Członków Grupy jest wykazanie, że do treści stosunku zobowiązaniowego łączącego danego kredytobiorcę z pozwanym Bankiem wprowadzone zostały sporne walutowe klauzule waloryzacyjne. Bez znaczenia jest przy tym, czy wprowadzono je do treści umowy kredytowej w dniu jej zawarcia, czy też w dacie późniejszej (np. w drodze aneksu do umowy kredytowej). Z tego też względu zarzut strony pozwanej jako nieuzasadniony nie mógł się ostać.

Pozwany wskazywał ponadto, że określona przez niego część Członków Grupy nie powinna znaleźć się w postanowieniu tut. Sądu dotyczącego określenia jej składu albowiem dokonywała ona spłat kredytu bezpośrednio w walucie CHF na podstawie postanowień kredytowych albo na podstawie ustawy/aneksu, a ewentualnie dlatego, iż zawarła aneksy do przedmiotowych umów kredytu dotyczące zasad ustalania kursów walut.

Sąd w niniejszym składzie wskazuje, iż okoliczność dokonywania spłaty raty kredytu bezpośrednio w walucie CHF nie może mieć wpływu na możliwość udziału w postępowaniu osób, które dokonywały spłaty w taki właśnie sposób.

Podstawa faktyczna ich roszczeń jest bowiem taka sama, jak podstawa faktyczna pozostałych Członków Grupy, a fakt dokonywania spłaty bezpośrednio w walucie CHF może mieć znaczenie jedynie dla wysokości roszczenia o zapłatę kwot pobranych jako nienależne świadczenie pieniężne w związku ze stosowaniem przez Bank w umowach kredytu klauzul waloryzacyjnych sformułowanych przez Bank w sposób nieuczciwy. Wobec powyższego należało przyjąć, iż w niniejszej sprawie fakt dokonywania spłat kredytu bezpośrednio w walucie CHF nie powodował braku możliwości udziału w postępowaniu, ponieważ podstawa faktyczna roszczeń również w tym przypadku pozostawała jednakowa dla wszystkich Członków Grupy.

Pozwany podnosił również zarzut, w myśl którego brak jest w aktach przedmiotowej sprawy oświadczeń o przystąpieniu do Grupy wszystkich współkredytobiorców w ramach umów kredytowych, podczas gdy zachodzi pomiędzy nimi współuczestnictwo konieczne. W ocenie składu orzekającego pozwany nie wykazał, że pomiędzy wskazanymi przez niego współkredytobiorcami zachodzi tego rodzaju współuczestnictwo procesowe. Pozwany przede wszystkim nie wskazał argumentów natury prawnej, które przemawiałyby za uznaniem, że z uwagi na charakter dochodzonego roszczenia, po stronie osób przez niego wskazanych mamy do czynienia z tego rodzaju współuczestnictwem. Współuczestnictwo konieczne musi wynikać wprost z jednoznacznie brzmiącego przepisu prawa bądź z charakteru stosunku prawnego, którego emanacją na gruncie sprawy procesowej jest dochodzone roszczenie.

Zważywszy zatem na charakter żądania, którego podstawą jest (wbrew temu co twierdzi strona powodowa) przepis art. 189 k.p.c., nie sposób jest stwierdzić, że z takim oto roszczeniem o ustalenie nie może wystąpić każdy ze współkredytobiorców, niezależnie od stosunku łączącego go z drugim bądź kolejnym zobowiązanym z umowy kredytu.

Kolejny zarzut pozwanego dotyczył braku oświadczenia o przystąpieniu do Grupy konkretnych jej członków pomimo ujęcia ich w wykazie Członków Grupy.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wskazał, że do akt sprawy nie zostały złożone oświadczenia o przystąpieniu do Grupy Członków Grupy wymienionym w pierwszym wykazie, tj. E. A. (13) i A. A. Po analizie akt sprawy okazuje się, że stosowne oświadczenia obojga ww. Członków Grupy znajdują się w aktach sprawy (k. 267-270). Z uwagi na powyższe zarzut pozwanego okazał się bezzasadny i nie zasługiwał na uwzględnienie.

Na uwzględnienie nie zasługiwał również zarzut pozwanego odnoszący się do braku oświadczenia i przystąpieniu do Grupy jednego z kredytobiorców, tj. M. B. (28). Należy wskazać, iż z dniem złożenia pozwu do Grupy przystąpił jedynie R. B. (7). Jednocześnie powód odrębnym pismem procesowym z 28 kwietnia 2015 r. rozszerzył listę Członków Grupy o M. B. (26), której stosowne oświadczenie znajduje się na w aktach sprawy na kartach 33939-33941.

W dalszej kolejności pozwany Bank podnosił brak oświadczeń o przystąpieniu do Grupy M. K. (43), D. K. (20), K. K. (240) oraz Ł. Ś. Powyższe również nie zasługiwało na uwzględnienie. Oświadczenia ww. osób znajdują się w aktach sprawy, odpowiednio na kartach: 33915-33917 (M. K. (43)), 33918-33920 (D. K. (20)), 33925-33926 (K. K. (240)) oraz 33932-33934 (Ł. Ś.).

Pozwany wskazywał również, że w aktach sprawy brak jest oświadczenia o przystąpieniu do Grupy G. W. (9). Jej oświadczenie znajduje się w aktach sprawy na kartach 33935-33937.

W piśmie procesowym z 8 maja 2015 r. pozwany wskazywał, że kredytobiorcy A. T. (7) i K. T. (14) złożyli oświadczenie o przystąpieniu do Grupy, które nie obejmowało swoim zakresem umowy kredytowej będącej przedmiotem sporu w niniejszej sprawie. Wyjaśniając powyższe należy wskazać, że kredytobiorcy A. T. (7) i K. T. (14) tego samego dnia zawarli z pozwanym Bankiem wspólnie (jako współkredytobiorcy) dwie umowy kredytowe – Umowę o kredyt hipoteczny nr (…)/ (…) – k. 32910-32915 oraz Umowę o kredyt hipoteczny nr (…)/ (…) – k. 32917-32922).

Każdy z ww. współkredytobiorców wskazał w treści oświadczenia o przystąpieniu do Grupy (odpowiednio k. 32904-32906 oraz k. 32907-32909) wspólną dla obu umów kredytowych datę ich zawarcia, a także wymienił obie umowy kredytowe jako załączniki do oświadczenia o przystąpieniu do Grupy i przedstawił je jako dowody do akt sprawy.

Zarzut Banku wobec tych Członków Grupy jest więc bezpodstawny.

W dalszej kolejności pozwany Bank podnosił zarzut podpisania oświadczenia o przystąpieniu do Grupy w imieniu Członka Grupy przez osobę trzecią.

Oświadczenie o przystąpieniu do Grupy kredytobiorcy D. G. (9) (k. 3287-3290) zostało złożone w oparciu o umocowanie ustne przez jego małżonkę K. G. (8). Dokument zawierający pisemne potwierdzenie faktu udzielonego pełnomocnictwa został przedłożony do akt sprawy w dniu 17 lutego 2016 r. wraz z pismem procesowym strony powodowej stanowiącym rozszerzenie powództwa w związku z przystąpieniem do sprawy nowych uprawnionych (k. 39785). W związku z powyższym, Sąd nie dopatrzył się w tym przypadku uchybień związanych czy to ze złożeniem oświadczenia o przystąpieniu do Grupy, jak również z potwierdzeniem tej czynności przez mocodawcę.

W dalszej kolejności pozwany Bank podnosił, jakoby oświadczenie o przystąpieniu do Grupy A. K. (20) zostało złożone przez osobę do tego nieumocowaną. W ocenie Sądu i ten zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie, albowiem w aktach sprawy widnieje zarówno pełnomocnictwo udzielone z dniem 20 kwietnia 2014 r. przez A. K. (20) na rzecz M. K. (44) (k. 33922v.), jak również oświadczenie A. K. (20) potwierdzające umocowanie M. K. (44) do dalszego działania w jego imieniu w niniejszej sprawie (k. 33921).

Podobny zarzut pozwany zgłosił do oświadczenia o przystąpieniu do Grupy P. K. (20). Jak wynika zaś z akt sprawy, powód przedłożył wraz z repliką na odpowiedź na pozew zarówno oświadczenie P. K. (20) potwierdzające umocowanie M. K. do złożenia w jej imieniu oświadczenia o przystąpieniu do Grupy (k. 33923), jak i stosowne pełnomocnictwo do dalszego reprezentowania P. K. (20) przez M. K. (k. 33924v.).

Pozwany podnosił również, że oświadczenie D. P. (8) podpisał jedynie D. P. (9). Po analizie akt sprawy Sąd w niniejszym składzie stwierdził, że ww. oświadczenie zostało podpisane zarówno przez D. P. (8), jak i przez D. P. (9) (k. 31338-31339).

Jako zasadny należało natomiast ocenić zarzut strony pozwanej odnoszący się do kredytobiorców I. G. (3) i P. G. (12). Sąd w niniejszym składzie odmówił ww. osobom statusu Członka Grupy, albowiem oświadczenie I. G. (3) o przystąpieniu do Grupy zostało podpisane przez P. G. (12), zaś oświadczenie P. G. (12) zostało podpisane przez I. G. (3) (k. 28583 i n.).

W piśmie procesowym z 28 sierpnia 2018 r. zarzut braku podpisania oświadczenia o przystąpieniu do Grupy podniesiony został w stosunku do T. S. (7), który złożył oświadczenie o przystąpieniu do Grupy wspólnie z E. S. (5), a pod oświadczeniem widniał jedynie podpis T. S. (7), a także w stosunku do P. W. (11). Sąd uznał za zasadny zarzut strony pozwanej odnoszący się do oświadczenia małżonków T. i E. S. (5). W ocenie Sądu decydujące znaczenie miał w tym wypadku fakt złożenia podpisu pod stosownym oświadczeniem jedynie przez jednego z małżonków, tj. T. S. (7), co powodowało, iż brak było podstaw do uwzględnienia E. S. (5) w składzie Grupy. W odniesieniu zaś do podpisu złożonego pod oświadczeniem P. W. (11) (k. 59925-59927) Sąd wskazuje, że co prawda podpis ten jest mało czytelny, jednakże jest zbieżny z podpisem złożonym przez ww. kredytobiorcę pod umową kredytu hipotecznego (k. 59928-59933), w związku z czym Sąd przyjął, że P. W. (11) osobiście podpisała złożone przez siebie oświadczenie o przystąpieniu do Grupy.

Ostatni zarzut strony pozwanej dotyczył wystąpienia przez niektórych z kredytobiorców z indywidualnym powództwem przeciwko Bankowi przed złożeniem oświadczeń o przystąpieniu do Grupy. Zarzut ten dotyczy czterech kredytobiorców, tj. A. S. (15) i T. S. (8) (nr umowy (…)/ (…)) oraz B. T. (7) i P. T. (13) (nr umowy (…)/ (…)).

Jeśli chodzi o B. T. (7) i P. T. (13) Sąd wskazuje, że konsumenci Ci złożyli w dniu 3 października 2018 r. (k. 69661) oświadczenie o wystąpieniu z Grupy bez zrzeczenia się roszczeń wobec Banku (…) S.A. Skuteczność wystąpienia z Grupy B. i P. T. (13) powoduje, że zarzut wobec nich uczyniony nie jest już aktualny.

W kontekście zaś A. S. (15) i T. S. (8), którzy przed złożeniem oświadczeń o przystąpieniu do Grupy, wystąpili z indywidualnymi powództwami przeciwko Bankowi (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., Sąd nie podziela argumentacji strony pozwanej, zgodnie z którą wystąpienie przez wyżej wymienionych z powództwem o zapłatę wyklucza możliwość przystąpienia przez nich do postępowania, w którym dochodzone jest ustalenie odpowiedzialności Banku z tytułu stosowanych w umowach kredytu Członków Grupy niedozwolonych postanowień umownych regulujących waloryzację walutową świadczeń kredytobiorców. Sąd wskazuje, że art. 13 u.d.p.g. wprost przewiduje, iż w sytuacji w której osoba, przed dniem wszczęcia postępowania grupowego, wytoczyła przeciwko pozwanemu powództwo o roszczenie, które może być objęte postępowaniem grupowym, nie później niż do dnia zakończenia postępowania w pierwszej instancji, może złożyć oświadczenie o przystąpieniu do grupy. Z uwagi na spełnienie przez wyżej wymienionych A. i T. S. (8) ustawowego warunku w postaci złożenia stosownych oświadczeń przed dniem zakończenia ich indywidualnego postępowania w sprawie o zapłatę, brak było podstaw do odmówienia im statusu Członków Grupy.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.


Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział II Cywilny z dnia 17 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział II Cywilny w składzie:

Przewodniczący:         SSO Marcin Polakowski (spr.)

Sędziowie:                   SSO Magdalena Antosiewicz, SSO Sylwia Urbańska

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2018 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa reprezentanta grupy Miejskiego Rzecznika Konsumentów w S. działającego na rzecz [dane 41 osób] przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o ustalenie,

postanawia:

  1. skierować strony do mediacji,
  2. wyznaczyć mediatora w osobie R. M. z Centrum (…) przy (…),
  3. określić czas trwania mediacji na 1 miesiąc.

 

 


Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział II Cywilny z dnia 17 grudnia 2018 r.

  1. Przepis art. 8 ust. 1 u.d.p.g. ma charakter fakultatywny, a jego zastosowanie należy w istocie do uznania sądu. Nie budzi również sporu w orzecznictwie i doktrynie, że powodem oddalenia wniosku o zabezpieczenie kosztów może być ustalenie, że powód (reprezentant grupy) daje rękojmię realizacji obowiązku zwrotu kosztów procesu pozwanemu, w razie przegrania sporu.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział II Cywilny w składzie:

Przewodniczący:          SSO Marcin Polakowski (spr.)

Sędziowie:                    SSO Magdalena Antosiewicz, SSO Sylwia Urbańska

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2018 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa reprezentanta grupy Miejskiego Rzecznika Konsumentów w S. działającego na rzecz [dane 41 osób] przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o ustalenie,

postanawia:

oddalić wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 marca 2015 r. (data prezentaty biura podawczego Sądu) Miejski Rzecznik Konsumentów w S., występujący w charakterze reprezentanta grupy złożonej z [dane 31 osób] wniósł o ustalenie w oparciu o art. 189 k.p.c. w zw. z art. 385(1) k.c., że postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia zawarte w tabelach opłat i limitów, określające zasady ustalania wysokości opłaty likwidacyjnej, która ma być pobrana od członków grupy przez pozwanego (…) S.A. w W., w razie rozwiązania umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi przed upływem 10 lat od daty jej zawarcia z przyczyn innych niż śmierć, stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą członków grupy, ustalenie, że w razie rozwiązania umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi przed upływem 10 lat od daty ich zawarcia z przyczyn innych niż śmierć, pozwany jest zobowiązany do wypłaty każdemu członkowi grupy kwoty równej wartości jego polisy, pomniejszonej o połowę od wykupu, w wysokości określonej w tabeli opłat i limitów, w przypadku zaś stwierdzenia, że zachodzą przesłanki nieważności umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi zawartych pomiędzy członkami grupy a pozwanym, wniósł o ustalenie, iż rzeczone umowy są nieważne (pozew k. 5-100).

W odpowiedzi na pozew z dnia 8 lipca 2015 r. pozwany (…) S.A. w W. wniósł m.in. na podstawie art. 8 ust. 1 i 3 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej jako: u.d.p.g.) o zobowiązanie powoda do złożenia w terminie jednego miesiąca kaucji w wysokości 315 219,80 zł na zabezpieczenie kosztów procesu w niniejszej sprawie. W uzasadnieniu wskazał, iż w niniejszej sprawie kaucja na zabezpieczenie kosztów procesu, które poniesie pozwany obejmuje: koszt opinii prywatnych ekspertów – 202 019,80 zł, koszt wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego – ograniczony ustawowo do kwoty 43 200 zł oraz pozostałe wydatki niezbędne dla obrony przez pozwanego swoich praw w postępowaniu w kwocie 70 000 zł. Podniósł, iż w razie nieustanowienia kaucji, skuteczna egzekucja kosztów procesu od powoda może być utrudniona. Wskazał, że budżet miasta S., w którym funkcjonuje Miejski Rzecznik Konsumentów za 2015 r. nie przewiduje żadnych środków na działalność Rzecznika. Zdaniem pozwanego podważa to możliwość pokrycia przez powoda zwrotu kosztów procesu w kwocie 315 219,80 zł  (odpowiedź na pozew k. 1057-1268).

Pismem procesowym z dnia 8 września 2015 r. powód Miejski Rzecznik Konsumentów w Urzędzie Miasta S. wniósł o oddalenie wniosku pozwanego o zobowiązanie powoda do uiszczenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. Wskazał, iż w niniejszej sprawie nie istnieje ryzyko niezaspokojenia ewentualnego roszczenia o zwrot kosztów procesu, w sytuacji gdy pozwany wygra proces. Podniósł, że Miejski Rzecznik Konsumentów, realizując uprawnienia wynikające z ustawy i występując jako reprezentant grupy w postępowaniu grupowym, wykonuje zadania samorządu powiatowego, finansowane ze środków tego samorządu. Wskazał, iż sam fakt, że pozwany nie jest w stanie wskazać we właściwej uchwale budżetowej pozycji, pod którą zaksięgowano środki planowane na pokrycie kosztów funkcjonowania Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Urzędzie Miasta S. nie oznacza, że rzecznik ten działa pro bono i we własnym imieniu. Jeżeli w danym postępowaniu sąd w wyroku kończącym sprawę zasądzi zwrot kosztów procesu od powoda – powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów, kwota do zwrotu będzie stanowiła koszt ustawowej działalności rzecznika pokrywany ze środków danej jednostki samorządu terytorialnego. Nie zachodzi więc ryzyko, że pozwany może mieć jakąkolwiek trudność w otrzymaniu zwrotu zasądzonych kosztów procesu (pismo procesowe k. 3087-3119).

Sąd zważył co następuje:

Wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu należało oddalić.

W pierwszej kolejności, z uwagi na zmianę art. 8 u.d.p.g., należało rozstrzygnąć, w jakim brzmieniu powyższy przepis będzie miał zastosowanie do rozpoznania wniosku pozwanego. W tym kontekście zważyć należy, że zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności, przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. u.d.p.g. w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą mają zastosowanie do postępowań wszczętych od dnia jej wejścia w życie tj. od dnia 1 czerwca 2017 r. Niniejsza sprawa została wszczęta w dniu 25 marca 2015 r., a zatem do rozstrzygnięcia wniosku pozwanego o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesów będzie miał zastosowanie przepis art. 8 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym w brzmieniu obowiązującym przed 1 czerwca 2017 r..

Zgodnie z art. 8 ust. 1-3 u.d.p.g. na żądanie pozwanego sąd może zobowiązać powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu. Pozwany może zgłosić żądanie zabezpieczenia kosztów najpóźniej przy pierwszej czynności procesowej. Pozwany nie ma prawa domagać się złożenia kaucji, jeżeli uznana przez niego część roszczenia wystarcza na zabezpieczenie kosztów. Sąd oznaczy termin złożenia kaucji, nie krótszy niż miesiąc, oraz jej wysokość, mając na względzie prawdopodobną sumę kosztów, które poniesie pozwany. Kaucję składa się w gotówce. Kaucja nie może być wyższa niż 20% wartości przedmiotu sporu.

W ustawie nie uregulowano odrębnie zasad rozliczania  kosztów procesu. W związku z powyższym należy w tym zakresie stosować ogólne przepisy o kosztach oraz dotyczące ich zwrotu, tj. art. 98 i nast. k.p.c.. W świetle tych przepisów kosztami procesu są koszty ponoszone przez stronę w związku z postępowaniem m.in. koszty sądowe, opłaty sądowe (wpis i opłata kancelaryjna), zwrot wydatków, koszty związane z działaniem pełnomocnika, koszty działania samej strony.

Wprowadzenie do postępowania grupowego zabezpieczenia kosztów procesu ma zagwarantować pozwanemu zwrot poniesionych przez niego kosztów od powoda. Uregulowanie przez ustawodawcę w postępowaniu grupowym instytucji zabezpieczenia kosztów procesu służy ochronie interesów pozwanego przed nieuzasadnionymi powództwami. Mimo że kaucja na zabezpieczenie kosztów procesu jest instytucją o fakultatywnym charakterze, stanowi ona istotne ograniczenie swobody powoda w decydowaniu o wszczęciu postępowania grupowego, w związku z powyższym zobowiązanie powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu należy uznać za czynnik istotnie ograniczający korzystanie z powództw grupowych (M. Sieradzka, dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, 2018, LEX).

Jak słusznie podnosi się w orzecznictwie przepis art. 8 ust. 1 u.d.p.g. ma charakter fakultatywny, a jego zastosowanie należy w istocie do uznania sądu (vide postanowienie SA w Warszawie z dnia 16 czerwca 2016 r. VI Acz 573/16). Nie budzi również sporu w orzecznictwie i doktrynie, że powodem oddalenia wniosku o zabezpieczenie kosztów na tej podstawie może być ustalenie, że powód (reprezentant grupy) daje rękojmię realizacji obowiązku zwrotu kosztów procesu pozwanemu, w razie przegrania sporu.

Mając na względzie powyższe wskazać należy, że zgodnie z art. 40 ust. 1, 3-5 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów z rzecznikiem konsumentów stosunek pracy nawiązuje starosta lub w miastach na prawach powiatu prezydent miasta. Rzecznik konsumentów jest bezpośrednio podporządkowany staroście (prezydentowi miasta). Rzecznika konsumentów wyodrębnia się organizacyjnie w strukturze starostwa powiatowego (urzędu miasta), a w powiatach powyżej 100 tys. mieszkańców i w miastach na prawach powiatu rzecznik konsumentów może wykonywać swoje zadania przy pomocy wyodrębnionego biura.

W niniejszej sprawie reprezentant grupy – Miejski Rzecznik Konsumentów w S. jest nieposiadającą osobowości prawnej jednostką organizacyjną funkcjonującą w ramach Urzędu Miasta S. Rację ma zatem powód, że jako Miejski Rzecznik Konsumentów wykonuje zadania samorządu powiatowego, które są finansowane ze środków tego samorządu. Tym samym należało uznać, że pozwany nie uprawdopodobnił, że egzekucja ewentualnie zasądzonych na jego rzecz kosztów procesu, będzie niemożliwa, bądź znacznie utrudniona. W ocenie Sądu strona powodowa wykazała, że w razie przegrania procesu, koszty pozwanego obciążą budżet Miasta S., a zatem jednostki samorządu terytorialnego, której ustawowym obowiązkiem jest finansowanie kosztów działalności Miejskiego Rzecznika Konsumentów, w tym kosztów procesu, zainicjowanych przez ten podmiot. Trafnie także wskazał powód, że niemożność wskazania w ustawie budżetowej kwoty przeznaczonej na działalność Miejskiego Rzecznika Konsumentów nie powoduje, że podmiot ten nie jest finansowany z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto należy wskazać, że pozwany powołał się na dane budżetowe z 2015 r., które na tym etapie postępowania należało uznać za nieaktualne.

Nie sposób także na obecnym etapie postępowania uznać żądanie pozwu za oczywiście nieuzasadnione.

Mając na względzie powyższe Sąd oddalił wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do wniesienia kaucji aktorycznej, albowiem powód będący reprezentantem grupy daje rękojmię wykonania obowiązku zwrotu kosztów procesu pozwanemu w razie przegrania procesu. Z uwagi na przyczyny oddalenia wniosku o zabezpieczenie kosztów procesu, Sąd uznał za zbędne odnoszenie się do przedstawionych przez pozwanego wyliczeń hipotetycznych kosztów oraz podniesionych przez powoda zarzutów w tym zakresie.


Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział II Cywilny z dnia 17 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział II Cywilny w składzie:

Przewodniczący:         SSO Marcin Polakowski (spr.)

Sędziowie:                   SSO Magdalena Antosiewicz, SSO Sylwia Urbańska

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2018 r. w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa reprezentanta grupy Miejskiego Rzecznika Konsumentów w S. działającego na rzecz [41 osób] przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o ustalenie,

postanawia:

ustalić, że w skład grupy wchodzą następujące osoby [dane 41 osób].

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2015 r. Miejski Rzecznik Konsumentów w S. działający jako reprezentant grupy w postępowaniu grupowym wniósł pozew przeciwko (…) S.A. w W. o ustalenie w oparciu o art. 189 k.p.c. w zw. z art. 385(1) § 1 k.c., że postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia zawarte w tabelach opłat i limitów, określające zasady ustalania wysokości opłaty likwidacyjnej, która ma być pobrana od członków grupy przez pozwanego, w razie rozwiązania umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi przed upływem 10 lat od daty jej zawarcia z przyczyn innych niż śmierć, stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą członków grupy oraz ustalenie na podstawie art. 189 k.p.c. w zw. z art. 385(1) § 1 k.c. w zw. z art. 385 § 2 k.c., że w razie rozwiązania umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi przed upływem 10 lat od daty ich zawarcia z przyczyn innych niż śmierć, pozwany jest zobowiązany do wypłaty każdemu z wskazanych członków grupy kwoty równej wartości jego polisy, pomniejszonej o opłatę od wykupu, w wysokości określonej w Tabeli opłat i limitów.

W pozwie powód jako członków grupy wskazał 31 osób: [dane 31 osób].

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 23 października 2015 r. (k. 3348), zmienionym postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 marca 2016 r. (k. 3592), sprawa została przyjęta do rozpoznania w postępowaniu grupowym w całości.

W dniu 24 marca 2016 r. (k.3601-3602) Sąd Okręgowy w Warszawie postanowił dokonać ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego jednorazowo w dzienniku „(…)” informując o możliwości przystąpienia do toczącego się postępowania osoby, które mogą być objęte powództwem grupowym poprzez złożenie reprezentantowi grupy pisemnego oświadczenia o przystąpieniu do grupy, w terminie trzech miesięcy od daty ukazania się ogłoszenia. Ogłoszenie ukazało się w dniu 30 czerwca 2017 r. (k. 3829).

Pismem z dnia 5 lipca 2016 r. (k. 3655-3658) powód (reprezentant grupy) zgłosił członka (…), a następnie pismem z dnia 29 września 2017 r. (k. 3841-3853) zgłosił przystąpienie do grupy kolejnych 22 członków: [dane 22 członków].

Pismem procesowym z dnia 2 sierpnia 2016 r. (k. 3698-3701) powód (reprezentant grupy) złożył oświadczenie o wyłączeniu ze składu grupy (…) [dane 1 osoby], wobec faktu, że osoba ta zmarła (akt zgonu k. 3701).

Pismem procesowym z dnia 8 grudnia 2017 r. (k. 4148-4149) powód (reprezentant grupy) złożył oświadczenie o wystąpieniu z grupy 8 osób: [dane 8 osób].

Pismem procesowym z dnia 22 stycznia 2018 r. (k. 4162-4251)  pozwany złożył zarzuty co do członkostwa w grupie i wniósł o ustalenie, że w skład grupy nie wchodzą następujące osoby: [dane 10 osób]. W uzasadnieniu wskazał, że wobec trzech osób [dane 3 osób] umowy ubezpieczenia na życie z pozwanym zostały rozwiązane dlatego też powyższe osoby nie spełniają kryterium przynależności do grupy. Ponadto podniósł, iż członkowie grupy [dane 7 osób] w chwili zawierania umowy ubezpieczenia na życie mogli prowadzić działalność gospodarczą jako indywidualni przedsiębiorcy, co może oznaczać, że same umowy z pozwanym zostały zawarte przez te osoby w bezpośrednim związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Pismem procesowym z dnia 3 lipca 2018 r. (k. 4280-4284) pozwany podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko co do składu grupy, ponadto wniósł o wyłączenie z grupy [dane 1 członka grupy].

Pismem procesowym z dnia 4 kwietnia 2018 r. (k. 4256-4270) powód (reprezentant grupy) zgłosił wystąpienie z grupy [dane 2 członków grupy] oraz złożył oświadczenie o wyłączeniu ze składu grupy [dane 2 członków grupy]. Według wykazu członków grupy sporządzonego przez powoda (reprezentanta grupy) w skład grupy weszło 41 osób: [dane 41 osób].

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2010 r., nr 7, poz. 44 ze zm.; dalej jako: u.d.p.g.) po upływie wyznaczonego przez sąd terminu, nie krótszego niż miesiąc od dnia doręczenia powodowi zarzutów co do członkostwa, sąd wydaje postanowienie co do składu grupy.

W postanowieniu o dokonaniu ogłoszenia Sąd wyznaczył trzymiesięczny termin od dnia ukazania się ogłoszenia na złożenie oświadczenia o przystąpieniu do niniejszego postępowania grupowego. Wobec opublikowania ogłoszenia w dniu 30 czerwca 2017 r., wskazany w orzeczeniu termin minął w dniu 30 września 2017 r. Do dnia 30 września 2017 r. do postępowania zgłosiły się 54 osoby. Następnie pismami z dnia 2 sierpnia 2016 r., 8 grudnia 2017 r., z dnia 8 grudnia 2017 r. powód złożył skuteczne oświadczenia o wyłączeniu z grupy 3 osób oraz oświadczenie o wystąpieniu z grupy 10 osób.

Nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty pozwanego dotyczącego członkostwa w grupie siedmiu osób, tj. [dane 7 osób], które widnieją w CEIDG jako przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą jako osoby fizyczne. Wskazać bowiem należy, że charakter umowy ubezpieczenia na życie wyklucza już a priori możliwość jej zawarcia przez osobę niebędącą konsumentem w rozumieniu art. 221 k.c. Zgodnie z tym przepisem za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Stosownie zaś do art. 829 §1 k.c. umowa ubezpieczenia na życie jest rodzajem ubezpieczenia osobowego, które może w szczególności dotyczyć śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku. Powiązanie umowy ubezpieczenia na życie ściśle z okolicznościami dotyczącymi życia i zdrowia osoby fizycznej, zdaniem Sądu wyklucza, już na samym wstępie i to bez konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego, jakikolwiek związek pomiędzy zawarciem umowy a prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową. Tym samym Sąd z tego powodu oddalił wniosek dowodowy pozwanego o przesłuchanie w charakterze stron w/w osób na okoliczność ustalenia ich statusu konsumenckiego. Dalsze zarzuty pozwanego odnoszące się do składu grupy w osobach [dane 4 osób]. Sąd uznał za bezprzedmiotowe, albowiem powód (reprezentant grupy) co do powyższych osób złożył skuteczne oświadczenie o wystąpieniu bądź wyłączeniu z grupy, które zostało przez Sąd uwzględnione.

Mając na względzie powyższe Sąd ustalił, że w skład grupy wchodzi 41 osób wskazanych przez powoda (reprezentanta grupy) w piśmie procesowym z dnia 4 kwietnia 2018 r., tj.: [dane 41 osób].

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji postanowienia.


Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział I Cywilny z dnia 14 grudnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:         SSO Rafał Wagner

Sędziowie:                   SSO Bożena Chłopecka, SSR (del.) Tadeusz Bulanda

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2018 roku w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa M.B. jako reprezentanta grupy: [dane 43 osób]. przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę

postanawia:

  1. umorzyć postępowanie w odniesieniu do D.P. wobec jego śmierci.
  2. w pozostałym zakresie umorzyć postępowanie w sprawie wobec zawarcia ugody.
  3. zwrócić powodowi – reprezentantowi grupy M.B. ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 2.435,00 zł (słownie: dwa tysiące czterysta trzydzieści pięć złotych 00/100) tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu.
  4. nakazać ściągnąć od (…) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 5.712,19 zł (słownie: pięć tysięcy siedemset dwanaście złotych 19/100) tytułem nieuiszczonych wydatków.

 


Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XII Cywilny z dnia 8 listopada 2018 r.

Wyrok został częściowo zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 4 listopada 2019 r., I ACa 239/19.

  1. Świadczenia spełnione na podstawie niedozwolonej klauzuli ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, niewiążące członków grupy, stanowią świadczenia nienależne i jako takie na podstawie art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. podlegają zwrotowi.
  2. Roszczenia dochodzone z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c. i n.), a w szczególności na podstawie art. 410 k.c. stanowiącym o świadczeniu nienależnym, nie stają się wymagalne bez wezwania do zapłaty (art. 476 k.c.).

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:          SSO Radosław Nawrocki

Sędziowie:                    SSO Krzysztof Rudnicki; SSO Ewa Rudkowska-Ząbczyk

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2018 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy z powództwa E. S., K. S. (1), G. S., A. P., M. E., M. W. (1), P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S., T. T., M. M., K. Ś., M. O., B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1), M. Ś., Z. Ś., M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C., J. C., M. C. (2), E. C., K. B., M. B. (1), A. S. (2), M. S. (2), M. I., G. R., B. R., K. I., K. F., J. F., D. B., I. B., A. B. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2), A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2), W. K. i M. A. (2) przeciwko (…) Bank (…) S. A. we W. o zapłatę

  1. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. S. (1) 675,00 zł (sześćset siedemdziesiąt pięć zł);
  2. zasądza od strony pozwanej na rzecz G. S. 675,00 zł (sześćset siedemdziesiąt pięć zł);
  3. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. P. 733,97 zł (siedemset trzydzieści trzy 97/100 zł);
  4. zasądza od strony pozwanej na rzecz E. S. 1.042,50 zł (tysiąc czterdzieści dwa 50/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  5. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. E. 1.042,50 zł (tysiąc czterdzieści dwa 50/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  6. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. W. (1) 78,68 zł (siedemdziesiąt osiem 68/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;
  7. zasądza od strony pozwanej na rzecz P. P. 1.131,60 zł (tysiąc sto trzydzieści jeden 60/100 zł);
  8. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. K. (1) 899,27 zł (osiemset dziewięćdziesiąt dziewięć 27/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  9. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. S. (2) 1.553,84 zł (tysiąc pięćset pięćdziesiąt trzy 84/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  10. zasądza od strony pozwanej na rzecz R. S. 1.553,84 zł (tysiąc pięćset pięćdziesiąt trzy 84/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  11. zasądza od strony pozwanej na rzecz T. T. 1.742,91 zł (tysiąc siedemset czterdzieści dwa 91/100 zł);
  12. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. M. 1.804,00 zł (tysiąc osiemset cztery zł);
  13. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. Ś. 1.763,86 zł (tysiąc siedemset sześćdziesiąt trzy 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;
  14. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. O. 1.763,86 zł (tysiąc siedemset sześćdziesiąt trzy 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;
  15. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. K. 2.066,40 zł (dwa tysiące sześćdziesiąt sześć 40/100 zł);
  16. zasądza od strony pozwanej na rzecz J. S. 2.148,40 zł (dwa tysiące sto czterdzieści osiem 40/100 zł);
  17. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. S. 2.148,40 zł (dwa tysiące sto czterdzieści osiem 40/100 zł);
  18. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. K. (2) 2.212,50 zł (dwa tysiące dwieście dwanaście 50/100 zł);
  19. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. K. (1) 2.212,50 zł (dwa tysiące dwieście dwanaście 50/100 zł);
  20. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. F. (1) 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  21. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. F. 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  22. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. S. (1) 2.024,25 zł (dwa tysiące dwadzieścia cztery 25/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  23. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. Ś. 399,86 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  24. zasądza od strony pozwanej na rzecz Z. Ś. 399,86 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  25. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. S. (1) 635,50 zł (sześćset trzydzieści pięć 50/100 zł);
  26. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. S. (3) 635,50 zł (sześćset trzydzieści pięć 50/100 zł);
  27. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (1) 746,72 zł (siedemset czterdzieści sześć 72/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  28. zasądza od strony pozwanej na rzecz D. C. 746,72 zł (siedemset czterdzieści sześć 72/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r.;
  29. zasądza od strony pozwanej na rzecz J. C. 731,03 zł (siedemset trzydzieści jeden 3/100 zł);
  30. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (2) 731,03 zł (siedemset trzydzieści jeden 3/100 zł);
  31. zasądza od strony pozwanej na rzecz E. C. 731,03 zł (siedemset trzydzieści jeden 3/100 zł);
  32. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. B. 806,25 zł (osiemset sześć 25/100 zł);
  33. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. B. (1) 806,25 zł (osiemset sześć 25/100 zł);
  34. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. S. (2) 658,91 zł (sześćset pięćdziesiąt osiem 91/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  35. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. S. (2) 658,91 zł (sześćset pięćdziesiąt osiem 91/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  36. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. I. 913,50 zł (dziewięćset trzynaście 50/100 zł);
  37. zasądza od strony pozwanej na rzecz G. R. 913,07 zł (dziewięćset trzynaście 7/100 zł);
  38. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. R. 913,07 zł (dziewięćset trzynaście 7/100 zł);
  39. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. I. 975,80 zł (dziewięćset siedemdziesiąt pięć 80/100 zł);
  40. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. F. 1.145,56 zł (tysiąc sto czterdzieści pięć 56/100 zł);
  41. zasądza od strony pozwanej na rzecz J. F. 1.145,56 zł (tysiąc sto czterdzieści pięć 56/100 zł);
  42. zasądza od strony pozwanej na rzecz D. B. 1.298,00 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem zł);
  43. zasądza od strony pozwanej na rzecz I. B. 1.298,00 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem zł);
  44. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. B. (1) 1.298,00 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem zł);
  45. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. K. (1) 1.435,00 zł (tysiąc czterysta trzydzieści pięć zł);
  46. zasądza od strony pozwanej na rzecz S. A. 1.345,66 zł (tysiąc trzysta czterdzieści pięć 66/100 zł);
  47. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. A. (1) 1.345,66 zł (tysiąc trzysta czterdzieści pięć 66/100 zł);
  48. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (3) 1.394,00 zł (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt cztery zł);
  49. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. F. (2) 1.451,40 zł (tysiąc czterysta pięćdziesiąt jeden 40/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  50. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. B. (2) 2.301,92 zł (dwa tysiące trzysta jeden 92/100 zł);
  51. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. B. (2) 2.301,92 zł (dwa tysiące trzysta jeden 92/100 zł);
  52. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. K. (2) 2.385,90 zł (dwa tysiące trzysta osiemdziesiąt pięć 90/100 zł);
  53. zasądza od strony pozwanej na rzecz W. K. 5.543,20 zł (pięć tysięcy pięćset czterdzieści trzy 20/100 zł);
  54. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. A. (2) 3.122,54 zł (trzy tysiące sto dwadzieścia dwa 54/100 zł);
  55. dalej idące powództwo oddala;
  56. zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki E. S. 5.234,71 zł kosztów procesu;
  57. nakazuje powódce E. S. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 759,72 zł brakującej opłaty sądowej od pozwu;
  58. nakazuje stronie pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 1.188,28 zł brakującej opłaty sądowej od pozwu.

 

UZASADNIENIE

Powódka E. S., działając jako reprezentant grupy, wniosła w dniu 26 listopada 2013 r. pozew o zapłatę w postępowaniu grupowym, domagając się zasądzenia od pozwanego (…) Bank (…) S. A. na rzecz każdego z członków podgrupy A tj. E. S., M. K. (3), M. W. (1) kwoty 1041,46 zł; na rzecz każdego z członków podgrupy B tj. M. F. (2), K. S. (2), R. S. kwoty 2.622,98 zł (kwota sprostowana w piśmie z dnia 17 lutego 2014 r.); na rzecz każdego z członków podgrupy C tj. K. Ś., M. O. kwoty 3.010,775 zł; na rzecz każdego z członków podgrupy D tj. M. F. (1), B. F., A. S. (1) kwoty 3.491,59 zł – wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Postanowieniem z dnia 11 lipca 2014 r. Sąd orzekł o rozpoznaniu niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym.

Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2016 r. Sąd ustalił w punkcie I postanowienia osoby wchodzące w skład grupy, które zostały wymienione w pozwie. Sąd uwzględnił przy tym zmianę nazwiska przez powódkę M. E. (w pozwie wskazaną jako M. K. (3)), co wynika z danych ujętych w wyciągu z bazy PESEL odnoszącego się do tej osoby, złożonego do akt.

Postanowieniem z dnia 12 lipca 2017 r. Sąd ustalił, iż w skład grupy nie wchodzą M. W. (2) i E. M.

Ostatecznie w piśmie z 28 lipca 2017 r. (vide tabela zawierająca żądania, k. 1247) powódka wskazała, iż w skład grupy wchodzą z uwzględnieniem podziału na podgrupy:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.041,46 zł;
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.103,04 zł;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.010,77 zł;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.491,59 zł;
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.002,60 zł;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.200,45 zł;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.306,04 zł;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.343,44 zł;
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.475,94 zł;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.792,10 zł;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.025,36 zł;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.270,38 zł;
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.502,80 zł;
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 4.046,22 zł;
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 5.763,78 zł.

Postanowieniem z dnia 5 października 2017 r. Sąd na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej: u.d.p.g.) ostatecznie ustalił, że w skład grupy wchodzą następujące osoby:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (1);
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S.;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O.;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1);
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś.;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C.;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C.;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1);
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I.;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I.;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F.;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1);
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2);
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2);
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2).

Uzasadniając żądanie pozwu powódka wskazała, iż strona pozwana działająca do 23 września 2011 r. pod (…) Bank S. A. oferowała konsumentom kredyty mieszkaniowe i zawierała z konsumentami umowy kredytu mieszkaniowego według wzoru (…) zawierające dodatkowe zabezpieczenie niskiego wkładu własnego o treści: „przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S.A. Okres ubezpieczenia wyniósł [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] płatna była z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”, przy czym do dnia 9 kwietnia 2009 r. usunięto słowa „i nie podlega zwrotowi”. Powódka wskazała, iż postanowienie to nie stanowiło przedmiotu indywidualnego uzgodnienia, nie podlegało też negocjacjom, klauzula ta wyłączała możliwość zwrotu konsumentowi składki ubezpieczeniowej, składka była płatna z góry, konsument nie miał wpływu na długość okresu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, wysokość składki ubezpieczeniowej oraz wybór ubezpieczyciela. Powódka podkreśliła, iż powyższa klauzula stanowi niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c.

Powódka wskazała, iż pozwem z 20 maja 2009 r. w sprawie XVII AmC 624/09, złożonym do Sądu Okręgowego w Warszawie — Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł o uznanie za niedozwolone i zakazanie wykorzystywania przez (…) Bank S. A. tożsamej klauzuli, w odpowiedzi na pozew (…) Bank S. A. uznał powództwo, a wyrokiem z 6 sierpnia 2009 r. Sąd w powyższej sprawie uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umownego o treści: „Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”.

Powódka podkreśliła, że Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w uzasadnieniu powyższego wyroku wskazał, iż celem zobowiązania konsumenta do zwrotu kosztu składki jest zrekompensowanie bankowi kosztów ubezpieczenia chroniącego bank przed ryzykiem związanym z brakiem spłaty kwoty wymaganego wkładu własnego, a podstawą zakwestionowania wskazanego postanowienia jest nierównomierne rozłożenie praw i obowiązków wynikających z umowy pomiędzy bankiem, a kredytobiorcą, zaś zakwestionowane postanowienie naraża konsumenta na koszty, które nie wynikają z wykonywania umowy, a powodowane są wyłącznie brakiem staranności i lojalności w wykonywaniu zobowiązania przez bank, ponadto klauzula taka rażąco narusza interes ekonomiczny konsumenta, nie zachodzi bowiem ekwiwalentność i proporcjonalność pomiędzy ponoszonym przez kredytobiorcę kosztem, a celem dla którego konsument koszt taki ponosi.

Powódka podniosła, iż zgodnie z powołanym art. 3851 § 1 k.c. powyższe postanowienie umowne uznane za niedozwolone staje się bezskuteczne ex tunc, a zatem członkowie grupy spełnili na rzecz strony pozwanej świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. wpłacając pobierane przez stronę pozwaną składki ubezpieczeniowe. Powódka wskazała, iż członkowie grupy nie stali się stronami umowy ubezpieczeniowej, bowiem stronami umów był pozwany bank i ubezpieczyciel, nie stali się także uposażonymi ze względu na fakt, iż umowa ubezpieczenia niskiego wkładu zaspokajała jedynie interesy strony pozwanej, a strona pozwana przeniosła na powoda koszty zmniejszenia ryzyka prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Powódka wskazała także, iż na roszczenia poszczególnych członków grupy składają się kwota uiszczonej składki ubezpieczeniowej i skapitalizowane odsetki ustawowe naliczone od dat uiszczenia przez poszczególnych członków grupy składek do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu (25 listopada 2013 r.). Szczegółowe wyliczenie należności powódka przedstawiła w tabeli wyliczeń wysokości roszczeń członków grupy na k. 165 akt sprawy oraz w tabeli na k. 303 akt sprawy.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew z 18 marca 2016 r. wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, iż powód nie przedstawił szczegółowego wyliczenia dochodzonych przez siebie roszczeń w zakresie wyliczenia i kapitalizacji odsetek, a jedynym elementem zakwestionowanym w powyższym wyroku przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów było pobieranie opłaty za okres po zakończeniu ochrony ubezpieczeniowej, a zatem nie zakwestionował możliwości obciążania klienta kosztami ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Strona pozwana wskazała, iż intencją powyższego wyroku było wyeliminowanie abuzywności klauzuli w zakresie braku możliwości zwrotu opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Strona pozwana podkreśliła, iż dokonuje zwrotu nadpłaconych składek w ramach procedury reklamacyjnej.

Strona pozwana zarzuciła, iż w wypadku umów kredytu ustaloną zasadą jest, że to kredytobiorca ponosi koszty ustanowienia zabezpieczenia kredytu, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego jest zaś jednym z zabezpieczeń kredytu. Jak wskazała strona pozwana, banki nie udzielają kredytu w wysokości odpowiadającej pełnej wartości nieruchomości, ale jedynie na część tej wartości (tzw. wskaźnik LtV, czyli wartości kredytu do wartości nieruchomości jest niższy, niż 100%), a różnica między wartością nieruchomości, a kwotą finansowania jest wkładem własnym. Strona pozwana podkreśliła, że ubezpieczenie to ma zabezpieczyć banki przed sytuacją, w której w przypadku zaprzestania spłaty kredytu przez kredytobiorcę wartość nieruchomości okaże się niewystarczająca dla spłaty kredytu i jest to powszechną praktyką banków. Strona pozwana wskazała, iż umowa ubezpieczenia niskiego wkładu własnego łączy zawsze bank z ubezpieczycielem, przy czym zarówno ubezpieczającym, jak i ubezpieczonym jest bank, a klient jedynie refinansuje koszty ubezpieczenia na zasadach wynikających z umowy łączącej go z bankiem. Zdaniem strony pozwanej to, że klient nie jest ani ubezpieczonym, ani uposażonym z umowy ubezpieczenia nie może być podstawą negatywnej oceny ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, zaś ekwiwalentem świadczenia kredytobiorcy jest możliwość uzyskania wyższej kwoty kredytu i zrealizowanie swoich potrzeb.

W piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418 i n.) powódka przyznała, iż po wytoczeniu powództwa strona pozwana zwróciła następującym osobom wskazane niżej kwoty:

– M. O. – 117,59 zł,

– K. Ś. – 117,59 zł,

– M. S. (2) – 200,54 zł,

– A. S. (2) – 200,53 zł,

– M. C. (1) – 12,66 zł,

– D. C. – 12,66 zł,

– Z. Ś. – 145,44 zł,

– M. Ś. – 145,44 zł,

– M. K. (1) – 248,73 zł,

– M. W. (1) – 574,81 zł.

W związku z powyższym powódka oświadczyła nieprecyzyjnie, iż „strona powodowa cofa powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczeń w/w powodów w zakresie odsetek ustawowych” oraz że obecnie domaga się zasądzenia na rzecz:

– M. O. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– K. Ś. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– A. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. C. (1) kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– D. C. kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– Z. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. K. (1) kwoty 2.065,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. W. (1) kwoty 684,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia zapłaty.

Powódka na rozprawie 25 października 2018 r. (k. 1437) oświadczyła, iż odnośnie powyższych osób, co do których strona pozwana dokonała powyższych wpłat, powódka w pierwszej kolejności kwoty wpłat zaliczyła na poczet odsetek ustawowych biegnących od daty wniesienia pozwu do dat dokonania poszczególnych wpłat, w dalszej kolejności na poczet skapitalizowanych odsetek ustawowych i w ostatniej kolejności na poczet niezwróconych składek.

Na rozprawie 25 października 2018 r. (k. 1437) strony oświadczyły, iż niesporne w sprawie jest, że w odniesieniu do każdej z umów zawartych przez członków grupy, składki ubezpieczeniowe zostały uiszczone przez członków grupy w wysokościach wskazanych w tabelach stanowiących załączniki do poszczególnych umów.

Powódka na rozprawie 25 października 2018 r. (k. 1438) oświadczyła, iż potwierdza, że wszystkie wpłaty z tytułu zwrotu części składek ubezpieczeniowych wskazane w tabeli na k. 1374-1376 akt sprawy zostały dokonane przez stronę pozwaną w datach, o jakich mowa w tej tabeli.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Członkowie grupy, jako kredytobiorcy zawarli w latach 2006-2008 z (…) Bankiem S. A. umowy kredytów mieszkaniowych, w ramach których w załącznikach nr (…) do umów zawarto następujące postanowienia mające stanowić zabezpieczenie kredytu: „Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi 60 miesięcy. Składka ubezpieczeniowa płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlega zwrotowi.”

Członkowie grupy wpłacili składki z tytułu powyższego tzw. ubezpieczenia niskiego wkładu w następujących kwotach:

1) K. S. (1) i G. S.  – łącznie 1.041,46 zł,

2) A. P. – 733,97 zł,

3) E. S. i M. E. – łącznie 2.085,00 zł,

4) M. W. (3) – 574,81 zł,

5) P. P. – 1.131,60 zł,

6) M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 25 października 2006 r. – 1.148 zł,

7) K. S. (2) i R. S. – łącznie 3.107,68 zł,

8) T. T. – 1.742,91 zł,

9) M. M. – 1.804 zł,

10) K. Ś. i M. O. – łącznie 3.527,73 zł,

11) B. K. – 2.066,40 zł,

12) J. S. i B. S. – łącznie 4.296,80 zł,

13) M. K. (2) i A. K. (1) – łącznie 4.425,00 zł,

14) M. F. (1) i B. F. – łącznie 4.140,18 zł,

15) A. S. (1) – 2.024,25 zł,

16) M. Ś. i Z. Ś. – łącznie 1.090,60 zł,

17) M. S. (1) i K. S. (3) – łącznie 1.271,00 zł,

18) M. C. (1) i D. C. – łącznie 1.518,75 zł,

19) J. C., M. C. (2) i E. C. – łącznie 2.193,08 zł,

20) K. B. i M. B. (1)  – łącznie 1.612,50 zł,

21) A. S. (2) i M. S. (2) – łącznie 1.718,89 zł,

22) M. I. – 913,50 zł,

23) G. R. i B. R. – 1.826,14 zł,

24) K. I. – 975,80 zł,

25) K. F. i J. F.  – łącznie 2.291,13 zł,

26) D. B., I. B. i A. B. (1) – łącznie 3.894 zł,

27) M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 23 października 2006 r. – 1.435 zł,

28) S. A. i M. A. (1) – łącznie 2.691,32 zł,

29) M. C. (3) – 1.394 zł,

30) M. F. (2) – 1.451,40 zł,

31) A. B. (2) i M. B. (2)  – łącznie 4.603,85 zł,

32) A. K. (2)  – 2.385,90 zł,

33) W. K. – 5.543,20 zł,

34) M. A. (2) – 3.122,54 zł.

Dowód: umowy kredytów wraz z potwierdzeniami wpłat składek ubezpieczeniowych, k. 50-122, 166-174 oraz 396-880.

Strona pozwana od 9 października 2015 r. do 6 listopada 2015 r. sporządziła skierowane do K. B., M. B. (1), K. I., W. K., B. S., J. S., G. S., K. S. (1), M. O., K. Ś., A. S. (2), M. S. (2), M. C. (1), D. C., M. K. (1) i M. W. (1) pisma informujące o dokonanym zwrocie opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, bądź informujące o zamiarze zwrotu opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia niskiego wkładu własnego ze wskazaniem, iż należność ta zostanie zwrócona niezwłocznie po otrzymaniu numeru rachunku bankowego, na który miałby zostać dokonany zwrot.

Dowód: pisma strony pozwanej sporządzone w okresie od 9 października 2015 r. do 6 listopada 2015 r., k. 1378-1410.

Strona pozwana dokonała zwrotu z tytułu uiszczonych składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego członkom grupy następujących kwot:

1) M. W. (1) w dniu 6 listopada 2015 r. – kwoty 574,81 zł,

2) M. K. (1) w dniu 9 października 2015 r. – kwoty 248,73 zł,

3) K. Ś. i M. O. w dniu 6 listopada 2015 r. – łącznie kwoty 235,18 zł,

4) M. Ś. i Z. Ś. w dniu 2 kwietnia 2015 r. – łącznie kwoty 290,88 zł,

5) D. C. i M. C. (1) w dniu 9 października 2015 r. – łącznie kwoty 25,31 zł,

6) A. S. (2) i M. S. (2) w dniu 23 października 2015 r. – łącznie kwoty 401,07 zł.

Bezsporne: oświadczenia stron na rozprawie 25 października 2015 r., a nadto dowód: tabela zawierająca dane w zakresie zwracanych kwot, k. 1375-1376.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie XVII AmC 624/09, po rozpoznaniu sprawy z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko (…) Bank S. A. we W. wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2009 r. uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umownego o treści: „Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] zł płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”.

Dowód: wyrok z dnia 6 sierpnia 2009 r. Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie XVII AmC 624/09, k. 140-141 załączonych akt XVII AmC 624/09 Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

W ramach zabezpieczenia kredytu w formie ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kredytobiorca nie mógł wybrać towarzystwa ubezpieczeniowego, nie mógł negocjować umowy, umowa ubezpieczenia łączyła Towarzystwo (…) S. A. z pozwanym bankiem, a kredytobiorca wyłącznie opłacał składki ubezpieczeniowe. Ubezpieczającym i ubezpieczonym w ramach tej umowy był pozwany bank. Kredytobiorca nie miał możliwości w celu zabezpieczenia spłaty kredytu zawarcia poza pozwanym bankiem umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Strona pozwana zwracała część składki ubezpieczeniowej wyłącznie na wniosek danego kredytobiorcy w sytuacji, kiedy wskaźnik LtV (stosunek kwoty kredytu do wartości nieruchomości) w odniesieniu do danego kredytobiorcy spadł poniżej 80%. Strona pozwana przez pewien okres zrezygnowała z zabezpieczenia kredytów w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, a obecnie od grudnia 2017 r. powraca do tego produktu.

Dowód: zeznania świadka M. P. na rozprawie 12 kwietnia 2018 r.; generalna umowa ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych, k. 1338-1349 wraz z aneksami k. 1351-1373.

Członkowie grupy: M. F. (2) nosiła uprzednio nazwisko K. ujęte w umowie kredytu, M. E. nosiła uprzednio nazwisko K. ujęte w umowie kredytu, A. S. (2) nosiła uprzednio nazwisko S. ujęte w umowie kredytu, M. I. nosiła uprzednio nazwisko B. ujęte w umowie kredytu oraz M. A. (2) nosiła uprzednio nazwisko B. ujęte w umowie kredytu.

Dowód: zaświadczenia z systemu PESEL, k. 1324 i 1325; odpis zupełny aktu małżeństwa, k. 1415.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w części zasługiwało na uwzględnienie.

Ostatecznie w piśmie z 28 lipca 2017 r. (vide tabela zawierająca żądania, k. 1247) powódka wskazała, iż w skład grupy wchodzą z uwzględnieniem podziału na podgrupy:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.041,46 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie E. S., M. E. i M. W. (3) zażądały zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.103,04 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie K. S. (2) i R. S. zażądali zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.010,77 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie K. Ś. i M. O. zażądali zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.491,59 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie M. F. (1), B. F. i A. S. (1) zażądali zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.002,60 zł;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.200,45 zł;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.306,04 zł;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.343,44 zł;
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.475,94 zł;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.792,10 zł;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.025,36 zł;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.270,38 zł;
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.502,80 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie M. F. (2) zażądała zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 4.046,22 zł;
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 5.763,78 zł.

Należy wskazać, iż ostatecznie postanowieniem z dnia 5 października 2017 r. Sąd na podstawie art. 17 ust. u.d.p.g. ostatecznie ustalił, że w skład grupy wchodzą następujące osoby:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (3);
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S.;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O.;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1);
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś.;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C.;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C.;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1);
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I.;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I.;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F.;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1);
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2);
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2);
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2).

W piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418 i n.) powódka wskazała, że po dokonaniu zwrotu przez stronę powodową niektórym członkom grupy kwot uiszczonej części składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego domaga się ostatecznie w odniesieniu do niżej wymienionych członków grupy zasądzenia na rzecz:

– M. O. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– K. Ś. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– A. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. C. (1) kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– D. C. kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– Z. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. K. (1) kwoty 2.065,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. W. (1) kwoty 684,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia zapłaty.

Podkreślić też należy, iż poza wyżej wymienionymi członkami grupy, którzy zgłosili w pozwie, bądź w powyższym piśmie procesowym powódki z 24 maja 2018 r. (k. 1418 i n.) żądanie zasądzenia nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od wyżej wskazanych dat, żadni inni członkowie grupy nie zgłosili takiego roszczenia w żadnej formie, w tym w szczególności nie zgłosili roszczeń o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość w oświadczeniach o przystąpieniu do grupy, wskazując w nich wyłącznie konkretne kwoty pieniężne bez żądania odsetek ustawowych biegnących na przyszłość.

Należy stwierdzić, iż zgodnie z art. 3851 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, a więc jak w niniejszej sytuacji z członkami grupy, nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy i stanowią one niedozwolone postanowienia umowne.

Nie ulega wątpliwości, iż zostały w pełni spełnione przesłanki wynikające z art. 3851 § 1 k.c. odnośnie klauzuli zawartej w umowach kredytu mieszkaniowego dotyczącej tzw. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Klauzula ta brzmi: „Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi 60 miesięcy. Składka ubezpieczeniowa płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlega zwrotowi.”.

Podkreślenia wymaga, iż jak wynika to z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności generalnej umowy ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych (k. 1338-1349) wraz z aneksami (k. 1351-1373) oraz zeznań zgłoszonego przez stronę pozwaną świadka M. P. przesłuchanego na rozprawie 12 kwietnia 2018 r., iż co należy podkreślić, w ramach zabezpieczenia kredytu w formie ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kredytobiorca nie mógł wybrać towarzystwa ubezpieczeniowego, nie mógł negocjować umowy, umowa ubezpieczenia łączyła wyłącznie Towarzystwo (…) S. A. z pozwanym bankiem, a kredytobiorca jedynie opłacał składki ubezpieczeniowe. Istotne jest, iż ubezpieczającym i ubezpieczonym w ramach tej umowy był pozwany bank, a kredytobiorca nie miał nawet możliwości w celu zabezpieczenia spłaty kredytu w postaci zawarcia poza pozwanym bankiem umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Podkreślenia też wymaga, iż strona pozwana przez pewien okres zrezygnowała z zabezpieczenia kredytów w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Okoliczności te jednoznacznie świadczą o abuzywnym charakterze powyższych klauzul.

Wskazać też należy, iż Sąd Okręgowy w Warszawie — Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie XVII AmC 624/09, po rozpoznaniu sprawy z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko (…) Bank S. A. we W. wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2009 r. uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umownego o treści: „Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] zł płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”, a więc tożsamej klauzuli z klauzulami ujętymi w umowach kredytu mieszkaniowego zawartych z członkami grupy. Istotna w tym względzie jest sama sentencja powyższego wyroku, Sąd zaś nie podziela argumentacji strony pozwanej, iż klauzula ta została zakwestionowana wyłącznie w zakresie pobierania opłaty za okres po zakończeniu ochrony ubezpieczeniowej oraz iż intencją powyższego wyroku było wyeliminowanie abuzywności klauzuli w zakresie braku możliwości zwrotu opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Sentencja powyższego wyroku jest jednoznaczna, jako zakazująca wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień powyższego wzorca umownego wobec uznania go za niedozwolony. Wskazać też należy, iż żadne „rekomendacje” oraz oceny prawne, czy też ekonomiczne nie są dla sądu wiążące przy ustalaniu abuzywności klauzuli.

Kwestionowane przez powódkę klauzule nakładają znacząca opłatę na kredytobiorców będących konsumentami (członków grupy) bez jakiegokolwiek ekwiwalentu na ich rzecz. Członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zobowiązani byli jedynie do uiszczenia wskazanych składek, nie byli natomiast stroną umowy ubezpieczenia, nie mogli negocjować umowy, nie mieli wpływu na wybór ubezpieczyciela, nie mogli zawrzeć takiej umowy poza pozwanym bankiem, a ubezpieczającym i ubezpieczonym był pozwany bank. Nie mogą być uznane za zasadne zarzuty strony pozwanej, iż ekwiwalentem dla kredytobiorców była możliwość uzyskania większego kredytu oraz że nie musieli w inny sposób dokonywać zabezpieczenia spłaty kredytu. Sąd stwierdził, iż za opłacane składki przez członków grupy nie mogli oni uzyskać żadnych korzyści, a klauzule takie zabezpieczały wyłącznie interesy pozwanego banku, a zatem istniał brak ekwiwalentności świadczeń, a pozwany bank przerzucał koszty zmniejszenia ryzyka prowadzenia swej działalności na konsumentów. Świadczy to jednoznacznie o naruszeniu dobrych obyczajów i rażącym naruszeniu interesów członków grupy (podobnie wypowiedział się Sąd Okręgowy we Wrocławiu w uzasadnieniu wyroku z 13 sierpnia 2012 r. w sprawie II Ca 723/12). W związku z tym, powyższa niedozwolona klauzula ubezpieczenia niskiego wkładu własnego nie wiązała członków grupy, a spełnione na jej podstawie świadczenia nastąpiły bez podstawy prawnej. Były one więc świadczeniami nienależnymi i jako takie na podstawie art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. podlegały zwrotowi.

Na marginesie Sąd zwrócił również uwagę, iż strona pozwana dokonując zwrotów części składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, jak w tabeli na k. 1375, odnośnie osób, którym nie wypłacono składek, nie wykazała, aby doręczono im i czy w ogóle wysłano pisma z wezwaniami do wskazania numerów rachunków bankowych celem dokonania wypłat zwracanych kwot (pisma k. 1378-1410).

Przekładając powyższe rozważania na obliczenia matematyczne dotyczące należnych roszczeń poszczególnych członków grupy zasądzonych w pozwie należało zasądzić:

  1. na rzecz K. S. (1) i G. S. kwoty po 675,00 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.350,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 675,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  2. na rzecz A. P. 733,97 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 733,97 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 733,97 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A, A. P. nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  3. na rzecz E. S. oraz M. E. kwoty po 1.042,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.085,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.042,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A, wskazani członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosili roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  4. na rzecz M. W. (1) 78,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż M. W. (1) wpłaciła wraz z drugim kredytobiorcą tytułem przedmiotowej składki kwotę 149,62 zł, a zatem mogła domagać się zasądzenia połowy z tej kwoty, a więc 574,81 zł, przy czym strona pozwana zwróciła kwotę 574,81 zł M. W. (1) po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 6 listopada 2015 r., a zatem wobec sprecyzowania żądania M. W. (1) w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zasądzenia ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia zapłaty, a wcześniej w pozwie wskazania żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu, należało ustalić, ile wynoszą odsetki ustawowe od następnego dnia po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu (17 czerwca 2014 r.), jako od dnia, od którego strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą kwoty 574,81 zł do dnia zapłaty przez stronę pozwaną wskazanej kwoty 574,81 zł, a więc do dnia 6 listopada 2015 r. (skapitalizowane odsetki ustawowe za ten okres wynoszą 78,68 zł) i zgodnie z twierdzeniem powoda, iż w pierwszej kolejności członkowie grupy, którym dokonano zwrotu części składek, zaliczyli te kwoty w pierwszej kolejności na poczet odsetek za okres po dniu wniesienia pozwu do dnia zwrotu części owej składki (oświadczenie na rozprawie 25 października 2018 r., k. 1437) należało w pierwszej kolejności zwróconą przez stronę pozwaną kwotę 574,81 zł zaliczyć na poczet owych należności odsetkowych za okres od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia 6 listopada 2015 r., a więc na poczet kwoty 78,68 zł, a w dalszej części na poczet kwoty 574,81 zł uiszczonej przez M. W. (1) składki, a zatem M. W. (1) winna otrzymać 78,68 zł tytułem brakującej kwoty niezwróconej składki z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2015 r. (następny dzień po dacie zwrotu części składki przez stronę pozwaną) do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty (należy wskazać, iż osoba ta przed wniesieniem pozwu nie wzywała strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A;
  5. na rzecz P. P. 1.131,60 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.131,60 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.131,60 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy B, P. P. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  6. na rzecz M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 25 października 2006 r. kwotę 899,27 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż M. K. (1) na podstawie powyższej umowy kredytu wpłacił tytułem przedmiotowej składki kwotę 1.148,00 zł, przy czym strona pozwana zwróciła kwotę 248,73 zł M. K. (1) po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 9 października 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.148,00 zł kwotę 248,73 zł uzyskano wynik 899,27 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zażądano zasądzenia na rzecz M. K. (1) odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 listopada 2014 r., należało więc zasądzić na rzecz M. K. (1) powyższą kwotę 899,27 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoba ta nie wzywała strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy B;
  7. na rzecz K. S. (2) i R. S. kwoty po 1.553,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 3.107,68 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.553,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy B, wskazani członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosili roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  8. na rzecz T. T. 1.742,91 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.742,91 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.742,91 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy C, T. T. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  9. na rzecz M. M. 1.804,00 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.804,00 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.804,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy C, M. M. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  10. na rzecz K. Ś. i M. O. kwoty po 1.763,86 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż K. Ś. i M. O. wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.149,62 zł, a zatem każdy z nich mógł domagać się zasądzenia połowy z tej kwoty, a więc 1.763,86 zł, przy czym strona pozwana zwróciła obu wskazanym członkom grupy łącznie 235,18 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 6 listopada 2015 r., a zatem wobec sprecyzowania żądania obu powyższych członków grupy w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418) zasądzenia ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty, a wcześniej w pozwie wskazania żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu ustalono, że odsetki ustawowe od następnego dnia po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu (17 czerwca 2014 r.), jako od dnia, od którego strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą kwoty łącznej 3.527,73 zł do dnia 21 grudnia 2014 r. wynoszą powyższą kwotę 235,18 zł i zgodnie z twierdzeniem powódki, iż w pierwszej kolejności członkowie grupy, którym dokonano zwrotu części składek, zaliczyli te kwoty w pierwszej kolejności na poczet odsetek za okres po dniu wniesienia pozwu do dnia zwrotu części owej składki (oświadczenie na rozprawie 25 października 2018 r., k. 1437) należało w pierwszej kolejności zwróconą przez stronę pozwaną kwotę 235,18 zł zaliczyć na poczet owych należności odsetkowych za okres od dnia 17 czerwca 2014 r. (następny dzień po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu) do dnia 21 grudnia 2014 r., a więc na poczet tożsamej kwoty 235,18 zł, a zatem K. Ś. i M. O. winni otrzymać kwoty po 1.763,86 zł (każdy z nich połowę uiszczonej składki w wysokości łącznej 3.527,73 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. (następny dzień po powyższej dacie 21 grudnia 2014 r.) do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty (należy wskazać, iż osoby te przed wniesieniem pozwu nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), a kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy C;
  11. na rzecz B. K. 2.066,40 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 2.066,40 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 2.066,40 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, B. K. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  12. na rzecz J. S. i B. S. kwoty po 2.148,40 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.296,80 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.148,40 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  13. na rzecz M. K. (2) i A. K. (1) kwoty po 2.212,50 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.425,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.212,50 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  14. na rzecz M. F. (1) i B. F. kwoty po 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.140,18 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazani członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosili roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  15. na rzecz A. S. (1) 2.024,25 zł (dwa tysiące dwadzieścia cztery 25/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego powyższą kwotę 2.024,25 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić powyższą kwotę 2.024,25 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu wskazany członek grupy nie wzywał strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazany członek grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosił roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  16. na rzecz M. Ś. i Z. Ś. kwoty po 399,86 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż powyżsi członkowie grupy wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.090,60 zł, przy czym strona pozwana zwróciła im łącznie kwotę 290,88 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 2 kwietnia 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.090,60 zł, kwotę 290,88 zł uzyskano wynik 799,72 zł, a każdy z powyższych członków grupy mógł domagać się połowy z tej kwoty, a więc po 399,86 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zażądano zasądzenia na rzecz powyższych członków grupy odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r., należało więc zasądzić na rzecz powyższych członków grupy wskazane kwoty po 399,86 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższych kwot, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwoty te nie przekraczają ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy E;
  17. na rzecz M. S. (1) i K. S. (3) kwoty po 635,50 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.271,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 635,50 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy F, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  18. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (1) i D. C. kwoty po 746,72 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r.; Sąd stwierdził, iż powyżsi członkowie grupy wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.518,75 zł, przy czym strona pozwana zwróciła im łącznie kwotę 25,31 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 9 października 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.518,75 zł kwotę 25,31 zł uzyskano wynik 1.493,44 zł, a każdy z powyższych członków grupy mógł domagać się połowy z tej kwoty, a więc po 746,72 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zażądano zasądzenia na rzecz powyższych członków grupy odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r., należało więc zasądzić na rzecz powyższych członków grupy wskazane kwoty po 746,72 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższych kwot, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwoty te nie przekraczają ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy F;
  19. na rzecz J. C., M. C. (2) i E. C. kwoty po 731,03 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.193,08 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić jedną trzecią część z tej kwoty, a więc 731,03 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy G, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  20. na rzecz K. B. i M. B. (1) kwoty po 806,25 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.612,50 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 806,25 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy H, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  21. na rzecz A. S. (2) i M. S. (2) kwoty po 658,91 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż powyżsi członkowie grupy wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.718,89 zł, przy czym strona pozwana zwróciła im łącznie kwotę 401,07 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 23 października 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.718,89 zł, kwotę 401,07 zł uzyskano wynik 1.317,82 zł, a każdy z powyższych członków grupy mógł domagać się połowy z tej kwoty, a więc po 658,91 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418-1419) zażądano zasądzenia na rzecz powyższych członków grupy odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r., należało więc zasądzić na rzecz powyższych członków grupy wskazane kwoty po 658,91 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższych kwot, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwoty te nie przekraczają ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy I;
  22. na rzecz M. I. 913,50 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 913,50 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 913,50 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy I, M. I. nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  23. na rzecz G. R. i B. R. kwoty po 913,07 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.826,14 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 913,07 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy J, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  24. na rzecz K. I. 975,80 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 975,80 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 975,80 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy J, K. I. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  25. na rzecz K. F. i J. F. kwoty po 1.145,56 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.291,13 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.145,56 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy K, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  26. na rzecz D. B., I. B. i A. B. (1) kwoty po 1.298,00 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 3.894,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić jedną trzecią część z tej kwoty, a więc 1.298,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy L, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  27. na rzecz M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 23 października 2006 r. kwotę 1.435,00 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej umowy kwotę 1.435,00 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.435,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, M. K. (1) nie zgłosił na podstawie powyższej umowy roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  28. na rzecz S. A. i M. A. (1) 1.345,66 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.691,32 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.345,66 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  29. na rzecz M. C. (3) 1.394,00 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.394 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.394 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, M. C. (3) nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  30. na rzecz M. F. (2) 1.451,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego powyższą kwotę 1.451,40 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić powyższą kwotę 1.451,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu wskazany członek grupy nie wzywał strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, wskazany członek grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosił roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  31. na rzecz A. B. (2) i M. B. (2) kwoty po 2.301,92 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.603,85 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.301,92 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy N, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  32. na rzecz A. K. (2) 2.385,90 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 2.385,90 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 2.385,90 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy N, A. K. (2) nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  33. na rzecz W. K. 5.543,20 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 5.543,20 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 5.543,20 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy O, W. K. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  34. na rzecz M. A. (2) 3.122,54 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 3.122,54 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 3.122,54 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy O, M. A. (2) nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość.

Sąd zasądził powyższe kwoty, jak w punktach od 1 do 54 wyroku.

Dalej idące powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie 55 wyroku. W szczególności nie zasługiwało na uwzględnienie żądanie członków grupy zasądzenia na ich rzecz skapitalizowanych odsetek ustawowych od kwot wpłaconych składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego od dat uiszczenia przez poszczególnych członków grupy tych składek do dnia 25 listopada 2013 r. (daty poprzedzającej datę wniesienia pozwu), jak przedstawiono to w tabelach wyliczeń złożonych przez powódkę na k. 165 i 303-304. Sąd stwierdził, iż w aktach brak jest dowodów na to, że członkowie grupy przed wniesieniem pozwu wzywali stronę powodową do zapłaty kwot dochodzonych pozwem, a zatem roszczenia te dochodzone z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c. i n.), a w szczególności na podstawie art. 410 k.c. stanowiącym o świadczeniu nienależnym nie stały się wymagalne bez wezwania do zapłaty (art. 476 k.c.), zaś wezwanie to stanowiło dopiero doręczenie odpisu pozwu w niniejszej sprawie, a zatem członkowie grupy nie mieli podstaw do żądania zasądzenia od strony pozwanej skapitalizowanych odsetek ustawowych, o których mowa w powyższych tabelach obliczonych do dnia poprzedzającego datę wniesienia pozwu. Na marginesie Sąd wskazał, iż w piśmie z 23 maja 2018 r. (k. 1418) powódka nieprecyzyjnie oświadczyła w jakim zakresie cofa pozew ze zrzeczeniem się roszczenia odnośnie odsetek ustawowych, w związku z czym dalej idące roszczenie w całości podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze dokonując stosunkowego rozdzielenia tych kosztów. Dokonując zsumowania zasądzonych kwot ustalono, iż łącznie stanowią one 76.404,77 zł, zaś łączna kwota dochodzonych w niniejszym postępowaniu kwot przez powódkę wynosiła 124.894,92 zł, a zatem po porównaniu obu kwot Sąd stwierdził, iż żądanie pozwu zostało uwzględnione w 61%, a oddalone w 39 %.

Na koszty procesu poniesione przez powódkę złożyły się: 3.600,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego na podstawie § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 517,00 zł pierwotnie uiszczonej opłaty sądowej od pozwu, 33,00 zł uiszczonej opłaty sądowej od pozwu po rozszerzeniu powództwa, 17,00 zł opłaty za pełnomocnictwo, 1.107,00 zł poniesionych przez powódkę kosztów ogłoszenia w prasie, 1.200,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zgłoszone w odpowiedzi na zażalenie strony pozwanej (k. 229), 110,00 zł opłaty sądowej od zażalenia z 29 kwietnia 2016 r. (k. 1133 i n.) oraz 1.200,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki związanego z tym zażaleniem, ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 110,00 zł opłaty sądowej od kolejnego zażalenia z 5 stycznia 2017 r. (k. 1184 i n.) oraz 1.200,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki związanego z tym zażaleniem, ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, a także 1.800,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zgłoszone w odpowiedzi na zażalenie strony pozwanej (k. 1284 i n.). Łącznie powódka poniosła koszty procesu w wysokości 10.894,00 zł, zaś 61% z tej kwoty wynosi 6.645,34 zł.

Na koszty procesu strony pozwanej złożyły się: 3.600,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika strony pozwanej ustalonego na podstawie § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17,00 zł opłaty za pełnomocnictwo, a więc łącznie 3.617,00 zł, zaś 39% z tej kwoty wynosi 1.410,63 zł.

Odejmując od kwoty 6.645,34 zł, kwotę 1.410,63 zł ustalono kwotę 5.234,71 zł, którą na podstawie powołanego przepisu należało zasądzić od strony pozwanej na rzecz powódki E. S. tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym orzeczono w punkcie 56 wyroku.

W chwili wydania wyroku wartość przedmiotu sporu wynosiła 124.895,00 zł, opłata sądowa od pozwu w postępowaniu grupowym winna wynosić 2% tej kwoty, a zatem 2.498,00 zł. Powódka uiściła łącznie 550,00 zł na poczet opłaty sądowej od pozwu, wobec czego brakująca opłata sądowa od pozwu wynosi 1.948,00 zł (=2.498 zł – 550 zł). Stosownie do wyniku procesu w punktach 57 i 58 wyroku nakazano powódce E. S. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa kwoty 39% brakującej opłaty sądowej od pozwu, a więc 759,72 zł, a stronie pozwanej 61% brakującej opłaty sądowej od pozwu, a więc 1.188,28 zł na podstawie art. 113 UKSC.

Zamieszczone na stronie orzeczenia Sądu Okręgowego we Wrocławiu zostały udostępnione przez Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu pismem z dnia 27.08.2019. Teksty orzeczeń zostały przetworzone przez podmiot prowadzący niniejszą stronę poprzez dodanie tez, opracowanie wizualne, usunięcie błędów interpunkcyjnych i literówek oraz wprowadzenie skrótu „u.d.p.g.”.

Organ zobowiązany do udostępnienia informacji sektora publicznego nie ponosi odpowiedzialności za jej przetworzenie, dalsze udostępnienie i wykorzystanie.


Postanowienie Sądu Okręgowego w Lublinie I Wydział Cywilny z 26 października 2018 r.

Przewodniczący:        SSO Piotr Czerski

Sędziowie:                  SSO Jolanta Szymanowska, SSO Agnieszka Wojnarowicz-Posłuszna

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2018 roku w L.

sprawy z powództwa J. O. (reprezentant), [dane 25 członków grupy]

przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w L. o zapłatę

postanawia:

  1. zarządzić ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego o następującej treści: „Przed Sądem Okręgowym w Lublinie I Wydziałem Cywilnym wszczęte zostało pod sygnaturą akt I C 420/18 postępowanie grupowe z powództwa J. O. (reprezentant) przeciwko (…) -FINANSE Spółce Akcyjnej z siedzibą w L. o zapłatę. Przedmiotem sprawy są roszczenia pieniężne związane z wykupem wraz z zapłatą odsetek przez pozwanego obligacji wyemitowanych na podstawie uchwały nr 1/11/2016 Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki z dnia 05 listopada 2016 r. w sprawie emisji obligacji serii (…) i Uchwały nr 1/11/2016 Zarządu Spółki z dnia 05 listopada 2016 r. w sprawie przyjęcia Warunków Emisji obligacji, tj. obligacji serii (…) na okaziciela, o wartości nominalnej oraz cenie emisyjnej w wysokości 1.000,00 zł. Sąd informuje o możliwości przystąpienia do grupy przez osoby, których roszczenia mogą być objęte powództwem grupowym w tej sprawie poprzez złożenie reprezentantowi grupy J. O. (na adres jej pełnomocnika: A. J., Al. (…), (…)-(…) W.), w terminie 1 miesiąca od daty niniejszego ogłoszenia, pisemnego oświadczenia o przystąpieniu do grupy. W oświadczeniu o przystąpieniu do grupy uprawniony powinien określić swe żądanie oraz wskazać okoliczności uzasadniające żądanie, a także przynależność do grupy oraz przedstawić dowody. Przystąpienie do grupy po upływie wyznaczonego terminu jest niedopuszczalne. Pełnomocnikowi reprezentanta grupy przysługuje wynagrodzenie od każdego członka grupy. Wynagrodzenie przysługuje za czynności podejmowane przed sądem w każdej instancji, to jest za daną instancję oddzielnie. Wynagrodzenie to jest uzależnione od wysokości roszczenia pieniężnego deklarowanego przez każdego członka Grupy. Wynagrodzenie pełnomocnika (od każdego członka Grupy) obejmuje (brutto): – za czynności przed Sądem I instancji połowę minimalnej stawki adwokackiej, – za czynności przed Sądem II instancji czwartą część minimalnej stawki adwokackiej. Wynagrodzenie kancelarii w żadnym wypadku nie może przekroczyć 20% kwoty zasądzonej na rzecz reprezentanta Grupy. Szczegółowe informacje na ten temat zawiera złożony do akt sprawy odpis umowy o świadczenie usług prawnych wraz z aneksem. Wyrok, który może zostać wydany w sprawie ma wiążący skutek wobec członków grupy.”
  2. Ogłoszenie powyższej treści zamieścić w dzienniku „Dziennik Gazeta Prawna” oraz na okres 1 miesiąca na tablicy ogłoszeń w siedzibie tutejszego Sądu, na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Sądu Okręgowego w Lublinie.

Postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział I Cywilny z dnia 24 października 2018 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący:          SSO Adam Maciński

Sędziowie:                    SSO Sławomir Urbaniak; SSO Aneta Fiałkowska-Sobczyk

po rozpoznaniu w 24 października 2018 r. we Wrocławiu na posiedzeniu niejawnym z powództwa D. D. działającej jako reprezentant grupy przeciwko (…) Bank S. A. z siedzibą we W. o ustalenie

postanawia:

ustalić, że w skład grupy w rozpoznawanej sprawie wchodzą: [dane 55 członków grupy, w tym reprezentanta grupy]

 

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, po upływie wyznaczonego przez sąd terminu, nie krótszego niż miesiąc od dnia doręczenia powodowi zarzutów co do członkostwa, sąd wydaje postanowienie co do składu grupy. Sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym.

W niniejszej sprawie, pomimo ogłoszenia w dzienniku „Rzeczpospolita” o wszczęciu postępowania grupowego, nikt poza osobami zgłoszonymi w pozwie, nie przystąpił jednakże do grupy.

Mając zatem powyższe na względzie, Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

Zamieszczone na stronie teksty orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu zostały udostępnione przez Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu pismem z dnia 27.08.2019. Teksty orzeczeń zostały przetworzone przez podmiot prowadzący niniejszą stronę poprzez dodanie tez, usunięcie danych dotyczących członków grupy, opracowanie wizualne oraz usunięcie błędów interpunkcyjnych i literówek.

Organ zobowiązany do udostępnienia informacji sektora publicznego nie ponosi odpowiedzialności za jej przetworzenie, dalsze udostępnienie i wykorzystanie.