Postanowienie uchylone postanowieniem Sądu Najwyższego Izba Cywilna z 18 września 2015 r., I CSK 672/14, sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania.

1. Wymagania formalne oświadczenia o przystąpieniu do grupy to ich treść normuje art. 12 PostGrU. Poza wyraźną wolą przystąpienia do grupy oświadczenie powinno precyzyjnie określać żądanie, które zgłasza wobec pozwanego osoba przystępująca do grupy z podaniem okoliczności je uzasadniających oraz wykazaniem dowodów. Jednocześnie oświadczenie o przystąpieniu do grupy ma wskazywać okoliczności uzasadniające przynależność tej osoby do grupy wraz z dowodami świadczącymi o tej przynależności. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy powinno zawierać także wszystkie obligatoryjne elementy pozwu, a dodatkowo okoliczności, które świadczą o tym, że żądanie zgłaszane przez osobę jest roszczeniem w rozumieniu art. 1 PostGrU. Oznacza to, że roszczenie osoby wstępującej do grupy powinno być tego samego rodzaju co roszczenia osób objętych pozwem. Przystępujący do grupy powinien także wykazywać w tym oświadczeniu związek faktyczny z roszczeniami pozostałych członków grupy. W zakresie okoliczności uzasadniających żądanie osoba przystępująca do grupy zobowiązana jest wykazać, że są one takie same jak te wskazane w pozwie. W przeciwnym bowiem przypadku roszczenie osoby chcącej przystąpić do grupy nie będzie spełniało przesłanek roszczenia dochodzonego w postępowaniu grupowym określonych w art. 1 PostGrU. Stąd też wykazanie okoliczności uzasadniających żądanie jest jednocześnie wskazaniem okoliczności uzasadniających przynależność do grupy. Zgodnie z treścią art. 12 PostGrU okoliczności te winny zostać poparte dowodami wskazanymi w oświadczeniu przez osobę przystępującą do grupy, przy czym to osoba przystępująca do grupy ma wykazać reprezentantowi grupy, iż istnieją dowody świadczące o wszystkich okolicznościach, o jakich stanowi art. 12 przywołanej ustawy.
2. Reprezentant grupy dołącza do pozwu oświadczenia o przystąpieniu do grupy. Oświadczenia te nie podlegają uzupełnieniu, czy też poprawieniu w trybie art. 130 k.p.c., gdyż jedynie reprezentant grupy, względem którego takie oświadczenia były składane, może wezwać daną osobę do ewentualnego poprawienia, czy też uzupełnienia oświadczenia.
3. Badając oświadczenia, Sąd winien najpierw ustalić ich treść, a następnie ocenić, czy jest ona wystarczająca do stwierdzenia, czy poprzez ich złożenie powód wykazał dopuszczalność rozpoznania sprawy w trybie przepisów ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
4. Nie jest dopuszczalne przystąpienie do postępowania grupowego przez ogólnikowe sformułowanie, że osoba przystępująca do grupy ma takie same roszczenia, jakie zostaną sformułowane w przyszłości w pozwie, a okoliczności uzasadniające uczestnictwo przystępującego do grupy i samo roszczenie są takie, jakie zostaną wskazane w przyszłości.

Postanowienie zostało zmienione postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie Wydział VI Cywilny z dnia 25 marca 2014 r., sygn. akt VI ACz 4778/13 w ten sposób, że wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji został oddalony.

1. Sposób oznaczania kaucji opiera się na ustaleniu prawdopodobnej sumy kosztów, które pozwany poniesie w postępowaniu grupowym.
2. Kaucja na zabezpieczenie kosztów postępowania grupowego ma na celu zabezpieczenie interesów pozwanego przed nieuzasadnionym wszczynaniem powództw grupowych oraz ma zagwarantować pozwanemu zwrot poniesionych przez niego kosztów od powoda.

1. Sąd jest zobowiązany przeprowadzić dowód z opinii biegłego, jeśli dojdzie do przekonania, że okoliczność mająca istotne znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy może być wyjaśniona tylko w wyniku wykorzystania wiedzy osób mający wiadomości specjalne. W takiej sytuacji dowód z opinii biegłego nie może zostać zastąpiony inną czynnością dowodową, czy wnioskowaniem. W szczególności, nie jest także dopuszczalne posiłkowanie się wiedzą specjalną z innego postępowania. Działanie takie rażąco narusza podstawowe zasady i normy prawa procesowego, dyskwalifikując poczynione na tej podstawie rozstrzygnięcie.
2. Aby ustalenia wymagające wiadomości specjalnych mogły stać się składnikiem materiału dowodowego poddawanego ocenie, muszą przybrać formę określoną w art. 278 i następnych k.p.c., to znaczy postać opinii biegłego (biegłych) lub odpowiedniego instytutu.
3. Dla oceny poprawności wprowadzenia dowodu z opinii biegłego do postępowania istotne jest zachowanie przewidzianych w art. 278 k.p.c. i następnych reguł w zakresie dopuszczenia dowodu, dotyczących zakreślenia zakresu opinii, wyboru konkretnego biegłego, „zweryfikowania” jego uprawnień, odebrania przyrzeczenia. Powinno to być poprzedzone wysłuchaniem stron, co ma zagwarantować wybór osoby legitymującej się niezbędnymi kwalifikacjami i dającej rękojmię sporządzenia wysokowartościowej opinii, zaś stronie gwarantować możliwość oceny prawidłowości i przydatności tak sporządzonej opinii.

1. Ponieważ sprawa niniejsza toczy się w trybie przepisów ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, koniecznym staje się uwzględnienie odrębności tego postępowania i rozważanie, czy wymogi dotyczące pozwu uregulowane w art. 6 ust. 1 ustawy nie powinny znaleźć przynajmniej w części odpowiedniego zastosowania także przy określaniu sumy zabezpieczenia. Wydaje się również, że sam sposób udzielenia zabezpieczenia – w przypadku uznania wniosku za częściowo choćby uzasadniony – winien mieć na względzie odpowiednie zastosowanie regulacji zawartych w przywołanej ustawie, zwłaszcza w art. 21 ust. 2, skoro zgodnie z art. 743 k.p.c. mającym zastosowanie z mocy art. 24 ust. 2, jeżeli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji do jego wykonania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu egzekucyjnym.

1. Zakres przedmiotowy roszczeń podlegających dochodzeniu w postępowaniu grupowym jest ograniczony. W okolicznościach konkretnej sprawy – w świetle twierdzeń powoda – obejmuje to jedynie roszczenia, których podstawę stanowią twierdzenia o popełnieniu przez pozwaną czynu niedozwolonego na szkodę powoda i pozostałych członków grupy.
2. Z art. 4 ust. 1 i 3 ustawy wynika, że powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy, który prowadzi postępowanie we własnym imieniu, ale na rzecz wszystkich członków grupy. Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy w sentencji wyroku należy wymienić wszystkich członków grupy lub podgrupy. W związku z tym Sąd pierwszej instancji wadliwie sformułował sentencję zaskarżonego wyroku, pomijając wymienienie wszystkich członków grupy oraz określając w punkcie drugim sentencji powoda w liczbie mnogiej.

1. Osoba fizyczna, by stać się konsumentem powinna nawiązać relacje prawne z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. W przypadku pojęcia konsumenta nie chodzi o cechę własną osoby fizycznej, a analizę stosunku zobowiązaniowego, z jakiego dochodzi ona roszczenia. O tym, czy podmiot jest konsumentem, czy też nie decyduje to, z kim wchodzi w relacje i jaki mają one charakter.
2. Nie można podzielić poglądu, iż spółdzielnia mieszkaniowa w zależności od charakteru relacji może występować w dwojakiej roli: w charakterze przedsiębiorcy np. kiedy zarządzając majątkiem stanowiącym własność jej członków dochodzi roszczeń majątkowych, albo też w roli pozbawionej przymiotu przedsiębiorcy, gdy sprawa dotyczy obszaru obejmującego potrzeby mieszkaniowe jej członków. Spółdzielnia w zakresie prowadzonej przez siebie działalności ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana tak samo, jak inni przedsiębiorcy.

1. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy. Tak więc to reprezentant grupy, który wytoczył powództwo grupowe na rzecz członków grupy jest powodem (stroną) w znaczeniu procesowym. Natomiast członkowie grupy, na rzecz których reprezentant grupy wytoczył powództwo, są stroną w znaczeniu materialnym.
2. Postanowienie sądu w przedmiocie składu grupy ma konstytutywny charakter. To nie oświadczenie określonej osoby o przystąpieniu do grupy, lecz dopiero postanowienie sądu o składzie grupy ostatecznie kształtuje skład grupy w postępowaniu grupowym. Mając na uwadze ten konstytutywny charakter postanowienia co do składu grupy można uznać, że po uprawomocnieniu się postanowienia co do składu grupy, sąd nie bada, czy członkowi grupy co do zasady przysługuje status strony w znaczeniu materialnym. Wskazać jednak trzeba, że żaden przepis ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie przewiduje, by po uprawomocnieniu się postanowienia co do składu grupy sąd nie mógł badać legitymacji materialnej członka grupy.

1. Postanowienie o ustaleniu składu grupy, które sąd podejmuje w trybie art. 17 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, rozstrzygać może jedynie o przyznaniu statusu członka grupy osobom, które w następstwie ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego złożyły reprezentantowi grupy oświadczenia o przystąpieniu do niej. Sąd nie może zatem ponownie oceniać, czy osoby, które przystąpiły do grupy na etapie wniesienia pozwu, spełniają przesłanki wymagane ustawą. Co do tych osób bowiem postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym skutkowało ukształtowaniem składu osobowego grupy. Zakończenie tej fazy postępowania grupowego oznacza, że nie można podnieść zarzutów co do składu grupy tworzącej ją pierwotnie.
2. Na reprezentancie grupy spoczywa ciężar przedstawienia faktów świadczących o dopuszczalności postępowania grupowego, przynależności określonej osoby do podgrupy a także ciężar dostarczenia sądowi dowodów potwierdzających te fakty. Konsekwencją niewykonania tego obowiązku na etapie po dokonaniu ogłoszenia i zgłoszeniu się nowych osób do grupy będzie odmowa przyznania statusu członka grupy
3. Do udowodnienia przynależności członka do grupy niewystarczające jest złożenie jedynie oświadczeń o przystąpieniu do grupy, ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym wymaga na tym etapie przedstawienia weryfikowalnych dowodów. Udowodnienie uczestnictwa określonych osób w grupie może nastąpić za pomocą wszystkich środków dowodowych.
4. Jakkolwiek ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie stanowi wymogu deklaracji przystąpienia do konkretnej podgrupy, to w istocie nieoznaczenie wysokości żądania uniemożliwia nie tylko zakwalifikowanie nowo przystępujących osób do konkretnej podgrupy, ale w ogóle do grupy.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie Wydział III Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:             SSO Ewa Dietkow

Sędziowie:                       SSO Beata Karczewska-Mazur, SSO Radosław Olszewski

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2013 roku w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa S. P. przeciwko J.W.  (…) Spółce Akcyjnej w Z. o zapłatę

postanawia:

1. dokonać publicznego ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego w sprawie z powództwa reprezentanta grupy S. P. przeciwko (…) Spółce Akcyjnej w Z. o zapłatę, sygn. akt III C 491/12 poprzez wywieszenie na okres miesiąca w budynku sądowym oraz zamieszczenie w dziennikach: G. oraz R. ogłoszenia następującej treści

Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:           SSO Ewa Olszewska

Sędziowie:                    SSO Anna Rakoczy, SSO Andrzej Żelazowski

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2013 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa (…) przeciwko (…) o zapłatę

postanawia

stwierdzić, że w skład grupy wchodzą: [dane członków grupy].