Postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach Wydział II Cywilny z dnia 19 grudnia 2013 r.
II C 462/13
Postanowienie zostało uchylone postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach I Wydział Cywilny z 4 lipca 2014 r., I ACz 260/14.
- Zdaniem Sądu członkowie grupy dochodzą roszczeń jednego rodzaju opartych na tej samej podstawie faktycznej, bowiem wywodzą je z wypowiedzenia im umów o dostawę ciepła ze skutecznością na dzień 31.08.2013 r. Spełniają zatem warunki wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy z 17.12.2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział II Cywilny z dnia 17 grudnia 2013 r.
II C 593/12
- Wyrok ustalający wydawany w postępowaniu grupowym odpowiada raczej wyrokowi wstępnemu znanemu od lat klasycznemu postępowaniu cywilnemu. Oznaczałoby to objęcie postępowaniem grupowym wszelkich przesłanek zasadności i zaskarżalności roszczenia, w tym przedawnienia, i pozostawienie do dalszych procesów wyłącznie kwestii wysokości roszczeń.
- Powyższej tezie nie może być skutecznie przeciwstawiony argument dotyczący wyłączenia wprost w art. 2 ust. 3 u.d.p.g. interesu prawnego jako przesłanki powództwa. Wydaje się, że zamysłem ustawodawcy było zapobieżenie oddaleniu powództwa o ustalenie odpowiedzialności z tego tylko powodu, że możliwe było wystąpienie z żądaniem zasądzenia świadczenia. Oznaczałoby to, że powództwo o ustalenie odpowiedzialności w postępowaniu grupowym stało się szczególnym rodzajem powództwa w postępowaniu grupowym, nietożsamym z powództwem o ustalenie unormowanym w kodeksie, podobnie jak powództwo o świadczenie w tymże postępowaniu grupowym wykazuje cechy odróżniające go od powództwa klasycznego.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie Wydział I Cywilny z dnia 10 grudnia 2013 r.
I ACz 2189/13
- W tym miejscu podnieść trzeba, że na tym etapie postępowania (ustalenia składu grupy), sąd nie bada pod względem merytorycznym przesłanek deliktowej odpowiedzialności odszkodowawczej poszczególnych pozwanych i zakresu tej odpowiedzialności. Wymóg wykazania (w sprawach o roszczenia pieniężne), względnie uprawdopodobnienia (w innych sprawach, w tym w sprawie o ustalenie) przynależności do grupy, nie jest tożsamy z wymogiem udowodnienia dochodzonych roszczeń pod względem merytorycznym, co ma miejsce dopiero w ramach postępowania rozpoznawczego.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Łodzi Wydział I Cywilny z dnia 3 grudnia 2013 r.
I ACz 781/13
- Przedmiotem każdego procesu jest roszczenie właśnie w znaczeniu formalnym, a dopiero jego treść określa, czego strona powodowa domaga się od przeciwnika oraz jaką formę ochrony swoich praw spodziewa się uzyskać na drodze sądowej. Oczywistym przy tym jest, że treść roszczenia procesowego będzie uzależniona od sytuacji prawnej powoda, który formułuje (precyzuje) to roszczenie i w toczącym się następnie postępowaniu przed sądem będzie starał się doprowadzić do urzeczywistnienia odpowiedniej normy prawa materialnego (czy też kilku norm).
- Wymóg tożsamej czy jednakowej podstawy faktycznej nie oznacza wymogu aby wszystkie elementy stanu faktycznego w przypadku każdego z roszczeń były tożsame czy jednakowe. Wystarczy, że będzie istniał element wspólny w zakresie okoliczności faktycznych stanowiących podstawę roszczeń członków grupy, czyli zdarzenie wyrządzające szkodę.
- Nietrafny jest pogląd, że przy ocenie czy mamy do czynienia z jednorodzajowością roszczeń, powinno się zastosować kryteria z art. 72 § 1 i 2 k.p.c. Przesłanka jednorodzajowości na gruncie ustawy jest szerzej rozumiana niż na tle współuczestnictwa procesowego (art. 72 § 1 pkt 2 k.p.c.), przy którym wymagane jest oparcie roszczeń na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej, w przeciwieństwie do art. 1 ust. 1 ustawy, który takiego warunku nie stawia.
- W postępowaniu grupowym możliwe jest występowanie wielu podmiotów po stronie pozwanej. Nie sprzeciwiają się temu ani cele ustawy, ani jej szczególne postanowienia. W przypadku wielości podmiotów po stronie pozwanej stosuje się przepisy k.p.c. o współuczestnictwie, a jako przykład w postępowaniu grupowym wymienia się roszczenia dochodzone od kilku osób współodpowiedzialnych deliktowo.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie Wydział VI Cywilny z dnia 27 listopada 2013 r.
VI ACz 3170/13
Postanowienie uchylone postanowieniem Sądu Najwyższego Izba Cywilna z 18 września 2015 r., I CSK 672/14, sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania.
- Wymagania formalne oświadczenia o przystąpieniu do grupy to ich treść normuje art. 12 PostGrU. Poza wyraźną wolą przystąpienia do grupy oświadczenie powinno precyzyjnie określać żądanie, które zgłasza wobec pozwanego osoba przystępująca do grupy z podaniem okoliczności je uzasadniających oraz wykazaniem dowodów. Jednocześnie oświadczenie o przystąpieniu do grupy ma wskazywać okoliczności uzasadniające przynależność tej osoby do grupy wraz z dowodami świadczącymi o tej przynależności. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy powinno zawierać także wszystkie obligatoryjne elementy pozwu, a dodatkowo okoliczności, które świadczą o tym, że żądanie zgłaszane przez osobę jest roszczeniem w rozumieniu art. 1 PostGrU. Oznacza to, że roszczenie osoby wstępującej do grupy powinno być tego samego rodzaju co roszczenia osób objętych pozwem. Przystępujący do grupy powinien także wykazywać w tym oświadczeniu związek faktyczny z roszczeniami pozostałych członków grupy. W zakresie okoliczności uzasadniających żądanie osoba przystępująca do grupy zobowiązana jest wykazać, że są one takie same jak te wskazane w pozwie. W przeciwnym bowiem przypadku roszczenie osoby chcącej przystąpić do grupy nie będzie spełniało przesłanek roszczenia dochodzonego w postępowaniu grupowym określonych w art. 1 PostGrU. Stąd też wykazanie okoliczności uzasadniających żądanie jest jednocześnie wskazaniem okoliczności uzasadniających przynależność do grupy. Zgodnie z treścią art. 12 PostGrU okoliczności te winny zostać poparte dowodami wskazanymi w oświadczeniu przez osobę przystępującą do grupy, przy czym to osoba przystępująca do grupy ma wykazać reprezentantowi grupy, iż istnieją dowody świadczące o wszystkich okolicznościach, o jakich stanowi art. 12 przywołanej ustawy.
- Reprezentant grupy dołącza do pozwu oświadczenia o przystąpieniu do grupy. Oświadczenia te nie podlegają uzupełnieniu, czy też poprawieniu w trybie art. 130 k.p.c., gdyż jedynie reprezentant grupy, względem którego takie oświadczenia były składane, może wezwać daną osobę do ewentualnego poprawienia, czy też uzupełnienia oświadczenia.
- Badając oświadczenia, Sąd winien najpierw ustalić ich treść, a następnie ocenić, czy jest ona wystarczająca do stwierdzenia, czy poprzez ich złożenie powód wykazał dopuszczalność rozpoznania sprawy w trybie przepisów ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
- Nie jest dopuszczalne przystąpienie do postępowania grupowego przez ogólnikowe sformułowanie, że osoba przystępująca do grupy ma takie same roszczenia, jakie zostaną sformułowane w przyszłości w pozwie, a okoliczności uzasadniające uczestnictwo przystępującego do grupy i samo roszczenie są takie, jakie zostaną wskazane w przyszłości.
Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział III Cywilny z dnia 27 listopada 2013 r.
III C 376/13
Postanowienie zostało zmienione postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie Wydział VI Cywilny z dnia 25 marca 2014 r., sygn. akt VI ACz 4778/13 w ten sposób, że wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji został oddalony.
- Sposób oznaczania kaucji opiera się na ustaleniu prawdopodobnej sumy kosztów, które pozwany poniesie w postępowaniu grupowym.
- Kaucja na zabezpieczenie kosztów postępowania grupowego ma na celu zabezpieczenie interesów pozwanego przed nieuzasadnionym wszczynaniem powództw grupowych oraz ma zagwarantować pozwanemu zwrot poniesionych przez niego kosztów od powoda.
Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu Wydział I Cywilny z dnia 20 listopada 2013 r.
I ACa 1232/13
- Sąd jest zobowiązany przeprowadzić dowód z opinii biegłego, jeśli dojdzie do przekonania, że okoliczność mająca istotne znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy może być wyjaśniona tylko w wyniku wykorzystania wiedzy osób mający wiadomości specjalne. W takiej sytuacji dowód z opinii biegłego nie może zostać zastąpiony inną czynnością dowodową, czy wnioskowaniem. W szczególności, nie jest także dopuszczalne posiłkowanie się wiedzą specjalną z innego postępowania. Działanie takie rażąco narusza podstawowe zasady i normy prawa procesowego, dyskwalifikując poczynione na tej podstawie rozstrzygnięcie.
- Aby ustalenia wymagające wiadomości specjalnych mogły stać się składnikiem materiału dowodowego poddawanego ocenie, muszą przybrać formę określoną w art. 278 i następnych k.p.c., to znaczy postać opinii biegłego (biegłych) lub odpowiedniego instytutu.
- Dla oceny poprawności wprowadzenia dowodu z opinii biegłego do postępowania istotne jest zachowanie przewidzianych w art. 278 k.p.c. i następnych reguł w zakresie dopuszczenia dowodu, dotyczących zakreślenia zakresu opinii, wyboru konkretnego biegłego, „zweryfikowania” jego uprawnień, odebrania przyrzeczenia. Powinno to być poprzedzone wysłuchaniem stron, co ma zagwarantować wybór osoby legitymującej się niezbędnymi kwalifikacjami i dającej rękojmię sporządzenia wysokowartościowej opinii, zaś stronie gwarantować możliwość oceny prawidłowości i przydatności tak sporządzonej opinii.
Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Wydział I Cywilny z dnia 14 listopada 2013 r.
I ACz 1162/13
- Ponieważ sprawa niniejsza toczy się w trybie przepisów ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, koniecznym staje się uwzględnienie odrębności tego postępowania i rozważanie, czy wymogi dotyczące pozwu uregulowane w art. 6 ust. 1 ustawy nie powinny znaleźć przynajmniej w części odpowiedniego zastosowania także przy określaniu sumy zabezpieczenia. Wydaje się również, że sam sposób udzielenia zabezpieczenia – w przypadku uznania wniosku za częściowo choćby uzasadniony – winien mieć na względzie odpowiednie zastosowanie regulacji zawartych w przywołanej ustawie, zwłaszcza w art. 21 ust. 2, skoro zgodnie z art. 743 k.p.c. mającym zastosowanie z mocy art. 24 ust. 2, jeżeli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji do jego wykonania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu egzekucyjnym.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Wydział I Cywilny z dnia 30 października 2013 r.
I ACa 471/13 (I ACz 869/13)
- Zakres przedmiotowy roszczeń podlegających dochodzeniu w postępowaniu grupowym jest ograniczony. W okolicznościach konkretnej sprawy – w świetle twierdzeń powoda – obejmuje to jedynie roszczenia, których podstawę stanowią twierdzenia o popełnieniu przez pozwaną czynu niedozwolonego na szkodę powoda i pozostałych członków grupy.
- Z art. 4 ust. 1 i 3 ustawy wynika, że powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy, który prowadzi postępowanie we własnym imieniu, ale na rzecz wszystkich członków grupy. Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy w sentencji wyroku należy wymienić wszystkich członków grupy lub podgrupy. W związku z tym Sąd pierwszej instancji wadliwie sformułował sentencję zaskarżonego wyroku, pomijając wymienienie wszystkich członków grupy oraz określając w punkcie drugim sentencji powoda w liczbie mnogiej.