Postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu Wydział I Cywilny z dnia 30 maja 2014 r.
I ACz 1052/14

  1. Kwestia indywidualnych negocjacji pomiędzy poszczególnymi członkami grupy a stroną pozwaną pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym.
  2. Jeżeli fakty uzasadniające istnienie określonych stosunków prawnych są jednakowe w odniesieniu do wszystkich członków grupy, to spełniony jest warunek jednakowości podstawy faktycznej. Nie stoi temu na przeszkodzie istnienie innych jeszcze faktów, mieszczących się w podstawie faktycznej powództwa (jak charakter konkretnych indywidualnych roszczeń, ich wymagalność czy wysokość).
  3. Konieczność powołania podgrup zachodzi w sytuacji, gdy grupa osób została dotknięta skutkami tego samego lub takiego samego zdarzenia, jednak mechanizm i stopień oddziaływania zdarzenia na poszczególne grupy osób był inny. Jeżeli w obrębie grupy da się wyodrębnić mniejsze grupy skupiające osoby, które np. odniosły podobne szkody w zbliżonym rozmiarze, umożliwia to powołanie podgrup zgodnie z art. 2 ust. 2 u.d.p.g. Jedynym kryterium przynależności do konkretnej podgrupy jest wysokość roszczenia pieniężnego dochodzonego w postępowaniu grupowym, ustalona na podstawie wspólnych okoliczności faktycznych. Musi być ona identyczna dla każdego z członków podgrupy i być uzasadniona wspólnymi okolicznościami faktycznymi. Ustawa nie przewiduje możliwości powoływania podgrup na podstawie innych kryteriów.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący           SSA: Jan Gibiec

Sędziowie:                    SSA Małgorzata Bohun; SSA: Aleksandra Marszałek (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2014 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu sprawy z  powództwa: K. W. jako reprezentanta grupy przeciwko: (…) Sp. z o.o. (…)” s.k.a. z siedzibą we  W. o zapłatę na skutek zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Okręgowego we  Wrocławiu z dnia 28 stycznia 2014 r., sygn. akt I C 1688/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

 

UZASADNIENIE

Zaskarżonym orzeczeniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu postanowił rozpoznać sprawę w  postępowaniu grupowym (pkt I) oraz nakazał powodowi – reprezentantowi grupy − złożenie do depozytu sądowego kaucji w kwocie 3.617 zł na zabezpieczenie kosztów procesu strony pozwanej, w terminie 1 (jednego) miesiąca, pod rygorem odrzucenia pozwu (pkt II).

Uzasadniając swoje rozstrzygniecie wskazał, że w przedmiotowej sprawie zaistniały wszystkie przesłanki warunkujące dopuszczalność postępowania grupowego określone w art. 1 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej jako: u.d.p.g.).

W zażaleniu na postanowienie strona pozwana wniosła o jego zmianę poprzez stwierdzenie niedopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym z uwagi na naruszenie art. 1 ust. 1 oraz art. 2 ust. 2 ww. ustawy, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że wbrew twierdzeniom Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie brak jest możliwości uznania podstaw faktycznych roszczeń członków grupy za takie same co wyłącza możliwość rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym. Nadto zdaniem skarżącej, powód nie dokonał ujednolicenia roszczeń, ograniczając się jedynie do przypisania dla każdego z  nich co najmniej 2 osób, co nie odpowiada wymogom u.d.p.g.

W odpowiedzi na zażalenie, powód wniósł o jego oddalenie wskazując, że argumentacja strony pozwanej przedstawiona w zażaleniu odbiega od przyjętych i akceptowanych w judykaturze i  piśmiennictwie twierdzeń odnośnie dopuszczalności postępowania grupowego.

 

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, wbrew stawianym przez stronę skarżącą zarzutom, w przedmiotowej sprawie zaistniały przesłanki warunkujące dopuszczalność jej rozpoznania w postępowaniu grupowym.

Odnosząc się kolejno do tych zarzutów wskazać należy, że kwestia indywidualnych negocjacji pomiędzy poszczególnymi członkami grupy a stroną pozwaną pozostaje bez znaczenia dla  rozstrzygnięcia kwestii dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym. Zgodnie z u.d.p.g. jedną z przesłanek warunkujących dopuszczalność takiego postępowania jest dochodzenie roszczenia opartego na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Przez podstawę faktyczną postępowania grupowego rozumieć należy zespół okoliczności faktycznych uzasadniających rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym. Składają się na nie zaś w  zasadzie jedynie fakty uzasadniające istnienie określonych stosunków prawnych. Tym samym mając na względzie kryterium jednorodzajowości roszczenia uznać należy, że jeżeli fakty uzasadniające istnienie określonych stosunków prawnych są jednakowe w odniesieniu do  wszystkich członków grupy, to spełniony jest warunek jednakowości podstawy faktycznej. Nie stoi temu na przeszkodzie istnienie innych jeszcze faktów, mieszczących się w podstawie faktycznej powództwa (jak charakter konkretnych indywidualnych roszczeń, ich wymagalność czy wysokość).

Przenosząc powyższe rozważania natury ogólnej na grunt niniejsze sprawy, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zarzut podnoszony przez stronę skarżącą, jakoby podstawa faktyczna roszczeń wszystkich członków grupy nie była „ta sama” lub „taka sama” albowiem względem każdego z  członków grupy zastosowano odmienne zasady dotyczące obmiarów powykonawczych jest chybiony. Oczywistym jest, co wynika z załączonych do pozwu umów przedwstępnych,  że  w  odniesieniu do wszystkich członków grupy zaistniały takie same okoliczności faktyczne, tj. zawarcie umów przez poszczególnych członków grupy, będących konsumentami ze stroną pozwaną, których przedmiotem była sprzedaż lokali mieszkalnych. Skoro zatem występują takie same okoliczności faktyczne, uzasadniające istnienie określonych stosunków prawnych, to zważyć należy, że mamy do czynienia z tą samą podstawą faktyczną na której członkowie grupy opierają swoje roszczenia, która to podstawa warunkuje dopuszczalność rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym. Okoliczności podnoszone w zażaleniu przez stronę skarżącą mieszczą się co prawda w podstawie faktycznej powództwa jednak są na tyle nieistotne,  że nie mają na nią wpływu. Aprobując bowiem argumentację strony skarżącej można dojść do wniosku, mając na względzie doświadczenie życiowe, że nigdy nie zaistniałby taki stan faktyczny, w którym dla wszystkich członków grupy istniałaby taka sama lub ta sama podstawa faktyczna dochodzonego roszczenia, albowiem zawsze wystąpią w ramach tej podstawy faktycznej takie okoliczności, które wyłączałyby dopuszczalność dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym, co z pewnością byłoby sprzeczne z ratio legis ustawy.

Sąd Apelacyjny nie znalazł również podstaw do uwzględnienia drugiego z zarzutów zażalenia, tj. nieujednolicenia roszczeń członków grupy. Konieczność powołania podgrup zachodzi w sytuacji, gdy grupa osób została dotknięta skutkami tego samego lub takiego samego zdarzenia, jednak mechanizm i stopień oddziaływania zdarzenia na poszczególne grupy osób był inny. Jeżeli w  obrębie grupy da się wyodrębnić mniejsze grupy skupiające osoby, które np. odniosły podobne szkody w zbliżonym rozmiarze, umożliwia to powołanie podgrup zgodnie z art. 2 ust. 2 u.d.p.g. Jedynym kryterium przynależności do konkretnej podgrupy jest wysokość roszczenia pieniężnego dochodzonego w postępowaniu grupowym, ustalona na podstawie wspólnych okoliczności faktycznych. Musi być ona identyczna dla każdego z członków podgrupy i być uzasadniona wspólnymi okolicznościami faktycznymi. Ustawa nie przewiduje możliwości powoływania podgrup na podstawie innych kryteriów. W  niniejszej sprawie powód w oparciu o art. 2 ust 2 u.d.p.g. dokonał takiego właśnie ujednolicenia wysokości roszczeń w ramach podgrup, z których każda składa się co najmniej z  dwóch osób, zaś sposób wyliczenia wysokości każdego z roszczeń dla poszczególnych grup jest taki sam.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak na wstępie.