1. Sąd jest zobowiązany przeprowadzić dowód z opinii biegłego, jeśli dojdzie do przekonania, że okoliczność mająca istotne znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy może być wyjaśniona tylko w wyniku wykorzystania wiedzy osób mający wiadomości specjalne. W takiej sytuacji dowód z opinii biegłego nie może zostać zastąpiony inną czynnością dowodową, czy wnioskowaniem. W szczególności, nie jest także dopuszczalne posiłkowanie się wiedzą specjalną z innego postępowania. Działanie takie rażąco narusza podstawowe zasady i normy prawa procesowego, dyskwalifikując poczynione na tej podstawie rozstrzygnięcie.
2. Aby ustalenia wymagające wiadomości specjalnych mogły stać się składnikiem materiału dowodowego poddawanego ocenie, muszą przybrać formę określoną w art. 278 i następnych k.p.c., to znaczy postać opinii biegłego (biegłych) lub odpowiedniego instytutu.
3. Dla oceny poprawności wprowadzenia dowodu z opinii biegłego do postępowania istotne jest zachowanie przewidzianych w art. 278 k.p.c. i następnych reguł w zakresie dopuszczenia dowodu, dotyczących zakreślenia zakresu opinii, wyboru konkretnego biegłego, „zweryfikowania” jego uprawnień, odebrania przyrzeczenia. Powinno to być poprzedzone wysłuchaniem stron, co ma zagwarantować wybór osoby legitymującej się niezbędnymi kwalifikacjami i dającej rękojmię sporządzenia wysokowartościowej opinii, zaś stronie gwarantować możliwość oceny prawidłowości i przydatności tak sporządzonej opinii.

1. Ponieważ sprawa niniejsza toczy się w trybie przepisów ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, koniecznym staje się uwzględnienie odrębności tego postępowania i rozważanie, czy wymogi dotyczące pozwu uregulowane w art. 6 ust. 1 ustawy nie powinny znaleźć przynajmniej w części odpowiedniego zastosowania także przy określaniu sumy zabezpieczenia. Wydaje się również, że sam sposób udzielenia zabezpieczenia – w przypadku uznania wniosku za częściowo choćby uzasadniony – winien mieć na względzie odpowiednie zastosowanie regulacji zawartych w przywołanej ustawie, zwłaszcza w art. 21 ust. 2, skoro zgodnie z art. 743 k.p.c. mającym zastosowanie z mocy art. 24 ust. 2, jeżeli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji do jego wykonania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu egzekucyjnym.

1. Zakres przedmiotowy roszczeń podlegających dochodzeniu w postępowaniu grupowym jest ograniczony. W okolicznościach konkretnej sprawy – w świetle twierdzeń powoda – obejmuje to jedynie roszczenia, których podstawę stanowią twierdzenia o popełnieniu przez pozwaną czynu niedozwolonego na szkodę powoda i pozostałych członków grupy.
2. Z art. 4 ust. 1 i 3 ustawy wynika, że powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy, który prowadzi postępowanie we własnym imieniu, ale na rzecz wszystkich członków grupy. Ponadto zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy w sentencji wyroku należy wymienić wszystkich członków grupy lub podgrupy. W związku z tym Sąd pierwszej instancji wadliwie sformułował sentencję zaskarżonego wyroku, pomijając wymienienie wszystkich członków grupy oraz określając w punkcie drugim sentencji powoda w liczbie mnogiej.

1. Osoba fizyczna, by stać się konsumentem powinna nawiązać relacje prawne z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. W przypadku pojęcia konsumenta nie chodzi o cechę własną osoby fizycznej, a analizę stosunku zobowiązaniowego, z jakiego dochodzi ona roszczenia. O tym, czy podmiot jest konsumentem, czy też nie decyduje to, z kim wchodzi w relacje i jaki mają one charakter.
2. Nie można podzielić poglądu, iż spółdzielnia mieszkaniowa w zależności od charakteru relacji może występować w dwojakiej roli: w charakterze przedsiębiorcy np. kiedy zarządzając majątkiem stanowiącym własność jej członków dochodzi roszczeń majątkowych, albo też w roli pozbawionej przymiotu przedsiębiorcy, gdy sprawa dotyczy obszaru obejmującego potrzeby mieszkaniowe jej członków. Spółdzielnia w zakresie prowadzonej przez siebie działalności ukierunkowanej na szeroko pojęte zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swoich członków musi być traktowana tak samo, jak inni przedsiębiorcy.

1. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy. Tak więc to reprezentant grupy, który wytoczył powództwo grupowe na rzecz członków grupy jest powodem (stroną) w znaczeniu procesowym. Natomiast członkowie grupy, na rzecz których reprezentant grupy wytoczył powództwo, są stroną w znaczeniu materialnym.
2. Postanowienie sądu w przedmiocie składu grupy ma konstytutywny charakter. To nie oświadczenie określonej osoby o przystąpieniu do grupy, lecz dopiero postanowienie sądu o składzie grupy ostatecznie kształtuje skład grupy w postępowaniu grupowym. Mając na uwadze ten konstytutywny charakter postanowienia co do składu grupy można uznać, że po uprawomocnieniu się postanowienia co do składu grupy, sąd nie bada, czy członkowi grupy co do zasady przysługuje status strony w znaczeniu materialnym. Wskazać jednak trzeba, że żaden przepis ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie przewiduje, by po uprawomocnieniu się postanowienia co do składu grupy sąd nie mógł badać legitymacji materialnej członka grupy.

1. Postanowienie o ustaleniu składu grupy, które sąd podejmuje w trybie art. 17 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, rozstrzygać może jedynie o przyznaniu statusu członka grupy osobom, które w następstwie ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego złożyły reprezentantowi grupy oświadczenia o przystąpieniu do niej. Sąd nie może zatem ponownie oceniać, czy osoby, które przystąpiły do grupy na etapie wniesienia pozwu, spełniają przesłanki wymagane ustawą. Co do tych osób bowiem postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym skutkowało ukształtowaniem składu osobowego grupy. Zakończenie tej fazy postępowania grupowego oznacza, że nie można podnieść zarzutów co do składu grupy tworzącej ją pierwotnie.
2. Na reprezentancie grupy spoczywa ciężar przedstawienia faktów świadczących o dopuszczalności postępowania grupowego, przynależności określonej osoby do podgrupy a także ciężar dostarczenia sądowi dowodów potwierdzających te fakty. Konsekwencją niewykonania tego obowiązku na etapie po dokonaniu ogłoszenia i zgłoszeniu się nowych osób do grupy będzie odmowa przyznania statusu członka grupy
3. Do udowodnienia przynależności członka do grupy niewystarczające jest złożenie jedynie oświadczeń o przystąpieniu do grupy, ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym wymaga na tym etapie przedstawienia weryfikowalnych dowodów. Udowodnienie uczestnictwa określonych osób w grupie może nastąpić za pomocą wszystkich środków dowodowych.
4. Jakkolwiek ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie stanowi wymogu deklaracji przystąpienia do konkretnej podgrupy, to w istocie nieoznaczenie wysokości żądania uniemożliwia nie tylko zakwalifikowanie nowo przystępujących osób do konkretnej podgrupy, ale w ogóle do grupy.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie Wydział III Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:             SSO Ewa Dietkow

Sędziowie:                       SSO Beata Karczewska-Mazur, SSO Radosław Olszewski

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2013 roku w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa S. P. przeciwko J.W.  (…) Spółce Akcyjnej w Z. o zapłatę

postanawia:

1. dokonać publicznego ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego w sprawie z powództwa reprezentanta grupy S. P. przeciwko (…) Spółce Akcyjnej w Z. o zapłatę, sygn. akt III C 491/12 poprzez wywieszenie na okres miesiąca w budynku sądowym oraz zamieszczenie w dziennikach: G. oraz R. ogłoszenia następującej treści

Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:           SSO Ewa Olszewska

Sędziowie:                    SSO Anna Rakoczy, SSO Andrzej Żelazowski

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2013 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa (…) przeciwko (…) o zapłatę

postanawia

stwierdzić, że w skład grupy wchodzą: [dane członków grupy].

1. Brak jest racjonalnych podstaw – pomimo umiejscowienia art. 12 u.d.p.g. – do różnicowania wymogów oświadczenia o przystąpieniu do grupy osób, które przystępują do grupy już w początkowej fazie procesu oraz osób, które przystępują do grupy dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia sądu o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym. W jednym i drugim przypadku, na podstawie informacji zawartych w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy, sąd ocenia czy dana osoba może uzyskać status członka grupy, czy też nie, a tym samym, czy zostały spełnione wymogi pozwalające na takie przystąpienie. Ocena ta dokonywana jest pod kątem istnienia przesłanek podmiotowych i przedmiotowych postępowania grupowego zawartych w art. 1 ust. 1 i 2 u.d.p.g.

Postanowienie zmienione postanowieniem Sądu Najwyższego z 28 stycznia 2015 r., sygn. akt I CSK 533/14. Zakwestionowane tezy zostały oznaczone kursywą.

1. Żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego połączone z żądaniem ustalenia, że w stosunku do każdego z członków grupy zaszły okoliczności, o których mowa w art. 446 § 3 k.c., to jest pogorszenie sytuacji życiowej po śmierci osoby bliskiej, jest roszczeniem, które nie spełnia przesłanki jednorodzajowości.
2. Pojęcie odpowiedzialności w ustawie należy rozumieć na zasadach ogólnych – jako sankcję w związku z negatywną oceną zachowania zobowiązanego – czyli obowiązek świadczenia. Niedopuszczalne jest zatem ograniczenie rozstrzygnięcia do ustalenia, że pozwany ponosi odpowiedzialność za określone zdarzenie pomijając badanie, czy członek grupy poniósł na skutek tego zdarzenia szkodę. Ustalenie w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy należy pojmować analogicznie jak w procesie o ustalenie opartym na art. 189 k.p.c., a zatem ustalenie to oznacza badanie przez sąd wszelkich przesłanek odpowiedzialności.
3. Zdaniem Sądu przepis art. 446 § 3 k.c., z którego roszczenia wywodzą członkowie grupy, przewiduje ochronę interesów majątkowych. W razie śmierci osoby najbliższej ochronę dobra osobistego w postaci więzi rodzinnej zapewnia obecnie art. 446 § 4 k.c. Roszczenie z art. 446 § 3 k.c. o odszkodowanie dla najbliższych członków rodziny zmarłego z tytułu znacznego pogorszenia ich sytuacji życiowej wskutek jego śmierci nie jest roszczeniem służącym ochronie dóbr osobistych.
4. Na etapie badania dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym poza przedmiotem rozpoznania pozostają okoliczności mogące mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia merytorycznego – w niniejszej sprawie odnosi się to do zarzutów pozwanego odnośnie braku odpowiedzialności Skarbu Państwa i zarzutu przedawnienia. Ewentualna zasadność roszczeń nie jest warunkiem wszczęcia postępowania grupowego.