Przewodniczący:        SSO Piotr Czerski

Sędziowie:                   SSO Jolanta Szymanowska, SSO Agnieszka Wojnarowicz-Posłuszna

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 czerwca 2019 r. w Lublinie

sprawy z powództwa J. O. (reprezentant), działającego w imieniu własnym i na swoją rzecz oraz na rzecz: [dane 25 członków grupy]

przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w L. w postępowaniu grupowym o zapłatę

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:           SSO Anna Pogorzelska

Sędziowie:                      SSO Krystyna Stawecka

                                         SSR Anna Ogińska-Łągiewka (del.)

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2019 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa grupowego wytoczonego przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Powiecie (…) przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., o zapłatę,

postanowił:

1. Prowadzenie działalności gospodarczej lub zawodowej przez osoby fizyczne nie oznacza, że każda czynność prawna podejmowana przez te osoby, ma ścisły i bezpośredni z nią związek. Wzruszalne domniemanie takiego związku można przyjąć wyłącznie w odniesieniu do czynności podejmowanych w ramach przedmiotu prowadzonej działalności. Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą może więc dokonywać również czynności prawnych w charakterze konsumenta.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:          SSA Marzena Miąskiewicz

Sędziowie:                     SSA Przemysław Kurzawa (spr.)

                                        SSO Joanna Piwowarun-Kołakowska (del.)

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2019 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów w S. przeciwko (…) Towarzystwu Ubezpieczeń spółce akcyjnej w W., o ustalenie,

1. Wymóg tej samej lub takiej samej podstawy faktycznej powództwa oznacza, że podstawy faktycznej powództwa nie muszą stanowić tożsame okoliczności, a za wystarczające należy uznać ich istotne podobieństwo.
2. Co prawda u.d.p.g. nie określa w jakim trybie oraz z czyjej inicjatywy tworzone są podgrupy, ale przyjmuje się, że decyzję o utworzeniu podgrupy podejmuje reprezentant grupy, na podstawie oceny wysokości roszczeń zgłoszonych przez osoby przystępujące do grupy. Nie jest konieczne uzyskanie zgody członka grupy na przypisanie go do podgrupy (tj. ujednolicenie dochodzonych przez niego roszczeń w ramach podgrupy). Umowa zawarta pomiędzy reprezentantem grupy oraz członkami grupy przewidywać może jednak odmienne zasady tworzenia podgrup, w tym w szczególności nałożyć na reprezentanta grupy obowiązek wcześniejszego uzyskania zgody członków grupy na ujednolicenie wysokości roszczeń w ramach podgrup oraz na przypisanie ich do danej podgrupy.
3. Sąd nie bierze udziału w procesie tworzenia się poszczególnych podgrup i nie może ani ustalać poszczególnych podgrup, ani zmieniać ich liczby, czy też wpływać na skład osobowy konkretnej podgrupy. Jest tak dlatego, że sąd z urzędu nie ingeruje ani w jakość, ani w ilość dochodzonych roszczeń przez członków postępowania grupowego – w tym zakresie znajduje bowiem zastosowanie zasada dyspozycyjności, wynikająca z art. 321 k.p.c. w zw. z art. 24 ust. 1 u.d.p.g.
4. Przystąpienie do określonej podgrupy powinno zostać w sposób wyraźny potwierdzone przez członka grupy, tak aby nie budziło wątpliwości reprezentanta grupy ani sądu, do której z podgrup członek grupy przystąpił oraz na jakiego rodzaju ujednolicenie dochodzonych roszczeń wyraził zgodę. Potwierdzenie takie może zostać przy tym złożone w dowolnej formie (także w formie ustnego oświadczenia skierowanego wobec reprezentanta grupy) i nie musi zostać przedstawione sądowi.
5. Przyjęcie, że małżonków należy traktować jako dwuosobową podgrupę, w której każdy z małżonków dochodzi po 50% wartości wspólnie dochodzonego roszczenia nie jest prawidłowe, roszczenie przynależne do współwłasności łącznej jest niepodzielne. Słuszne jest natomiast stanowisko, wedle którego jeden z małżonków jest członkiem grupy, działa we wspólnym interesie małżonków, za zgodą drugiego małżonka, dochodząc roszczenia, które przysługuje obojgu małżonkom. Wówczas roszczenie małżonków podlegałoby ujednoliceniu z roszczeniem innego członka grupy lub podgrupy.

Przewodniczący:        SSO Piotr Czerski

Sędziowie:                   SSO Jolanta Szymanowska, SSO Agnieszka Wojnarowicz-Posłuszna

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 marca 2019 r. w L.

sprawy z powództwa J. O. (reprezentant), [dane 25 członków grupy]

przeciwko (…) Spółce Akcyjnej z siedzibą w L. w postępowaniu grupowym o zapłatę

postanawia:

ustalić następujący skład grupy i podgrup

1. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy nie jest pismem procesowym, a reprezentant grupy nie jest organem procesowym, dlatego postępowanie zmierzające do sanacji uchybień formalnych pisma procesowego, o którym mowa w art. 130 k.p.c., nie może znaleźć zastosowania w przypadku oświadczenia o przystąpieniu do grupy.
2. Relacje wewnętrzne między grupą a reprezentantem reguluje art. 16 ust. 2 u.d.p.g., według którego powód może zobowiązać członka grupy do złożenia w wyznaczonym terminie dodatkowych dowodów i wyjaśnień i jedynie ten przepis może stanowić podstawę prawną konwalidacji uchybień formalnych oświadczenia o przystąpieniu do grupy, w tym takich, jak brak podpisu uprawnionego.
3. Dopuszczalne jest wykazywanie wszelkimi środkami dowodowymi przynależności do grupy osób, które taki akces zgłosiły, choćby z uchybieniami w zakresie formy oświadczenia. Reprezentant grupy może wykazywać dochowanie terminu do złożenia oświadczenia również poprzez dziennik korespondencji czy załączone wiadomości e-mail. Istotne jest jednak to, aby oświadczenie o przystąpieniu do grupy dochodzącej roszczeń w postępowaniu grupowym w sposób stanowczy i jednoznaczny wyrażało wolę uczestnictwa w tym postępowaniu, a nie jedynie potencjalne zainteresowanie w przyszłości przyłączeniem się do grupy.
4. Oświadczenie złożone ustnie w trakcie rozmowy telefonicznej nie poddaje się konwalidacji w zakresie formy.

Sąd Apelacyjny w Warszawie Wydział VI Cywilny w składzie:

Przewodniczący:         SSA Grażyna Kramarska (spr.)

Sędziowie:                    SSA Teresa Mróz; SSA Ksenia Sobolewska-Filcek

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2019 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa M. R. – Powiatowego Rzecznika Konsumentów w P., działającego jako reprezentant grupy, przeciwko (…) Bank S.A. w W. o ustalenie przy udziale interwenienta ubocznego S. J., na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 stycznia 2018 r., sygn. akt XXV C 1575/15

1. Należy uznać, że jest dopuszczalne uwzględnienie powództwa z art. 2 ust. 3 u.d.p.g. w sprawie o roszczenia pieniężne wynikające z deliktu bez konieczności przesądzenia, że u każdego z członków grupy doszło do powstania szkody, jeżeli okoliczności dotyczące szkody są na tyle zróżnicowane, że ich ocena w postępowaniu grupowym byłaby niecelowa. Za zupełnie wystarczające należy uznać prawdopodobieństwo, że szkoda taka w istocie wystąpiła. Nie ma przy tym przeszkód, aby sąd w postępowaniu grupowym przesądził stanowczo, że u każdego z członków grupy doszło do powstania szkody, jeżeli w ramach postępowania grupowego jest to możliwe i celowe. Sąd może jednak tego zaniechać z tym skutkiem, że badanie, czy i jaka szkoda została wyrządzona poszczególnym członkom grupy, następować będzie w postępowaniach indywidualnych, jeżeli zostaną one wszczęte. Oznacza to także, co wymaga podkreślenia, że sąd orzekający w postępowaniu z powództwa członka grupy, mimo związania prejudykatem uzyskanym na podstawie art. 2 ust. 3 u.d.p.g. (art. 365 k.p.c. w zw. z art. 21 ust. 3 i art. 24 ust. 1 u.d.p.g.), może oddalić powództwo, jeżeli ostatecznie okaże się, że zdatna do naprawienia szkoda nie wystąpiła.
2. Ocena okoliczności uzasadniających zasądzenie na rzecz konkretnej osoby określonej sumy pieniężnej należy w ramach tej konstrukcji do sądu prowadzącego postępowanie grupowe oraz do sądu prowadzącego następujące po nim postępowanie indywidualne. Granica kompetencji obu sądów powinna być ustalana w sposób elastyczny, który pozwoliłby na możliwie szerokie otwarcie postępowania grupowego, wykorzystanie jego możliwości i uzyskanie ekonomicznych korzyści związanych z łączną oceną tożsamych kwestii faktycznych i prawnych, wspólnych wszystkim dochodzonym roszczeniom.
3. Ustalenie odpowiedzialności pozwanego wraz z równoczesnym pozostawieniem orzeczenia o istnieniu i wielkości szkody sądowi prowadzącemu postępowanie indywidualne należy traktować jako wypowiedź o całości petitum pozwu w postępowaniu grupowym (wyrok pełny).

1. Możliwym jest uzupełnienie braków formalnych w postaci podpisu po upływie terminu do złożenia oświadczeń o przystąpieniu do grupy, a przed przedstawieniem sądowi wykazu osób, które przystąpiły do grupy.

1. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy nie może zostać złożone przez członka grupy bezpośrednio sądowi z pominięciem reprezentanta grupy.
2. Okoliczność dokonywania spłaty raty kredytu bezpośrednio w walucie CHF nie może mieć wpływu na możliwość udziału w postępowaniu osób, które dokonywały spłaty w taki właśnie sposób. Podstawa faktyczna ich roszczeń jest bowiem taka sama, jak podstawa faktyczna pozostałych członków grupy, a fakt dokonywania spłaty bezpośrednio w walucie CHF może mieć znaczenie jedynie dla wysokości roszczenia o zapłatę kwot pobranych jako nienależne świadczenie pieniężne w związku ze stosowaniem przez bank w umowach kredytu klauzul waloryzacyjnych sformułowanych przez bank w sposób nieuczciwy.
3. Nie sposób jest twierdzić, że z żądaniem, którego podstawą jest art. 189 k.p.c., nie może wystąpić każdy ze współkredytobiorców, niezależnie od stosunku łączącego go z drugim bądź kolejnym zobowiązanym z umowy kredytu.