Sprostowano postanowieniem SA w Gdańsku z 17.11.2022 r. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 października 2022 r. sygn. akt: V ACz 102/21 w ten sposób, że w miejsce w pkt 1. b) w miejsce słów: „J. S. (pkt 104)” wpisać słowa: „J. S. (pkt 104)”. 

1. PW związku z tym, że podgrupa została przewidziana jedynie dla ujednolicania roszczeń pieniężnych, za niedopuszczalne należy uznać tworzenie podgrup przy dochodzeniu innych roszczeń.
2. Wydając postanowienie co do składu grupy, czyli przyznając określonej osobie status członka grupy, sąd powinien porównać roszczenie zgłoszone przez tę osobę z cechami charakteryzującymi grupę, na rzecz której wszczęto postępowanie (art. 17 w zw. z art. 1 u.d.r.p.g.). Zatem roszczenie pojedynczej osoby powinno się mieścić w granicach przedmiotowych roszczenia grupowego, określonego w postanowieniu o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym wydanym na mocy art. 10 ust. 1 w zw. z art. 1 u.d.r.p.g.
3. W granicach przewidzianych w art. 1 ust. 2 u.d.p.g. w postępowaniu grupowym możliwe jest dochodzenie roszczeń pieniężnych (art. 2 ust. 1 u.d.p.g.) oraz niepieniężnych (art. 2 ust. 2 u.d.p.g.). Zgodnie z art. 2 ust. 3 u.d.p.g. ograniczenie powództwa do żądania ustalenia odpowiedzialności jest dopuszczalne „w sprawach o roszczenia pieniężne”. Unormowanie tego przepisu dotyczy sytuacji, w której członkowie grupy kierują wobec pozwanego w istocie roszczenia pieniężne, niemniej jednak ich ujednolicenie, zgodnie z art. 2 ust. 1 u.d.p.g., nie jest możliwe i dlatego zakres aktywności sądu w postępowaniu grupowym musi zostać ograniczony do ustalenia pewnych okoliczności istotnych dla dochodzonych roszczeń pieniężnych. Stąd też zarówno art. 2 ust. 1, jak i art. 2 ust. 3 u.d.p.g., posługują się identycznym określeniem – „w sprawach o roszczenia pieniężne”.
4. Pojęcie „odpowiedzialności pozwanego” na gruncie art. 2 ust. 3 u.d.r.p.g. ma swoiste, autonomiczne znaczenie, inne niż w art. 318 k.p.c., jak również inne niż w art. 189 k.p.c., zdeterminowane przede wszystkim celem i funkcjami postępowania grupowego, jako postępowania szczególnego, mającego ułatwić i usprawnić rozwiązywanie konfliktów, w które zaangażowana jest duża liczba osób.
5. Roszczenie o stwierdzenie (ustalenie) nieistnienia określonego stosunku zobowiązaniowego nie stanowi roszczenia o ustalenie odpowiedzialności, o którym mowa w art. 2 ust. 3 u.d.r.p.g., lecz roszczenie takie znajduje oparcie w regulacji zawartej w art. 1 ust. 2 u.d.p.g., zgodnie z którą ustawa ma zastosowanie w odniesieniu do roszczeń o ochronę konsumentów także w innych sprawach, a także w treści art. 189 k.p.c. w zw. z art. 385¹c.
6. Możliwość złożenia oświadczenia o przystąpieniu do grupy przed publikacją ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego jest dopuszczalna i prawnie skuteczna.
7. Ciężar dowodzenia przynależności do grupy należy zawsze do jej reprezentanta. Pozwanego obciąża natomiast udowodnienie faktów tamujących i niweczących roszczenie powoda, a zatem faktów, które uzasadniają jego zarzuty przeciwko niemu.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział I Cywilny w składzie

Przewodniczący:           SSO Barbara Smolska (spr.)

Sędziowie:                     SSO Agnieszka Skrzypiec, SSO Tomasz Cegłowski

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2023 r. w S. na rozprawie  sprawy z powództwa B.D. – reprezentanta grupy w postępowaniu grupowym w składzie: podgrupa pierwsza: W.B. i M.B., B.D., R.P. i T.P. podgrupa druga: E.S. i J.S., U.J. i G.J., U.P. i K.P.; podgrupa trzecia: E.W. i B.W., K.K. i D.S., L.M., T.P., J.W. i T.W.; podgrupa czwarta: D.K., A.F., A.M., A.Ł. i R.Ł. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (…) w S. postanawia:

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:           SSO Joanna Kruczkowska

Sędziowie:                     SSO Joanna Bitner, SSR del. Andrzej Lipiński

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 luty 2019 r. w Warszawie sprawy z powództwa E. D. jako reprezentanta grupy przeciwko (…) Bank (…) S.A. z siedzibą w W. o zapłatę postanawia:

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący:           SSO Joanna Kruczkowska

Sędziowie:                     SSO Joanna Bitner, SSR (del.) Andrzej Lipiński

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2017r. w Warszawie, na posiedzeniu niejawnym, w postępowaniu grupowym w sprawie z powództwa E. D. (reprezentanta grupy) przeciwko (…) Bank (…) S.A. z siedzibą w W. o zapłatę postanawia:

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:           SSO Joanna Kruczkowska

Sędziowie:                     SSO Joanna Bitner, SSO Grzegorz Chmiel

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2017 r. w Warszawie sprawy z powództwa E. D. przeciwko (…) Bank (…) S.A w W. o zapłatę postanawia:

Sąd Okręgowy w Opolu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSR del. Marcin Ilków

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2022 r. w Opolu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa P. L., P. N., T. W., J. M., S. W. (1), S. W. (2), B. W., Z. S., S. S., R. S., D. K., E. L., B. N., A. W., E. M., E. W., K. S., M. S., M. K., A. P., A. O. przeciwko (…) Sp. z o.o. z siedzibą w O. o zapłatę postanawia:

1. Artykuł 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym stanowi, iż po wysłuchaniu stron sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego. Przedstawienie argumentów przez strony w pismach procesowych spełnia wymóg wysłuchania stron w rozumieniu powołanego przepisu.
2. Za roszczenie w postępowaniu grupowym uznać należy żądanie procesowe, będące elementem powództwa, a jego sprecyzowanie jest związane z zagadnieniem podziału powództw na: powództwo o świadczenie, o ustalenie istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego oraz o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego. Przesłanką decydującą o dopuszczalności postępowania grupowego jest więc to, aby wszystkie osoby objęte pozwem grupowym wystąpiły z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej w tej samej formie. Istotne jest, iż warunkiem dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym jest ich jednorodzajowość. Za roszczenia jednego rodzaju niewątpliwie uznać można roszczenia pieniężne. Roszczenia niepieniężne będą zaś jednorodzajowe tylko wówczas, gdy odnoszą się do żądanego sposobu działania (zachowana) pozwanego, tj. gdy wszyscy członkowie grupy żądają określonego działania lub zaniechania (tego samego rodzaju) ze strony pozwanego. Niewątpliwie roszczeniami jednego rodzaju nie byłyby więc dochodzone jednocześnie (w ramach jednego postępowania grupowego) roszczenia pieniężne oraz roszczenia niepieniężne, bądź też dochodzone jednocześnie odmienne roszczenia niepieniężne.
3. Powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego jest wytaczane, gdy roszczenia pieniężne nie nadają się do ujednolicenia co do wysokości, bądź też gdy ustalenie wysokości świadczeń pieniężnych mogłoby być związane z nadmiernymi trudnościami.
4. W postępowaniu grupowym o ustalenie odpowiedzialności pozwanego, powód nie musi wykazywać wystąpienia szkody ani jej wysokości u poszczególnych członków grupy, jeżeli są to okoliczności indywidualne, a nie wspólne, jednak musi określić, co jest szkodą wynikającą z czynu niedozwolonego stanowiącego podstawę roszczenia. Obowiązkiem sądu jest zaś ustalenie i ocena, czy tak określony uszczerbek majątkowy może być uznany za szkodę spowodowaną czynem niedozwolonym wskazanym w pozwie zbiorowym oraz czy jest on wspólny dla wszystkich członków grupy.

Sąd Okręgowy w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Krzysztof Żyłka

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2023 r. w Katowicach na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa W. S. przeciwko (…) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w M. o zapłatę postanawia:

1. Z treści art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym wynika, że przez postępowanie grupowe należy rozumieć postępowanie cywilne w sprawach, w których dochodzone są roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. W postępowaniu grupowym można dochodzić wyłącznie roszczeń o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych.
2. Do zasadniczych zagadnień ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym należy bez wątpienia jej zakres przedmiotowy, który z kolei sprowadza się do dwóch problemów: 1) przesłanek postępowania grupowego (art. 1 ust. 1) oraz 2) rodzaju roszczeń, których można dochodzić w postępowaniu grupowym (art. 1 ust. 2). Przesłankami postępowania grupowego są przy tym: jednorodzajowość roszczeń, ta sama lub taka sama podstawa faktyczna roszczeń oraz określona minimalna liczba dziesięciu osób, na rzecz których dochodzona jest ochrona. Ponadto – biorąc pod uwagę treść art. 2 – przesłanką dochodzenia roszczeń pieniężnych jest ich ujednolicenie w ramach grupy lub podgrupy.
3. Oceny, czy w odniesieniu do konkretnej sprawy spełnione zostały przesłanki dopuszczalności postępowania grupowego, dokonuje wyłącznie sąd podczas pierwszej fazy postępowania grupowego – w przedmiocie jego dopuszczalności, zwanej w piśmiennictwie certyfikacją postępowania grupowego.
4. Według reguł zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego powód nie ma obowiązku wskazywać podstawy prawnej roszczenia, może ograniczyć się tylko do podania okoliczności determinujących żądanie. Wybór adekwatnej normy prawnej należy bowiem do sądu. Nie inaczej jest w postępowaniu grupowym, z tym zastrzeżeniem, że strona powodowa musi zdawać sobie sprawę z ograniczenia zawartego w art. 1 ust. 2 ustawy. Skutkuje ono tym, że w ramach tej procedury ocena Sądu ograniczy się tylko do wzorców normatywnych wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy. W rezultacie, Sąd powinien oddalić powództwo, jeśli nie doszło do ziszczenia się przesłanek z art. 417 k.c. (albo innych przepisów tytułu VI kodeksu cywilnego), choćby nawet dochodzona kwota mogłaby zostać zasądzona w ramach alternatywnej podstawy prawnej (innej niż wymienione w art. 1 ust. 2 ustawy). Efekt ten oznacza, że zachowanie warunku z art. 1 ust. 2 ustawy nastąpi już w przypadku, gdy strona w pozwie twierdzi, że dochodzi roszczeń pochodzących z czynu niedozwolonego. Znaczenie ma zatem sama deklaracja strony powodowej, bez znaczenia jest natomiast to, czy ocena ta jest właściwa, czy też nie.
5. W ramach procedury weryfikacyjnej z art. 10 ust. 1 ustawy należy oprzeć się na deklaracji zawartej w pozwie. Oznacza to, że odrzucenie pozwu grupowego możliwe jest tylko wówczas, gdy strona inicjująca nie odwołuje się do żadnej z podstaw prawnych wskazanych w art. 1 ust. 2 ustawy. W pozostałych przypadkach sprawę należy skierować do rozpoznania merytorycznego, z tym zastrzeżeniem, że będzie ono koncentrować uwagę tylko na wzorcach prawnych wymienionych we wspomnianym przepisie.
6. Sąd rozstrzygając o dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym nie bada, czy faktycznie pozwany dopuścił się zachowań, które spełniają znamiona czynu niedozwolonego w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a tym samym czy roszczenia dochodzone w pozwie są następstwem zawinionego zachowania strony pozwanej, a jedynie dokonuje kontroli tego, czy przedmiotowa przesłanka została w pozwie wskazana. Pochylenie się nad kwestią zasadności zarzutów strony powodowej, a także argumentów strony pozwanej następuje dopiero na etapie merytorycznego rozpoznania pozwu.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący:           SSA Dariusz Płaczek

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2024 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa K. Ł. – reprezentanta grupy przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (…) w K. o ustalenie i zapłatę na skutek zażalenia Wojewódzkiego Szpitala (…) w K. na postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2023 r. sygn. akt V P 7/23 postanawia: