Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie Wydział XXV Cywilny z dnia 26 kwietnia 2016 r.
XXV C 915/14
- Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie rozstrzyga, czy zgoda członków grupy na czynności dyspozytywne musi mieć charakter uprzedni wobec podejmowanej czynności. Wydaje się jednak, że lege non distinguente zgoda ta może mieć charakter zarówno uprzedni, jak i następczy w stosunku do podejmowanej czynności.
- W przypadku gdy poszczególni członkowie wyrazili wolę oparcia swoich roszczeń na dwóch ewentualnych podstawach materialnoprawnych, nie wyłączając możliwości skorzystania z którejkolwiek z nich, reprezentant grupy może zmienić kolejność dochodzenia roszczeń. Zmiana kolejności dochodzonych roszczeń nie wymaga zgody, o której mowa w art. 19 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
- Zarzut zastosowania wadliwej konstrukcji zmiany powództwa nie sposób zakwalifikować jako dyskwalifikujący rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym.
- Na gruncie ustawy o postępowaniu w sprawach grupowych nie ma żadnego znaczenia, czy roszczenia wynikają z tego samego czy z różnych stosunków prawnych.
- Sąd na etapie wstępnego badania bada kluczowe i wspólne dla wszystkich członków grupy okoliczności faktyczne sprawy, bez szczegółowej analizy okoliczności charakterystycznych tylko dla pojedynczych lub niektórych członków grupy, a pozostających bez wpływu na przyszłą ocenę prawną dochodzonych roszczeń powodów.
- W art. 2 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym brak jest przesłanek odnoszących się do proporcjonalności dochodzonych roszczeń.
Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział XXV Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSO Sylwia J. Łuczak
Sędziowie: SSO Anna Błażejczyk, SSO Tomasz Gal
po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 r. w Warszawie na rozprawie w postępowaniu grupowym sprawy z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów w U. M. S. (reprezentanta grupy) przeciwko (…) S. A. z siedzibą w W. o zapłatę, ewentualnie o ustalenie,
postanawia:
- odmówić odrzucenia pozwu,
- rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym,
- oddalić wniosek o złożenie kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu.
UZASADNIENIE
W dniu 18 czerwca 2014 r. (data prezentaty, k. 2-128) powód – reprezentant grupy Miejski Rzecznik Konsumentów w U. M. S. w S. wniósł przeciwko (…) S. A. z siedzibą w W., żądając w postępowaniu grupowym:
- zwrotu kwot pobranych bez podstawy prawnej, tj. na podstawie nieważnych umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi, zawartych między pozwaną a członkami grupy (przy tym roszczeniu wskazał na 122 członków grupy podzielonych na 53 podgrupy ze względu na wysokość roszczenia pieniężnego);
ewentualnie
- zwrotu kwot pobranych bez podstawy prawnej w oparciu o niedozwolone postanowienia ww. umów (przy tym roszczeniu wskazał na 122 członków grupy podzielonych na 38 podgrup ze względu na wysokość roszczenia pieniężnego).
W obu roszczeniach członkowie grupy podzieleni zostali na podgrupy ze względu na wysokość wskazanych w podgrupie roszczeń.
Roszczenia pieniężne z pkt 1 i 2 wskazane zostały w różnych wysokościach i tym samym podgrupy w obu roszczeniach są zróżnicowane.
Strona powodowa podnosiła, iż przedmiotowe umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (ukf) zawarte przez konsumentów (członków grupy) są nieważne ze względu na ustalenie sumy ubezpieczenia na 100 zł. Znikoma kwota ubezpieczenia nie spełnia funkcji ochronnej, nie zaspokaja interesu ubezpieczeniowego – zatem brak jest essentialia negotii umowy ubezpieczenia. Wobec powyższego umowy są nieważne, a pobrane przez pozwaną składki zostały uzyskane bez podstawy prawnej. Tym samym pozwana jest obowiązana do zwrotu uzyskanych korzyści majątkowych.
Odnośnie żądania ewentualnego, tj. zwrotu kwot pobranych na podstawie klauzul abuzywnych przedmiotowych umów, strona powodowa wskazała, iż dotyczy ono zwrotu opłaty likwidacyjnej pobranej przez pozwaną w rażąco wygórowanej wysokości. Pozwana, przy rozwiązaniu każdej umowy przed upływem 10 lat, obliczyła wartość rachunku polisy i pobrała opłatę likwidacyjną w wysokości równej całości lub znacznej części wartości rachunku polisy. Są to klauzule abuzywne w ocenie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumenta i tym samym bezskuteczne wobec konsumenta.
W odpowiedzi na pozew (k. 3370-3571 – tom 17-18) pozwana wniosła:
- o sprawdzenie wartości przedmiotu sporu oraz
- o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu.
Pozwana powołała się na ważność umów, jak i brak abuzywności postanowień tabeli opłat dotyczących opłaty likwidacyjnej.
Podniosła niedopuszczalność postępowania grupowego w sprawie niniejszej.
Odnośnie roszczenia 1. wskazywała, że:
- Powód nie wykazał wspólnej podstawy faktycznej. Nie wykazał bowiem wspólnej podstawy wzakresie uzyskania korzyści majątkowej przez pozwaną kosztem członków grupy, braku podstaw dla wzbogacenia (wskazywanych przez powoda jako korzyść w postaci świadczenia pieniężnego spełnionego przez członków grupy, jak i korzyść, którą pozwana uzyskała w wyniku inwestowania środków pieniężnych uzyskanych od członków grupy – s. 60 pozwu). Wynik finansowy pozwanej na polisie każdego ubezpieczonego jest, co do zasady, różny. W przypadku 37 członków grupy pozwana poniosła stratę, a zatem nie uzyskała korzyści.
- Indywidualnego badania wymagają okoliczności wygaśnięcia obowiązku zwrotu korzyści, tj. zużycia bądź utraty korzyści przez pozwanego ( 409 k.c.). Ponadto badania wymaga, czy iw jakiej wysokości każdy członek grupy uzyskał od (…) tzw. bonus, co zależało od faktu, czy umowa zawarta została w czasie trwania promocji, czy zostały uiszczone składki – § 16 ust. 4 i 5 owu. Ze 122 członków grupy 44 członków grupy nie otrzymało bonusu.
- Zdaniem pozwanej indywidualnego rozpoznania wymaga również fakt przedawnienia zwrotu nienależnego świadczenia.
- Roszczenie jest błędnie ujednolicone. Pozwana wskazywała, że owu lub regulaminy promocyjne przewidywały zwiększenie przez pozwaną kwoty wpłaconych przez ubezpieczającego składek o wskazany w tabeli opłat lub owu wskaźnik procentowy (tzw. bonus). Jeżeli zatem powód dochodzi stwierdzenia nieważności umów, to członkowie grupy otrzymali od pozwanego korzyść bez podstawy prawnej, co pomniejsza ich roszczenia. Jednocześnie wskazał, że 78 członków grupy ze 122 otrzymało taki bonus.
- Niektóre z roszczeń zostały ujednolicone nie poprzez obniżenie, lecz poprzez podwyższenie, co jest niedopuszczalne w świetle art. 2 u.p.g. Błąd ten prowadzi do rozpadu 48 podgrup z53 z uwagi na niezachowanie w podgrupie minimum dwóch członków, których roszczenia byłyby prawidłowo ujednolicone poprzez obniżenie. Wskazywała, że w ramach poszczególnych podgrup, niektórzy członkowie dochodzą jedynie rekompensaty straty w postaci uiszczonej składki, inni dodatkowo utraconych korzyści w postaci niewypłacenia zysku wypracowanego z polisy.
Odnośnie roszczenia 2. wskazywała, że:
- Indywidulanej analizy wymagają w szczególności: stopień świadomości konsumenta, korzystanie z usług doradcy inwestycyjnego, zawieranie umowy przy okazji zaciągania kredytu długoterminowego – zawieranie umów w kanale bancassurance, wprowadzenie w błąd przez pośredników ubezpieczeniowych, okoliczności wypowiadania umowy – moment wypowiedzenia i różnej proporcji pobranej opłaty likwidacyjnej do wartości zgromadzonych środków, indywidualne okoliczności warunkujące legitymację członków grupy do dochodzenia roszczeń (przykładowe reklamacje składane przez członków grupy, wniosek M. T. o zawarcie umowy ubezpieczenia na rzecz E. B. (1)).
Okoliczności towarzyszące zawieraniu umów są zasadniczo odmienne:
- Postanowienia tabeli opłat są zróżnicowane i składają się z 10-11 punktów wyznaczających różną wysokość opłat. Pomimo, iż roszczenia członków podgrup opiewają w wartościach bezwzględnych na zbliżone kwoty, to stosunek pobranej opłaty do wartości polisy znacząco się różni. W ramach grupy dochodzone są roszczenia z tytułu zwrotu pobranej opłaty likwidacyjnej w wysokości od 100% do 16,55% kapitału zgromadzonego na polisie. Zatem stopień naruszenia interesów konsumentów jest diametralnie różny. Tym samym podstawa faktyczna nie jest jednakowa. Wobec członków grupy nie zastosowano takiego samego postanowienia umowy (tabele przytoczone na s. 41-42 pozwu i załączniki do pozwu nr 9.1-9.6).
- Umowy zawarto w oparciu o różne wzorce umów, przewidujące różne poziomy opłat likwidacyjnych (np. 18 członków zawarło umowy w oparciu o (…), który przewidywał trzy warianty obliczania opłaty likwidacyjnej, a zatem zachodzą odmienne poziomy opłaty likwidacyjnej.
- Indywidualnej analizy wymagają w szczególności: stopień świadomości konsumenta, korzystanie z usług doradcy inwestycyjnego, zawieranie umowy przy okazji zaciągania kredytu długoterminowego – zawieranie umów w kanale bancassurance, wprowadzenie w błąd przez pośredników ubezpieczeniowych.
- Roszczenie 2. zostało błędnie ujednolicone (art. 2 u.d.p.g.).
Pozwana powoływała się na różne okresy wypowiedzenia umowy wskazując, iż w każdym kolejnym roku obowiązywania umowy, opłata likwidacyjna proporcjonalnie malała.
Pobrana przez pozwaną opłata likwidacyjna, choć zbliżona kwotowo, stanowi odmienną podstawę faktyczną, bowiem kwota ta stanowiła od 100% do 29% kapitału zgromadzonego przez ubezpieczającego na polisie. Powód błędnie ujednolicił w ten sposób roszczenia co najmniej w 24 podgrupach. W odniesieniu do 17 z 34 podgrup, skutkuje to ich rozpadem (załącznik nr 47).
Ponadto, pozwana zakwestionowała reprezentację grupy przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów w U. M. S., zważywszy na wykonywanie przez Rzecznika zadań własnych powiatu. Wobec powyższego, w jej ocenie, Rzecznik nie ma uprawnień do reprezentacji konsumentów niebędących mieszkańcami danego powiatu. W związku z tym grupa liczy mniej niż 10 prawidłowo reprezentowanych członków.
Zważywszy na błędne wyliczenia roszczeń co do zasady, oświadczenia nie stanowią prawidłowej zgody na ujednolicenie (załącznik nr 49).
W piśmie procesowym z 12 listopada 2015 r. (k. 9419-9510 – tom 48) powód dokonał zmiany powództwa, żądając:
- zasądzenia zwrotu opłaty likwidacyjnej w oparciu o niedozwolone, w rozumieniu 385 1 § 1 k.c., postanowienia umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi, wskazując na utworzone 38 podgrup członków;
ewentualnie z uwagi na nieważność całych umów
- ustalenia, że pozwana ponosi odpowiedzialność wobec 120 wymienionych w tym piśmie członków grupy z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia wynikającego z wykonywania przez członków grupy nieważnych umów.
Powód wskazał roszczenia poszczególnych podgrup członków:
Podgrupa 1
- na rzecz: (…), kwoty 896,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 896,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 2
- na rzecz: (…), kwoty 2.451,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 2.451,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 3
- na rzecz: (…), kwoty 2.874,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 2.874,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 2.874,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 2.874,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 4
- na rzecz: (…), kwoty 3.257,19 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.257,19 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 5
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 6
- na rzecz: (…), kwoty 3 599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.599,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 7
- na rzecz: (…), kwoty 3.973,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.973,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 8
- na rzecz: (…), kwoty 4.150,71 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.150,71 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 9
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 10
- na rzecz: (…), kwoty 4.963,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.963,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 11
- na rzecz: (…), kwoty 5.260,52 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5 260,52 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 12
- na rzecz: (…), kwoty 5.651,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.651,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.651,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 13
- na rzecz: (…), kwoty 6.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 6.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 6.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 15
- na rzecz: (…), kwoty 6.745,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 6.745,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 16
- na rzecz: (…), kwoty 7.200,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 7.200,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 7.200,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 17
- na rzecz: (…), kwoty 8.298,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.298,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 18
- na rzecz: (…), kwoty 8.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 19
- na rzecz: (…), kwoty 8.424,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.424,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 20
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 8.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 21
- na rzecz: (…), kwoty 9.904,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.904,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.904,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 22
- na rzecz: (…), kwoty 10.505,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 10.505,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 10.505,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 23
- na rzecz: (…), kwoty 12.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 12.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 24
- na rzecz: (…), kwoty 15.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 15.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 15.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 25
- na rzecz: (…), kwoty 17.441,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.441,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.441,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 26
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.999,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 27
- na rzecz: (…), kwoty 21.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 21.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 21.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 28
- na rzecz: (…), kwoty 27.116,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 27.116,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 29
- na rzecz: (…), kwoty 30.563,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 30.563,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 30.563,16 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 30
- na rzecz: (…), kwoty 36.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 36.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 31
- na rzecz: (…), kwoty 36.980,59 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 36.980,59 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 32
- na rzecz: (…), kwoty 45.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 45.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 33
- na rzecz: (…), kwoty 50.130,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 50.130,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 34
- na rzecz: (…), kwoty 53.982,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 53.982,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 53.982,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 35
- na rzecz: (…), kwoty 65.415,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 65.415,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 36
- na rzecz: (…), kwoty 84.512,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 84.512,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 37
- na rzecz: (…), kwoty 127.586,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 127.586,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
Podgrupa 38
- na rzecz: (…), kwoty 319.836,28 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 319.836,28 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;
W piśmie z 11 grudnia 2015 r. (k. 10472-10538 – tom 53) strona powodowa wskazała na kolejną modyfikację powództwa, poprzez przystąpienie nowych członków grupy z analogicznymi żądaniami, jak w zmodyfikowanym powództwie, konkretyzując wysokość poszczególnych kwot, ze wskazaniem na odsetki od dnia wniesienia pisma.
Podgrupa 5
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.360,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 9
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 4.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 14
- na rzecz: (…), kwoty 6.655,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 6.655,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 16
- na rzecz: (…), kwoty 7.200,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 7.200,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 18
- na rzecz: (…), kwoty 8.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 24
- na rzecz: (…), kwoty 15.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 15.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 27
- na rzecz: (…), kwoty 21.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 30
- na rzecz: (…), kwoty 36.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 36.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 36.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 32
- na rzecz: (…), kwoty 45.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 45.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 35
- na rzecz: (…), kwoty 65.415,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 39
- na rzecz: (…), kwoty 1.700,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 1.700,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 40
- na rzecz: (…), kwoty 2.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 2.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 42
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 3.600,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 43
- na rzecz: (…), kwoty 5.040,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.040,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.040,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 44
- na rzecz: (…), kwoty 5.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.400,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 45
- na rzecz: (…), kwoty 5.589,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 5.589,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 46
- na rzecz: (…), kwoty 6.300,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 6.300,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 47
- na rzecz: (…), kwoty 7.028,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 7.028,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia niniejszego pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 48
- na rzecz: (…), kwoty 7.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 7.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 7.500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 49
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty
liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 9.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 50
- na rzecz: (…), kwoty 10.080,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 10.080,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 51
- na rzecz: (…), kwoty 11.109,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 11.109,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 11.109,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 52
- na rzecz: (…), kwoty 13.291,57 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 13.291,57 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 53
- na rzecz: (…), kwoty 16.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 16.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 16.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 54
- na rzecz: (…), kwoty 17.568,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.568,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 55
- na rzecz: (…), kwoty 17.882,69 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 17.882,69 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 56
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 57
- na rzecz: (…), kwoty 18.051,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 18.051,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 58
- na rzecz: (…), kwoty 23.365,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 23.365,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 23.365,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 59
- na rzecz: (…), kwoty 27.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 27.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 60
- na rzecz: (…), kwoty 28.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 28.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 28.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 61
- na rzecz: (…), kwoty 36.996,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 36.996,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 62
- na rzecz: (…), kwoty 53.994,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 53.994,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 63
- na rzecz: (…), kwoty 129.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 129.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 129.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 64
- na rzecz: (…), kwoty 141.291,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 141.291,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 65
- na rzecz: (…), kwoty 150.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 150.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 66
- na rzecz: (…), kwoty 180.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 180.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
Podgrupa 67
- na rzecz: (…), kwoty 342.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty;
- na rzecz: (…), kwoty 342.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia złożenia pisma do dnia zapłaty.
Ustosunkowując się do modyfikacji i rozszerzenia powództwa, strona pozwana w piśmie procesowym z 2 marca 2016 r. (k. 12532-12579 – tom 63) podtrzymała w całości stanowisko wyrażone w odpowiedzi na pozew, w tym wszystkie wnioski, twierdzenia i zarzuty oraz wnioski dowodowe zawarte w odpowiedzi na pozew.
Podnosiła, iż konstrukcja zmienionego powództwa jest wadliwa. Roszczenie o ustalenie odpowiedzialności z uwagi na nieważność umów na życie z ufk jest roszczeniem dalej idącym, zatem powinno ono być zgłoszone w pierwszej kolejności.
Ponadto pomiędzy żądaniem głównym a ewentualnym nie zachodzi związek przedmiotowy. Każde z roszczeń zgłoszonych przez powoda dotyczy innego przedmiotu.
Zgłoszenie żądania ustalenia odpowiedzialności w miejsce żądania zapłaty jest równoznaczne z cofnięciem pierwotnego roszczenia pierwszego. Jednak cofnięcie roszczenia pierwszego jest nieskuteczne z uwagi na naruszenie art. 19 ust. 1 u.d.p.g., który wymaga do tego zgody ponad połowy członków grupy. Załączone do pisma z 12 listopada 2015 r. oświadczenia zmieniające oświadczenia o przystąpieniu do grupy nie zawierają wyraźnej zgody na cofnięcie dawnego roszczenia pierwszego, a jedynie na dochodzenie nowego roszczenia o ustalenie.
Niezależnie od powyższego pozwana podtrzymywała, iż postępowanie grupowe w niniejszej sprawie jest niedopuszczalne, co uzasadnia odrzucenie pozwu, zaś ewentualny wniosek pozwanej o ustanowienie kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu jest uzasadniony i zasługuje na uwzględnienie.
W piśmie procesowym z 4 kwietnia 2016 r. (k. 16404-16432 – tom 83) strona powodowa szczegółowo ustosunkowała się do twierdzeń i zarzutów podnoszonych przez pozwaną Spółkę, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie zarówno w kwestii dopuszczalności postępowania grupowego, jak i merytorycznych podstaw wywiedzionego powództwa.
W kolejnym piśmie procesowym datowanym 21 kwietnia 2016 r. (fax k. 16478-16489; pismo z datą prezentaty 26 kwietnia 2016 r. – k. 16492-16494 + zał. k. 16495-16501 – tom 83), strona powodowa zgłosiła wystąpienie dwóch członków grupy wobec zaspokojenia ich roszczeń przez pozwaną, mianowicie (…) zamieszkałej w B. i zaliczonej uprzednio – w wyniku modyfikacji powództwa z 11 grudnia 2015 r. – do podgrupy 18 oraz (…) zamieszkałego w B. i zaliczonego uprzednio – w wyniku tej samej modyfikacji powództwa – do podgrupy 42.
W wyniku tego wystąpienia:
- grupa reprezentowana przez powoda liczy obecnie 238 członków,
- zmianie uległa lista członków grupy z podziałem na podgrupy, co zostało już wyżej uwzględnione w niniejszym postanowieniu,
- po wystąpieniu ww. dwóch członków, roszczenia pozostałych członków grupy w podgrupach 18 i 42 są ujednolicone prawidłowo, z zachowaniem wymogu art. 2 ust. 2 u.d.p.g.
Sąd ustalił i zważył, co następuje.
Powód w pozwie złożył wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym.
Tryb rozpoznawania spraw z tzw. pozwów zbiorowych reguluje ustawa z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2010 r. Nr 7 poz. 44) – dalej u.d.p.g.
I
Pierwszą kwestią podlegającą ocenie Sądu jest dopuszczalność takiego trybu postępowania. Z tych względów Sąd zobligowany jest do wydania postanowienia o odrzuceniu pozwu, bądź też postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym (art. 10 ust. 1 u.d.p.g.).
Przesłanki warunkujące dopuszczalność postępowania grupowego podzielić można na:
- materialnoprawne, które obejmują roszczenia:
- o ochronę konsumentów,
- z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny,
- z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych (art. 1 ust 2 u.d.p.g.), oraz
- procesowe, które muszą spełniać kryteria:
- jednorodzajowości,
- tej samej lub takiej samej podstawy faktycznej,
- muszą być dochodzone przez co najmniej 10 osób (art. 1 ust. 1 u.d.p.g.).
W sprawach o roszczenia pieniężne dodatkową przesłanką jest ujednolicenie wysokości roszczeń, przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy. Ujednolicenie wysokości może nastąpić w podgrupach liczących co najmniej 2 osoby (art. 2 ust. 1 i 2 u.d.p.g.).
Ostatecznie, w zmodyfikowanym powództwie, powód domaga się zasądzenia zwrotu kwot opłaty likwidacyjnej na podstawie postanowień umów łączących strony jako klauzul abuzywnych, a zatem bezskutecznych. Podnosi, iż pobrane przez pozwaną opłaty są rażąco wygórowane.
Jedynie na wypadek uznania przez Sąd, iż skarżone umowy są nieważne w całości, wniósł o ustalenie odpowiedzialności pozwanej z tychże umów.
II
W tym miejscu, przed przystąpieniem do omówienia zasadniczych przesłanek dopuszczalności pozwu grupowego, należy odnieść się do zarzutu pozwanej podniesionego w piśmie procesowym z 2 marca 2016 r. w zakresie niedopuszczalnego, w jej ocenie, w świetle art. 19 u.d.p.g., cofnięcia powództwa.
Zdaniem Sądu, poprzez kolejne modyfikacje, strona powodowa nie cofnęła powództwa w żadnym zakresie, a jedynie zmieniła kolejność dochodzonych roszczeń. W tym przypadku nie była konieczna zgoda, o której mowa w powołanym wyżej przepisie. Sytuacja opisana w dyspozycji ww. normy prawnej obejmuje zgoła odmienną czynność procesową o zupełnie innych skutkach.
III
Na marginesie należy zwrócić także uwagę, iż na obecnym etapie Sąd rozpoznaje formalne przesłanki dopuszczalności pozwu grupowego. Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie rozstrzyga, czy zgoda członków grupy na czynności dyspozytywne musi mieć charakter uprzedni wobec podejmowanej czynności. Podobnie jak w większości wypadków, gdy zgoda taka wymagana jest przepisami k.p.c., nie wynika to także z istoty samej czynności.
Z procesowego punktu widzenia najbardziej pożądaną byłaby oczywiście sytuacja, gdyby reprezentant uzyskał uprzednią zgodę większości członków grupy i przedstawił ją sądowi równocześnie z dokonywaniem czynności procesowych, które tej zgody wymagają. Wydaje się jednak, że lege non distinguente zgoda ta może mieć charakter zarówno uprzedni, jak i następczy w stosunku do podejmowanej czynności.
Trzeba również zauważyć, iż zgody na ujednolicenie roszczeń w poszczególnych podgrupach zostały wyrażone w sposób ewentualny. Poszczególni członkowie podgrup wyrazili tym samym wolę oparcia swoich roszczeń na dwóch ewentualnych podstawach materialnoprawnych, nie wyłączając możliwości skorzystania z którejkolwiek z nich. Reprezentant grupy mógł zatem zmienić kolejność dochodzenia roszczeń w niniejszym postępowaniu.
Sytuacja prawna członków grupy w żaden sposób nie uległa zmianie. W przypadku oddalenia pierwszego roszczenia, Sąd zobligowany będzie do rozpoznania roszczenia ewentualnego. Należy pamiętać także, iż to powód jest gospodarzem procesu, który formułuje swoje żądania oraz wskazuje okoliczności i dowody na ich poparcie.
IV
W świetle powyższego, za chybiony na obecnym etapie postępowania uznać należy również zarzut, iż zastosowana konstrukcja zmiany powództwa jest wadliwa.
Zarzutu tego nie sposób zakwalifikować jako dyskwalifikującego rozpoznanie przedmiotowej sprawy w postępowaniu grupowym. Pozwana wchodzi nim na grunt zagadnień prawnomaterialnych, te zaś będą rozpoznane we właściwym procesie.
V
Chybione są również twierdzenia pozwanej na poparcie żądania odrzucenia pozwu, sugerujące, iż zastosowana przez reprezentanta grupy konstrukcja roszczeń jest nieprawidłowa z uwagi na fakt, że pomiędzy żądaniem głównym a ewentualnym nie zachodzi związek przedmiotowy; każde z roszczeń dotyczy innego przedmiotu.
Odnosząc się do tego zarzutu, należy ponownie rozróżnić roszczenia prawnomaterialne od roszczeń procesowych. To drugie, według dominującego obecnie stanowiska judykatury, to twierdzenie powoda o istnieniu jego uprawnienia podlegającego ochronie prawnej. Twierdzenie to nie musi być powiązane z rzeczywistym stosunkiem prawnym istniejącym pomiędzy stronami procesu. Na potwierdzenie braku istnienia powiązania pomiędzy roszczeniem procesowym a prawami i obowiązkami stron procesu, wynikającymi z prawa materialnego, wskazać można chociażby na brak obowiązku powoływania w pozwie podstawy prawnej zgłoszonych żądań.
Tak więc roszczenia procesowe podlegają łączeniu, a dopuszczalność ich dochodzenia w jednej sprawie jest uregulowana w art. 191 k.p.c. Przepis ten umożliwia dochodzenie w jednym pozwie kilku roszczeń przeciwko temu samemu pozwanemu, o ile są spełnione następujące warunki: tożsamość stron, tożsamość trybu rozpoznawania zgłoszonych roszczeń, brak kwalifikowania się któregokolwiek z roszczeń do postępowania odrębnego, istnienie właściwości rzeczowej sądu ze względu na ogólną wartość roszczeń oraz bez względu na wartość przedmiotu sporu.
Powyższe warunki stanowią jedyne ograniczenie możliwości kumulowania kilku roszczeń w jednym pozwie przeciwko temu samemu pozwanemu. Połączone mogą być więc roszczenia niepozostające ze sobą w związku, oparte na innej podstawie faktycznej oraz wynikające z różnych uprawnień materialnoprawnych.
Sam fakt łącznego dochodzenia kilku roszczeń nie wpływa na ich samodzielność procesową, która przejawia się np. w ich oddzielnym rozpoznaniu i rozstrzygnięciu, a także samodzielnym zakresie skutków, jakie wywiera ich zgłoszenie w pozwie oraz wydanie w stosunku do nich prawomocnego rozstrzygnięcia. Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 18 października 2013 r., sygn. akt III CZP 58/13: „Możliwość zgłoszenia żądania ewentualnego istnieje tak w sprawach o świadczenie, ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego bądź prawa, czy o ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa. Nie zostało wyłączone oparcie żądania ewentualnego na odmiennej podstawie faktycznej, czy też prawnej, niż żądanie główne”.
Oba roszczenia wywiedzione przez stronę powodową, mimo iż oparte na odmiennych podstawach faktycznych, można zakwalifikować przy tym do trybu postępowania grupowego, regulowanego przez powołaną na wstępie ustawę.
Niewątpliwie roszczenie dochodzone w postępowaniu grupowym dotyczy roszczenia procesowego. Ową jednolitość roszczeń, na którą powołuje się pozwana, należy rozpatrywać przez pryzmat dochodzenia roszczeń jednorodzajowych w tym sensie, iż ustawa nakłada wymóg dochodzenia przez wszystkich powodów zasądzenia świadczenia, ustalenia bądź ukształtowania prawa lub stosunku prawnego. Inaczej rzecz ujmując członkowie grupy muszą zgłosić to samo żądanie, wspólne w danej grupie roszczeń procesowych.
Wykluczona na gruncie omawianej ustawy byłaby więc jedynie sytuacja, w której część członków grupy dochodziłaby kontroli incydentalnej wzorców umownych i zapłaty, zaś inni wnosiliby o ustalenie nieważności umowy z ufk i zapłaty.
Z takim przypadkiem, z uwagi na sposób formułowania poszczególnych roszczeń, na gruncie niniejszego postępowania z całą pewnością nie mamy do czynienia. Wspólność okoliczności faktycznych na których opierane jest powództwo (roszczenie główne i ewentualne) z całą pewnością nie wpłynie na czas rozpoznania zgłoszonych roszczeń przez Sąd, nie niwecząc celów postępowania grupowego. Strona powodowa nie naruszyła przy tym żadnych przepisów postępowania, skutkujących niedopuszczalnością powództwa i koniecznością odrzucenia pozwu grupowego.
Ustawa procesowa – kodeks postępowania cywilnego – dopuszcza kumulację roszczeń, z której to możliwości ustawodawca nie zrezygnował w ustawie o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
W ocenie Sądu oba roszczenia konsumentów (rozpoznawane odrębnie) dochodzone w niniejszej sprawie są roszczeniami jednego rodzaju, opartymi na takiej samej podstawie faktycznej.
Dokonując wykładni pojęcia jednorodzajowości roszczeń na tle przepisów ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, jak i pojęcia podstawy faktycznej oraz ujednolicenia roszczenia, w przypadku których to pojęć ustawodawca zaniechał ich definicji, należy każdorazowo brać pod uwagę zasadnicze cele postępowania grupowego. Istotą postępowania grupowego jest skumulowanie roszczeń wielu osób w jednym postępowaniu. Taka kumulacja jest uzasadniona ze względu na ekonomikę postępowania oraz niecelowość prowadzenia wielu podobnych spraw.
Trzeba mieć również na uwadze, iż zbyt wąska czy też ścisła interpretacja tychże przesłanek (reprezentowana przez pozwaną), w praktyce wpłynęłaby na ograniczenie dopuszczalności postępowania grupowego jako określonej, wyodrębnionej instytucji prawa procesowego. Nie takie, jak się wydaje, było założenie wprowadzenia do polskiego porządku prawnego tego uregulowania.
Podsumowując, w każdym przypadku ocena wskazanych przesłanek należy przede wszystkim do Sądu, który biorąc pod rozwagę okoliczności danej sprawy, rozważa czy zgłoszone przez grupę powodów roszczenie nadaje się do rozpoznania w trybie przedmiotowej ustawy.
VI
Roszczenia oparte na jednakowej podstawie faktycznej to roszczenia, których podstawę stanowi taka sama podstawa faktyczna (przesłanka sensu stricto) lub roszczenia, których istotne okoliczności faktyczne są wspólne (przesłanka sensu largo). Przesłanka jednorodzajowości roszczeń odnosi się do roszczeń wynikających z jednego typu stosunku prawnego.
Powyższe rozumienie jednorodzajowości roszczeń nie jest związane z jednakową podstawą prawną. Jednakowość norm prawnych stanowiących podstawę roszczeń nie jest bowiem, w świetle art. 1 ust. 1 ustawy, przesłanką dopuszczalności powództwa grupowego. Odmienność podstaw prawnych nie będzie stanowić przeszkody do wniesienia powództwa grupowego, ale należy pamiętać o konieczności spełnienia przesłanki jednakowej podstawy faktycznej. O jednorodzajowości roszczeń decyduje więc występujący między nimi związek o charakterze faktycznym.
Przez podstawę faktyczną roszczeń dochodzonych w postępowaniu grupowym należy rozumieć zespół faktów, które uzasadniają żądanie powoda w postępowaniu grupowym.
VII
Roszczenia mogą być oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Powinny one wynikać z jednego zdarzenia bądź zdarzeń podobnych do siebie (zob. M. Sieradzka (w:)Komentarz do art. 1 u.d.p.g., System Informacji Prawnej LEX).
Ta sama podstawa faktyczna powództwa występuje, gdy ten sam zespół faktów staje się podstawą uprawień i wiąże strony postępowania (M. Jędrzejewska, Współuczestnictwo procesowe Istota – zakres – rodzaje, Warszawa 1975, s. 95).
Z kolei z taką samą podstawą faktyczną mamy do czynienia, gdy wystąpi analogiczny zespół faktów w zakresie konkretnego roszczenia (M. Jędrzejewska, Współuczestnictwo procesowe Istota – zakres – rodzaje, Warszawa 1975, s. 212).
Taka sama podstawa faktyczna roszczeń występuje, gdy mamy do czynienia z wielością zdarzeń, które wykazują podobieństwo.
Podsumowując, wymóg tej samej lub takiej samej podstawy faktycznej powództwa oznacza, iż podstawę faktyczną powództwa nie muszą stanowić tożsame okoliczności, a za wystarczające należy uznać ich istotne podobieństwo.
Na kanwie rozpoznawanego przypadku, owo podobieństwo niewątpliwie zachodzi. Mamy do czynienia z roszczeniami o zapłatę określonych kwot pieniężnych w wysokości pobranej opłaty likwidacyjnej.
VIII
Wskazać też należy, iż na gruncie ustawy o postępowaniu w sprawach grupowych nie ma żadnego znaczenia, czy roszczenia wynikają z tego samego czy z różnych stosunków prawnych. W przepisie art. 1 ust. 1 u.d.p.g. mowa jest jedynie o tym, że roszczenia mają być oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej.
Zróżnicowanie sytuacji członków grupy w zakresie wskazywanych przez pozwaną takich okoliczności jak: odmienna treść i warunki umów ubezpieczenia, stosowanie różnych wzorców umownych, udział różnych pośredników i osób wykonujących czynności agencyjne, czy odmienny sposób realizacji istotnych obowiązków informacyjnych przez osoby pośredniczące w zawieraniu umów, nie wpływa na ocenę jednakowości podstawy faktycznej powództwa.
W rozpoznawanej sprawie chodzi o umowy zawierane z wykorzystaniem wzorca umownego, obejmującego sporną klauzulę dotyczącą uprawnienia ubezpieczyciela do pobierania opłat w rażąco wygórowanej wysokości, stanowiącej całość lub część wartości rachunku polisy, w przypadku rozwiązania umowy ubezpieczenia.
IX
Bezspornie spełnione jest także kryterium odpowiedniej liczebności grupy oraz poszczególnych podgrup.
Liczba wszystkich członków wynosi 238 (z grupy wystąpili: (…) oraz (…), będący początkowo w podgrupie 14; (…) został przesunięty z podgrupy 13 do 14; wystąpili także: (…) zaliczona uprzednio w wyniku modyfikacji do podgrupy 8 oraz (…) zaliczony uprzednio – w wyniku tej samej modyfikacji powództwa – do podgrupy 42).
X
Roszczenia należą do kategorii spraw o ochronę konsumentów, wynikających z instytucji niedozwolonych postanowień umów konsumenckich.
W przypadku roszczenia o ustalenie nieważności przedmiotowych umów, zawartych na podstawie kwestionowanych przez stronę powodową wzorców, wspólną okolicznością dla wszystkich członków grupy była znikomość, symboliczność sumy ubezpieczenia, na które opiewały poszczególne polisolokaty (100 zł), bez względu na to, na podstawie których (a także w którym wariancie) z sześciu rodzajów ogólnych warunków umowy zostały one zawarte.
Z okoliczności przytoczonych w pozwie wynika, że roszczenia członków grupy oparte są na takiej samej podstawie faktycznej.
W niniejszej sprawie wszyscy członkowie grupy są osobami fizycznymi, które zawarły z pozwaną umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi, w oparciu o wzorce umowne opracowane przez pozwaną.
Umowy każdego z członków zawarte zostały na czas nieokreślony. Członkowie grupy wpłacali na rachunek pozwanej środki pieniężne w postaci regularnych składek. Każda z umów zawierała postanowienie o prawie pozwanej do pobrania opłaty za wykup ze środków zgromadzonych na rachunku polisy, pochodzących ze składek regularnych należnych w pierwszych 5 lub 3 latach polisowych.
Wysokość tej opłaty stanowiła określony procent – od 98% do 5% albo od 100% do 15% wartości polisy powstałej ze składek regularnych należnych w pierwszych 5 lub 3 latach obowiązywania umowy ubezpieczenia.
Była ona pobierana w przypadku rozwiązania umowy przed upływem 10 lat od jej zawarcia z innego powodu niż śmierć.
W przypadku każdego członka grupy doszło do rozwiązania umowy przed upływem 10 lat od zawarcia umowy z innego powodu niż śmierć, a pozwany pobrał od każdego członka grupy opłatę za wykup, stanowiącą całość lub część środków zgromadzonych przez niego na rachunku polisy.
Każdy z członków grupy zawarł umowę ubezpieczenia na podstawie wzorca umowy (owu), zawierającego analogiczną klauzulę umowną – postanowienie nakładające na konsumenta-członka grupy obowiązek spełnienia na rzecz pozwanej świadczenia pieniężnego tytułem opłaty likwidacyjnej. W każdym owu postanowienie dotyczące pobierania tej opłaty zostało zawarte w rozdziale pod nazwą „Opłata likwidacyjna”. Konsument-członek grupy obowiązany był do uiszczenia na rzecz pozwanej ww. opłaty w przypadku rozwiązania umowy ubezpieczenia lub dokonania wypłaty części wartości polisy.
Rozwiązanie umowy ubezpieczenia następowało między innymi w wyniku zaprzestania opłacania składek i upływu okresu prolongaty lub złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia zgodnie z postanowieniami OWU zawartymi w rozdziale „Rozwiązanie umowy ubezpieczenia”.
Pozwany umarzał jednostki uczestnictwa ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych zewidencjonowane na rachunku polisy danego członka grupy i obliczał ich wartość. Kwota wartości polisy przeznaczona do wypłaty była pomniejszana przez pozwanego m. in. o opłatę likwidacyjną.
Wysokość opłat regulowały tabele opłat i limitów. Wysokość opłaty ustalona została jako wielokrotność składki podstawowej, należnej za pierwszy rok polisy. W pierwszych dwóch latach opłata wynosiła 2-krotność składki podstawowej, zaś od 3 do 10 roku od 1,5 krotności do 0,6 (0,3) składki podstawowej.
Na tej podstawie pozwana pobrała z rachunku polisy opłatę likwidacyjną w wysokości do 100% wartości środków pochodzących z umorzenia jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych zgromadzonych na podstawowym rachunku polisy. Była ona pobierana w przypadku rozwiązania umowy przed upływem 10 lat od jej zawarcia.
XI
Powód wraz z pozwem złożył:
- ogólne warunki ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi wraz z tabelami opłat i limitów – do umów o indeksach – PIR/07/08/10, PRE/08/07/18, PPR/07/09/17, PRNB/07/10/22, PSOF/07/10/22, PLUS/08/10/20 (załączniki nr 9.1 do 9.6 pozwu),
- polisy stanowiące załącznik do oświadczeń członków grupy o przystąpieniu do grupy i wyrażeniu zgody na osobę reprezentanta grupy (załączniki do pozwu nr 6.1.4 do 6.122.4),
- załączniki dołączone do pisma procesowego z 12 listopada 2015 r. – nr 4.1 do 4.120: oświadczenia członków grupy o zmianie oświadczenia o przystąpieniu do grupy i wyrażeniu zgody na osobę reprezentanta grupy,
- oraz załącznik nr 6 w postaci aneksu nr 2 z 29 września 2015 r. do umowy reprezentanta grupy z pełnomocnikiem,
- załączniki do pisma procesowego z 11 grudnia 2015 r. nr 6.123.4 do 6.242.6 i 6.64.2: polisy stanowiące załącznik do oświadczeń członków grupy o przystąpieniu do grupy i wyrażeniu zgody na osobę reprezentanta grupy,
- oraz wnioski dowodowe o przedstawienie duplikatów polis członków grupy, które pozwana dołączyła wraz z pismem z 04 marca 2016 r.
Taka podstawa powództwa wskazuje, że roszczenia członków grupy oparte są na takiej samej podstawie faktycznej.
Z powyższych względów, zarzuty pozwanej, kwestionujące istnienie takiej samej podstawy faktycznej, Sąd uznał za niezasadne.
XII
Bez znaczenia jest zatem stopień naruszenia interesów poszczególnych konsumentów, zważywszy na procent środków zebranych na polisie, jaki stanowiła pobrana opłata.
Pozwana wskazywała, że w ramach grupy dochodzone są roszczenia z tytułu zwrotu pobranej opłaty likwidacyjnej w wysokości od 100% do 16,55% kapitału zgromadzonego na polisie.
Ponadto wskazywała na brak tożsamości postanowień umowy, zważywszy na różne wzorce, różne warianty obliczania opłaty – różnorodność tabel określających opłaty. Podkreślała rozróżnienie okoliczności związanych z indywidualizacją każdego konsumenta, jego świadomości i warunków zawierania umów.
Odmienność warunków umów i wzorców łączących członków grupy z pozwaną, tryb zawieranych umów – bezpośrednio z ubezpieczycielem albo z pośrednikiem, wykonywanie obowiązku informacyjnego w różny sposób, nie stanowi okoliczności uzasadniających przyjęcie, że roszczenia nie mogą być uznane za oparte na jednakowej podstawie faktycznej. Oceny tej nie zmienia również różna wysokość składek i częstotliwość ich wpłat, czy wysokość opłat wykupu obowiązująca poszczególnych członków grupy. Członkowie grupy opierają bowiem roszczenie na takiej samej podstawie, a więc klauzuli umownej, stanowiącej podstawę dla pozwanej do pobierania opłat wykupu, które według członków grupy są klauzulami abuzywnymi (postanowienie SA w Warszawie z 6 lutego 2015 r., sygn. akt I ACz 43/15, LEX nr 1646028).
Zdaniem Sądu, ta kwestia nie podlega ocenie na wstępnym badaniu pozwu pod kątem dopuszczalności postępowania grupowego. Sąd na tym etapie bada kluczowe i wspólne dla wszystkich członków grupy okoliczności faktyczne sprawy, bez szczegółowej analizy okoliczności charakterystycznych tylko dla pojedynczych lub niektórych członków grupy, a pozostających bez wpływu na przyszłą ocenę prawną dochodzonych roszczeń powodów.
Na wstępnym etapie sprawy istotne dla Sądu są jedynie okoliczności uzasadniające (bądź nie) nadanie biegu pozwowi zgłoszonemu w postępowaniu grupowym.
Weryfikacja podanych w uzasadnieniu pozwu okoliczności jako uzasadniających uwzględnienie powództwa będzie zawsze przedmiotem postępowania dowodowego na etapie merytorycznego rozpoznania sprawy (por. postanowienie SA w Warszawie z 8 sierpnia 2013 r., sygn. akt VI ACz 1639/13, LEX nr 1499167, tak też postanowienie SA w Warszawie z 23 września 2015 r., sygn. akt VI ACz 1117/15, niepubl.).
XIII
Powyższe odnosi się również do zarzutu pozwanej błędnego ujednolicenia roszczenia. Pozwana wskazywała, że pobrana przez nią opłata likwidacyjna, choć zbliżona kwotowo, stanowi odmienną podstawę faktyczną, bowiem kwota ta stanowiła od 100% do 29 % kapitału zgromadzonego przez ubezpieczającego na polisie. Tymczasem w art. 2 u.d.p.g. brak jest przesłanek odnoszących się do proporcjonalności dochodzonych roszczeń.
Ustawodawca wskazuje jedynie na konieczność wskazania ujednoliconej wysokości żądania z ograniczeniem tego wymogu do 2 osób w każdej podgrupie.
Dla potrzeb wstępnej oceny dopuszczalności pozwu, Sąd związany jest okolicznościami podanymi przez powoda. Ocena charakteru sprawy następuje w ramach wskazanego przez powoda roszczenia i podanych przez niego okoliczności faktycznych, które to elementy konkretyzują stosunek prawny zachodzący pomiędzy stronami, kształtują charakter sprawy i tym samym nadają lub odejmują jej przymiot sprawy cywilnej (zob. J. Gudowski (w:) T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 1, Warszawa 2007, s. 17).
Powód dokonał ujednolicenia roszczenia poprzez wskazanie roszczeń w tych samych wysokościach z zachowaniem wymogu liczebności podgrupy do minimum 2 osób.
Tymczasem pozwana wkracza swoimi zarzutami w kwestie zasadności powództw i ewentualnie ich wysokości, co nie stanowi elementu podlegającego badaniu na obecnym etapie.
XIV
Żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanej również nadaje się do rozpoznania w postępowaniu grupowym. Roszczenia o ustalenie odpowiedzialności są roszczeniami jednego rodzaju. Każde z roszczeń należy również do kategorii spraw o ochronę konsumentów, wynikających z instytucji nieważności umów. Podstawy faktyczne dla obu roszczeń (rozpoznawanych odrębnie) pozostają takie same.
W postępowaniu grupowym dopuszczalne jest powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanej w sprawie o roszczenie pieniężne wynikające z czynu niedozwolonego stanowiącego jedno zdarzenie (postanowienie SN z 28 stycznia 2015 r. I CSK 533/14 – LEX nr 1648177).
Na marginesie godzi się także napomnieć, iż ujednolicenie dokonane przez stronę powodową w zakresie pierwszego roszczenia nie uniemożliwia rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym.
Należy zgodzić się z pozwaną, iż stwierdzenie nieważności umowy ze względu na jej sprzeczność z ustawowymi elementami umów ubezpieczenia, w których winien przeważać aspekt ochronny, a nie kapitałowy, spowoduje w istocie, iż wyłączona zostanie w toku niniejszego postępowania konieczność rozpatrywania kwestii abuzywności poszczególnych postanowień w zakresie wprowadzenia opłaty likwidacyjnej we wzorach umownych, na podstawie których członkowie grupy zawarli umowy z pozwaną.
Roszczenie o ustalenie jest przy tym ujednolicone w większym stopniu aniżeli roszczenie zwrotu pobranych opłat likwidacyjnych.
Kwestia ta jednak, jak już zaznaczono, rozważana będzie szczegółowo dopiero na etapie merytorycznego rozpoznania sprawy.
XV
W ocenie Sądu, także zarzut pozwanej odnośnie braku reprezentacji grupy przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów w U. M. S. ze względu na wykonywanie przez Rzecznika zadań własnych powiatu i braku w związku z tym uprawnień do reprezentacji konsumentów niebędących mieszkańcami danego powiatu, jest bezzasadny.
Zdolność sądowa przysługuje albo nie przysługuje danemu podmiotowi i nie ma charakteru podzielnego, zaś posiadanie zdolności sądowej nie jest uzależnione, czy powiązane z terytorialnym zakresem kompetencji określonego podmiotu. Powiatowemu (miejskiemu) rzecznikowi konsumentów przysługuje zdolność sądowa również wówczas, gdy przystąpią do grupy osoby spoza terenu jego działania.
Skoro powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów może być reprezentantem grupy, to tym samym jest uprawniony do zawarcia umowy, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (postanowienie SA w Warszawie z 06 lutego 2015 r. I ACz 43/15 – LEX nr 1646028, postanowienie SA w Łodzi z 28 września 2011 r. I ACz 836/11 – LEX nr 1499157).
XVI
Żądanie pozwanej zgłoszone w trybie art. 8 u.d.p.g., tj. zabezpieczenie kosztów procesu poprzez zobowiązanie powoda do złożenia kaucji w wysokości 308. 219,80 zł, Sąd uznał za niezasadne.
Pozwana, jako koszty, wskazała koszty zleconych przez siebie opinii w wysokościach 56.779,80 zł, 108.240 zł, i 37.000 zł, wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 43.200 zł od każdego z powodów oraz koszty obsługi administracyjnej w wysokości 135.000 zł. Podniosła, iż budżet miasta S. za 2014 r. nie przewiduje środków na działalność Rzecznika lub przynajmniej wykonywania zadań związanych z ochroną konsumentów, a pozwana nie ma roszczenia o zwrot kosztów do członków grupy.
Strona pozwana określiła swoje koszty w bardzo znacznych kwotach. Należy jednak mieć na uwadze, iż zgodnie art. 98 k.p.c. obowiązkiem zwrotu objęte są koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach, i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
O ile sam fakt sporządzenia opinii przez specjalistów podlega ocenie co do zasadności ich zlecenia, to zasadność wskazywanych kwot za ich sporządzenie nie została w jakikolwiek sposób przybliżona jako celowa. Niebotyczne są też kwoty wskazane przez stronę jako koszty obsługi administracyjnej (135.000 zł), których zasadność poniesienia, poza ogólnikowym stwierdzeniem, nie została uprawdopodobniona.
Ochrona praw konsumentów należy do zadań publicznych wykonywanych przez powiaty lub miasta na prawach powiatu. Zadania te zostały nałożone na samorząd powiatowy mocą art. 4 ust. 1 pkt 18 ustawy o samorządzie powiatowym z 5 czerwca 1998 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. Nr 595) oraz art. 37 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z 16 lutego 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 50 poz. 331).
Samorząd powiatowy jest zobowiązany zapewnić w swoim budżecie środki finansowe na wykonywanie wszystkich zadań publicznych, w tym na ochronę praw konsumentów.
Zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw konsumentów wykonuje powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów na podstawie art. 37-43 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, a także na podstawie innych przepisów, w tym art. 4 ust. 2 u.d.p.g. Oznacza to, że rzecznik konsumentów, realizując uprawnienia wynikające z ustawy i występując jako reprezentant grupy w postępowaniu grupowym, wykonuje zadania samorządu powiatowego, finansowane ze środków tego samorządu.
Pozwana, składając taki wniosek, winna uprawdopodobnić po pierwsze, że wytoczone przeciwko niej powództwo jest oczywiście bezzasadne lub, że jego uwzględnienie jest mało prawdopodobne, a zatem nosi cechy „pieniactwa procesowego”, a po drugie, że brak ustanowienia kaucji na zabezpieczenie jej przyszłego roszczenia o zasądzenie zwrotu kosztów procesu uniemożliwi lub poważnie utrudni ich egzekucję od strony powodowej (por. postanowienie SA w Łodzi z 29 listopada 2012 r., sygn. akt I ACz 1485/12, LEX nr 1499166, postanowienie SA w Warszawie z 6 lutego 2015 r., sygn. akt I ACz 43/15, LEX nr 1646028).
Sąd nie dopatrzył się w sprawie niniejszej zarówno oczywistej bezzasadności powództwa, jak również istnienia jakichkolwiek obaw w zakresie ewentualnego egzekwowania swoich roszczeń przez pozwaną.
Wobec powyższego, na mocy art. 222 k.p.c. w zw. art. 24 i na mocy art. 10 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Sąd postanowił jak w sentencji.