Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSO Andrzej Kuryłek
Sędziowie: SSO Joanna Piwowarun-Kołakowska, SSO Jacek Bajak
po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2016 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. przeciwko Bankowi (…) S.A. z siedzibą w W. o ustalenie
postanawia:
oddalić wniosek pozwanego Banku (…) S.A. z siedzibą w W. o zobowiązanie powoda Miejskiego Rzecznika Konsumentów
w O. do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu.
Pozwem z 13 czerwca 2014 r. Miejski Rzecznik Konsumentów w O., działając jako reprezentant grupy, domagał się ustalenia, że pozwany Bank (…) S.A. z siedzibą w W. ponosi odpowiedzialność wobec członków grupy z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, wynikającą z zawartych z członkami grupy umów o kredyt hipoteczny, zawierających bezpośrednio lub za pośrednictwem wzorca umownego znajdującego zastosowanie do tych umów (regulaminu, cennika, aneksu lub pełnomocnictwa) niedozwolone postanowienia umowne dotyczące indeksacji kwoty udzielonego kredytu do kursu franka szwajcarskiego według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) S.A. z siedzibą w W. oraz niedozwolone postanowienia umowne dotyczące indeksacji rat spłaty kredytu do kursu franka szwajcarskiego według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) S.A. z siedzibą w W., w których to umowach ani we wzorcach umownych mających zastosowanie do tych umów nie określono sposobu ustalania kursu franka szwajcarskiego w Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku (…) S.A. z siedzibą w W.
W odpowiedzi na pozew z 31 grudnia 2014 r. pozwany Bank (…) S.A. z siedzibą w W. wniósł m. in. o zobowiązanie powoda Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. do złożenia w terminie jednego miesiąca kaucji w wysokości 1.048.323,96 zł na zabezpieczenie kosztów procesu w niniejszej sprawie.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. z 2010 r. nr 7, poz. 44) na żądanie pozwanego sąd może zobowiązać powoda do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu.
Wprowadzenie regulacji w przedmiocie kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu miało stanowić skuteczną tamę przed nadużywaniem instytucji powództw grupowych. Pozwany, składając taki wniosek, winien jednak uprawdopodobnić po pierwsze, że wytoczone przeciwko niemu powództwo jest oczywiście bezzasadne lub że jego uwzględnienie jest mało prawdopodobne, a zatem nosi cechy „pieniactwa procesowego”, a po drugie, że brak ustanowienia kaucji na zabezpieczenie jego przyszłego roszczenia o zasądzenie zwrotu kosztów procesu uniemożliwi lub poważnie utrudni ich egzekucję od strony powodowej (zob. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 29 listopada 2012 r., sygn. akt I ACz 1485/12, LEX nr 1499166).
W realiach rozpoznawanej sprawy powództwo zostało wytoczone przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O., działającego jako reprezentant na rzecz określonej grupy konsumentów, a zatem przez osobę zaufania publicznego, zajmującą się z ramienia samorządu powiatowego zagadnieniami ochrony interesów konsumentów. Tym samym w ocenie Sądu meriti pozwany Bank (…) S.A. z siedzibą w W. nie uprawdopodobnił, jakoby egzekucja ewentualnie zasądzonych na jego rzecz kosztów procesu, które na obecnym etapie sprawy jako prawdopodobne dotyczą jedynie kwoty 43.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, będzie niemożliwa bądź znacznie utrudniona. Tym bardziej, że wydatki Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. stanowią element budżetu Miasta O., a zatem w razie ewentualnego przegrania procesu koszty pozwanego obciążą Miasto O.
Niezależnie od powyższego, w świetle § 3 porozumienia z 11 kwietnia 2014 r. zawartego pomiędzy reprezentantem grupy w osobie Miejskiego Rzecznika Konsumentów w O. a „(…)” Sp. k. z siedzibą w W., członkowie grupy opłacili środki pieniężne w celu ewentualnego zaspokojenia kosztów procesu w przypadku niekorzystnego dla grupy rozstrzygnięcia. Z treści powołanego postanowienia wynika zatem, że reprezentant grupy i pełnomocnik przewidzieli możliwość przegrania niniejszego postępowania, a w związku z tym sposób uzyskania od członków grupy kosztów procesu zasądzonych na rzecz strony pozwanej (zob. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 6 lutego 2015 r., sygn. akt I ACz 43/15, LEX nr 1646028).
Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie wskazanych przepisów orzekł jak w sentencji postanowienia.