Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział I Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Katarzyna Jelewska – Sterczała
po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2023 r. w Poznaniu w postępowaniu grupowym na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa J. P. – reprezentant Grupy przeciwko (…) Towarzystwu Funduszy Inwestycyjnych Spółce Akcyjnej z siedzibą w P. o ustalenie w przedmiocie zagadnienia dotyczącego składu Grupy postanawia:
ustalić skład grupy, do której zaliczyć następujące osoby: B. K., G. P., M. W., A. W., J. Pł., A. C., E. N., D. O., B. D., S. M., S. B., S. M., P. C., E. C., B. B., S. B., P. M., J. K., M. K., A. W., A. S., J. G., R. D., J. S., D. M., D. K., J. M., M. M., J. M., A. S., D. B..
Powód J. P. pozwem wniesionym do sądu 25 lutego 2019 r. skierowanym przeciwko (…) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółce Akcyjnej z siedzibą w P., domagał się:
1) rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym;
2) ustalenia, że pozwany ponosi co do zasady odpowiedzialność odszkodowawczą względem powoda oraz członków grupy za wyrządzone im szkody z tytułu niewykonania oraz nienależytego wykonania obowiązków jakie ciążyły na nim, jako podmiocie zarządzającym Funduszem (…) przy czym wartość odszkodowawcza winna zostać ustalona według zasady 54,38 zł za każdy certyfikat podlegający umorzeniu w trakcie likwidacji Funduszu;
3) zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych;
4) zarządzenia ogłoszenia o wszczęciu przedmiotowego postępowania grupowego w ogólnopolskim dzienniku „(…)”.
W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, iż w 2004 r. (…) S.A. z siedzibą w P. (obecnie pozwany (…)Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.) utworzyło Fundusz „(…)”. Pozwany był jedynym podmiotem zarządzającym Funduszem przez cały okres jego funkcjonowania, tj. od chwili jego utworzenia do dnia otwarcia likwidacji Funduszu tj. 29 czerwca 2014 r. Subskrypcja certyfikatów Funduszu miała miejsce w maju i czerwcu 2004 r., wartość emisyjna certyfikatów wynosiła 97 zł. Certyfikaty zostały nabyte m.in. przez Członków Grupy reprezentowanej przez powoda J. P..
Odnosząc się do przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, której ustalenia w niniejszym procesie strona powodowa się domaga, – powód wskazał, że pozwany jako podmiot zarządzający Funduszem w trybie art. 64 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o Funduszach Inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi Funduszami inwestycyjnymi odpowiada za wszelkie szkody, a takie szkody powód jak i pozostali członkowie grupy ponieśli,- wyrządzone uczestnikom Funduszu w związku z niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem swoich obowiązków.
Przesłankami tej odpowiedzialności są: wina, istnienie szczególnych prawnych obowiązków podmiotu zarządzającego, naruszenie tych konkretnych obowiązków, powstanie szkody i jej wysokość, istnienie związku przyczynowo- skutkowego pomiędzy naruszeniem konkretnych obowiązków a szkodą.
Sprawa podlega w ocenie powoda rozpoznaniu w tzw. postępowaniu grupowym, którego zasady postępowania określone zostały w szczególnej ustawie.
Uzasadniając szczegółowo wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym powód wyjaśnił, że sprawa dotyczy roszczeń pieniężnych 32 osób, które to roszczenia są tego samego rodzaju oraz oparte na takiej samej podstawie faktycznej, powód domaga się ustalenia odpowiedzialności pozwanego wobec niego i Członków Grupy z tytułu nienależytego wypełnienia przez pozwanego obowiązków zarządcy Funduszu. Na skutek nieprawidłowych działań i zaniechań pozwanego w tym zakresie, powód oraz Członkowie Grupy ponieśli szkodę majątkową w wysokości 54,38 zł za każdy certyfikat. Gdyby pozwany dochował należytej staranności i dokonał likwidacji Portfela (…) do dnia 28 grudnia 2012 r., to powód i Członkowie Grupy uzyskaliby co najmniej kwotę 119,06 zł za każdy certyfikat, jednak na skutek zaniedbań pozwanego otrzymali faktycznie jedynie 64,68 zł.(wysokość roszczeń pieniężnych Członków Grupy będzie się różniła ze względu na to, iż każdy z nich posiadał inną ilość certyfikatów, w pozostałym zakresie podstawy faktyczne i prawne ich roszczeń są według powoda dla nich wszystkich wspólne).
Powód oświadczył, że działa w charakterze reprezentanta grupy oraz przedstawił sporządzony wykaz osób, które przystąpiły do grupy, a także oświadczenia członów grupy o przystąpieniu do niej i wyrażeniu zgody co do reprezentanta grupy oraz umowę reprezentanta grupy z pełnomocnikiem (k. 4- 11).
Zarządzeniem z 2 kwietnia 2019 r. zwrócono pozew, kolejny zwrot pozwu miał miejsce 4 lipca 2019 r.
Skutecznie pozew z dnia 30 listopada 2018 r. został wniesiony w dniu 23 lipca 2019 r. (k. 157).
Pozwany (…) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w P. w odpowiedzi na pozew z 31 sierpnia 2020 r. wniósł o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. względnie na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym wobec niedopuszczalności rozpoznania niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym, w przypadku nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie pozwu – oddalenie powództwa w całości, zobowiązanie powoda na podstawie art. 8 ust. 1 w/w ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu (kaucji aktorycznej) w wysokości odpowiadającej kosztom postępowania według norm przepisanych w najwyższej dopuszczalnej na aktualnym etapie postępowania wysokości tj. 64.800 zł oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w najwyższej dopuszczalnej wysokości.
W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany zarzucił brak u powoda J. P. legitymacji czynnej do działania w charakterze reprezentanta grupy.
W ocenie pozwanego powód nie wykazał, że jest członkiem Grupy, a tylko członek grupy może być jej reprezentantem.
W ocenie pozwanego zasadniczą wadą pozwu, uniemożliwiającą ustalenie pozytywnych przesłanek procesowych i stwierdzenie ewentualnej dopuszczalności postępowania grupowego jest fakt, że powód sformułował nieusuwalnie wadliwe konstrukcyjnie żądanie pozwu. Jest nim według pozwanego niedopuszczalne hybrydowe żądanie ustalenia jednocześnie odpowiedzialności pozwanego oraz ustalenia wysokości szkody, a tym samym żądanie to jest wykraczające poza ramy powództwa o ustalenie odpowiedzialności.
Pozwany również zarzucił, że powód nie wykazał, aby roszczenia dochodzone w pozwie były jednorodzajowe i oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej oraz że występuje on w imieniu co najmniej 10 osób.
Niezależnie od powyższych wad nie pozwalających zdaniem pozwanego na rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym, ewentualne roszczenia członków Grupy w związku z prawomocnym zwrotem pozwu i wszczęciem postępowania na nowo ze skutkiem prawnym dopiero od dnia 23 lipca 2019 r. uległy przedawnieniu. Odnosząc się do meritum sprawy pełnomocnik pozwanego podniósł, że roszczenie powoda jest bezzasadne, albowiem należyte wykonywanie przez pozwanego jego obowiązków w zakresie zarządzania Funduszem znajduje potwierdzenie w opiniach wyrażonych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego oraz Rzecznika Finansowego, stąd trudno w takiej sytuacji skutecznie zarzucać pozwanemu jakiekolwiek zaniedbania, z których dodatkowo wynikłaby dla powoda i członków wspomnianej przez niego Grupy jakkolwiek szkoda.
Uzasadniając wniosek o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji aktorycznej, pozwany stwierdził, iż uprawdopodobnił, że powództwo jest bezzasadne biorąc pod uwagę uchybienia pozwu, okoliczności jego wniesienia i uzupełniania braków formalnych, a także brak podstaw materialnych powództwa.
Pozwany wskazał, że z uwagi na to, że członkowie grupy są osobami fizycznymi, co do których brak jest informacji o ich sytuacji majątkowej, to w razie oddalenia powództwa brak kaucji uniemożliwi lub co najmniej poważnie utrudni wykonanie orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania, co jednoznacznie przemawia za koniecznością przyjęcia spełnienia przesłanek do zabezpieczenia kaucji aktorycznej .
Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z 8 grudnia 2020 r., postanowił rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym. Orzeczenie to zaskarżył pozwany, niemniej jednak Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z 22 marca 2021 r., zażalenie to oddalił, a rozstrzygnięcie o kosztach postępowania nim wywołanego, pozostawił Sądowi Okręgowemu w orzeczeniu kończącym sprawę.
Postanowieniem z 31 sierpnia 2021 r., Sąd Okręgowy w Poznaniu zarządził zamieszczenie ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego przez okres 21 dni na stronie BIP Sądu Okręgowego w Poznaniu, a także na stronie internetowej pozwanego – (…) Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.
Zarządzeniem z 8 lipca 2022 r., Sędzia Referent wezwała pełnomocnika pozwanego do podniesienia w terminie 30 dni ewentualnych zarzutów co do członkostwa określonych osób w grupie/podgrupach.
W piśmie z 24 sierpnia 2022 r. pozwany złożył zarzuty, wnosząc o ustalenie, że do grupy nie należą następujące osoby:
Z uwagi na fakt, że nie są objęte podstawą faktyczną roszczenia zgłoszonego w pozwie, ponieważ nabywały certyfikaty Funduszu także po 28 grudnia 2012 r., a zatem w okresie rzekomego naruszenia obowiązków przez Pozwanego, tj. najpóźniej 28 grudnia 2012 r. (kiedy to — zdaniem Powoda — powinno nastąpić otwarcie likwidacji Funduszu) osoby te nie posiadały jeszcze wszystkich certyfikatów Funduszu;
Z uwagi na fakt, że ww. osoby nie są objęte podstawą faktyczną roszczenia zgłoszonego w pozwie, ponieważ nie posiadały certyfikatów Funduszu w sposób nieprzerwany;
Z uwagi na brak wykazania przynależności ww. osób do grupy, a mianowicie braki w dołączonych do oświadczeń o przystąpieniu do grupy dokumentach uzasadniających przynależność do grupy skutkujące niewykazaniem, jakoby roszczenia ww. osób były oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej;
Z uwagi na fakt, że oświadczenia o przystąpieniu do grupy oraz oświadczenia o wyrażeniu zgody co do osoby reprezentanta ww. osób są bezskuteczne, ponieważ zostały złożone wobec Powoda — J. P., który w datach ich złożenia nie był członkiem grupy ani tym bardziej jej reprezentantem.
Pozwany nie zakwestionował natomiast uczestnictwa w grupie następujących osób:
Pismem z 15 grudnia 2022 r., powód ustosunkował się do wywiedzionych przez pozwanego zarzutów i wyjaśnił, że mimo ich obszernej treści, w zasadzie sprowadzają się one do trzech kwestii, tj. braku tożsamości podstawy faktycznej roszczenia, braku wykazania przynależności do grupy, oraz wadliwości procesu formowania się grupy. Powód prezentując swoje stanowisko w sprawie, wskazał na bezpodstawność ww. zarzutów zwięźle to uzasadniając.
Zdaniem Sądu zarzuty pozwanego co do członkostwa określonych osób w grupie należało uznać za chybione, a w konsekwencji wniosek strony powodowej o ustalenie składu grupy w kształcie przedstawionym przez tę stronę za uzasadniony.
W myśl treści art. 17 ust. 1 w zw. z art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44) po upływie wyznaczonego przez sąd terminu, nie krótszego niż miesiąc od dnia doręczenia powodowi zarzutów co do członkostwa, sąd wydaje postanowienie co do składu grupy.
Wskazać należy, że wydanie postanowienia co do składu grupy kończy drugą fazę postępowania grupowego, jaką jest formowanie grupy. Z chwilą wydania postanowienia co do składu grupy następuje petryfikacja składu grupy. Od tej chwili nie jest już możliwe przystępowanie do grupy. Zmniejszenie liczebności grupy może nastąpić jedynie w wyjątkowych przypadkach – wskutek śmierci członka grupy, zmiany postanowienia co do składu wskutek nowych okoliczności.
Mając na uwadze powyższe, Sąd zobligowany był do ustalenia w niniejszej sprawie składu osobowego grupy. Wskazać należy, iż reprezentant grupy złożył oświadczenia większości członków grupy (27 osób spośród wszystkich 31) wraz z pismem z 11 czerwca 2019 r., stanowiącym uzupełnienie braków formalnych pierwotnie złożonego pozwu (k. 29-137), które zostały także uzupełnione o brakujące oświadczenia 3 osób, tj. J.K., M.K. oraz J.G. w piśmie procesowym z 11 lipca 2019 r., dodatkowo wraz z pismem z 20 października 2020 r. złożone zostało brakujące oświadczenie J. P.. Tym samym strona powodowa spełniła wymagania określone art. 12 cyt. Ustawy, (k. 145-155, 1044- 1047).
W terminie wynikającym z ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego zamieszczonym na skutek postanowienia z 31 sierpnia 2021 r. na stronie BIP Sądu Okręgowego w Poznaniu, a także stronie internetowej pozwanego (…) Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Spółki Akcyjnej z siedzibą w P., który upłynął 11 stycznia 2022 r., nie doszło do skutecznego przystąpienia żadnej innej osoby, niż pierwotnie wskazane w piśmie stanowiącym uzupełnienie braków formalnych pozwu.
Dowód: postanowienie z 31 sierpnia 2021 r. – (k. 1262-1263), zarządzenie z 7 października 2021 r. – (k. 1265-1266), pismo pozwanego z 18 października 2021 r. – (k. 1269-1271), notarialne potwierdzenie opublikowania ogłoszenia wraz z załącznikiem – (k. 1273-1274), wydruk ze strony internetowej BIP Sądu Okręgowego w Poznaniu wraz z adnotacją – (k. 1281), pismo procesowe powoda z 11 czerwca 2019 r. – (k. 29- 137), pismo procesowe powoda z 11 lipca 2019 r. – (k. 145-155), pismo procesowe powoda z 27 kwietnia 2022 r. – (k. 1282), pismo procesowe powoda z 20 października 2020 r. – (k. 1044-1047).
Nie tracąc z pola widzenia charakteru roszczenia, sprowadzającego się do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego za powstałe szkody majątkowe, wskazać należy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 zd. 2 ww. ustawy dla określenia czy dana osoba przynależy do grupy wystarczające było uprawdopodobnienie w/w okoliczności przez powoda.
Kwestie związane z dowodzeniem przynależności określonej osoby do grupy ustawodawca uzależnił bowiem od tego, czy dochodzone w postępowaniu grupowym roszczenie jest roszczeniem pieniężnym, czy też niepieniężnym. Niezależnie jednak od tego, czy sprawa w postępowaniu grupowym dotyczy roszczenia pieniężnego, czy też niepieniężnego, ciężar dowodzenia przynależności do grupy należy zawsze do jej reprezentanta. Ustawodawca złagodził jedynie zakres dowodzenia przynależności określonej osoby do grupy, jednak w przypadku dochodzenia w postępowaniu grupowym roszczeń pieniężnych ustanowił bowiem wymóg udowodnienia.
Natomiast w sprawach o roszczenia niepieniężne wystarczające jest uprawdopodobnienie przynależności określonej osoby do grupy.
Konsekwencją nieudowodnienia (nieuprawdopodobnienia) przynależności określonej osoby do grupy (podgrupy) przez powoda jest wyłączenie przez sąd tej osoby ze składu grupy.
Powoda (reprezentanta grupy) obciąża udowodnienie faktu przynależności określonej osoby do grupy, które uzasadnia roszczenie zgłoszone w postępowaniu grupowym (uprawdopodobnienie w sprawach o roszczenie niepieniężne). Natomiast pozwanego obciąża udowodnienie faktów tamujących i niweczących roszczenie powoda, a zatem faktów, które uzasadniają jego zarzuty przeciwko temu roszczeniu – reus excipiendo fit factor (vide: A. Zieliński, Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 1996, s. 118).
Uprawdopodobnienie stanowi odstępstwo od reguły dowodzenia. Ustawodawca ustanawia domniemanie wszędzie tam, gdzie zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne (art. 243 k.p.c.).
Uprawdopodobnienie przynależności określonej osoby do grupy nie daje pewności, lecz wyłącznie prawdopodobieństwo. Od oceny sądu zależy, czy dokonane na podstawie uprawdopodobnienia ustalenia są na tyle wiarygodne, aby na tej podstawie można było uznać za uprawdopodobnione fakty, na które strona się powołuje (vide: T. Demendecki [w:] J. Bodio i in., Kodeks…, s. 342; M. Iżykowski, Charakterystyka prawna uprawdopodobnienia w postępowaniu cywilnym, NP. 1980/3).
W myśl natomiast art. 21 ust. 3 ww. ustawy, prawomocny wyrok zapadły w sprawie będzie mieć skutek wobec wszystkich członków grupy. Koniecznym było tym samym opracowanie szczegółowej imiennej listy członków grupy oraz co najmniej uprawdopodobnienie, że każda z nich spełnia warunki przynależności do grupy.
Uprawdopodobnienie przynależności do grupy.
W ocenie Sądu strona powodowa składając pozew, a następnie dalsze pisma procesowe, tj. z 11 czerwca 2019 r. – (k. 29-137), z 11 lipca 2019 r. – (k. 145-155), z 27 kwietnia 2022 r. – (k. 1282), pismo procesowe powoda z 20 października 2020 r. – (k. 1044-1085), dołączyła niezbędne dokumenty dotyczące przystąpienia do grupy poszczególnych osób, w tym dokumenty które uprawdopodobniały istnienie tejże legitymacji, a tym samym legitymacji do pozostawania członkiem grupy (vide: zaświadczenia wydane przez Dom Maklerski (…), Dom Maklerski (…), (…) Dom Maklerski (…) S.A). Dokumenty te dotyczyły każdej z występujących po stronie powodowej 31 osób, wskazując w swojej treści na dane personalne posiadacza bezsprzecznie go identyfikujące, datę, formę i cenę nabycia certyfikatów, oraz datę i wartość umorzenia (wykup). Natomiast jeśli chodzi o E. N., to w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy podał on, że był uczestnikiem zlikwidowanego Funduszu „(…)”, a certyfikaty nabył na giełdzie papierów wartościowych (k. 58). Z kolei z zaświadczeń dotyczących J. K. (k. 1067), M. K. (k. 1071) i J. M. (k. 1082-1083) wynika, że dokonali oni nabycia certyfikatów, przy czym podano ich wartość oraz ilość. Tym samym uznać należało, iż ww. dokumenty nie tylko uprawdopodabniają istnienie legitymacji czynnej każdego z członków grupy, ale jednocześnie stanowią materialno-prawną podstawę przynależności do grupy, która w istocie nie budzi wątpliwości Sądu. Nadto na uwagę zasługuje fakt, że paradoksalnie sam pozwany w piśmie z 24 sierpnia 2022 r., precyzyjnie wymienił i dookreślił dokumenty uprawdopodabniające posiadanie certyfikatów przez kwestionowanych przez niego członków grupy (k. 1294, 1296-1298, 1300-1301).
Nie można przy tym zapominać, że dochodzone w niniejszym powództwie roszczenie ma charakter niepieniężny, a jak już sąd wyjaśnił powyżej, wystarczające w takiej sytuacji jest uprawdopodobnienie, że każda z aspirujących osób spełnia warunki przynależności do grupy.
Pozwany w wykonaniu nałożonego nań zobowiązania sądu, złożył pismo z 24 sierpnia 2022 r., w którym zaprezentował zarzuty co do uczestnictwa określonych osób w grupie, kwestionując udział 23-ech spośród 31 jej członków. Podkreślenia wymaga, że pismo strony pozwanej mimo posiadania w swej naturze przymiotu transparentności, enumeratywnego omówienia zarzutów co do każdego z członków grupy i szerokiego w treści tychże zarzutów uzasadnienia, to w istocie wyrażało ono wątpliwość jedynie co do trzech generalnych kwestii, tj. braku istnienia tożsamości podstawy faktycznej roszczenia, niewykazania przynależności do grupy przez określone osoby, jak również wadliwego sposobu realizacji utworzenia grupy.
Zaznaczyć w tym miejscu należy, że taki stan rzeczy nie umknął również uwadze strony powodowej, która dała temu wyraz w piśmie z 15 grudnia 2022 r.
Poruszone przez pozwanego kwestie, były już przedmiotem rozważań najpierw tutejszego sądu wyrażonych w uzasadnieniu postanowienia z 8 grudnia 2020 r., a następnie na skutek zażalenia strony pozwanej, poddane zostały ocenie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu jako organu odwoławczego w ramach kontroli instancyjnej. Powyższe nie przyniosło rezultatów oczekiwanych przez pozwanego, bowiem Sąd Apelacyjny uznał słuszność argumentów wyrażonych w ww. uzasadnieniu postanowienia z 8 grudnia 2020 r., przez co oddalił zażalenie strony pozwanej, orzekając o tym w postanowieniu z 22 marca 2021 r.
Prawomocność ww. orzeczeń stanowi o powadze rzeczy osądzonej, w tym wypadku szczególnie w zakwestionowanym przez pozwanego zakresie i użytej dla tego celu argumentacji, powielonej w piśmie pozwanego z 24 sierpnia 2022 r. Chociaż powagą rzeczy osądzonej objęta jest w zasadzie jedynie sentencja wyroku (per analogiam postanowienia), a nie jego uzasadnienie, to jednocześnie w orzecznictwie trafnie zwraca się uwagę, że powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu (vide: Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 15 marca 2002 r., II CKN 1415/00, LEX nr 53284 oraz z dnia 29 marca 2006 r., II PK 163/05, OSNP 2007 nr 5-6, poz. 71).
Formowanie się grupy.
Niezależnie jednak od powyższego sąd pragnie wskazać, że w zakresie dotyczącym wadliwości formowania się grupy, umocowanie do działania w imieniu grupy nie wymaga dla swej ważności formy pisemnej, ustawa o postępowaniu grupowym nie przewiduje żadnych w tej kwestii rozwiązań szczególnych, a w drodze odesłania na podstawie art. 24 ww. Ustawy do przepisów kodeksu postępowania cywilnego, należy sięgnąć właśnie do k.p.c., które to przepisy nie przewidują formy pisemnej pełnomocnictwa pod rygorem nieważności. Sąd pozostaje przy stanowisku, że powód składając pierwotny pozew w postępowaniu grupowym, opierał się na ustnym umocowaniu (pełnomocnictwie) do reprezentowania członków grupy, a co za tym idzie ustnym pełnomocnictwie do złożenia pozwu przez wybranego przez niego profesjonalnego pełnomocnika. Złożenie wszystkich pisemnych oświadczeń przez pozostałych członków grupy o wyrażeniu zgody na osobę reprezentanta na moment skutecznego wniesienia pozwu potwierdziło ich wcześniejsze ustnie udzielone umocowanie i tym samym potwierdziło czynności dokonane przez powoda jako reprezentanta grupy. Nadto wymaga podkreślenia, że członkowie grupy dotychczas nie odwołali reprezentanta grupy jak również nie podważali żadnych czynności dokonanych dotychczas przez J. P. jako reprezentanta grupy, dokonanych przed pisemnym potwierdzeniem umocowania, co jednoznacznie daje w ocenie sądu podstawy do przyjęcia, że J. P. jest skutecznie ustanowionym przez członków grupy jej reprezentantem, który dalej udzielił pełnomocnictwa profesjonalnemu pełnomocnikowi adwokatowi.
Zarzuty pozwanego w tym zakresie ujawniają w ocenie sądu strategię procesową strony, w której oczywistym interesie jest wyeliminowanie z grupy jak największej liczby osób.
Niemniej jednak z uwagi na całkowicie chybioną argumentację, zarzuty te pozostają irrelewantne dla skuteczności złożonych oświadczeń i wywoływanych przezeń skutków prawnych.
Tożsamość podstawy faktycznej.
Jeśli natomiast chodzi o wywiedzione przez pozwanego zarzuty związane z brakiem tożsamości podstawy faktycznej roszczenia wśród członków grupy, to wskazać należy, że strona powodowa w pozwie określiła żądanie i wskazała, że wnosi o ustalenie, iż pozwany (…) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą w P. ponosi co do zasady odpowiedzialność odszkodowawczą względem powoda oraz członków grupy za wyrządzone im szkody z tytułu niewykonania oraz nienależytego wykonania obowiązków, jakie ciążyły na nim, jako podmiocie zarządzającym Funduszem „(…)” (dalej jako: Fundusz), przy czym wartość odszkodowawcza winna zostać ustalona według zasady 54,38 zł za każdy certyfikat, podlegający umorzeniu w trakcie likwidacji Funduszu.
W uzasadnieniu pozwu przytoczone zostały okoliczności związane z dochodzonym roszczeniem, które wiążą się z tym, że umorzono członkom grupy certyfikaty i nie wypłacono im odpowiedniej ich zdaniem wysokości wartości certyfikatów.
Istotnie, każdy z członków grupy posiadał inną ilość certyfikatów, o innej wartości. Niemniej jednak liczba posiadanych certyfikatów przez określone osoby z grupy pozostaje bez znaczenia, bowiem ważne w tej sytuacji jest aby choć 1 certyfikat został nabyty przed 28 grudnia 2012 r. i choć jeden certyfikat został mu umorzony w wyniku likwidacji funduszu. Wątpliwości sądu w tym zakresie nie budziła żadna z osób aspirujących do grupy, bowiem dotychczas zgromadzone w aktach sprawy dokumenty, uprawdopodabniały ww. okoliczności nabycia i umorzenia choćby 1-ego certyfikatu.
Jeśli natomiast chodzi o kwestionowane przez pozwanego osoby, tj. E. N., J. K., M. K. i J. M., wyjaśnić należy, iż analiza złożonych przez powoda dokumentów dotyczących tychże osób, pozwala stwierdzić, że także one spełniają ww. kryteria, bowiem:
Tym samym stwierdzić należało, iż ww. dokumenty nie tylko uprawdopodabniają istnienie legitymacji czynnej każdego z członków grupy, ale jednocześnie stanowią materialno-prawną podstawę przynależności do grupy, która w istocie nie budzi wątpliwości Sądu. Nie można uznać zatem, że roszczenia oparte zostały na innej podstawie faktycznej. Wręcz przeciwnie, członkowie grupy swoje roszczenia wywodzą z faktu posiadania certyfikatów, zarządzania nimi przez Fundusz, a następnie ich umorzenia i likwidacji Funduszu oraz wypłaty należności za umorzone certyfikaty. O jednorodzajowości roszczeń dochodzonych w postępowaniu grupowym ostatecznie będzie decydował związek o charakterze faktycznym, występujący pomiędzy zgłoszonymi żądaniami (vide: M. Rejdak, Jednorodzajowe roszczenia, s. 24). Innymi słowy więc, warunek jednorodzajowości roszczeń zostanie spełniony tylko wówczas, gdy dochodzone roszczenia oparte będą na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (tj. spełniona zostanie także trzecia z przesłanek podmiotowych koniecznych dla wszczęcia postępowania grupowego).
Okoliczność, że indywidualne roszczenia o zasądzenie będą wymagały badania indywidualnych okoliczności faktycznych właściwych poszczególnym członkom grupy, nie ma znaczenia dla oceny przesłanki tożsamości czy jednorodzajowości roszczenia, przewidzianej w art. 1 ust. 1 Ustawy.
Postępowanie grupowe jest dopuszczalne także wtedy, gdy przesłanka wystąpienia szkody i jej wysokości jest zależna od indywidualnych okoliczności faktycznych dotyczących poszczególnych członków grupy (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 3 czerwca 2015 r., VI ACz 479/15, nie- publ.).
Konkludując wyjaśnić należy, że sąd wydając postanowienie podczas drugiej fazy postępowania grupowego, czyli przyznając określonej osobie status członka grupy, powinien porównać roszczenie zgłoszone przez tę osobę z cechami modelowej grupy określonej w postanowieniu wydanym na mocy art. 10 ww. ustawy. Roszczenie zatem pojedynczej osoby powinno się mieścić w granicach przedmiotowych roszczenia grupowego, określonego w postanowieniu wydanym na mocy art. 10 w zw. z art. 1 ww. ustawy.
Podkreślenia wymaga w tym miejscu fakt, że skład grupy jaki został określony w uzupełnianym w trakcie postępowania pozwie, jest w istocie składem osobowym grupy wskazanym w sentencji przedmiotowego postanowienia, a roszczenia poszczególnych osób mieszczą się bez wątpienia w granicach przedmiotowych roszczenia grupowego. Wszystkie bowiem osoby objęte pozwem wystąpiły z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej w tej samej formie, zgłaszając to samo roszczenie, tj. roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody poniesione przez członków grupy.
Z tych względów, na podstawie powołanych przepisów, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji postanowienia.