Sąd Apelacyjny w Warszawie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: SSA Marcjanna Górska (spr.)
Sędziowie: SA Magdalena Tymińska, SSO (del.) Marzena Wasilewska
po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa R.K. jako reprezentanta grupy funkcjonariuszy Policji: […] przeciwko Skarbowi Państwa – Ministrowi Spraw Wewnętrznych o zapłatę na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie XXI Wydział Pracy z 11 października 2016 r. sygn. akt XXI P 231/15
postanawia:
W pozwie złożonym w postępowaniu grupowym skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa – Ministrowi Spraw Wewnętrznych, powód będący reprezentantem grupy 222 funkcjonariuszy Policji wniósł o zasądzenie wynagrodzenia z tytułu braku waloryzacji wynagrodzeń w latach 2012–2014 na rzecz każdego z członków grupy (podzielonej na 58 podgrup) kwot stanowiących równowartość wysokości utraconych przez nich świadczeń o łącznej wartości 888.913,09 zł (słownie: osiemset osiemdziesiąt osiem milionów dziewięćset trzynaście złotych dziewięć groszy), które zostały w pozwie szczegółowo wskazane i wyliczone.
Uzasadniając wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym powód podał, że roszczenia członków grupy oparte są na takiej samej podstawie faktycznej, tj. braku waloryzacji uposażeń funkcjonariuszy Policji za okres od 1 stycznia 2012 r. do 30 czerwca 2014 r. Powód zaznaczył, że podstawą prawną jego roszczeń są przepisy art. 6 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 1 lit. a i d oraz pkt 2 ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz zmianie niektórych ustaw w brzmieniu obowiązującym w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 30 czerwca 2014 r., które stanowią podstawę do obliczenia pełnego (zwaloryzowanego) wynagrodzenia w danym roku. Powód wskazał nadto, że – stosownie do powołanych przepisów – podstawę wynagrodzeń dla policjantów stanowią wynagrodzenia z poprzedniego roku, zwaloryzowane średniorocznym wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń, ustalonym w ustawie budżetowej oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne, wypłacane na podstawie odrębnych przepisów. Stąd też istotą roszczenia jest brak zastosowania do uposażeń policjantów średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, określonych w ustawie budżetowej w okresie objętym powództwem, który wynosił: w 2012 r. – 100,00 % (na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy budżetowej na rok 2012, w 2013 r. – 100,00% (na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy budżetowej na rok 2013) i w 2014 r. – 100,00% (na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy budżetowej na rok 2014).
Powód podał również, że w okresie od stycznia 2009 r. do 30 czerwca 2014 r. uposażenia funkcjonariuszy Policji nie zostały zwaloryzowane – jednakże pozew obejmuje jedynie okres od 1 stycznia 2012 r. do 30 czerwca 2014 r. – w brak waloryzacji związany był z zaniechaniem przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych działań umożliwiających waloryzację. Zgodnie z brzmieniem art. 5 ustawy o Policji, Komendant Główny Policji jest centralnym organem administracji rządowej podległym ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, stosownie do art. 10a ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, ma wpływ na przeznaczanie środków z budżetu państwa na potrzeby resortu, co – zdaniem powoda – oznacza również bezpośredni wpływ na waloryzację uposażeń funkcjonariuszy Policji.
Opisany stan faktyczny, według powoda, obrazuje zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417 k.c.) podmiotu odpowiedzialnego za realizację wypłaty uposażeń w zagwarantowanej przepisami prawnymi wysokości, a tym samym roszczenia objęte niniejszym pozwem należą do katalogu roszczeń, które mogą być dochodzone w postępowaniu grupowym.
Pozwany Skarb Państwa – Minister Spraw Wewnętrznych, zastępowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, wniósł o odrzucenie pozwu jako niedopuszczalnego, ewentualnie o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany podniósł, iż wbrew twierdzeniom powoda, zgodnie z którymi podstawą prawną powództwa jest art. 417 k.c., sprawa niniejsza ma charakter sporu o wynagrodzenie, który to spór z mocy art. 1 ust. 2 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej jako: „u.d.p.g.”) nie jest jedną z trzech kategorii spraw, możliwych do dochodzenia w tym trybie. Potencjalne zaniżenie wartości wynagrodzeń funkcjonariuszy Policji, związane z zaniechaniem waloryzacji uposażenia za okres od 1 stycznia 2009 r. do 31 października 2012 r. jest elementem sporu o wielkość wynagrodzeń, a nie o odszkodowanie, a faktu tego nie zmienia skierowanie powództwa przeciwko Skarbowi Państwa, który nie jest pracodawcą funkcjonariuszy Policji.
Postanowieniem z 11 października 2016 r. Sąd Okręgowy w Warszawie XXI Wydział Pracy powołując się na art. 10 ust. 1 zd. 1 w zw. z art. 1 ust. 2 a contrario u.d.p.g., odrzucił pozew wniesiony przez 222 funkcjonariuszy Policji reprezentowanych przez powoda skierowany przeciwko Skarbowi Państwa – Ministrowi Spraw Wewnętrznych jako niedopuszczalny w postępowaniu grupowym.
Sąd Okręgowy, kierując się treścią art. 1 ust. 1 i 2, art. 2 ust. 3 i art. 10 ust. 1 u.d.p.g. wskazał, iż ustawa ta zawiera ograniczenia o charakterze przedmiotowym, przewidując możliwość stosowania przewidzianego w niej trybu wyłącznie do trzech rodzajów dochodzonych roszczeń, a nadto w sprawach o roszczenia pieniężne – ograniczenia powództwa do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego, bez obowiązku wykazania interesu prawnego. Sad I instancji podniósł, że do podstawowych warunków dopuszczalności powództwa grupowego należy zaliczyć: 1/ liczebność grupy (co najmniej 10 osób); 2/ jednorodzajowość roszczeń członków grupy; 3/określony rodzaj sprawy (o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny i z tytułu czynów niedozwolonych); 4/ tożsamość podstawy faktycznej roszczeń członków grupy i 5/ ujednolicenie wspólnych okoliczności sprawy. Natomiast przesłanki dopuszczalności postępowania grupowego nie stanowi optymalizacja ekonomiki procesu.
Stąd też, rozstrzygając o dopuszczalności postępowania grupowego w sprawie niniejszej, Sąd Okręgowy uznał, że mimo spełnienia warunku liczebności grupy i jednolitego charakteru roszczeń (pieniężne), to roszczenia oparte zostały na odmiennych podstawach materialnoprawnych, bowiem roszczenie każdego z powodów oparte jest w częściach na różnych podstawach faktycznych i prawnych. Kwota powództwa każdego z członków grupy obejmuje zarówno wyrównanie braku waloryzacji wynagrodzenia corocznie średniorocznym wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń, jak i odsetki ustawowe, skompensowane na dzień wniesienia pozwu. Pozew nie zawierał roszczeń o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny albo z tytułu czynów niedozwolonych, zatem uchybiał warunkom wskazanym w art. 1 ust. 2 i art. 2 u.d.p.g.
Sąd w I instancji podkreślił, iż dochodzone przedmiotowym pozwem roszczenie nie stanowi w istocie roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych, bowiem określone jest jako wynagrodzenie, mimo tego, iż w argumentacji prawnej powód odwołuje się – obok powoływanych przepisów ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw – do art. 417 k.c., który stanowi o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. Powód, jak zauważył sąd, ostatecznie nie powołał jednak, by szkoda została wyrządzona przez niewydanie aktu normatywnego, zatem w zakresie faktycznej podstawy roszczenia nie odwołał się do art. 417¹ § 4 k.c.
Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z treścią pozwu istotą roszczenia jest brak zastosowania do uposażeń funkcjonariuszy Policji średniorocznych wskaźników wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, określonych w ustawie budżetowej, w okresie objętym powództwem, co spowodowało oczywistą szkodę finansową. Opisany stan faktyczny, jak zauważył Sąd I instancji, zobrazował zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej przez podmiot odpowiedzialny za realizację wypłaty uposażeń w zagwarantowanej przepisami wysokości, jednak żądanie to nie zostało formalnie skonkretyzowane jako odszkodowanie w oparciu o dyspozycję art. 417 § 1 k.c. Przepis ten stanowi o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej.
Odnosząc się do przywołanych w pozwie zasad i terminów podwyższania uposażeń funkcjonariuszy Policji, Sąd pierwszej instancji stwierdził, że istotą dochodzonego w przedmiotowym postępowaniu roszczenia jest zapłata kwoty wynikającej z waloryzacji uposażenia oraz należnych z tego tytułu odsetek, co zawiera się w pojęciu wynagrodzenia, podczas gdy roszczenie w zakresie czynu niedozwolonego nie zostało w ogóle powołane. Sąd Okręgowy uznał zatem, iż mimo że powód odwołał się formalnie do prawidłowego zakresu przedmiotowego u.d.p.g. (czyn niedozwolony), faktycznie jednak roszczenie wywiódł nie z deliktu, lecz z okoliczności braku wypłaty wynagrodzeń w latach 2012-2014 w zwaloryzowanej wysokości. Porównanie podstawy faktycznej i prawnej pozwu z zakresem przedmiotowym u.d.p.g., zdaniem Sądu, prowadziło więc do konkluzji, że powołane w pozwie okoliczności odpowiadają wprawdzie ustawowym podstawom dopuszczalności pozwu w postępowaniu grupowym, lecz już okoliczności faktyczne, uzasadniające roszczenie, kryterium tego nie spełniają, gdyż do czynu niedozwolonego się nie odnoszą.
Dodatkowo Sąd pierwszej instancji podniósł, że wysokość roszczenia każdego z członków grupy nie została ujednolicona przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy, bowiem żądanie pozwu obejmowało w istocie dwie kategorie roszczeń pieniężnych – wynagrodzenie oraz skompensowane odsetki ustawowe, przy czym sposób ich ujednolicenia wskazuje na brak odwołania się do wspólnych okoliczności faktycznych dla wszystkich podmiotów tworzących grupę, a dokonanie powyższego ujednolicenia nastąpiło jedynie w drodze ograniczenia wysokości żądanych odsetek ustawowych przez jednego członka grupy względem wartości dochodzonej przez innego jej członka. Zatem, zdaniem Sądu, roszczenie podstawowe (wysokość wynagrodzenia) pozostało indywidualne dla każdego członka grupy (bez podziału na podgrupy), podczas gdy ratio legis postępowania grupowego nie obejmuje możliwość dochodzenia dwóch roszczeń pieniężnych i ich ujednolicania nie poprzez wspólne okoliczności sprawy, ale poprzez ograniczenie części skompensowanych odsetek ustawowych. W tym kontekście Sąd Okręgowy wskazał, iż wspólne okoliczności sprawy, to okoliczności takie same dla członków grupy i jednocześnie inne od tych, które zdecydowały o wyodrębnieniu się innych podgrup. Zatem w sytuacji, gdy faktyczna i prawna podstawa dochodzonych roszczeń i jednorodny ich charakter są te same dla wszystkich członków reprezentowanej przez powoda grupy, ujednolicenie roszczeń musi się dokonać w odniesieniu do nich wszystkich, bez możliwości podziału na mniejsze grupy, warunkowanego tylko różną wysokością tych samych roszczeń. Powód nie powołał zaś w sprawie żadnych okoliczności wspólnych dla członków każdej z podgrup, uzasadniających ich utworzenie, bowiem kwestia braku waloryzacji wynagrodzeń nie legła u podstaw tworzenia podgrup. Natomiast roszczenie główne, czyli brak waloryzacji wynagrodzenia, pozostaje w istocie w różnej wysokości dla każdego z członków grupy, z pominięciem koniecznego w tym względzie ujednolicenia roszczeń, przy braku możliwości uwzględnienia w tym zakresie dwóch różnych rodzajowo świadczeń pieniężnych i podziału na mniejsze grupy.
Sumując swoje rozważania, Sąd Okręgowy uznał, że w pozwie nie wskazano zasad ujednolicania wysokości roszczeń pieniężnych członków grupy lub podgrup, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 omawianej ustawy, wypełniające jedynie obowiązek wynikający z art. 6 ust. 1 pkt 3, zaś dochodzone pozwem roszczenia nie zostały objęte dyspozycją art. 1 ust. 2 tej ustawy.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył powód, wnosząc o jego zmianę poprzez orzeczenie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego od strony przeciwnej według norm przepisanych.
Zaskarżonemu orzeczeniu żalący się zarzucił:
W uzasadnieniu zażalenia powód podniósł, że Sąd pierwszej instancji w sposób nieuprawniony podzielił żądanie na wyrównanie braku waloryzacji i odsetki ustawowe, podczas gdy roszczenie pozwu oparte jest na odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa z tytułu czynu niedozwolonego, a wysokość odszkodowania każdego z członków grupy wynosi równowartość kwoty wynikającej z braku waloryzacji za okres objęty pozwem wraz z odsetkami odpowiednio pomniejszonymi według tego samego klucza u każdej z osób – w celu utworzenia podgrupy. Odszkodowanie każdej z osób to zatem jedna kwota, stanowiąca sumę waloryzacji i odsetek, a nie dwa roszczenia, stąd też nie może być mowy o roszczeniu podstawowym i kwocie żądanych odsetek.
Żalący się podkreślił, że okoliczności sprawy dotyczące każdego z członków grupy są takie same, tj. żądanie odszkodowania będącego równowartością kwot wynikających z braku zastosowania do uposażeń funkcjonariuszy Policji średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, określonych w ustawie budżetowej, w objętym powództwem okresie, kiedy to nabyli oni prawo do podwyższenia wynagrodzenia, zgodnie z wysokością średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń, wskazanego w ustawie budżetowej na dany rok budżetowy.
Nadto, zdaniem powoda, roszczenie wszystkich funkcjonariuszy Policji jest tożsame, gdyż obejmuje okres od 1 stycznia 2012 r. do 30 czerwca 2014 r., do każdego z żądań pozwu zastosowanie mają te same przepisy prawne, zaś jednorodność roszczeń pomiędzy poszczególnymi osobami jest w niniejszej sprawie zachowana. Powołując się na stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone m.in. w postanowieniu z 28 stycznia 2015 r., sygn. akt I CSK 533/14, powód wskazał, że użyte w art. 1 ust. 1 analizowanej ustawy pojęcie „roszczenia” rozumieć należy procesowo, stąd też konieczność dochodzenia w postępowaniu grupowym „roszczenia jednego rodzaju” w rozumieniu tego przepisu oznacza wymaganie, by wszyscy członkowie grupy dochodzili tego samego żądania – czyli np. zasądzenia świadczenia. Ta sama podstawa faktyczna powództwa zachodzi natomiast, gdy uzyskanie ochrony prawnej wiąże się z identyczną sytuacją bądź zdarzeniem dotyczącym poszczególnych członków grupy, co w niniejszej sprawie jest niewątpliwe. Jednakowa podstawa faktyczna roszczenia to przy tym zarówno taka sama podstawa faktyczna (przesłanka sensu stricto) jak i wspólne istotne okoliczności faktyczne (przesłanka sensu largo), przy istnieniu nieznacznych różnic między indywidualnymi podstawami roszczeń. W przedmiotowej sprawie zaś roszczenia członków grupy mają taką samą podstawę faktyczną.
Prawidłowo także, w ocenie powoda, powołane zostały okoliczności wspólne dla członków każdej z podgrup, uzasadniające ich tworzenie. Ustawowe zasady tworzenia podgrup przewidują bowiem jedynie przynależność do podgrupy przynajmniej dwóch osób, co podyktowane jest względami ekonomii procesowej. Wysokość roszczeń pieniężnych w niniejszej sprawie została natomiast ujednolicona wyłącznie na potrzeby postępowania grupowego, według klucza tożsamości wysokości roszczenia. Odsetki nie są przy tym osobnym roszczeniem, lecz wraz z waloryzacją wyznaczają wartość odszkodowania każdej z osób, przy nieznacznym obniżeniu odsetek w celu utworzenia podgrup. Art. 2 ust. 2 ustawy przewiduje tworzenie podgrup właśnie w sytuacji, gdy nie jest możliwe ujednolicenie roszczeń wszystkich członków w ramach grupy.
Nadto skarżący nadmienił, że optymalizacja ekonomiki procesowej nie stanowi wprawdzie przesłanki dopuszczalności powództwa grupowego, lecz zważywszy komplikacje i koszty związane z wnoszeniem powództwa indywidualnie przez każdego z członków grupy należy uznać, iż dla tego rodzaju spraw ustawodawca stworzył postępowanie grupowe.
Skarżący podkreślił, że mimo jasnego stanu faktycznego, tj. braku zastosowania do uposażeń funkcjonariuszy średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, określonych w ustawie budżetowej, w okresie objętym powództwem, tj. od 1 stycznia 2012 r. do 30 czerwca 2014 r., czyli braku waloryzacji spowodowanej zaniechaniem przy wykonywaniu władzy publicznej podmiotu odpowiedzialnego za realizację wypłaty uposażeń w zagwarantowanej przepisami prawnymi wysokości (art. 417 § 1 k.c.) Sąd Okręgowy wadliwie zanegował podstawę odpowiedzialności strony pozwanej, twierdząc, iż powód roszczenie wywodzi nie z czynu niedozwolonego, ale z faktu braku wypłaty zwaloryzowanej wysokości wynagrodzeń w latach 2012-2014. oraz niewypłacenia podwyższonego wynagrodzenia w tym okresie. Natomiast wskazane przez Sąd pierwszej instancji okoliczności pozostają jedynie częścią stanu faktycznego, bo brak wypłaty zwaloryzowanych wynagrodzeń wynikł z zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej podmiotu odpowiedzialnego za realizację wypłat uposażeń funkcjonariuszy, powodując po ich stronie szkodę majątkową. Art. 417 § 1 k.c., regulujący odpowiedzialność z tytułu czynów niedozwolonych, które należą do katalogu roszczeń ujętych w art. 1 ust. 2 u.d.p.g,, został wraz ze stosowną argumentacją wskazany w treści pozwu (s. 38), zatem roszczenie zostało formalnie określone jako żądanie odszkodowania w oparciu o dyspozycję tego przepisu.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest niezasadne i jako takie podlegało oddaleniu.
Przesłanki dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym reguluje art. 1 ust. 1 i 2 oraz art. 2 u.d.p.g. Dotyczą one minimalnej liczebności grupy, jednorodzajowości i tożsamości podstawy faktycznej roszczeń jej członków oraz rodzaju dochodzonych roszczeń, a także w przypadku dochodzenia roszczeń pieniężnych – ujednolicenia wysokości roszczenia każdego członka grupy przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy. Brak spełnienia chociażby jednej ze wskazanych powyżej przesłanek powoduje, że pozew podlega odrzuceniu na podstawie art. 10 ust. 1 omawianej ustawy, przy czym ocena dopuszczalności postępowania grupowego dokonywana jest na podstawie twierdzeń faktycznych przytoczonych w pozwie wniesionym w postępowaniu grupowym.
Odnosząc powyższe uwagi do stanu faktycznego sprawy, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do zakwestionowania stanowiska Sądu pierwszej instancji odnośnie niedopuszczalności jej rozpoznania w postępowaniu grupowym.
Analiza treści pozwu, zdaniem Sądu odwoławczego, prowadzi do wniosku, że mimo odwołania się powoda do art. 417 k.c., który to przepis powołany został w kontekście zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej podmiotu odpowiedzialnego za realizację wypłaty uposażeń w zagwarantowanej prawem wysokości (s. 38 pozwu), a także stwierdzeniu, że „roszczenie opiera się na odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa (…)” (s. 41 pozwu), nie zawiera jednoznacznego wskazania okoliczności świadczących o takim charakterze dochodzonego roszczenia.
W tym kontekście godzi się zauważyć, że regulacja zawarta w art. 417 k.c. dotyczy odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie funkcjonariusza państwowego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności z zakresu imperium. Przesłanką wskazanej odpowiedzialności jest zatem: wyrządzenie szkody przy wykonywaniu władzy publicznej w imieniu Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innej osoby prawnej wykonującej tę władzę z mocy prawa, wystąpienie przy tym elementu bezprawności powyższego zachowania oraz związku przyczynowego pomiędzy tym bezprawnym zachowaniem a powstałą szkodą. Pod pojęciem „wykonywania władzy publicznej” należy rozumieć realizację przez określone podmioty, organy i instytucje kompetencji władczych, związanych z możliwością stosowania wobec osób, do których skierowane są działania władcze odpowiednich środków przymusu i jednostronnego kształtowania ich sytuacji prawnej.
W rezultacie kwestię niezgodnego z prawem działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej należy oceniać na podstawie norm, które regulują dany stosunek publicznoprawny, wskazując na prawa i obowiązki stron w takim stosunku. Aby więc postawić organom władzy publicznej zarzut bezprawnego działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej należałoby wskazać normę prawną regulującą ten stosunek, do której naruszenia miało dojść.
W rozpoznawanej sprawie powód jako podstawę prawną żądania pozwu wskazał przepisy art. 6 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 1 lit. a i d oraz pkt 2 ustawy z 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. do 30 czerwca 2014 r., będące podstawą do obliczenia pełnego (zwaloryzowanego) wynagrodzenia w danym roku (s. 24 pozwu), zaznaczając, że istotą roszczenia jest brak zastosowania do uposażeń policjantów średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, określonych w ustawie budżetowej, w okresie objętym powództwem (s. 24 pozwu). Jednocześnie w dalszej części pozwu stwierdza (str. 38), że „niewątpliwie opisany stan faktyczny obrazuje zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417 k.c.) podmiotu odpowiedzialnego za realizację wypłaty uposażeń”.
W ocenie Sądu Apelacyjnego, przywołany fragment uzasadnienia pozwu grupowego, jak też pozostała jego część nie zawiera wskazania omówionych wyżej przesłanek pozwalających przyjąć, że objęte pozwem żądanie jest roszczeniem z czynu niedozwolonego. Powód bowiem w żaden sposób nie przedstawił okoliczności wskazujących na publicznoprawny charakter stosunku łączącego członków grup (podgrup) ze Skarbem Państwa – Ministrem Spraw Wewnętrznych. Brak jest także, zdaniem Sądu odwoławczego, wskazania na czym miało polegać w odniesieniu do każdego członka grupy – wykonywanie przez organ władzy publicznej kompetencji władczych (imperium). Samo bowiem powołanie przez powoda przepisów regulujących w okresie objętym pozwem wynagrodzenie funkcjonariuszy Policji, jak też przedstawienie mechanizmu waloryzacji tego wynagrodzenia, nie jest wystarczające do uznania, że dochodzone roszczenie jest roszczeniem z czynu niedozwolonego.
Inaczej rzecz ujmując, powód nie wykazał, że brak waloryzacji wynagrodzenia wiązał się z wykonywaniem władzy publicznej (kompetencji władczych). Tym samym powód nie wykazał, że zaniechanie przypisywane pozwanemu stanowiło czyn niedozwolony w rozumieniu powołanego przez powoda art. 417 k.c.
Nadto zauważyć należy, że strona powodowa zaniechała precyzyjnego określenia dochodzonego żądania jako odszkodowania – tak w tytule pozwu, jak i treści jego wniosków posługując się wyłącznie pojęciem „zapłaty” i wartościami kwotowymi. Wskazując, co już wyżej podniesiono, jako podstawę prawną żądania art. 6 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 1 lit. a i d oraz pkt 2 ustawy z 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. do 30 czerwca 2014 r., (s. 24 pozwu), powód wyjaśnił, że istotą dochodzonego roszczenia jest brak zastosowania do uposażeń policjantów średniorocznych wskaźników wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, określonych w ustawie budżetowej w okresie objętym powództwem (s. 24 pozwu). Dodatkowo posłużył się sformułowaniem „roszczenie o zapłatę kwot wynikających z waloryzacji uposażenia i należnych odsetek (…)” (s. 40 pozwu) oraz stwierdzeniem, iż objęci pozwem członkowie grupy „domagają się waloryzacji wynagrodzenia za wskazany w pozwie okres oraz należnych odsetek (…)” (s. 41 pozwu), z czym koresponduje wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność weryfikacji poprawności wyliczeń waloryzacji wynagrodzeń funkcjonariuszy (s. 22 pozwu).
Ujawniona powyżej niekonsekwencja w stanowisku procesowym strony powodowej, zdaniem Sądu drugiej instancji, potwierdza dokonaną wyżej ocenę dotyczącą braku jednoznacznego wykazania wymaganego charakteru roszczenia jako roszczenia z czynu niedozwolonego. W rezultacie niespełnienie przesłanki dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym określonej w art. 1 ust. 2 ustawy, dotyczącej rodzaju dochodzonego roszczenia (w niniejszej sprawie roszczenia z czynu niedozwolonego) istniały podstawy do odrzucenia pozwu na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy.
W kontekście powyższych rozważań, odnoszenie się do pozostałej argumentacji zażalenia pozostaje całkowicie bezcelowe, jeżeli sama zasada odpowiedzialności Skarbu Państwa nie została przez powoda w żaden sposób wykazana. Jeżeli przyjąć, że objęci pozwem funkcjonariusze Policji w latach 2012 – 2014 ponieśli uszczerbek finansowy wobec niewypłacenia uposażenia w pełnej wysokości na skutek zaniechania ich waloryzacji, to tak pojętego naruszenia praw majątkowych należy upatrywać w potrzebie ochrony pracowniczego prawa do wynagrodzenia, a nie zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej (art. 417 k.c.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 1 i 2 k.p.c. orzekł, jak w pkt I postanowienia.
Brak wykształcenia standardów orzeczniczych w ramach postępowania grupowego, zwłaszcza w przedmiocie sposobu orzekania o kosztach procesu, a także subiektywne przekonanie powoda o trafności wywiedzionego roszczenia oraz skomplikowana materia sporu stanowiły przesłanki uzasadniające zastosowanie do rozstrzygnięcia zawartego w pkt II postanowienia art. 102 k.p.c.