Sąd Okręgowy w Poznaniu XVIII Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Joanna Ciesielska – Borowiec
Sędziowie: SSO Magdalena Ławrynowicz
SSR del. Adrianna Foligowska (spr)
po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2018 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa [dane 16 osób] przeciwko R. T. Spółka Akcyjna z siedzibą w Ł. o zapłatę,
postanawia:
w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. 2018 r. poz. 573.) rozpoznać niniejszą sprawę w postępowaniu grupowym.
Pozwem z dnia 29 marca 2018 r. powód A. W., repezentujący grupę 16 osób, reprezentowanych przez profesjonalnego pełnomocnika wnieśli o zasądzenie od pozwanej R.T.S.A. na rzecz każdego z członków grupy kwoty po 6.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na którą składa się kwota 4.000,00 zł tytułem obniżenia ceny za otrzymanie od pozwanej świadczenia zastępczego niższej jakości w wyniku nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwota 2.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za zmarnowany urlop wraz z odsetkami opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanej na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 20% zasądzonej kwoty oraz o rozpatrzenie niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym.
W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powodów wskazał, iż rozpoznanie niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym uzasadnia fakt przynależności do grupy minimum 10 członków, a także jednolitość dochodzonego roszczenia przez każdego uczestnika postępowania w kwocie 6.000 zł, co zostało również wykazane w indywidualnych oświadczeniach załączonych do pozwu. Podał, iż podstawę roszczeń każdego z członków grupy stanowi nienależyte wykonanie przez pozwanego zobowiązania umownego, a także zadośćuczynienia za zmarnowany urlop, co zgodnie z przyjętą doktryną uznawane jest za roszczenie znajdujące podstawy odpowiedzialności kontraktowej w art. 11 a ust .1 ustawy o usługach turystycznych. Podał, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z jednakową podstawą faktyczną roszczeń każdego z członków grupy, co tym samym realizuje ustawową przesłankę uprawniająca do dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym z tytułu odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania umownego.
W odpowiedzi na pozew z dnia 6 czerwca 2018 r. pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. 2018 poz. 573) Sąd rozstrzyga na posiedzeniu niejawnym o dopuszczalności postępowania grupowego i odrzuca pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym. W przeciwnym razie sąd wydaje postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym.
Na tym etapie badania przesłanek dopuszczalności powództwa grupowego sąd zobligowany jest do ich formalnoprawnej oceny. W szczególności sąd winien zweryfikować czy zostały spełnione przesłanki wytoczenia powództwa zbiorowego przewidziane w przepisach art. 1 i 2 ww. ustawy. I tak zgodnie z jej art. 1 ust. 1 i 2 ustawa normuje sądowe postępowanie cywilne w sprawach, w których są dochodzone roszczenia jednego rodzaju, co najmniej dziesięciu osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (postępowanie grupowe). Ustawa ma zastosowanie w sprawach o roszczenia z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, z tytułu czynów niedozwolonych, z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego lub z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a w odniesieniu do roszczeń o ochronę konsumentów także w innych sprawach. Wobec powyższego wywieść należy, iż o dopuszczalności powództwa grupowego świadczy spełnienie kumulatywnie następujących przesłanek: co najmniej 10 osób wchodzących w skład grupy, określony rodzaj sprawy wymienionych w art. 1 ust. 2, jednorodzajowość dochodzonych roszczeń, oparcie go na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Nadto wymaga się spełnienia przesłanek szczególnych, tj. ujednolicenia wysokości roszczeń członków grupy i podgrupy w przypadku dochodzenia roszczeń pieniężnych.
Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy wskazać należy, iż pełnomocnik powodów żąda zasądzenia od pozwanego podanych w petitum pozwu kwot wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Tym samym powodowie dochodzą roszczenia majątkowego, zatem winni ujednolicić wysokość roszczeń członków grupy których reprezentuje. W ocenie Sądu pełnomocnik powodów zadośćuczynił ww. obowiązkowi. Każdy z członków grupy żąda bowiem zasądzenia kwot w jednolitej wysokości , tj. kwoty 4.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 2000 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za zmarnowany urlop (k.5).Nadto roszczenia dochodzone pozwem grupowym mają jednorodzajowy charakter. Każdy z powodów dochodzi swojego roszczenia na podstawie zawartej z pozwaną umów o świadczenie usług turystycznych „(…)”, która odbywała się w dniach od (…). do dnia (…) r. Pierwsze z roszczeń każdego z powodów dotyczy nienależytego wykonania umowy przez pozwaną i polegającego na wyłączeniu z planu wycieczki przelotu i zwiedzaniu (…) oraz przelotu i zwiedzaniu (…). Jednocześnie wszyscy powodowe wskazali, że świadczenie zastępcze wykonane przez pozwanego, a polegające na dalszym przejeździe po północnowschodnim wybrzeżu (…), zwiedzeniu F., W., B., farm R. oraz pobycie w A. C. było świadczeniem niższej jakości, niż to zagwarantowane w umowie. Z kolei drugie z roszczeń każdego z pozwanych dotyczy zasądzenia od pozwanego kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia za zmarnowany urlop.
Pierwsze z roszczeń powodów oparte jest na takiej samej podstawie prawnej i wywodzone jest z art. 11a ust. 1 w zw. z art. 16 a ust. 1 zd.. drugie ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 187). Z kolei żądanie zadośćuczynienia za zmarnowany urlop znajduje swoją podstawę w art. 11 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych oraz przytoczonej przez pełnomocnika powoda uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. akt IICZ 79/10 (k.18). Podkreślenia wymaga, że konieczność dochodzenia w postępowaniu grupowym „roszczenia jednego rodzaju” w rozumieniu cytowanego przepisu art. 1 ust. 1 analizowanej ustawy, oznacza wymaganie, by wszyscy powodowie dochodzili zasądzenia świadczenia albo ustalenia bądź ukształtowania stosunku prawnego lub prawa. W okolicznościach niniejszej sprawy niewątpliwie występuje żądana przez ustawodawcę jednorodzajowość, bowiem każdy z 16 powodów dochodzi roszczenia majątkowego, tj. wnosi o zapłatę określonych kwot z ww. tytułów (k.14,18).
Nadto powodowie winni wykazać, że dochodzone roszczenia oparte są na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Zgodnie z ugruntowaną praktyką orzeczniczą roszczenia oparte na jednakowej podstawie faktycznej to roszczenia, których podstawę stanowi taka sama podstawa faktyczna (przesłanka sensu stricto) lub roszczenia, których istotne okoliczności faktyczne są wspólne (przesłanka sensu largo). Oczywiście mogą istnieć nieznaczne różnice pomiędzy indywidualnymi podstawami roszczeń, jednak niezbędne jest, aby istotne okoliczności faktyczne uzasadniały żądanie wspólne dla wszystkich roszczeń (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w postanowieniu z dnia 14 maja 2013 r., I ACz 464/13, Legalis nr 998643). Taką okolicznością wspólną dla wszystkich roszczeń o której mowa w cytowanym wyroku, w niniejszym postępowaniu są niewątpliwie umowy zawarte przez powodów z pozwanym, tj. umowy o świadczenie usług turystycznych „(…)”. Świadczona przez pozwanego usługa turystyczna określona w tych umowach miała miejsce w dniu (…) do (…). Każdy z powodów uczestniczył w tejże imprezie turystycznej oraz w skutek niezadowolenia z świadczonej przez pozwanego usługi, a polegającej na zmianie planu wycieczki oraz innych niedogodności (niezadowalający standard miejsc noclegowych, niewystarczającej częstotliwości zmiany pościeli, monotonny jadłospis) złożył reklamację u pozwanego, a kolejno z tym samych przyczyn powództwo w niniejszej sprawie. Wobec powyższego, nie podlega jakimkolwiek wątpliwościom sądu, iż roszczenia powodów oparte są na tej samej podstawie faktycznej.
Strona powodowa wykazała także liczbę osób wchodzących w skład grupy (16 członków), przekraczającą 10 osób, nie zachodzą także negatywne przesłanki określone w art. 1 pkt 2a i 2b ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. 2018 poz. 573), dlatego Sąd uznał, iż zostały spełnione wszystkie ww. przesłanki dopuszczalności powództwa grupowego.
W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.