Orzecznictwo > Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XII Cywilny z dnia 8 listopada 2018 r.

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział XII Cywilny z dnia 8 listopada 2018 r.
XII C 74/18

Wyrok został częściowo zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 4 listopada 2019 r., I ACa 239/19.

  1. Świadczenia spełnione na podstawie niedozwolonej klauzuli ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, niewiążące członków grupy, stanowią świadczenia nienależne i jako takie na podstawie art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. podlegają zwrotowi.
  2. Roszczenia dochodzone z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c. i n.), a w szczególności na podstawie art. 410 k.c. stanowiącym o świadczeniu nienależnym, nie stają się wymagalne bez wezwania do zapłaty (art. 476 k.c.).

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:          SSO Radosław Nawrocki

Sędziowie:                    SSO Krzysztof Rudnicki; SSO Ewa Rudkowska-Ząbczyk

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2018 r. we Wrocławiu na rozprawie sprawy z powództwa E. S., K. S. (1), G. S., A. P., M. E., M. W. (1), P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S., T. T., M. M., K. Ś., M. O., B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1), M. Ś., Z. Ś., M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C., J. C., M. C. (2), E. C., K. B., M. B. (1), A. S. (2), M. S. (2), M. I., G. R., B. R., K. I., K. F., J. F., D. B., I. B., A. B. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2), A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2), W. K. i M. A. (2) przeciwko (…) Bank (…) S. A. we W. o zapłatę

  1. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. S. (1) 675,00 zł (sześćset siedemdziesiąt pięć zł);
  2. zasądza od strony pozwanej na rzecz G. S. 675,00 zł (sześćset siedemdziesiąt pięć zł);
  3. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. P. 733,97 zł (siedemset trzydzieści trzy 97/100 zł);
  4. zasądza od strony pozwanej na rzecz E. S. 1.042,50 zł (tysiąc czterdzieści dwa 50/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  5. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. E. 1.042,50 zł (tysiąc czterdzieści dwa 50/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  6. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. W. (1) 78,68 zł (siedemdziesiąt osiem 68/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;
  7. zasądza od strony pozwanej na rzecz P. P. 1.131,60 zł (tysiąc sto trzydzieści jeden 60/100 zł);
  8. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. K. (1) 899,27 zł (osiemset dziewięćdziesiąt dziewięć 27/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  9. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. S. (2) 1.553,84 zł (tysiąc pięćset pięćdziesiąt trzy 84/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  10. zasądza od strony pozwanej na rzecz R. S. 1.553,84 zł (tysiąc pięćset pięćdziesiąt trzy 84/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  11. zasądza od strony pozwanej na rzecz T. T. 1.742,91 zł (tysiąc siedemset czterdzieści dwa 91/100 zł);
  12. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. M. 1.804,00 zł (tysiąc osiemset cztery zł);
  13. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. Ś. 1.763,86 zł (tysiąc siedemset sześćdziesiąt trzy 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;
  14. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. O. 1.763,86 zł (tysiąc siedemset sześćdziesiąt trzy 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;
  15. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. K. 2.066,40 zł (dwa tysiące sześćdziesiąt sześć 40/100 zł);
  16. zasądza od strony pozwanej na rzecz J. S. 2.148,40 zł (dwa tysiące sto czterdzieści osiem 40/100 zł);
  17. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. S. 2.148,40 zł (dwa tysiące sto czterdzieści osiem 40/100 zł);
  18. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. K. (2) 2.212,50 zł (dwa tysiące dwieście dwanaście 50/100 zł);
  19. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. K. (1) 2.212,50 zł (dwa tysiące dwieście dwanaście 50/100 zł);
  20. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. F. (1) 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  21. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. F. 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  22. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. S. (1) 2.024,25 zł (dwa tysiące dwadzieścia cztery 25/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  23. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. Ś. 399,86 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  24. zasądza od strony pozwanej na rzecz Z. Ś. 399,86 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć 86/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  25. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. S. (1) 635,50 zł (sześćset trzydzieści pięć 50/100 zł);
  26. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. S. (3) 635,50 zł (sześćset trzydzieści pięć 50/100 zł);
  27. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (1) 746,72 zł (siedemset czterdzieści sześć 72/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  28. zasądza od strony pozwanej na rzecz D. C. 746,72 zł (siedemset czterdzieści sześć 72/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r.;
  29. zasądza od strony pozwanej na rzecz J. C. 731,03 zł (siedemset trzydzieści jeden 3/100 zł);
  30. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (2) 731,03 zł (siedemset trzydzieści jeden 3/100 zł);
  31. zasądza od strony pozwanej na rzecz E. C. 731,03 zł (siedemset trzydzieści jeden 3/100 zł);
  32. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. B. 806,25 zł (osiemset sześć 25/100 zł);
  33. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. B. (1) 806,25 zł (osiemset sześć 25/100 zł);
  34. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. S. (2) 658,91 zł (sześćset pięćdziesiąt osiem 91/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  35. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. S. (2) 658,91 zł (sześćset pięćdziesiąt osiem 91/100 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty;
  36. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. I. 913,50 zł (dziewięćset trzynaście 50/100 zł);
  37. zasądza od strony pozwanej na rzecz G. R. 913,07 zł (dziewięćset trzynaście 7/100 zł);
  38. zasądza od strony pozwanej na rzecz B. R. 913,07 zł (dziewięćset trzynaście 7/100 zł);
  39. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. I. 975,80 zł (dziewięćset siedemdziesiąt pięć 80/100 zł);
  40. zasądza od strony pozwanej na rzecz K. F. 1.145,56 zł (tysiąc sto czterdzieści pięć 56/100 zł);
  41. zasądza od strony pozwanej na rzecz J. F. 1.145,56 zł (tysiąc sto czterdzieści pięć 56/100 zł);
  42. zasądza od strony pozwanej na rzecz D. B. 1.298,00 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem zł);
  43. zasądza od strony pozwanej na rzecz I. B. 1.298,00 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem zł);
  44. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. B. (1) 1.298,00 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt osiem zł);
  45. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. K. (1) 1.435,00 zł (tysiąc czterysta trzydzieści pięć zł);
  46. zasądza od strony pozwanej na rzecz S. A. 1.345,66 zł (tysiąc trzysta czterdzieści pięć 66/100 zł);
  47. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. A. (1) 1.345,66 zł (tysiąc trzysta czterdzieści pięć 66/100 zł);
  48. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (3) 1.394,00 zł (tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt cztery zł);
  49. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. F. (2) 1.451,40 zł (tysiąc czterysta pięćdziesiąt jeden 40/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty;
  50. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. B. (2) 2.301,92 zł (dwa tysiące trzysta jeden 92/100 zł);
  51. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. B. (2) 2.301,92 zł (dwa tysiące trzysta jeden 92/100 zł);
  52. zasądza od strony pozwanej na rzecz A. K. (2) 2.385,90 zł (dwa tysiące trzysta osiemdziesiąt pięć 90/100 zł);
  53. zasądza od strony pozwanej na rzecz W. K. 5.543,20 zł (pięć tysięcy pięćset czterdzieści trzy 20/100 zł);
  54. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. A. (2) 3.122,54 zł (trzy tysiące sto dwadzieścia dwa 54/100 zł);
  55. dalej idące powództwo oddala;
  56. zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki E. S. 5.234,71 zł kosztów procesu;
  57. nakazuje powódce E. S. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 759,72 zł brakującej opłaty sądowej od pozwu;
  58. nakazuje stronie pozwanej uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 1.188,28 zł brakującej opłaty sądowej od pozwu.

 

UZASADNIENIE

Powódka E. S., działając jako reprezentant grupy, wniosła w dniu 26 listopada 2013 r. pozew o zapłatę w postępowaniu grupowym, domagając się zasądzenia od pozwanego (…) Bank (…) S. A. na rzecz każdego z członków podgrupy A tj. E. S., M. K. (3), M. W. (1) kwoty 1041,46 zł; na rzecz każdego z członków podgrupy B tj. M. F. (2), K. S. (2), R. S. kwoty 2.622,98 zł (kwota sprostowana w piśmie z dnia 17 lutego 2014 r.); na rzecz każdego z członków podgrupy C tj. K. Ś., M. O. kwoty 3.010,775 zł; na rzecz każdego z członków podgrupy D tj. M. F. (1), B. F., A. S. (1) kwoty 3.491,59 zł – wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Postanowieniem z dnia 11 lipca 2014 r. Sąd orzekł o rozpoznaniu niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym.

Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2016 r. Sąd ustalił w punkcie I postanowienia osoby wchodzące w skład grupy, które zostały wymienione w pozwie. Sąd uwzględnił przy tym zmianę nazwiska przez powódkę M. E. (w pozwie wskazaną jako M. K. (3)), co wynika z danych ujętych w wyciągu z bazy PESEL odnoszącego się do tej osoby, złożonego do akt.

Postanowieniem z dnia 12 lipca 2017 r. Sąd ustalił, iż w skład grupy nie wchodzą M. W. (2) i E. M.

Ostatecznie w piśmie z 28 lipca 2017 r. (vide tabela zawierająca żądania, k. 1247) powódka wskazała, iż w skład grupy wchodzą z uwzględnieniem podziału na podgrupy:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.041,46 zł;
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.103,04 zł;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.010,77 zł;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.491,59 zł;
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.002,60 zł;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.200,45 zł;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.306,04 zł;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.343,44 zł;
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.475,94 zł;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.792,10 zł;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.025,36 zł;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.270,38 zł;
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.502,80 zł;
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 4.046,22 zł;
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 5.763,78 zł.

Postanowieniem z dnia 5 października 2017 r. Sąd na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej: „u.d.p.g.”) ostatecznie ustalił, że w skład grupy wchodzą następujące osoby:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (1);
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S.;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O.;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1);
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś.;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C.;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C.;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1);
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I.;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I.;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F.;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1);
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2);
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2);
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2).

Uzasadniając żądanie pozwu powódka wskazała, iż strona pozwana działająca do 23 września 2011 r. pod (…) Bank S. A. oferowała konsumentom kredyty mieszkaniowe i zawierała z konsumentami umowy kredytu mieszkaniowego według wzoru (…) zawierające dodatkowe zabezpieczenie niskiego wkładu własnego o treści: „przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S.A. Okres ubezpieczenia wyniósł [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] płatna była z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”, przy czym do dnia 9 kwietnia 2009 r. usunięto słowa „i nie podlega zwrotowi”. Powódka wskazała, iż postanowienie to nie stanowiło przedmiotu indywidualnego uzgodnienia, nie podlegało też negocjacjom, klauzula ta wyłączała możliwość zwrotu konsumentowi składki ubezpieczeniowej, składka była płatna z góry, konsument nie miał wpływu na długość okresu ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, wysokość składki ubezpieczeniowej oraz wybór ubezpieczyciela. Powódka podkreśliła, iż powyższa klauzula stanowi niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c.

Powódka wskazała, iż pozwem z 20 maja 2009 r. w sprawie XVII AmC 624/09, złożonym do Sądu Okręgowego w Warszawie — Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniósł o uznanie za niedozwolone i zakazanie wykorzystywania przez (…) Bank S. A. tożsamej klauzuli, w odpowiedzi na pozew (…) Bank S. A. uznał powództwo, a wyrokiem z 6 sierpnia 2009 r. Sąd w powyższej sprawie uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umownego o treści: „Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”.

Powódka podkreśliła, że Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w uzasadnieniu powyższego wyroku wskazał, iż celem zobowiązania konsumenta do zwrotu kosztu składki jest zrekompensowanie bankowi kosztów ubezpieczenia chroniącego bank przed ryzykiem związanym z brakiem spłaty kwoty wymaganego wkładu własnego, a podstawą zakwestionowania wskazanego postanowienia jest nierównomierne rozłożenie praw i obowiązków wynikających z umowy pomiędzy bankiem, a kredytobiorcą, zaś zakwestionowane postanowienie naraża konsumenta na koszty, które nie wynikają z wykonywania umowy, a powodowane są wyłącznie brakiem staranności i lojalności w wykonywaniu zobowiązania przez bank, ponadto klauzula taka rażąco narusza interes ekonomiczny konsumenta, nie zachodzi bowiem ekwiwalentność i proporcjonalność pomiędzy ponoszonym przez kredytobiorcę kosztem, a celem dla którego konsument koszt taki ponosi.

Powódka podniosła, iż zgodnie z powołanym art. 3851 § 1 k.c. powyższe postanowienie umowne uznane za niedozwolone staje się bezskuteczne ex tunc, a zatem członkowie grupy spełnili na rzecz strony pozwanej świadczenie nienależne w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. wpłacając pobierane przez stronę pozwaną składki ubezpieczeniowe. Powódka wskazała, iż członkowie grupy nie stali się stronami umowy ubezpieczeniowej, bowiem stronami umów był pozwany bank i ubezpieczyciel, nie stali się także uposażonymi ze względu na fakt, iż umowa ubezpieczenia niskiego wkładu zaspokajała jedynie interesy strony pozwanej, a strona pozwana przeniosła na powoda koszty zmniejszenia ryzyka prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Powódka wskazała także, iż na roszczenia poszczególnych członków grupy składają się kwota uiszczonej składki ubezpieczeniowej i skapitalizowane odsetki ustawowe naliczone od dat uiszczenia przez poszczególnych członków grupy składek do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu (25 listopada 2013 r.). Szczegółowe wyliczenie należności powódka przedstawiła w tabeli wyliczeń wysokości roszczeń członków grupy na k. 165 akt sprawy oraz w tabeli na k. 303 akt sprawy.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew z 18 marca 2016 r. wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, iż powód nie przedstawił szczegółowego wyliczenia dochodzonych przez siebie roszczeń w zakresie wyliczenia i kapitalizacji odsetek, a jedynym elementem zakwestionowanym w powyższym wyroku przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów było pobieranie opłaty za okres po zakończeniu ochrony ubezpieczeniowej, a zatem nie zakwestionował możliwości obciążania klienta kosztami ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Strona pozwana wskazała, iż intencją powyższego wyroku było wyeliminowanie abuzywności klauzuli w zakresie braku możliwości zwrotu opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Strona pozwana podkreśliła, iż dokonuje zwrotu nadpłaconych składek w ramach procedury reklamacyjnej.

Strona pozwana zarzuciła, iż w wypadku umów kredytu ustaloną zasadą jest, że to kredytobiorca ponosi koszty ustanowienia zabezpieczenia kredytu, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego jest zaś jednym z zabezpieczeń kredytu. Jak wskazała strona pozwana, banki nie udzielają kredytu w wysokości odpowiadającej pełnej wartości nieruchomości, ale jedynie na część tej wartości (tzw. wskaźnik LtV, czyli wartości kredytu do wartości nieruchomości jest niższy, niż 100%), a różnica między wartością nieruchomości, a kwotą finansowania jest wkładem własnym. Strona pozwana podkreśliła, że ubezpieczenie to ma zabezpieczyć banki przed sytuacją, w której w przypadku zaprzestania spłaty kredytu przez kredytobiorcę wartość nieruchomości okaże się niewystarczająca dla spłaty kredytu i jest to powszechną praktyką banków. Strona pozwana wskazała, iż umowa ubezpieczenia niskiego wkładu własnego łączy zawsze bank z ubezpieczycielem, przy czym zarówno ubezpieczającym, jak i ubezpieczonym jest bank, a klient jedynie refinansuje koszty ubezpieczenia na zasadach wynikających z umowy łączącej go z bankiem. Zdaniem strony pozwanej to, że klient nie jest ani ubezpieczonym, ani uposażonym z umowy ubezpieczenia nie może być podstawą negatywnej oceny ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, zaś ekwiwalentem świadczenia kredytobiorcy jest możliwość uzyskania wyższej kwoty kredytu i zrealizowanie swoich potrzeb.

W piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418 i n.) powódka przyznała, iż po wytoczeniu powództwa strona pozwana zwróciła następującym osobom wskazane niżej kwoty:

– M. O. – 117,59 zł,

– K. Ś. – 117,59 zł,

– M. S. (2) – 200,54 zł,

– A. S. (2) – 200,53 zł,

– M. C. (1) – 12,66 zł,

– D. C. – 12,66 zł,

– Z. Ś. – 145,44 zł,

– M. Ś. – 145,44 zł,

– M. K. (1) – 248,73 zł,

– M. W. (1) – 574,81 zł.

W związku z powyższym powódka oświadczyła nieprecyzyjnie, iż „strona powodowa cofa powództwo wraz ze zrzeczeniem się roszczeń w/w powodów w zakresie odsetek ustawowych” oraz że obecnie domaga się zasądzenia na rzecz:

– M. O. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– K. Ś. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– A. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. C. (1) kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– D. C. kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– Z. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. K. (1) kwoty 2.065,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. W. (1) kwoty 684,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia zapłaty.

Powódka na rozprawie 25 października 2018 r. (k. 1437) oświadczyła, iż odnośnie powyższych osób, co do których strona pozwana dokonała powyższych wpłat, powódka w pierwszej kolejności kwoty wpłat zaliczyła na poczet odsetek ustawowych biegnących od daty wniesienia pozwu do dat dokonania poszczególnych wpłat, w dalszej kolejności na poczet skapitalizowanych odsetek ustawowych i w ostatniej kolejności na poczet niezwróconych składek.

Na rozprawie 25 października 2018 r. (k. 1437) strony oświadczyły, iż niesporne w sprawie jest, że w odniesieniu do każdej z umów zawartych przez członków grupy, składki ubezpieczeniowe zostały uiszczone przez członków grupy w wysokościach wskazanych w tabelach stanowiących załączniki do poszczególnych umów.

Powódka na rozprawie 25 października 2018 r. (k. 1438) oświadczyła, iż potwierdza, że wszystkie wpłaty z tytułu zwrotu części składek ubezpieczeniowych wskazane w tabeli na k. 1374-1376 akt sprawy zostały dokonane przez stronę pozwaną w datach, o jakich mowa w tej tabeli.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Członkowie grupy, jako kredytobiorcy zawarli w latach 2006-2008 z (…) Bankiem S. A. umowy kredytów mieszkaniowych, w ramach których w załącznikach nr (…) do umów zawarto następujące postanowienia mające stanowić zabezpieczenie kredytu: „Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi 60 miesięcy. Składka ubezpieczeniowa płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlega zwrotowi.”

Członkowie grupy wpłacili składki z tytułu powyższego tzw. ubezpieczenia niskiego wkładu w następujących kwotach:

1) K. S. (1) i G. S.  – łącznie 1.041,46 zł,

2) A. P. – 733,97 zł,

3) E. S. i M. E. – łącznie 2.085,00 zł,

4) M. W. (3) – 574,81 zł,

5) P. P. – 1.131,60 zł,

6) M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 25 października 2006 r. – 1.148 zł,

7) K. S. (2) i R. S. – łącznie 3.107,68 zł,

8) T. T. – 1.742,91 zł,

9) M. M. – 1.804 zł,

10) K. Ś. i M. O. – łącznie 3.527,73 zł,

11) B. K. – 2.066,40 zł,

12) J. S. i B. S. – łącznie 4.296,80 zł,

13) M. K. (2) i A. K. (1) – łącznie 4.425,00 zł,

14) M. F. (1) i B. F. – łącznie 4.140,18 zł,

15) A. S. (1) – 2.024,25 zł,

16) M. Ś. i Z. Ś. – łącznie 1.090,60 zł,

17) M. S. (1) i K. S. (3) – łącznie 1.271,00 zł,

18) M. C. (1) i D. C. – łącznie 1.518,75 zł,

19) J. C., M. C. (2) i E. C. – łącznie 2.193,08 zł,

20) K. B. i M. B. (1)  – łącznie 1.612,50 zł,

21) A. S. (2) i M. S. (2) – łącznie 1.718,89 zł,

22) M. I. – 913,50 zł,

23) G. R. i B. R. – 1.826,14 zł,

24) K. I. – 975,80 zł,

25) K. F. i J. F.  – łącznie 2.291,13 zł,

26) D. B., I. B. i A. B. (1) – łącznie 3.894 zł,

27) M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 23 października 2006 r. – 1.435 zł,

28) S. A. i M. A. (1) – łącznie 2.691,32 zł,

29) M. C. (3) – 1.394 zł,

30) M. F. (2) – 1.451,40 zł,

31) A. B. (2) i M. B. (2)  – łącznie 4.603,85 zł,

32) A. K. (2)  – 2.385,90 zł,

33) W. K. – 5.543,20 zł,

34) M. A. (2) – 3.122,54 zł.

Dowód: umowy kredytów wraz z potwierdzeniami wpłat składek ubezpieczeniowych, k. 50-122, 166-174 oraz 396-880.

Strona pozwana od 9 października 2015 r. do 6 listopada 2015 r. sporządziła skierowane do K. B., M. B. (1), K. I., W. K., B. S., J. S., G. S., K. S. (1), M. O., K. Ś., A. S. (2), M. S. (2), M. C. (1), D. C., M. K. (1) i M. W. (1) pisma informujące o dokonanym zwrocie opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, bądź informujące o zamiarze zwrotu opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia niskiego wkładu własnego ze wskazaniem, iż należność ta zostanie zwrócona niezwłocznie po otrzymaniu numeru rachunku bankowego, na który miałby zostać dokonany zwrot.

Dowód: pisma strony pozwanej sporządzone w okresie od 9 października 2015 r. do 6 listopada 2015 r., k. 1378-1410.

Strona pozwana dokonała zwrotu z tytułu uiszczonych składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego członkom grupy następujących kwot:

1) M. W. (1) w dniu 6 listopada 2015 r. – kwoty 574,81 zł,

2) M. K. (1) w dniu 9 października 2015 r. – kwoty 248,73 zł,

3) K. Ś. i M. O. w dniu 6 listopada 2015 r. – łącznie kwoty 235,18 zł,

4) M. Ś. i Z. Ś. w dniu 2 kwietnia 2015 r. – łącznie kwoty 290,88 zł,

5) D. C. i M. C. (1) w dniu 9 października 2015 r. – łącznie kwoty 25,31 zł,

6) A. S. (2) i M. S. (2) w dniu 23 października 2015 r. – łącznie kwoty 401,07 zł.

Bezsporne: oświadczenia stron na rozprawie 25 października 2015 r., a nadto dowód: tabela zawierająca dane w zakresie zwracanych kwot, k. 1375-1376.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie XVII AmC 624/09, po rozpoznaniu sprawy z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko (…) Bank S. A. we W. wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2009 r. uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umownego o treści: „Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] zł płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”.

Dowód: wyrok z dnia 6 sierpnia 2009 r. Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie XVII AmC 624/09, k. 140-141 załączonych akt XVII AmC 624/09 Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

W ramach zabezpieczenia kredytu w formie ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kredytobiorca nie mógł wybrać towarzystwa ubezpieczeniowego, nie mógł negocjować umowy, umowa ubezpieczenia łączyła Towarzystwo (…) S. A. z pozwanym bankiem, a kredytobiorca wyłącznie opłacał składki ubezpieczeniowe. Ubezpieczającym i ubezpieczonym w ramach tej umowy był pozwany bank. Kredytobiorca nie miał możliwości w celu zabezpieczenia spłaty kredytu zawarcia poza pozwanym bankiem umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Strona pozwana zwracała część składki ubezpieczeniowej wyłącznie na wniosek danego kredytobiorcy w sytuacji, kiedy wskaźnik LtV (stosunek kwoty kredytu do wartości nieruchomości) w odniesieniu do danego kredytobiorcy spadł poniżej 80%. Strona pozwana przez pewien okres zrezygnowała z zabezpieczenia kredytów w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, a obecnie od grudnia 2017 r. powraca do tego produktu.

Dowód: zeznania świadka M. P. na rozprawie 12 kwietnia 2018 r.; generalna umowa ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych, k. 1338-1349 wraz z aneksami k. 1351-1373.

Członkowie grupy: M. F. (2) nosiła uprzednio nazwisko K. ujęte w umowie kredytu, M. E. nosiła uprzednio nazwisko K. ujęte w umowie kredytu, A. S. (2) nosiła uprzednio nazwisko S. ujęte w umowie kredytu, M. I. nosiła uprzednio nazwisko B. ujęte w umowie kredytu oraz M. A. (2) nosiła uprzednio nazwisko B. ujęte w umowie kredytu.

Dowód: zaświadczenia z systemu PESEL, k. 1324 i 1325; odpis zupełny aktu małżeństwa, k. 1415.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w części zasługiwało na uwzględnienie.

Ostatecznie w piśmie z 28 lipca 2017 r. (vide tabela zawierająca żądania, k. 1247) powódka wskazała, iż w skład grupy wchodzą z uwzględnieniem podziału na podgrupy:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.041,46 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie E. S., M. E. i M. W. (3) zażądały zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.103,04 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie K. S. (2) i R. S. zażądali zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.010,77 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie K. Ś. i M. O. zażądali zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 3.491,59 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie M. F. (1), B. F. i A. S. (1) zażądali zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.002,60 zł;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.200,45 zł;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.306,04 zł;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.343,44 zł;
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.475,94 zł;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 1.792,10 zł;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F., żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.025,36 zł;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.270,38 zł;
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 2.502,80 zł, przy czym z wymienionych osób uprzednio w pozwie M. F. (2) zażądała zasądzenia również odsetek ustawowych od dochodzonej kwoty od dnia wniesienia pozwu;
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 4.046,22 zł;
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2), żądając zasądzenia od strony pozwanej na rzecz każdej z powyższych osób ujednoliconego roszczenia w wysokości 5.763,78 zł.

Należy wskazać, iż ostatecznie postanowieniem z dnia 5 października 2017 r. Sąd na podstawie art. 17 ust. u.d.p.g. ostatecznie ustalił, że w skład grupy wchodzą następujące osoby:

  1. w ramach podgrupy A: K. S. (1), G. S., A. P., E. S., M. E., M. W. (3);
  2. w ramach podgrupy B: P. P., M. K. (1), K. S. (2), R. S.;
  3. w ramach podgrupy C: T. T., M. M., K. Ś., M. O.;
  4. w ramach podgrupy D: B. K., J. S., B. S., M. K. (2), A. K. (1), M. F. (1), B. F., A. S. (1);
  5. w ramach podgrupy E: M. Ś., Z. Ś.;
  6. w ramach podgrupy F: M. S. (1), K. S. (3), M. C. (1), D. C.;
  7. w ramach podgrupy G: J. C., M. C. (2), E. C.;
  8. w ramach podgrupy H: K. B., M. B. (1);
  9. w ramach podgrupy I: A. S. (3), M. S. (2), M. I.;
  10. w ramach podgrupy J: G. R., B. R., K. I.;
  11. w ramach podgrupy K: K. F., J. F.;
  12. w ramach podgrupy L: D. B., I. B., A. B. (1);
  13. w ramach podgrupy M: M. K. (1), S. A., M. A. (1), M. C. (3), M. F. (2);
  14. w ramach podgrupy N: A. B. (2), M. B. (2), A. K. (2);
  15. w ramach podgrupy O: W. K., M. A. (2).

W piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418 i n.) powódka wskazała, że po dokonaniu zwrotu przez stronę powodową niektórym członkom grupy kwot uiszczonej części składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego domaga się ostatecznie w odniesieniu do niżej wymienionych członków grupy zasądzenia na rzecz:

– M. O. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– K. Ś. kwoty 3.010,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– A. S. (2) kwoty 1.475,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. C. (1) kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– D. C. kwoty 1.200,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

– Z. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. Ś. kwoty 1.002,60 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

– M. K. (1) kwoty 2.065,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,

– M. W. (1) kwoty 684,87 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia zapłaty.

Podkreślić też należy, iż poza wyżej wymienionymi członkami grupy, którzy zgłosili w pozwie, bądź w powyższym piśmie procesowym powódki z 24 maja 2018 r. (k. 1418 i n.) żądanie zasądzenia nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od wyżej wskazanych dat, żadni inni członkowie grupy nie zgłosili takiego roszczenia w żadnej formie, w tym w szczególności nie zgłosili roszczeń o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość w oświadczeniach o przystąpieniu do grupy, wskazując w nich wyłącznie konkretne kwoty pieniężne bez żądania odsetek ustawowych biegnących na przyszłość.

Należy stwierdzić, iż zgodnie z art. 3851 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, a więc jak w niniejszej sytuacji z członkami grupy, nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy i stanowią one niedozwolone postanowienia umowne.

Nie ulega wątpliwości, iż zostały w pełni spełnione przesłanki wynikające z art. 3851 § 1 k.c. odnośnie klauzuli zawartej w umowach kredytu mieszkaniowego dotyczącej tzw. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Klauzula ta brzmi: „Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi 60 miesięcy. Składka ubezpieczeniowa płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlega zwrotowi.”.

Podkreślenia wymaga, iż jak wynika to z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności generalnej umowy ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych (k. 1338-1349) wraz z aneksami (k. 1351-1373) oraz zeznań zgłoszonego przez stronę pozwaną świadka M. P. przesłuchanego na rozprawie 12 kwietnia 2018 r., iż co należy podkreślić, w ramach zabezpieczenia kredytu w formie ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kredytobiorca nie mógł wybrać towarzystwa ubezpieczeniowego, nie mógł negocjować umowy, umowa ubezpieczenia łączyła wyłącznie Towarzystwo (…) S. A. z pozwanym bankiem, a kredytobiorca jedynie opłacał składki ubezpieczeniowe. Istotne jest, iż ubezpieczającym i ubezpieczonym w ramach tej umowy był pozwany bank, a kredytobiorca nie miał nawet możliwości w celu zabezpieczenia spłaty kredytu w postaci zawarcia poza pozwanym bankiem umowy ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Podkreślenia też wymaga, iż strona pozwana przez pewien okres zrezygnowała z zabezpieczenia kredytów w postaci ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Okoliczności te jednoznacznie świadczą o abuzywnym charakterze powyższych klauzul.

Wskazać też należy, iż Sąd Okręgowy w Warszawie — Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie XVII AmC 624/09, po rozpoznaniu sprawy z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko (…) Bank S. A. we W. wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2009 r. uznał za niedozwolone i zakazał wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień wzorca umownego o treści: „Kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia następujących zabezpieczeń kredytu/zabezpieczenia docelowe: Przystąpienie do Generalnej Umowy Ubezpieczenia niskiego wkładu kredytów mieszkaniowych w (…) S. A. Okres ubezpieczenia wynosi [36/60] miesięcy. Składka ubezpieczeniowa w kwocie [kwota] zł płatna jest z góry za cały okres ubezpieczenia i nie podlegała zwrotowi”, a więc tożsamej klauzuli z klauzulami ujętymi w umowach kredytu mieszkaniowego zawartych z członkami grupy. Istotna w tym względzie jest sama sentencja powyższego wyroku, Sąd zaś nie podziela argumentacji strony pozwanej, iż klauzula ta została zakwestionowana wyłącznie w zakresie pobierania opłaty za okres po zakończeniu ochrony ubezpieczeniowej oraz iż intencją powyższego wyroku było wyeliminowanie abuzywności klauzuli w zakresie braku możliwości zwrotu opłaty za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Sentencja powyższego wyroku jest jednoznaczna, jako zakazująca wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowień powyższego wzorca umownego wobec uznania go za niedozwolony. Wskazać też należy, iż żadne „rekomendacje” oraz oceny prawne, czy też ekonomiczne nie są dla sądu wiążące przy ustalaniu abuzywności klauzuli.

Kwestionowane przez powódkę klauzule nakładają znacząca opłatę na kredytobiorców będących konsumentami (członków grupy) bez jakiegokolwiek ekwiwalentu na ich rzecz. Członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zobowiązani byli jedynie do uiszczenia wskazanych składek, nie byli natomiast stroną umowy ubezpieczenia, nie mogli negocjować umowy, nie mieli wpływu na wybór ubezpieczyciela, nie mogli zawrzeć takiej umowy poza pozwanym bankiem, a ubezpieczającym i ubezpieczonym był pozwany bank. Nie mogą być uznane za zasadne zarzuty strony pozwanej, iż ekwiwalentem dla kredytobiorców była możliwość uzyskania większego kredytu oraz że nie musieli w inny sposób dokonywać zabezpieczenia spłaty kredytu. Sąd stwierdził, iż za opłacane składki przez członków grupy nie mogli oni uzyskać żadnych korzyści, a klauzule takie zabezpieczały wyłącznie interesy pozwanego banku, a zatem istniał brak ekwiwalentności świadczeń, a pozwany bank przerzucał koszty zmniejszenia ryzyka prowadzenia swej działalności na konsumentów. Świadczy to jednoznacznie o naruszeniu dobrych obyczajów i rażącym naruszeniu interesów członków grupy (podobnie wypowiedział się Sąd Okręgowy we Wrocławiu w uzasadnieniu wyroku z 13 sierpnia 2012 r. w sprawie II Ca 723/12). W związku z tym, powyższa niedozwolona klauzula ubezpieczenia niskiego wkładu własnego nie wiązała członków grupy, a spełnione na jej podstawie świadczenia nastąpiły bez podstawy prawnej. Były one więc świadczeniami nienależnymi i jako takie na podstawie art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. podlegały zwrotowi.

Na marginesie Sąd zwrócił również uwagę, iż strona pozwana dokonując zwrotów części składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, jak w tabeli na k. 1375, odnośnie osób, którym nie wypłacono składek, nie wykazała, aby doręczono im i czy w ogóle wysłano pisma z wezwaniami do wskazania numerów rachunków bankowych celem dokonania wypłat zwracanych kwot (pisma k. 1378-1410).

Przekładając powyższe rozważania na obliczenia matematyczne dotyczące należnych roszczeń poszczególnych członków grupy zasądzonych w pozwie należało zasądzić:

  1. na rzecz K. S. (1) i G. S. kwoty po 675,00 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.350,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 675,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  2. na rzecz A. P. 733,97 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 733,97 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 733,97 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A, A. P. nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  3. na rzecz E. S. oraz M. E. kwoty po 1.042,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.085,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.042,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A, wskazani członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosili roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  4. na rzecz M. W. (1) 78,68 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż M. W. (1) wpłaciła wraz z drugim kredytobiorcą tytułem przedmiotowej składki kwotę 149,62 zł, a zatem mogła domagać się zasądzenia połowy z tej kwoty, a więc 574,81 zł, przy czym strona pozwana zwróciła kwotę 574,81 zł M. W. (1) po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 6 listopada 2015 r., a zatem wobec sprecyzowania żądania M. W. (1) w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zasądzenia ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 7 listopada 2015 r. do dnia zapłaty, a wcześniej w pozwie wskazania żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu, należało ustalić, ile wynoszą odsetki ustawowe od następnego dnia po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu (17 czerwca 2014 r.), jako od dnia, od którego strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą kwoty 574,81 zł do dnia zapłaty przez stronę pozwaną wskazanej kwoty 574,81 zł, a więc do dnia 6 listopada 2015 r. (skapitalizowane odsetki ustawowe za ten okres wynoszą 78,68 zł) i zgodnie z twierdzeniem powoda, iż w pierwszej kolejności członkowie grupy, którym dokonano zwrotu części składek, zaliczyli te kwoty w pierwszej kolejności na poczet odsetek za okres po dniu wniesienia pozwu do dnia zwrotu części owej składki (oświadczenie na rozprawie 25 października 2018 r., k. 1437) należało w pierwszej kolejności zwróconą przez stronę pozwaną kwotę 574,81 zł zaliczyć na poczet owych należności odsetkowych za okres od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia 6 listopada 2015 r., a więc na poczet kwoty 78,68 zł, a w dalszej części na poczet kwoty 574,81 zł uiszczonej przez M. W. (1) składki, a zatem M. W. (1) winna otrzymać 78,68 zł tytułem brakującej kwoty niezwróconej składki z ustawowymi odsetkami od dnia 7 listopada 2015 r. (następny dzień po dacie zwrotu części składki przez stronę pozwaną) do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty (należy wskazać, iż osoba ta przed wniesieniem pozwu nie wzywała strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy A;
  5. na rzecz P. P. 1.131,60 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.131,60 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.131,60 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy B, P. P. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  6. na rzecz M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 25 października 2006 r. kwotę 899,27 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż M. K. (1) na podstawie powyższej umowy kredytu wpłacił tytułem przedmiotowej składki kwotę 1.148,00 zł, przy czym strona pozwana zwróciła kwotę 248,73 zł M. K. (1) po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 9 października 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.148,00 zł kwotę 248,73 zł uzyskano wynik 899,27 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zażądano zasądzenia na rzecz M. K. (1) odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 listopada 2014 r., należało więc zasądzić na rzecz M. K. (1) powyższą kwotę 899,27 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoba ta nie wzywała strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy B;
  7. na rzecz K. S. (2) i R. S. kwoty po 1.553,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 3.107,68 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.553,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy B, wskazani członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosili roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  8. na rzecz T. T. 1.742,91 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.742,91 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.742,91 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy C, T. T. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  9. na rzecz M. M. 1.804,00 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.804,00 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.804,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy C, M. M. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  10. na rzecz K. Ś. i M. O. kwoty po 1.763,86 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż K. Ś. i M. O. wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.149,62 zł, a zatem każdy z nich mógł domagać się zasądzenia połowy z tej kwoty, a więc 1.763,86 zł, przy czym strona pozwana zwróciła obu wskazanym członkom grupy łącznie 235,18 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 6 listopada 2015 r., a zatem wobec sprecyzowania żądania obu powyższych członków grupy w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418) zasądzenia ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 16 marca 2014 r. do dnia zapłaty, a wcześniej w pozwie wskazania żądania zasądzenia odsetek ustawowych od dnia wniesienia pozwu ustalono, że odsetki ustawowe od następnego dnia po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu (17 czerwca 2014 r.), jako od dnia, od którego strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą kwoty łącznej 3.527,73 zł do dnia 21 grudnia 2014 r. wynoszą powyższą kwotę 235,18 zł i zgodnie z twierdzeniem powódki, iż w pierwszej kolejności członkowie grupy, którym dokonano zwrotu części składek, zaliczyli te kwoty w pierwszej kolejności na poczet odsetek za okres po dniu wniesienia pozwu do dnia zwrotu części owej składki (oświadczenie na rozprawie 25 października 2018 r., k. 1437) należało w pierwszej kolejności zwróconą przez stronę pozwaną kwotę 235,18 zł zaliczyć na poczet owych należności odsetkowych za okres od dnia 17 czerwca 2014 r. (następny dzień po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu) do dnia 21 grudnia 2014 r., a więc na poczet tożsamej kwoty 235,18 zł, a zatem K. Ś. i M. O. winni otrzymać kwoty po 1.763,86 zł (każdy z nich połowę uiszczonej składki w wysokości łącznej 3.527,73 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 grudnia 2014 r. (następny dzień po powyższej dacie 21 grudnia 2014 r.) do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty (należy wskazać, iż osoby te przed wniesieniem pozwu nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), a kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy C;
  11. na rzecz B. K. 2.066,40 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 2.066,40 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 2.066,40 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, B. K. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  12. na rzecz J. S. i B. S. kwoty po 2.148,40 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.296,80 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.148,40 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  13. na rzecz M. K. (2) i A. K. (1) kwoty po 2.212,50 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.425,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.212,50 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  14. na rzecz M. F. (1) i B. F. kwoty po 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.140,18 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.070,09 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazani członkowie grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosili roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  15. na rzecz A. S. (1) 2.024,25 zł (dwa tysiące dwadzieścia cztery 25/100 zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego powyższą kwotę 2.024,25 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić powyższą kwotę 2.024,25 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu wskazany członek grupy nie wzywał strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy D, wskazany członek grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosił roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  16. na rzecz M. Ś. i Z. Ś. kwoty po 399,86 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż powyżsi członkowie grupy wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.090,60 zł, przy czym strona pozwana zwróciła im łącznie kwotę 290,88 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 2 kwietnia 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.090,60 zł, kwotę 290,88 zł uzyskano wynik 799,72 zł, a każdy z powyższych członków grupy mógł domagać się połowy z tej kwoty, a więc po 399,86 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zażądano zasądzenia na rzecz powyższych członków grupy odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 18 stycznia 2015 r., należało więc zasądzić na rzecz powyższych członków grupy wskazane kwoty po 399,86 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższych kwot, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwoty te nie przekraczają ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy E;
  17. na rzecz M. S. (1) i K. S. (3) kwoty po 635,50 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.271,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 635,50 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy F, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  18. zasądza od strony pozwanej na rzecz M. C. (1) i D. C. kwoty po 746,72 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r.; Sąd stwierdził, iż powyżsi członkowie grupy wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.518,75 zł, przy czym strona pozwana zwróciła im łącznie kwotę 25,31 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 9 października 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.518,75 zł kwotę 25,31 zł uzyskano wynik 1.493,44 zł, a każdy z powyższych członków grupy mógł domagać się połowy z tej kwoty, a więc po 746,72 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1419) zażądano zasądzenia na rzecz powyższych członków grupy odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 26 grudnia 2013 r., należało więc zasądzić na rzecz powyższych członków grupy wskazane kwoty po 746,72 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższych kwot, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwoty te nie przekraczają ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy F;
  19. na rzecz J. C., M. C. (2) i E. C. kwoty po 731,03 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.193,08 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić jedną trzecią część z tej kwoty, a więc 731,03 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy G, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  20. na rzecz K. B. i M. B. (1) kwoty po 806,25 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.612,50 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 806,25 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy H, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  21. na rzecz A. S. (2) i M. S. (2) kwoty po 658,91 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty; Sąd stwierdził, iż powyżsi członkowie grupy wpłacili tytułem przedmiotowej składki łącznie kwotę 1.718,89 zł, przy czym strona pozwana zwróciła im łącznie kwotę 401,07 zł po wniesieniu pozwu, a mianowicie w dniu 23 października 2015 r., a zatem po odjęciu od kwoty 1.718,89 zł, kwotę 401,07 zł uzyskano wynik 1.317,82 zł, a każdy z powyższych członków grupy mógł domagać się połowy z tej kwoty, a więc po 658,91 zł; należy wskazać, iż dopiero w piśmie z 24 maja 2018 r. (k. 1418-1419) zażądano zasądzenia na rzecz powyższych członków grupy odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2014 r., należało więc zasądzić na rzecz powyższych członków grupy wskazane kwoty po 658,91 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma powódki z 24 maja 2018 r., w którym zażądano zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie biegnących na przyszłość, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższych kwot, zaś przed wniesieniem pozwu osoby te nie wzywały strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem), kwoty te nie przekraczają ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy I;
  22. na rzecz M. I. 913,50 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 913,50 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 913,50 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy I, M. I. nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  23. na rzecz G. R. i B. R. kwoty po 913,07 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 1.826,14 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 913,07 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy J, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  24. na rzecz K. I. 975,80 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 975,80 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 975,80 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy J, K. I. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  25. na rzecz K. F. i J. F. kwoty po 1.145,56 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.291,13 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.145,56 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy K, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  26. na rzecz D. B., I. B. i A. B. (1) kwoty po 1.298,00 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 3.894,00 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić jedną trzecią część z tej kwoty, a więc 1.298,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy L, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  27. na rzecz M. K. (1) na podstawie umowy kredytu nr (…) z 23 października 2006 r. kwotę 1.435,00 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej umowy kwotę 1.435,00 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.435,00 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, M. K. (1) nie zgłosił na podstawie powyższej umowy roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  28. na rzecz S. A. i M. A. (1) 1.345,66 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 2.691,32 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 1.345,66 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  29. na rzecz M. C. (3) 1.394,00 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 1.394 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 1.394 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, M. C. (3) nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  30. na rzecz M. F. (2) 1.451,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego powyższą kwotę 1.451,40 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić powyższą kwotę 1.451,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. (od następnego dnia po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu, od którego to dnia strona pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą powyższej kwoty, zaś przed wniesieniem pozwu wskazany członek grupy nie wzywał strony pozwanej do zapłaty roszczenia dochodzonego pozwem, niezasadne byłoby również zasądzenie odsetek od daty wniesienia pozwu zgodnie z żądaniem), kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy M, wskazany członek grupy, jak wskazano to wyżej, zgłosił roszczenie o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość od daty wniesienia pozwu;
  31. na rzecz A. B. (2) i M. B. (2) kwoty po 2.301,92 zł wobec faktu, iż osoby te wpłaciły tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego na podstawie tej samej umowy łączną kwotę 4.603,85 zł, a zatem na rzecz każdego z tych członków grupy należało zasądzić połowę z tej kwoty, a więc 2.301,92 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy N, wskazani członkowie grupy nie zgłosili roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  32. na rzecz A. K. (2) 2.385,90 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 2.385,90 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 2.385,90 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy N, A. K. (2) nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  33. na rzecz W. K. 5.543,20 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 5.543,20 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 5.543,20 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy O, W. K. nie zgłosił roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość;
  34. na rzecz M. A. (2) 3.122,54 zł wobec faktu, iż osoba ta wpłaciła tytułem składki ubezpieczenia niskiego wkładu własnego kwotę 3.122,54 zł, a zatem na rzecz tego członka grupy należało zasądzić wskazaną kwotę, a więc 3.122,54 zł, kwota ta nie przekracza ujednoliconej kwoty roszczenia w ramach podgrupy O, M. A. (2) nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie nieskapitalizowanych odsetek ustawowych biegnących na przyszłość.

Sąd zasądził powyższe kwoty, jak w punktach od 1 do 54 wyroku.

Dalej idące powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie 55 wyroku. W szczególności nie zasługiwało na uwzględnienie żądanie członków grupy zasądzenia na ich rzecz skapitalizowanych odsetek ustawowych od kwot wpłaconych składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego od dat uiszczenia przez poszczególnych członków grupy tych składek do dnia 25 listopada 2013 r. (daty poprzedzającej datę wniesienia pozwu), jak przedstawiono to w tabelach wyliczeń złożonych przez powódkę na k. 165 i 303-304. Sąd stwierdził, iż w aktach brak jest dowodów na to, że członkowie grupy przed wniesieniem pozwu wzywali stronę powodową do zapłaty kwot dochodzonych pozwem, a zatem roszczenia te dochodzone z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c. i n.), a w szczególności na podstawie art. 410 k.c. stanowiącym o świadczeniu nienależnym nie stały się wymagalne bez wezwania do zapłaty (art. 476 k.c.), zaś wezwanie to stanowiło dopiero doręczenie odpisu pozwu w niniejszej sprawie, a zatem członkowie grupy nie mieli podstaw do żądania zasądzenia od strony pozwanej skapitalizowanych odsetek ustawowych, o których mowa w powyższych tabelach obliczonych do dnia poprzedzającego datę wniesienia pozwu. Na marginesie Sąd wskazał, iż w piśmie z 23 maja 2018 r. (k. 1418) powódka nieprecyzyjnie oświadczyła w jakim zakresie cofa pozew ze zrzeczeniem się roszczenia odnośnie odsetek ustawowych, w związku z czym dalej idące roszczenie w całości podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze dokonując stosunkowego rozdzielenia tych kosztów. Dokonując zsumowania zasądzonych kwot ustalono, iż łącznie stanowią one 76.404,77 zł, zaś łączna kwota dochodzonych w niniejszym postępowaniu kwot przez powódkę wynosiła 124.894,92 zł, a zatem po porównaniu obu kwot Sąd stwierdził, iż żądanie pozwu zostało uwzględnione w 61%, a oddalone w 39 %.

Na koszty procesu poniesione przez powódkę złożyły się: 3.600,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego na podstawie § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 517,00 zł pierwotnie uiszczonej opłaty sądowej od pozwu, 33,00 zł uiszczonej opłaty sądowej od pozwu po rozszerzeniu powództwa, 17,00 zł opłaty za pełnomocnictwo, 1.107,00 zł poniesionych przez powódkę kosztów ogłoszenia w prasie, 1.200,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zgłoszone w odpowiedzi na zażalenie strony pozwanej (k. 229), 110,00 zł opłaty sądowej od zażalenia z 29 kwietnia 2016 r. (k. 1133 i n.) oraz 1.200,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki związanego z tym zażaleniem, ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, 110,00 zł opłaty sądowej od kolejnego zażalenia z 5 stycznia 2017 r. (k. 1184 i n.) oraz 1.200,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki związanego z tym zażaleniem, ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, a także 1.800,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego na podstawie § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych zgłoszone w odpowiedzi na zażalenie strony pozwanej (k. 1284 i n.). Łącznie powódka poniosła koszty procesu w wysokości 10.894,00 zł, zaś 61% z tej kwoty wynosi 6.645,34 zł.

Na koszty procesu strony pozwanej złożyły się: 3.600,00 zł wynagrodzenia pełnomocnika strony pozwanej ustalonego na podstawie § 6 pkt. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17,00 zł opłaty za pełnomocnictwo, a więc łącznie 3.617,00 zł, zaś 39% z tej kwoty wynosi 1.410,63 zł.

Odejmując od kwoty 6.645,34 zł, kwotę 1.410,63 zł ustalono kwotę 5.234,71 zł, którą na podstawie powołanego przepisu należało zasądzić od strony pozwanej na rzecz powódki E. S. tytułem zwrotu kosztów procesu, o czym orzeczono w punkcie 56 wyroku.

W chwili wydania wyroku wartość przedmiotu sporu wynosiła 124.895,00 zł, opłata sądowa od pozwu w postępowaniu grupowym winna wynosić 2% tej kwoty, a zatem 2.498,00 zł. Powódka uiściła łącznie 550,00 zł na poczet opłaty sądowej od pozwu, wobec czego brakująca opłata sądowa od pozwu wynosi 1.948,00 zł (=2.498 zł – 550 zł). Stosownie do wyniku procesu w punktach 57 i 58 wyroku nakazano powódce E. S. uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa kwoty 39% brakującej opłaty sądowej od pozwu, a więc 759,72 zł, a stronie pozwanej 61% brakującej opłaty sądowej od pozwu, a więc 1.188,28 zł na podstawie art. 113 UKSC.

Zamieszczone na stronie orzeczenia Sądu Okręgowego we Wrocławiu zostały udostępnione przez Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu pismem z dnia 27.08.2019. Teksty orzeczeń zostały przetworzone przez podmiot prowadzący niniejszą stronę poprzez dodanie tez, opracowanie wizualne, usunięcie błędów interpunkcyjnych i literówek oraz wprowadzenie skrótu „u.d.p.g.”.

Organ zobowiązany do udostępnienia informacji sektora publicznego nie ponosi odpowiedzialności za jej przetworzenie, dalsze udostępnienie i wykorzystanie.