Postanowienie Sądu Okręgowego w Opolu I Wydział Cywilny z dnia 16 maja 2022 r.

Written by

Sąd Okręgowy w Opolu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSR del. Marcin Ilków

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2022 r. w Opolu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa P. L., P. N., T. W., J. M., S. W. (1), S. W. (2), B. W., Z. S., S. S., R. S., D. K., E. L., B. N., A. W., E. M., E. W., K. S., M. S., M. K., A. P., A. O. przeciwko (…) Sp. z o.o. z siedzibą w O. o zapłatę postanawia:

na podstawie art. 15 zzs2 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zamknąć rozprawę celem wydania orzeczenia na posiedzeniu niejawnym, po uprzednim odebraniu od stron stanowisk na piśmie.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie I Wydział Cywilny z dnia 16 stycznia 2020 r.

Written by

  1. Artykuł 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym stanowi, iż po wysłuchaniu stron sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego. Przedstawienie argumentów przez strony w pismach procesowych spełnia wymóg wysłuchania stron w rozumieniu powołanego przepisu.
  2. Za roszczenie w postępowaniu grupowym uznać należy żądanie procesowe, będące elementem powództwa, a jego sprecyzowanie jest związane z zagadnieniem podziału powództw na: powództwo o świadczenie, o ustalenie istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego oraz o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego. Przesłanką decydującą o dopuszczalności postępowania grupowego jest więc to, aby wszystkie osoby objęte pozwem grupowym wystąpiły z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej w tej samej formie. Istotne jest, iż warunkiem dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym jest ich jednorodzajowość. Za roszczenia jednego rodzaju niewątpliwie uznać można roszczenia pieniężne. Roszczenia niepieniężne będą zaś jednorodzajowe tylko wówczas, gdy odnoszą się do żądanego sposobu działania (zachowana) pozwanego, tj. gdy wszyscy członkowie grupy żądają określonego działania lub zaniechania (tego samego rodzaju) ze strony pozwanego. Niewątpliwie roszczeniami jednego rodzaju nie byłyby więc dochodzone jednocześnie (w ramach jednego postępowania grupowego) roszczenia pieniężne oraz roszczenia niepieniężne, bądź też dochodzone jednocześnie odmienne roszczenia niepieniężne.
  3. Powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego jest wytaczane, gdy roszczenia pieniężne nie nadają się do ujednolicenia co do wysokości, bądź też gdy ustalenie wysokości świadczeń pieniężnych mogłoby być związane z nadmiernymi trudnościami.
  4. W postępowaniu grupowym o ustalenie odpowiedzialności pozwanego, powód nie musi wykazywać wystąpienia szkody ani jej wysokości u poszczególnych członków grupy, jeżeli są to okoliczności indywidualne, a nie wspólne, jednak musi określić, co jest szkodą wynikającą z czynu niedozwolonego stanowiącego podstawę roszczenia. Obowiązkiem sądu jest zaś ustalenie i ocena, czy tak określony uszczerbek majątkowy może być uznany za szkodę spowodowaną czynem niedozwolonym wskazanym w pozwie zbiorowym oraz czy jest on wspólny dla wszystkich członków grupy.

Sąd Okręgowy w Koszalinie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Jacek Grześkowiak

Sędziowie:                     SSO Barbara Krzemianowska, SSO Iwona Szkudłapska-Ćwik

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2020 r. w Koszalinie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa E. M. przeciwko S. W. w M. o ustalenie postanawia

rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym.

 

UZASADNIENIE

Powódka E. M., działając w imieniu własnym oraz na rzecz wszystkich członków grupy jako reprezentant, domaga się ustalenia, że pozwana S. W. „(…)” w M. ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą oraz odpowiedzialność z tytułu naruszenia dóbr osobistych wynikających z wywołania rozstroju zdrowia za zdarzenie, którego konsekwencją było zbiorowe zachorowanie wskazanych w pozwie osób, co umożliwi ww. osobom dochodzenie roszczeń pieniężnych w postaci odszkodowania oraz zadośćuczynienia. Powódka wniosła w pozwie o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym.

W uzasadnieniu podano, iż zostały spełnione wszystkie przesłanki umożliwiające wydanie postanowienia o dopuszczalności postępowania grupowego. Wskazano, iż wszyscy członkowie grupy opierają żądanie pozwu na tożsamej postawie faktycznej, tj. zbiorowego zachorowania z objawami ze strony układu pokarmowego, które nastąpiło w jedynym czasie (tj. w lipcu 2018 r.) i w jednym miejscu (tj. w ośrodku „(…)” w M.). Podano, że wszyscy członkowie grupy w niniejszym procesie formułują jednakowe żądanie, domagając się ustalenia odpowiedzialności pozwanej za zaistniałe zdarzenie. Dodano, iż odpowiedzialność pozwanej jest odpowiedzialnością deliktową, szkoda polega na rozstroju zdrowia, a żądany wyrok ustalający odpowiedzialność ma służyć dochodzeniu roszczenia o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia (art. 415 k.c. w zw. z art. 444 i 445 k.c.). Podano, iż kwota 100.000 zł to suma najniższych szacunkowych roszczeń z tego tytułu wszystkich członków grupy. Wskazano, iż łączna liczba osób (tj. 37) wchodzących w skład grupy przekracza ustawowy pułap przewidujący dopuszczalność postępowania grupowego.

Pozwana wniosła o odrzucenie pozwu i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie wskazała, iż gdyby Sąd nie przychylił się do jej żądania, to pozwana uznaje roszczenie co do zasady i w takim przypadku wnosi o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w oparciu o art. 101 k.p.c.

W uzasadnieniu wskazała, że pozew winien być odrzucony z uwagi na niecelowość postępowania. Wyjaśniła, iż w niniejszej sprawie bezspornym jest bowiem, że w ośrodku „(…)” w M. w okresie 14-20 lipca 2018 r. doszło do zdarzenia polegającego na zakażeniu bakterią Salmonelli oraz że odpowiedzialnym za niniejsze zdarzenie jest pozwana (strona pozwana nie przyjmuje jedynie odpowiedzialności za szkodę konkretnych osób). Podniosła, iż pozew winien być odrzucony również z uwagi na błędne określenie żądania pozwu, gdyż strona powodowa przede wszystkim skupia się na próbie ustalenia, że skutkiem zdarzenia było zbiorowe zachorowanie konkretnych osób. Wskazała także, iż pozew podlega odrzuceniu ze względu na brak jednorodzajowości roszczeń określonych w pozwie, gdyż strona powodowa połączyła w żądaniu roszczenia określone w art. 1 ust. 2 u.d.r.p.g. (czyn niedozwolony) i art. 1 ust. 2b u.d.r.p.g. (dobra osobiste). Podała, iż pozew winien być odrzucony także z tego powodu, iż powódka nie spełniła przesłanki ujednolicenia roszczeń z art. 2 ust. 1 u.d.r.p.g., która winna być zrealizowana także w przypadku żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego za określone zdarzenie lub zdarzenia, o którym mowa w art. 2 ust. 3 u.d.r.p.g.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie powódki zasługiwało na uwzględnienie, gdyż zostały spełnione wszystkie przesłanki umożliwiające wydanie postanowienia o dopuszczalności postępowania grupowego.

Artykuł 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 573; zwana dalej „u.d.r.p.g.”) w aktualnym brzmieniu, obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r. stanowi, iż po wysłuchaniu stron sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego. Sąd odrzuca pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym. W przeciwnym przypadku sąd wydaje postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym.

W ocenie Sądu, przedstawienie argumentów przez strony w pismach procesowych spełnia wymóg wysłuchania stron w rozumieniu powołanego przepisu.

Postępowanie grupowe dopuszczalne jest wyłącznie w razie kumulatywnego spełnienia przesłanek podmiotowych (określonych w art. 1 ust. 1 u.d.r.p.g., do których zaliczyć należy jednorodność dochodzonych roszczeń, tj. ich jednorodzajowość oraz oparcie na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej, jak również uformowanie grupy złożonej z co najmniej 10 osób), a także spełnienia przesłanki przedmiotowej (określonej w art. 1 ust. 2 u.d.r.p.g.: Ustawa ma zastosowanie w sprawach o roszczenia z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, z tytułu czynów niedozwolonych, z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego lub z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a w odniesieniu do roszczeń o ochronę konsumentów także w innych sprawach). [M. Asłanowicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis].

W art. 1 ust. 2a u.d.r.p.g. podano, iż w postępowaniu grupowym jest wyłączone dochodzenie roszczeń o ochronę dóbr osobistych, z wyjątkiem roszczeń wynikających z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, w tym roszczeń przysługujących najbliższym członkom rodziny poszkodowanego, zmarłego wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Natomiast w art. 1 ust. 2b u.d.r.p.g. wskazano, iż możliwość dochodzenia w postępowaniu grupowym roszczeń pieniężnych wynikających z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, w tym roszczeń pieniężnych przysługujących najbliższym członkom rodziny poszkodowanego, zmarłego wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, jest ograniczona do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego, na zasadach określonych w art. 2 ust. 3.

W przedmiotowej sprawie łączna liczba osób (tj. 37) wchodzących w skład grupy przekracza ustawowy pułap przewidujący dopuszczalność postępowania grupowego (tj. co najmniej 10 osób).

Należy stwierdzić, iż w niniejszej sprawie wszyscy członkowie grupy opierają żądanie pozwu na tożsamej postawie faktycznej, tj. zdarzeniu, które miało miejsce w lipcu 2018 r. w ośrodku „(…)” w M., którego konsekwencją było zbiorowe zatrucie osób wymienionych w pozwie, będących gośćmi pozwanej.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie są dochodzone roszczenia jednego rodzaju. Zdecydowana większość przedstawicieli doktryny przyjmuje, że za roszczenie w postępowaniu grupowym uznać należy żądanie procesowe, będące elementem powództwa, a jego sprecyzowanie jest związane z zagadnieniem podziału powództw na: powództwo o świadczenie, o ustalenie istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego oraz o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego (tak M. Rejdak, w: M. Rejdak, P. Pietkiewicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń, s. 40, Nb 10 oraz T. Jaworski, P. Radzimierski, Ustawa o dochodzeniu roszczeń, s. 34-35, Nb 51-53 wraz z powołaną tam literaturą). Przesłanką decydującą o dopuszczalności postępowania grupowego jest więc to, aby wszystkie osoby objęte pozwem grupowym wystąpiły z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej w tej samej formie. Istotne jest, iż warunkiem dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym jest ich jednorodzajowość. Za roszczenia jednego rodzaju niewątpliwie uznać można roszczenia pieniężne. Roszczenia niepieniężne będą zaś jednorodzajowe tylko wówczas, gdy odnoszą się do żądanego sposobu działania (zachowana) pozwanego, tj. gdy wszyscy członkowie grupy żądają określonego działania lub zaniechania (tego samego rodzaju) ze strony pozwanego. Niewątpliwie roszczeniami jednego rodzaju nie byłyby więc dochodzone jednocześnie (w ramach jednego postępowania grupowego) roszczenia pieniężne oraz roszczenia niepieniężne, bądź też dochodzone jednocześnie odmienne roszczenia niepieniężne (M. Asłanowicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis). W niniejszym procesie wszyscy członkowie grupy formułują jednakowe żądanie, domagając się ustalenia konkretnej odpowiedzialności pozwanej za określone zdarzenie. W przypadku każdego z członków grupy odpowiedzialność pozwanej jest odpowiedzialnością deliktową, szkoda polega na rozstroju zdrowia, a żądany wyrok ustalający odpowiedzialność ma służyć dochodzeniu roszczenia o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia (art. 415 k.c. w zw. z art. 444 i 445 k.c.). Z powyższego wynika jednocześnie, że w niniejszej sprawie nie doszło do błędnego określenia żądania pozwu. W tym miejscu także należy wskazać, iż – również wbrew twierdzeniu pozwanej – w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z niecelowością postępowania. Z dokumentów załączonych do akt sprawy, wynika bowiem, że co prawda pozwana nie kwestionowała przedmiotowego zdarzenia, jednak nie uznała swojej odpowiedzialności z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania.

W art. 2 ust. 1 u.d.r.p.g. ustanowiono, iż postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona poprzez zrównanie wysokości roszczenia dochodzonego przez członków grupy lub podgrupy (ust 2: Ujednolicenie wysokości roszczeń może nastąpić w podgrupach, liczących co najmniej 2 osoby). W art. 2 ust. 3 zdaniu pierwszym u.d.r.p.g. podano jednak, iż w sprawach o roszczenia pieniężne powództwo może ograniczać się do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego za określone zdarzenie lub zdarzenia, a w zdaniu drugim, że w takim przypadku powód nie jest obowiązany wykazywać interesu prawnego w ustaleniu.

Natomiast w art. 6 ust. 1a u.d.r.p.g. określono, iż żądanie pozwu w sprawach o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 2 ust. 3 powinno obejmować także wskazanie roszczeń pieniężnych, których dochodzeniu służyć ma żądany wyrok ustalający odpowiedzialność, przy czym nie jest konieczne wskazywanie wysokości tych roszczeń.

Należy wskazać, iż powództwo o ustalenie w postępowaniu grupowym (określone w art. 2 ust. 3 u.d.r.p.g.) istotnie różni się od powództwa o ustalenie w zwykłym postępowaniu cywilnym (określonego w art. 189 k.p.c.). Ze względu bowiem na brak obowiązku wykazania przez powoda w postępowaniu grupowym interesu prawnego w ustaleniu (art. 2 ust. 3 zdanie drugie u.d.r.p.g. ), dopuszczalne jest wystąpienie z takim powództwem także w przypadku, w którym powód może wytoczyć powództwo o świadczenie. W konsekwencji, powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego jest wytaczane, gdy roszczenia pieniężne nie nadają się do ujednolicenia co do wysokości, bądź też gdy ustalenie wysokości świadczeń pieniężnych mogłoby być związane z nadmiernymi trudnościami. W obu tych przypadkach, późniejsze postępowania indywidualne (w razie wydania w postępowaniu grupowym wyroku ustalającego odpowiedzialność pozwanego, mającego prejudycjalny charakter – por. szerzej uw. poniżej) ograniczać się będą do wykazania wysokości poniesionej przez członka grupy szkody (M. Asłanowicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis).

Wymaga podkreślenia, iż w postępowaniu grupowym o ustalenie odpowiedzialności pozwanego, powód nie musi wykazywać wystąpienia szkody ani jej wysokości u poszczególnych członków grupy, jeżeli są to okoliczności indywidualne, a nie wspólne, jednak musi określić, co jest szkodą wynikającą z czynu niedozwolonego stanowiącego podstawę roszczenia. Obowiązkiem sądu jest zaś ustalenie i ocena, czy tak określony uszczerbek majątkowy może być uznany za szkodę spowodowaną czynem niedozwolonym wskazanym w pozwie zbiorowym oraz czy jest on wspólny dla wszystkich członków grupy (por. wyr. SA w Warszawie z 17.2.2016 r., I ACa 664/14, https://classaction.pl/case law/) [M. Asłanowicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis].

Sąd Najwyższy w postanowieniu z 28 stycznia 2015 r. (I CSK 533/14, Legalis) wskazał, iż w postępowaniu grupowym dopuszczalne jest powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego w sprawie o roszczenie pieniężne wynikające z czynu niedozwolonego stanowiącego jedno zdarzenie także wtedy, gdy przesłanka wystąpienia szkody i jej wysokości jest zależna od indywidualnych okoliczności faktycznych dotyczących poszczególnych członków grupy. Ze stanowiskiem tym należy się zgodzić, w przeciwnym razie dochodzenie ustalenia odpowiedzialności pozwanego we wskazanych przypadkach byłoby bowiem w zasadzie niemożliwe, zważywszy na zróżnicowanie okoliczności faktycznych dotyczących członków grupy (M. Asłanowicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis).

Na mocy art. 1 ust. 2b u.d.r.p.g., dochodzenie roszczeń o ochronę dóbr osobistych, których można dochodzić w postępowaniu grupowym (tj. roszczeń pieniężnych wynikających z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, w tym roszczeń pieniężnych przysługujących najbliższym członkom rodziny poszkodowanego, zmarłego wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia) ograniczone jest do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego na zasadach określonych w art. 2 ust. 3 u.d.r.p.g. W takim przypadku możliwe jest przesądzenie w jednym procesie, że naruszenie dóbr osobistych stanowiło zdarzenie wypełniające przesłanki czynu niedozwolonego wyrządzającego szkodę członkom grupy, niezależnie od jej charakteru. Wystąpienie i wysokość szkody wynikającej z naruszenia dóbr osobistych wymagać będą następnie zindywidualizowanego postępowania dowodowego w stosunku do każdego z poszkodowanych i nie będzie objęta postępowaniem grupowym (M. Asłanowicz, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis).

Wedle M. Sieradzkiej (Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa 2018, s. 230-231), art. 2 ust. 3 u.d.r.p.g. zwalnia z obowiązku ujednolicenia wysokości roszczeń wprowadzonego przez art. 2 ust. 1 u.d.r.p.g., w przypadku ograniczenia się do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego. Natomiast M. Asłanowicz, choć sformułował odmienne stanowisko oparte na zastosowaniu wykładni literalnej, to wskazał jednocześnie, iż w razie ograniczenia powództwa do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego za określone zdarzenie lub zdarzenia wymóg ujednolicenia wysokości roszczeń nie wydaje się celowy ani konieczny (Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, Warszawa 2019, Legalis). Należy jednocześnie zwrócić uwagę, iż powódka podała, iż kwota 100.000 zł, wskazana jako wartość przedmiotu sporu, stanowi sumę najniższych szacunkowych roszczeń z tego tytułu, wszystkich członków grupy.

Z uwagi na powyższe, należało orzec jak w sentencji postanowienia.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach I Wydział Cywilny z dnia 28 czerwca 2023 r.

Written by

Sąd Okręgowy w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Krzysztof Żyłka

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2023 r. w Katowicach na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa W. S. przeciwko (…) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w M. o zapłatę postanawia:

na podstawie art. 182 § 1 pkt 4 kpc umorzyć postępowanie.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2023 r.

Written by

  1. Z treści art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym wynika, że przez postępowanie grupowe należy rozumieć postępowanie cywilne w sprawach, w których dochodzone są roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. W postępowaniu grupowym można dochodzić wyłącznie roszczeń o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych.
  2. Do zasadniczych zagadnień ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym należy bez wątpienia jej zakres przedmiotowy, który z kolei sprowadza się do dwóch problemów: 1) przesłanek postępowania grupowego (art. 1 ust. 1) oraz 2) rodzaju roszczeń, których można dochodzić w postępowaniu grupowym (art. 1 ust. 2). Przesłankami postępowania grupowego są przy tym: jednorodzajowość roszczeń, ta sama lub taka sama podstawa faktyczna roszczeń oraz określona minimalna liczba dziesięciu osób, na rzecz których dochodzona jest ochrona. Ponadto – biorąc pod uwagę treść art. 2 – przesłanką dochodzenia roszczeń pieniężnych jest ich ujednolicenie w ramach grupy lub podgrupy.
  3. Oceny, czy w odniesieniu do konkretnej sprawy spełnione zostały przesłanki dopuszczalności postępowania grupowego, dokonuje wyłącznie sąd podczas pierwszej fazy postępowania grupowego – w przedmiocie jego dopuszczalności, zwanej w piśmiennictwie certyfikacją postępowania grupowego.
  4. Według reguł zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego powód nie ma obowiązku wskazywać podstawy prawnej roszczenia, może ograniczyć się tylko do podania okoliczności determinujących żądanie. Wybór adekwatnej normy prawnej należy bowiem do sądu. Nie inaczej jest w postępowaniu grupowym, z tym zastrzeżeniem, że strona powodowa musi zdawać sobie sprawę z ograniczenia zawartego w art. 1 ust. 2 ustawy. Skutkuje ono tym, że w ramach tej procedury ocena Sądu ograniczy się tylko do wzorców normatywnych wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy. W rezultacie, Sąd powinien oddalić powództwo, jeśli nie doszło do ziszczenia się przesłanek z art. 417 k.c. (albo innych przepisów tytułu VI kodeksu cywilnego), choćby nawet dochodzona kwota mogłaby zostać zasądzona w ramach alternatywnej podstawy prawnej (innej niż wymienione w art. 1 ust. 2 ustawy). Efekt ten oznacza, że zachowanie warunku z art. 1 ust. 2 ustawy nastąpi już w przypadku, gdy strona w pozwie twierdzi, że dochodzi roszczeń pochodzących z czynu niedozwolonego. Znaczenie ma zatem sama deklaracja strony powodowej, bez znaczenia jest natomiast to, czy ocena ta jest właściwa, czy też nie.
  5. W ramach procedury weryfikacyjnej z art. 10 ust. 1 ustawy należy oprzeć się na deklaracji zawartej w pozwie. Oznacza to, że odrzucenie pozwu grupowego możliwe jest tylko wówczas, gdy strona inicjująca nie odwołuje się do żadnej z podstaw prawnych wskazanych w art. 1 ust. 2 ustawy. W pozostałych przypadkach sprawę należy skierować do rozpoznania merytorycznego, z tym zastrzeżeniem, że będzie ono koncentrować uwagę tylko na wzorcach prawnych wymienionych we wspomnianym przepisie.
  6. Sąd rozstrzygając o dopuszczalności rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym nie bada, czy faktycznie pozwany dopuścił się zachowań, które spełniają znamiona czynu niedozwolonego w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a tym samym czy roszczenia dochodzone w pozwie są następstwem zawinionego zachowania strony pozwanej, a jedynie dokonuje kontroli tego, czy przedmiotowa przesłanka została w pozwie wskazana. Pochylenie się nad kwestią zasadności zarzutów strony powodowej, a także argumentów strony pozwanej następuje dopiero na etapie merytorycznego rozpoznania pozwu.

Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący:           SSO Grzegorz Detka

Sędziowie:                      SSO Anna Matysiak, SSO Ewa Palmowska

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2023 roku w Kielcach sprawy z powództwa K. Ł. – reprezentanta grupy przeciwko Wojewódzkiemu Szpitalowi (…) w K. o ustalenie postanawia:

rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym.

UZASADNIENIE

K. Ł. jako reprezentant działający w imieniu swoim i na rzecz wszystkich członków grupy liczącej łącznie 125 pielęgniarek i pielęgniarzy, a podzielonych na dwie podgrupy (podgrupa 1 licząca 111 osób i podgrupa 2 liczącą 14 osób) będących pracownikami Wojewódzkiego Szpitala (…) w K. w pozwie z dnia 30 marca 2023 roku wniósł m.in. o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym wobec faktu, iż jednorodzajowe roszczenia poszczególnych członków grupy wynikają z takiej samej podstawy faktycznej.

Pozwany Wojewódzki Szpital (…) w K. w piśmie procesowym z dnia 14 lipca 2023 roku wskazał, iż w jego ocenie w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki, które umożliwiałyby rozpoznanie niniejszej sprawy w ramach postępowania grupowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Z treści art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (t.j. Dz. U. z 2023 roku, poz. 1212; dalej: „UDRPG”), wynika, że przez postępowanie grupowe należy rozumieć postępowanie cywilne w sprawach, w których dochodzone są roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. W postępowaniu grupowym można dochodzić wyłącznie roszczeń o ochronę konsumentów, z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz z tytułu czynów niedozwolonych, z wyjątkiem roszczeń o ochronę dóbr osobistych.

W świetle powyższego już na pierwszy rzut oka widać, że do zasadniczych zagadnień UDRPG należy bez wątpienia jej zakres przedmiotowy, który z kolei sprowadza się do dwóch problemów: 1) przesłanek postępowania grupowego (art. 1 ust. 1) oraz 2) rodzaju roszczeń, których można dochodzić w postępowaniu grupowym (art. 1 ust. 2). Przesłankami postępowania grupowego są przy tym: jednorodzajowość roszczeń, ta sama lub taka sama podstawa faktyczna roszczeń oraz określona minimalna liczba dziesięciu osób, na rzecz których dochodzona jest ochrona. Ponadto – biorąc pod uwagę treść art. 2 – przesłanką dochodzenia roszczeń pieniężnych jest ich ujednolicenie w ramach grupy lub podgrupy. Oceny czy w odniesieniu do konkretnej sprawy spełnione zostały przesłanki dopuszczalności postępowania grupowego dokonuje wyłącznie sąd podczas pierwszej fazy postępowania grupowego – w przedmiocie jego dopuszczalności, zwanej w piśmiennictwie certyfikacją postępowania grupowego (P. Pietkiewicz, Potrzeba ochrony interesów zbiorowych w świetle praktyki, w: Materiały z konferencji dotyczącej pozwów zbiorowych, zorganizowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 18–19 stycznia 2007 r., Warszawa 2007).

W ocenie Sądu w niniejsze sprawie zaszły wszystkie przesłanki, których spełnienie jest konieczne do tego, aby powodowie mogli dochodzić swoich roszczeń w postępowaniu grupowym. Po pierwsze grupa powodowa bez wątpienia liczy co najmniej 10 osób, gdyż jak wynika z treści pozwu stanowi ją 125 pracowników pozwanego Szpitala. Po drugie roszczenia wszystkich członków grupy powodowej wynikają z faktu nieprawidłowego przyporządkowania pielęgniarek i pielęgniarzy Wojewódzkiego Szpitala (…) w K. do grupy 5 określonej w załączniku do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Po trzecie, w niniejszej sprawie doszło również do ujednolicenia wysokości dochodzonych świadczeń, albowiem członkowie podgrupy 1 występują z roszczeniem pieniężnym w jednakowej wysokości odpowiadającej kwocie różnicy pomiędzy wysokością wynagrodzenia zasadniczego jakie w ich ocenie jest im należne, a wysokością wynagrodzenia faktycznie otrzymywanego, powiększonej o kwotę różnicy pomiędzy wysokością przysługującego im w ich ocenie świadczenia dodatkowego (10% wynagrodzenia zasadniczego) a wysokością świadczenia faktycznie wypłacanego. Wreszcie po czwarte, w niniejszej sprawie niewątpliwie występuje jednorodzajowość dochodzonych roszczeń, ponieważ wszystkie osoby tworzące podgrupę 1 i podgrupę 2 domagają się uznania przez pozwanego ich kwalifikacji i wykształcenia oraz stwierdzenia, że pozwany dopuścił się obejścia ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalenia najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych.

Wbrew twierdzeniom strony pozwanej, zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie doszło również do spełnienia przesłanki określonej w art. 1 ust. 2 UDRPG, gdyż w treści pozwu jasno i precyzyjnie wskazano, iż przyczyną jego złożenia było dopuszczenie się przez Wojewódzki Szpital (…) w K. wobec zatrudnionych w nim pracowników zachowania o znamionach czynu niedozwolonego.

W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 kwietnia 2018 roku, sygn. akt II PK 44/17 wyjaśnił, że według reguł zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego powód nie ma obowiązku wskazywać podstawy prawnej roszczenia, może ograniczyć się tylko do podania okoliczności determinujących żądanie. Wybór adekwatnej normy prawnej należy bowiem do sądu. Nie inaczej jest w postępowaniu grupowym, z tym zastrzeżeniem, że strona powodowa musi zdawać sobie sprawę z ograniczenia zawartego w art. 1 ust. 2 ustawy. Skutkuje ono tym, że w ramach tej procedury ocena Sądu ograniczy się tylko do wzorców normatywnych wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy. W rezultacie, Sąd powinien oddalić powództwo, jeśli nie doszło do ziszczenia się przesłanek z art. 417 k.c. (albo innych przepisów tytułu VI kodeksu cywilnego), choćby nawet dochodzona kwota mogłaby zostać zasądzona w ramach alternatywnej podstawy prawnej (innej niż wymienione w art. 1 ust. 2 ustawy). Efekt ten oznacza, że zachowanie warunku z art. 1 ust. 2 ustawy nastąpi już w przypadku, gdy strona w pozwie twierdzi, że dochodzi roszczeń pochodzących z czynu niedozwolonego. Znaczenie ma zatem sama deklaracja strony powodowej, bez znaczenia jest natomiast to, czy ocena ta jest właściwa, czy też nie. Zapatrywania tego nie zmienia również niejednoznaczna, czy też intencyjna postawa powodów. Może ona polegać na „ubieraniu” roszczeń w podstawę prawną wymienioną w art. 1 ust. 2 ustawy tylko po to, aby skorzystać z postępowania grupowego. Nie jest też wykluczone, że wnoszący pozew nie będą pewni co do skuteczności wybranej podstawy prawnej, co skłoni ich do „przemycania” innych możliwych rozwiązań. Zachowanie tego typu ostatecznie nie przyniesie pożądanego skutku.

Formalizm z art. 1 ust. 2 ustawy, polegający na ograniczeniu dostępności postępowania grupowego tylko do wybranych kategorii spraw oparty został na dwóch założeniach. Z jednej strony, umożliwia korzystną dla powodów kumulację roszczeń i rozpoznanie ich według preferencyjnych reguł. Z drugiej zaś, limituje proces poznawczy tylko do enumeratywnie wskazanych podstaw prawnych. Osiągnięto w ten sposób rozsądny parytet między „wielością” roszczeń rozpoznawanych w jednym postępowaniu, a trudnościami związanymi z wyborem adekwatnej normy prawnej mającej zastosowanie w sprawie. Relacja ta jest widoczna również w innych przepisach. Oczywiste przecież jest, że wymóg dochodzenia jednorodnych roszczeń opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej, jak również konieczność ujednolicenia wysokości żądań wpisuje się w tą samą tendencję. O ile jednak czynniki te są w miarę łatwe przy formalnym zweryfikowaniu w trybie art. 10 ust. 1 ustawy, o tyle przesądzenie prawnego typu spraw o roszczenie pieniężne może okazać się niemożliwe bez oceny merytorycznej. W rezultacie, w ramach procedury weryfikacyjnej z art. 10 ust. 1 ustawy należy oprzeć się na deklaracji zawartej w pozwie. Oznacza to, że odrzucenie pozwu grupowego możliwe jest tylko wówczas, gdy strona inicjująca nie odwołuje się do żadnej z podstaw prawnych wskazanych w art. 1 ust. 2 ustawy. W pozostałych przypadkach sprawę należy skierować do rozpoznania merytorycznego, z tym zastrzeżeniem, że będzie ono koncentrować uwagę tylko na wzorcach prawnych wymienionych we wspomnianym przepisie. W tym zakresie Sąd Apelacyjny naruszył art. 10 ust. 1 ustawy. Zarzut skargi kasacyjnej w tym względzie okazał się skuteczny.

Sąd rozstrzygając o dopuszczalności rozpoznania niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym nie badał, czy faktycznie pozwany Wojewódzki Szpital (…) w K. dopuścił się zachowań, które spełniają znamiona czynu niedozwolonego w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a tym samym czy roszczenia dochodzone w pozwie są następstwem zawinionego zachowania strony pozwanej, a jedynie dokonał kontroli tego, czy przedmiotowa przesłanka została w pozwie wskazana. Pochylenie się nad kwestią zasadności zarzutów strony powodowej, a także argumentów strony pozwanej nastąpi bowiem dopiero na etapie merytorycznego rozpoznania pozwu. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu XVIII Wydział Cywilny z dnia 10 sierpnia 2018 r.

Written by

  1. Na tym etapie badania przesłanek dopuszczalności powództwa grupowego sąd zobligowany jest do ich formalnoprawnej oceny. W szczególności sąd winien zweryfikować czy zostały spełnione przesłanki wytoczenia powództwa zbiorowego przewidziane w przepisach art. 1 i 2 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
  2. Zgodnie z ugruntowaną praktyką orzeczniczą roszczenia oparte na jednakowej podstawie faktycznej to roszczenia, których podstawę stanowi taka sama podstawa faktyczna (przesłanka sensu stricto) lub roszczenia, których istotne okoliczności faktyczne są wspólne (przesłanka sensu largo). Oczywiście mogą istnieć nieznaczne różnice pomiędzy indywidualnymi podstawami roszczeń, jednak niezbędne jest, aby istotne okoliczności faktyczne uzasadniały żądanie wspólne dla wszystkich roszczeń.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XVIII Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Joanna Ciesielska – Borowiec

Sędziowie:                      SSO Magdalena Ławrynowicz

                                          SSR del. Adrianna Foligowska (spr)

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2018 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa [dane 16 osób] przeciwko R. T. Spółka Akcyjna z siedzibą w Ł. o zapłatę,

postanawia:

w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. 2018 r. poz. 573.) rozpoznać niniejszą sprawę w postępowaniu grupowym.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 marca 2018 r. powód A. W., repezentujący grupę 16 osób, reprezentowanych przez profesjonalnego pełnomocnika wnieśli o zasądzenie od pozwanej R.T.S.A. na rzecz każdego z członków grupy kwoty po 6.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na którą składa się kwota 4.000,00 zł tytułem obniżenia ceny za otrzymanie od pozwanej świadczenia zastępczego niższej jakości w wyniku nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwota 2.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za zmarnowany urlop wraz z odsetkami opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanej na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 20% zasądzonej kwoty oraz o rozpatrzenie niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powodów wskazał, iż rozpoznanie niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym uzasadnia fakt przynależności do grupy minimum 10 członków, a także jednolitość dochodzonego roszczenia przez każdego uczestnika postępowania w kwocie 6.000 zł, co zostało również wykazane w indywidualnych oświadczeniach załączonych do pozwu. Podał, iż podstawę roszczeń każdego z członków grupy stanowi nienależyte wykonanie przez pozwanego zobowiązania umownego, a także zadośćuczynienia za zmarnowany urlop, co zgodnie z przyjętą doktryną uznawane jest za roszczenie znajdujące podstawy odpowiedzialności kontraktowej w art. 11 a ust .1 ustawy o usługach turystycznych. Podał, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z jednakową podstawą faktyczną roszczeń każdego z członków grupy, co tym samym realizuje ustawową przesłankę uprawniająca do dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym z tytułu odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania umownego.

W odpowiedzi na pozew z dnia 6 czerwca 2018 r. pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. 2018 poz. 573) Sąd rozstrzyga na posiedzeniu niejawnym o dopuszczalności postępowania grupowego i odrzuca pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym. W przeciwnym razie sąd wydaje postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym.

Na tym etapie badania przesłanek dopuszczalności powództwa grupowego sąd zobligowany jest do ich formalnoprawnej oceny. W szczególności sąd winien zweryfikować czy zostały spełnione przesłanki wytoczenia powództwa zbiorowego przewidziane w przepisach art. 1 i 2 ww. ustawy. I tak zgodnie z jej art. 1 ust. 1 i 2 ustawa normuje sądowe postępowanie cywilne w sprawach, w których są dochodzone roszczenia jednego rodzaju, co najmniej dziesięciu osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (postępowanie grupowe). Ustawa ma zastosowanie w sprawach o roszczenia z tytułu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, z tytułu czynów niedozwolonych, z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego lub z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, a w odniesieniu do roszczeń o ochronę konsumentów także w innych sprawach. Wobec powyższego wywieść należy, iż o dopuszczalności powództwa grupowego świadczy spełnienie kumulatywnie następujących przesłanek: co najmniej 10 osób wchodzących w skład grupy, określony rodzaj sprawy wymienionych w art. 1 ust. 2, jednorodzajowość dochodzonych roszczeń, oparcie go na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Nadto wymaga się spełnienia przesłanek szczególnych, tj. ujednolicenia wysokości roszczeń członków grupy i podgrupy w przypadku dochodzenia roszczeń pieniężnych.

Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy wskazać należy, iż pełnomocnik powodów żąda zasądzenia od pozwanego podanych w petitum pozwu kwot wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Tym samym powodowie dochodzą roszczenia majątkowego, zatem winni ujednolicić wysokość roszczeń członków grupy których reprezentuje. W ocenie Sądu pełnomocnik powodów zadośćuczynił ww. obowiązkowi. Każdy z członków grupy żąda bowiem zasądzenia kwot w jednolitej wysokości , tj. kwoty 4.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 2000 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za zmarnowany urlop (k.5).Nadto roszczenia dochodzone pozwem grupowym mają jednorodzajowy charakter. Każdy z powodów dochodzi swojego roszczenia na podstawie zawartej z pozwaną umów o świadczenie usług turystycznych „(…)”, która odbywała się w dniach od (…). do dnia (…) r. Pierwsze z roszczeń każdego z powodów dotyczy nienależytego wykonania umowy przez pozwaną i polegającego na wyłączeniu z planu wycieczki przelotu i zwiedzaniu (…) oraz przelotu i zwiedzaniu (…). Jednocześnie wszyscy powodowe wskazali, że świadczenie zastępcze wykonane przez pozwanego, a polegające na dalszym przejeździe po północnowschodnim wybrzeżu (…), zwiedzeniu F., W., B., farm R. oraz pobycie w A. C. było świadczeniem niższej jakości, niż to zagwarantowane w umowie. Z kolei drugie z roszczeń każdego z pozwanych dotyczy zasądzenia od pozwanego kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia za zmarnowany urlop.

Pierwsze z roszczeń powodów oparte jest na takiej samej podstawie prawnej i wywodzone jest z art. 11a ust. 1 w zw. z art. 16 a ust. 1 zd.. drugie ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 187). Z kolei żądanie zadośćuczynienia za zmarnowany urlop znajduje swoją podstawę w art. 11 ust. 1 ustawy o usługach turystycznych oraz przytoczonej przez pełnomocnika powoda uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. akt IICZ 79/10 (k.18). Podkreślenia wymaga, że konieczność dochodzenia w postępowaniu grupowym „roszczenia jednego rodzaju” w rozumieniu cytowanego przepisu art. 1 ust. 1 analizowanej ustawy, oznacza wymaganie, by wszyscy powodowie dochodzili zasądzenia świadczenia albo ustalenia bądź ukształtowania stosunku prawnego lub prawa. W okolicznościach niniejszej sprawy niewątpliwie występuje żądana przez ustawodawcę jednorodzajowość, bowiem każdy z 16 powodów dochodzi roszczenia majątkowego, tj. wnosi o zapłatę określonych kwot z ww. tytułów (k.14,18).

Nadto powodowie winni wykazać, że dochodzone roszczenia oparte są na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Zgodnie z ugruntowaną praktyką orzeczniczą roszczenia oparte na jednakowej podstawie faktycznej to roszczenia, których podstawę stanowi taka sama podstawa faktyczna (przesłanka sensu stricto) lub roszczenia, których istotne okoliczności faktyczne są wspólne (przesłanka sensu largo). Oczywiście mogą istnieć nieznaczne różnice pomiędzy indywidualnymi podstawami roszczeń, jednak niezbędne jest, aby istotne okoliczności faktyczne uzasadniały żądanie wspólne dla wszystkich roszczeń (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w postanowieniu z dnia 14 maja 2013 r., I ACz 464/13, Legalis nr 998643). Taką okolicznością wspólną dla wszystkich roszczeń o której mowa w cytowanym wyroku, w niniejszym postępowaniu są niewątpliwie umowy zawarte przez powodów z pozwanym, tj. umowy o świadczenie usług turystycznych „(…)”. Świadczona przez pozwanego usługa turystyczna określona w tych umowach miała miejsce w dniu (…) do (…). Każdy z powodów uczestniczył w tejże imprezie turystycznej oraz w skutek niezadowolenia z świadczonej przez pozwanego usługi, a polegającej na zmianie planu wycieczki oraz innych niedogodności (niezadowalający standard miejsc noclegowych, niewystarczającej częstotliwości zmiany pościeli, monotonny jadłospis) złożył reklamację u pozwanego, a kolejno z tym samych przyczyn powództwo w niniejszej sprawie. Wobec powyższego, nie podlega jakimkolwiek wątpliwościom sądu, iż roszczenia powodów oparte są na tej samej podstawie faktycznej.

Strona powodowa wykazała także liczbę osób wchodzących w skład grupy (16 członków), przekraczającą 10 osób, nie zachodzą także negatywne przesłanki określone w art. 1 pkt 2a i 2b ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. 2018 poz. 573), dlatego Sąd uznał, iż zostały spełnione wszystkie ww. przesłanki dopuszczalności powództwa grupowego.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie III Wydział Cywilny z dnia 28 kwietnia 2015 r.

Written by

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Joanna Kruczkowska

Sędziowie:                     SSO Joanna Bitner

                                         SSR del. Andrzej Lipiński

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2015 roku w Warszawie na rozprawie sprawy z powództwa: reprezentanta grupy E. D. przeciwko (…) Bank (…) S.A. w W. o zapłatę,

postanawia:

  • pozew odrzucić;
  • zasądzić od reprezentanta grupy E. D. na rzecz (…) Bank (…) SA w W. kwotę 2417 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie III Wydział Cywilny z dnia 6 kwietnia 2018 r.

Written by

  1. Decyzja sądu w przedmiocie dopuszczalności postępowania grupowego nie ma charakteru uznaniowego. Jeżeli dana sprawa spełnia przesłanki postępowania grupowego (określone w art. 1 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postepowaniu grupowym), sąd nie może odmówić rozpoznania tej sprawy w postępowaniu grupowym.
  2. Postanowienie w przedmiocie ustalenia składu grupy ma konstytutywny charakter i to właśnie ono ostatecznie kształtuje skład grupy w postępowaniu grupowym. Po uprawomocnieniu się postanowienia oświadczenie o wystąpieniu z grupy jest bezskuteczne. Następuje zamknięcie drugiego etapu postępowania grupowego – czyli tzw. podmiotowego.
  3. Skład grupy jest – zgodnie z art. 16 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postepowaniu grupowym – przedmiotem badania przez Sąd i nie jest możliwe oparcie się na samych oświadczeniach reprezentanta grupy i domniemanych członków. Ciężar udowodnienia przynależności do grupy spoczywa na powodzie (czyli na reprezentancie grupy). W przypadku roszczeń pieniężnych niewystarczające jest samo uprawdopodobnienie, konieczne jest udowodnienie przez reprezentanta składu grupy.
  4. Do postępowania grupowego, w zakresie badania stanu grupy, stosuje się przepisy k.p.c zawarte w art. 227 – 315. W postępowaniu grupowym konieczne jest wykazanie podstawy dochodzonego roszczenia poszczególnych członków grupy, aby możliwe było stwierdzenie, że są członkami.
  5. Członkowie grupy nie są uprawnieni do występowania w procesie, wyłączną legitymację posiada powód, który jest reprezentantem grupy. Członek grupy posiada natomiast legitymację materialnoprawną, a więc członek grupy ma jedynie takie uprawnienia, które wyraźnie wynikają z ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Ewa Witkowska

Sędziowie:                      SSO Joanna Kruczkowska

                                          SSR del. Rafał Schmidt

po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2018 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa M.D. (1) jako reprezentanta grupy, przeciwko (…) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. o zapłatę, w przedmiocie ustalenia składu grupy,

postanawia:

ustalić, że postępowanie niniejsze toczy się w postępowaniu grupowym, a grupa reprezentowana przez M. D. (1) ma skład następujący:

podgrupa nr I:

[dane 2 osób]

podgrupa nr II:

[dane 2 osób]

podgrupa nr III:

[dane 2 osób]

podgrupa nr IV:

[dane 3 osób]

podgrupa nr V:

[dane 3 osób]

podgrupa nr VI:

[dane 11 osób]

podgrupa nr VII:

[dane 2 osób]

podgrupa nr VIII:

[dane 3 osób]

podgrupa nr XI:

[dane 5 osób]

podgrupa nr X:

[dane 4 osób]

podgrupa nr XI:

[dane 4 osób]

podgrupa nr XII:

[dane 2 osób].

UZASADNIENIE

Pozwem grupowym z dnia 16 grudnia 2014 r. powód M. D. (1), będący reprezentantem grupy, wniósł o zasądzenie od pozwanej (…) sp. z o.o. z siedzibą w K. (w dacie wniesienia powództwa w K.) na rzecz członków grupy łącznej kwoty 76.899 złotych.

W toku sprawy, pismem z dnia 23 marca 2017 r. /k. 1243 akt/, wysokość roszczenia została ustalona na kwotę 77.937 złotych, a liczba członków grupy została ustalona na 43 osoby, roszczenie zostało ujednolicone, a ujednolicenie to nastąpiło w XII podgrupach. W stosunku do osób pozostających w ustroju wspólności majątkowej wniesiono o zasądzenie wyliczonej kwoty solidarnie. Członkowie grupy oraz jej reprezentant są niektórymi z właścicieli mieszkań w budynku nr (…) przy ul. (…) w W. – członkami Wspólnoty Mieszkaniowej tego budynku. Żądana kwota stanowi odszkodowanie stanowiące różnicę między ceną sprzedaży, jaką członkowie grupy zapłacili pozwanemu deweloperowi za swoje lokale mieszkalne wraz z udziałem w części wspólnej nieruchomości, a wartością tychże z uwzględnieniem ich wadliwości (wad dachu i instalacji wodnej w części wspólnej budynku).

Do pozwu dołączono oświadczenie powoda o tym, że działa on w charakterze reprezentanta grupy oraz oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do grupy, a także umowę reprezentanta grupy z pełnomocnikiem, określającą sposób wynagrodzenia pełnomocnika.

W odpowiedzi na pozew /k. 940 akt/ pozwana spółka (…) sp. z o.o. wniosła o oddalenie powództwa w całości z uwagi na brak legitymacji procesowej, a także z uwagi na brak wymagalności dochodzonej przez powoda wierzytelności (pozwany twierdzi, że nie otrzymał żadnego wezwania do zapłaty, tym samym nie jest możliwe aby roszczenie było wymagalne).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Postępowanie grupowe uregulowane jest przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, w tym postępowaniu dochodzone są roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej. Jak wskazuje się w doktrynie, kryterium jednakowości podstawy faktycznej odnosi się do okoliczności związanych z powstaniem roszczeń, tym samym mogą to być roszczenia wywodzące się z jednego zdarzenia lub też z wielu analogicznych zdarzeń (zob. Paweł Grzegorczyk, Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Ogólna charakterystyka, LexisNexis Warszawa 2011r., str. 48). Przedmiotem postępowania mogą być określone kategorie roszczeń, między innymi roszczenia z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego czy roszczenia o ochronę konsumentów, niezależnie od przedmiotu sprawy. Podmiotem reprezentującym grupę w postępowaniu jest jej reprezentant, tym samym jest to szczególny rodzaj subrogacji procesowej. Reprezentant prowadzi postępowanie w imieniu własnym, jednak robi to na rzecz wszystkich członków grupy. Decyzja sądu w przedmiocie dopuszczalności postępowania grupowego nie ma charakteru uznaniowego. Jeżeli dana sprawa spełnia przesłanki postępowania grupowego (określone w art. 1), sąd nie może odmówić rozpoznania tej sprawy w postępowaniu grupowym (zob. P. Pietkiewicz, M. Rejdak, Komentarz do art. 1 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, LexisNexis 2011r.).

W przedmiotowej sprawie Sąd wydał postanowienie o możliwości dopuszczalności postępowania po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 16 czerwca 2016r. /postanowienie k. 1182/.

Z brzmienia art. 15 u.d.r.p.g wynika, że w wyznaczonym przez sąd terminie, nie krótszym niż miesiąc, pozwany może podnieść zarzuty co do członkostwa określonej osoby w grupie. Dnia 31 stycznia 2017r. Sąd postanowił zarządzić dokonanie w ogólnopolskiej części dziennika „(…)” ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego. Postanowieniem tut. Sądu z dnia 17 lipca 2017r./k.1259/pełnomocnik pozwanego otrzymał wykaz osób, które przystąpiły do grupy. Zakreślony został miesięczny termin na podniesienie zarzutów co do członkostwa określonych osób w grupie lub podgrupach pod rygorem przyjęcia, że skład grupy jest niekwestionowany. Art. 15 znajdzie zastosowanie także do pozwanego, któremu sąd doręczył odpis wykazu osób, które przystąpiły do grupy w następstwie publicznego ogłoszenia o wszczęciu postępowania. Na podstawie tego wykazu, dowodów wskazanych przez powoda, a także zarzutów podnoszonych przez pozwanego sąd podejmie decyzję co do tego, które z osób składających oświadczenie o przystąpieniu do grupy znajdą się w jej składzie osobowym. Pełnomocnik pozwanego nie zakwestionował składu z grupy, w związku z czym zasadne stało się wydanie niniejszego postanowienia dotyczącego składu grupy. Postanowienie takie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Postanowienie ma konstytutywny charakter i to właśnie ono ostatecznie kształtuje skład grupy w postępowaniu grupowym. Po uprawomocnieniu się postanowienia oświadczenie o wystąpieniu z grupy jest bezskuteczne. Następuje zamknięcie drugiego etapu postępowania grupowego – czyli tzw. podmiotowego. Pomimo takich regulacji, w dalszym etapie postępowania możliwe jest badanie przez sąd czy określony członek grupy posiada legitymacje materialną (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 02 października 2013r. I ACa 386/13, LEX nr 1378643).

Nie ma wątpliwości, że dochodzone roszczenie mieści się w pojęciu roszczenia o ochronę konsumentów. Zgodnie z art. 221kc za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Strona powodowa oparła swoje roszczenia na odpowiedzialności kontraktowej, wynikającej z art. 471 kc. Bezsprzeczne jest, że członkowie grupy nabywając lokale od dewelopera, który jest podmiotem profesjonalnym (przedsiębiorcą) muszą być traktowani jak konsumenci (zob. Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego, Izba Cywilna z dnia 21 grudnia 2007 r., III CZP 65/2007).

Skład grupy jest – zgodnie z art. 16 u..d.r.p.g – przedmiotem badania przez Sąd i nie jest możliwe oparcie się na samych oświadczeniach reprezentanta grupy i domniemanych członków. Ciężar udowodnienia przynależności do grupy spoczywa na powodzie (czyli na reprezentancie grupy). W przypadku roszczeń pieniężnych niewystarczające jest samo uprawdopodobnienie, konieczne jest udowodnienie przez reprezentanta składu grupy (zob. M. Sieradzka, komentarz do art. 16 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym). Jeżeli nie zostanie udowodniona przynależność konkretnej osoby do grupy (bądź podgrupy) Sąd wyłączy osobę ze składu grupy. Do postępowania grupowego, w zakresie badania stanu grupy, stosuje się przepisy k.p.c zawarte w art. 227 – 315. W postępowaniu grupowym konieczne jest wykazanie podstawy dochodzonego roszczenia poszczególnych członków grupy, aby możliwe było stwierdzenie, że są członkami. Sąd dokonuje oceny zgromadzonych w sprawie dowodów zgodnie z regułą wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c, opierając się na zasadach logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 1999r., I PKN 8/99, OSNP 2000/12, poz. 463). Członkowie grupy nie są uprawnieni do występowania w procesie, wyłączną legitymację posiada powód, który jest reprezentantem grupy. Członek grupy posiada natomiast legitymację materialnoprawną, a więc członek grupy ma jedynie takie uprawnienia, które wyraźnie wynikają z u.d.r.p.g.

W przedmiotowej sprawie członkowie opierają swoje prawo do wejścia w skład grupy na byciu właścicielami mieszkań w budynku nr (…) przy ul. (…) w W. – członkami Wspólnoty Mieszkaniowej tego budynku. Fakt ten został ustalony przez Sąd na podstawie dołączonych do sprawy dowodów tj. aktów notarialnych i wydruków z ksiąg wieczystych /k.34 – k.605 i k.1245-k.1253/. Tym samym przysługuje im to samo roszczenie wynikające z art. 471 kc. W związku z czym zasadne jest uznanie, że wszystkie osoby wymienione w sentencji postanowienia są uprawnione do bycia członkami grupy w postępowaniu grupowym i że ich roszczenia oparte są na takiej samej podstawie faktycznej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie I Wydział Cywilny z dnia 20 marca 2023 r.

Written by

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział I Cywilny w składzie

Przewodniczący:           SSO Barbara Smolska

Sędziowie:                      SSO Agnieszka Skrzypiec, SSO Tomasz Cegłowski

 

po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2023 r. w S. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa B.D. – reprezentanta grupy w postępowaniu grupowym przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (…) w S. o zapłatę postanawia:

ustalić skład grupy w podziale na podgrupy do których zaliczyć następujące osoby:

– podgrupa pierwsza: W.B. i M.B., B.D., R.P. i T.P.

– podgrupa druga: E.S. i J.S., U.J. i G.J., U.P. i K.P.,

– podgrupa trzecia: E.W. i B.W., K.K. i D.S., J.M. i L.M., T.P., J.W. i T.W.,

– podgrupa czwarta: D.K., A.F., A.M. i M.M, A.Ł. i R.Ł.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu I Wydział Cywilny z dnia 17 lutego 2023 r.

Written by

  1. Wydanie postanowienia co do składu grupy kończy drugą fazę postępowania grupowego, jaką jest formowanie grupy. Z chwilą wydania postanowienia co do składu grupy następuje petryfikacja składu grupy. Od tej chwili nie jest już możliwe przystępowanie do grupy. Zmniejszenie liczebności grupy może nastąpić jedynie w wyjątkowych przypadkach – wskutek śmierci członka grupy, zmiany postanowienia co do składu wskutek nowych okoliczności.
  2. Powoda (reprezentanta grupy) obciąża udowodnienie faktu przynależności określonej osoby do grupy, które uzasadnia roszczenie zgłoszone w postępowaniu grupowym (uprawdopodobnienie w sprawach o roszczenie niepieniężne). Natomiast pozwanego obciąża udowodnienie faktów tamujących i niweczących roszczenie powoda, a zatem faktów, które uzasadniają jego zarzuty przeciwko temu roszczeniu.
  3. Prawomocność postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym oraz postanowienia oddalającego zażalenie od tego postanowienia stanowi o powadze rzeczy osądzonej, szczególnie w zakwestionowanym przez pozwanego zakresie i użytej dla tego celu argumentacji.
  4. Umocowanie do działania w imieniu grupy nie wymaga dla swej ważności formy pisemnej, ustawa o postępowaniu grupowym nie przewiduje żadnych w tej kwestii rozwiązań szczególnych, a w drodze odesłania na podstawie art. 24 ww. ustawy do przepisów kodeksu postępowania cywilnego, należy sięgnąć właśnie do k.p.c., które to przepisy nie przewidują formy pisemnej pełnomocnictwa pod rygorem nieważności.
  5. O jednorodzajowości roszczeń dochodzonych w postępowaniu grupowym ostatecznie będzie decydował związek o charakterze faktycznym, występujący pomiędzy zgłoszonymi żądaniami.
  6. Postępowanie grupowe jest dopuszczalne także wtedy, gdy przesłanka wystąpienia szkody i jej wysokości jest zależna od indywidualnych okoliczności faktycznych dotyczących poszczególnych członków grupy.
  7. Sąd wydając postanowienie podczas drugiej fazy postępowania grupowego, czyli przyznając określonej osobie status członka grupy, powinien porównać roszczenie zgłoszone przez tę osobę z cechami modelowej grupy określonej w postanowieniu wydanym na mocy art. 10 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Roszczenie zatem pojedynczej osoby powinno się mieścić w granicach przedmiotowych roszczenia grupowego, określonego w postanowieniu wydanym na mocy art. 10 w zw. z art. 1 ww. ustawy.

 

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Katarzyna Jelewska – Sterczała

 

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2023 r. w Poznaniu w postępowaniu grupowym na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa J. P. – reprezentant Grupy przeciwko (…) Towarzystwu Funduszy Inwestycyjnych Spółce Akcyjnej z siedzibą w P. o ustalenie w przedmiocie zagadnienia dotyczącego składu Grupy postanawia:

ustalić skład grupy, do której zaliczyć następujące osoby: B. K., G. P., M. W., A. W., J. Pł., A. C., E. N., D. O., B. D., S. M., S. B., S. M., P. C., E. C., B. B., S. B., P. M., J. K., M. K., A. W., A. S., J. G., R. D., J. S., D. M., D. K., J. M., M. M., J. M., A. S., D. B..

 

UZASADNIENIE

Powód J. P. pozwem wniesionym do sądu 25 lutego 2019 r. skierowanym przeciwko (…) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółce Akcyjnej z siedzibą w P., domagał się:

1) rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym;

2) ustalenia, że pozwany ponosi co do zasady odpowiedzialność odszkodowawczą względem powoda oraz członków grupy za wyrządzone im szkody z tytułu niewykonania oraz nienależytego wykonania obowiązków jakie ciążyły na nim, jako podmiocie zarządzającym Funduszem (…) przy czym wartość odszkodowawcza winna zostać ustalona według zasady 54,38 zł za każdy certyfikat podlegający umorzeniu w trakcie likwidacji Funduszu;

3) zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych;

4) zarządzenia ogłoszenia o wszczęciu przedmiotowego postępowania grupowego w ogólnopolskim dzienniku „(…)”.

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, iż w 2004 r. (…) S.A. z siedzibą w P. (obecnie pozwany (…)Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.) utworzyło Fundusz „(…)”. Pozwany był jedynym podmiotem zarządzającym Funduszem przez cały okres jego funkcjonowania, tj. od chwili jego utworzenia do dnia otwarcia likwidacji Funduszu tj. 29 czerwca 2014 r. Subskrypcja certyfikatów Funduszu miała miejsce w maju i czerwcu 2004 r., wartość emisyjna certyfikatów wynosiła 97 zł. Certyfikaty zostały nabyte m.in. przez Członków Grupy reprezentowanej przez powoda J. P..

Odnosząc się do przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, której ustalenia w niniejszym procesie strona powodowa się domaga, – powód wskazał, że pozwany jako podmiot zarządzający Funduszem w trybie art. 64 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o Funduszach Inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi Funduszami inwestycyjnymi odpowiada za wszelkie szkody, a takie szkody powód jak i pozostali członkowie grupy ponieśli,- wyrządzone uczestnikom Funduszu w związku z niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem swoich obowiązków.

Przesłankami tej odpowiedzialności są: wina, istnienie szczególnych prawnych obowiązków podmiotu zarządzającego, naruszenie tych konkretnych obowiązków, powstanie szkody i jej wysokość, istnienie związku przyczynowo- skutkowego pomiędzy naruszeniem konkretnych obowiązków a szkodą.

Sprawa podlega w ocenie powoda rozpoznaniu w tzw. postępowaniu grupowym, którego zasady postępowania określone zostały w szczególnej ustawie.

Uzasadniając szczegółowo wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym powód wyjaśnił, że sprawa dotyczy roszczeń pieniężnych 32 osób, które to roszczenia są tego samego rodzaju oraz oparte na takiej samej podstawie faktycznej, powód domaga się ustalenia odpowiedzialności pozwanego wobec niego i Członków Grupy z tytułu nienależytego wypełnienia przez pozwanego obowiązków zarządcy Funduszu. Na skutek nieprawidłowych działań i zaniechań pozwanego w tym zakresie, powód oraz Członkowie Grupy ponieśli szkodę majątkową w wysokości 54,38 zł za każdy certyfikat. Gdyby pozwany dochował należytej staranności i dokonał likwidacji Portfela (…) do dnia 28 grudnia 2012 r., to powód i Członkowie Grupy uzyskaliby co najmniej kwotę 119,06 zł za każdy certyfikat, jednak na skutek zaniedbań pozwanego otrzymali faktycznie jedynie 64,68 zł.(wysokość roszczeń pieniężnych Członków Grupy będzie się różniła ze względu na to, iż każdy z nich posiadał inną ilość certyfikatów, w pozostałym zakresie podstawy faktyczne i prawne ich roszczeń są według powoda dla nich wszystkich wspólne).

Powód oświadczył, że działa w charakterze reprezentanta grupy oraz przedstawił sporządzony wykaz osób, które przystąpiły do grupy, a także oświadczenia członów grupy o przystąpieniu do niej i wyrażeniu zgody co do reprezentanta grupy oraz umowę reprezentanta grupy z pełnomocnikiem (k. 4- 11).

Zarządzeniem z 2 kwietnia 2019 r. zwrócono pozew, kolejny zwrot pozwu miał miejsce 4 lipca 2019 r.

Skutecznie pozew z dnia 30 listopada 2018 r. został wniesiony w dniu 23 lipca 2019 r. (k. 157).

Pozwany (…) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w P. w odpowiedzi na pozew z 31 sierpnia 2020 r. wniósł o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 § 1 pkt 3 k.p.c. względnie na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym wobec niedopuszczalności rozpoznania niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym, w przypadku nieuwzględnienia wniosku o odrzucenie pozwu – oddalenie powództwa w całości, zobowiązanie powoda na podstawie art. 8 ust. 1 w/w ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym do złożenia kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu (kaucji aktorycznej) w wysokości odpowiadającej kosztom postępowania według norm przepisanych w najwyższej dopuszczalnej na aktualnym etapie postępowania wysokości tj. 64.800 zł oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w najwyższej dopuszczalnej wysokości.

W uzasadnieniu swego stanowiska pozwany zarzucił brak u powoda J. P. legitymacji czynnej do działania w charakterze reprezentanta grupy.

W ocenie pozwanego powód nie wykazał, że jest członkiem Grupy, a tylko członek grupy może być jej reprezentantem.

W ocenie pozwanego zasadniczą wadą pozwu, uniemożliwiającą ustalenie pozytywnych przesłanek procesowych i stwierdzenie ewentualnej dopuszczalności postępowania grupowego jest fakt, że powód sformułował nieusuwalnie wadliwe konstrukcyjnie żądanie pozwu. Jest nim według pozwanego niedopuszczalne hybrydowe żądanie ustalenia jednocześnie odpowiedzialności pozwanego oraz ustalenia wysokości szkody, a tym samym żądanie to jest wykraczające poza ramy powództwa o ustalenie odpowiedzialności.

Pozwany również zarzucił, że powód nie wykazał, aby roszczenia dochodzone w pozwie były jednorodzajowe i oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej oraz że występuje on w imieniu co najmniej 10 osób.

Niezależnie od powyższych wad nie pozwalających zdaniem pozwanego na rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym, ewentualne roszczenia członków Grupy w związku z prawomocnym zwrotem pozwu i wszczęciem postępowania na nowo ze skutkiem prawnym dopiero od dnia 23 lipca 2019 r. uległy przedawnieniu. Odnosząc się do meritum sprawy pełnomocnik pozwanego podniósł, że roszczenie powoda jest bezzasadne, albowiem należyte wykonywanie przez pozwanego jego obowiązków w zakresie zarządzania Funduszem znajduje potwierdzenie w opiniach wyrażonych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego oraz Rzecznika Finansowego, stąd trudno w takiej sytuacji skutecznie zarzucać pozwanemu jakiekolwiek zaniedbania, z których dodatkowo wynikłaby dla powoda i członków wspomnianej przez niego Grupy jakkolwiek szkoda.

Uzasadniając wniosek o zobowiązanie powoda do złożenia kaucji aktorycznej, pozwany stwierdził, iż uprawdopodobnił, że powództwo jest bezzasadne biorąc pod uwagę uchybienia pozwu, okoliczności jego wniesienia i uzupełniania braków formalnych, a także brak podstaw materialnych powództwa.

Pozwany wskazał, że z uwagi na to, że członkowie grupy są osobami fizycznymi, co do których brak jest informacji o ich sytuacji majątkowej, to w razie oddalenia powództwa brak kaucji uniemożliwi lub co najmniej poważnie utrudni wykonanie orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania, co jednoznacznie przemawia za koniecznością przyjęcia spełnienia przesłanek do zabezpieczenia kaucji aktorycznej .

Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z 8 grudnia 2020 r., postanowił rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym. Orzeczenie to zaskarżył pozwany, niemniej jednak Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z 22 marca 2021 r., zażalenie to oddalił, a rozstrzygnięcie o kosztach postępowania nim wywołanego, pozostawił Sądowi Okręgowemu w orzeczeniu kończącym sprawę.

Postanowieniem z 31 sierpnia 2021 r., Sąd Okręgowy w Poznaniu zarządził zamieszczenie ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego przez okres 21 dni na stronie BIP Sądu Okręgowego w Poznaniu, a także na stronie internetowej pozwanego – (…) Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.

Zarządzeniem z 8 lipca 2022 r., Sędzia Referent wezwała pełnomocnika pozwanego do podniesienia w terminie 30 dni ewentualnych zarzutów co do członkostwa określonych osób w grupie/podgrupach.

W piśmie z 24 sierpnia 2022 r. pozwany złożył zarzuty, wnosząc o ustalenie, że do grupy nie należą następujące osoby:

  • B. B., P. M..

Z uwagi na fakt, że nie są objęte podstawą faktyczną roszczenia zgłoszonego w pozwie, ponieważ nabywały certyfikaty Funduszu także po 28 grudnia 2012 r., a zatem w okresie rzekomego naruszenia obowiązków przez Pozwanego, tj. najpóźniej 28 grudnia 2012 r. (kiedy to — zdaniem Powoda — powinno nastąpić otwarcie likwidacji Funduszu) osoby te nie posiadały jeszcze wszystkich certyfikatów Funduszu;

  • B. K., M. W., A.W., S. B., S. M., B. B., P. M., J. G., J. S., D. K., D.B., B. B., P. M..

Z uwagi na fakt, że ww. osoby nie są objęte podstawą faktyczną roszczenia zgłoszonego w pozwie, ponieważ nie posiadały certyfikatów Funduszu w sposób nieprzerwany;

  • E. N., J. K., M. K., J.M..

Z uwagi na brak wykazania przynależności ww. osób do grupy, a mianowicie braki w dołączonych do oświadczeń o przystąpieniu do grupy dokumentach uzasadniających przynależność do grupy skutkujące niewykazaniem, jakoby roszczenia ww. osób były oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej;

  • B. K., G. P., M. W., A. W., A. C., D. O., S. B., S. M., P. C., E. C., B. B., A. W., R. D., A. S..

Z uwagi na fakt, że oświadczenia o przystąpieniu do grupy oraz oświadczenia o wyrażeniu zgody co do osoby reprezentanta ww. osób są bezskuteczne, ponieważ zostały złożone wobec Powoda — J. P., który w datach ich złożenia nie był członkiem grupy ani tym bardziej jej reprezentantem.

Pozwany nie zakwestionował natomiast uczestnictwa w grupie następujących osób:

  • J. P., B. D., S. M., S. B., A. S., D. M., J. M., M. M..

Pismem z 15 grudnia 2022 r., powód ustosunkował się do wywiedzionych przez pozwanego zarzutów i wyjaśnił, że mimo ich obszernej treści, w zasadzie sprowadzają się one do trzech kwestii, tj. braku tożsamości podstawy faktycznej roszczenia, braku wykazania przynależności do grupy, oraz wadliwości procesu formowania się grupy. Powód prezentując swoje stanowisko w sprawie, wskazał na bezpodstawność ww. zarzutów zwięźle to uzasadniając.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu zarzuty pozwanego co do członkostwa określonych osób w grupie należało uznać za chybione, a w konsekwencji wniosek strony powodowej o ustalenie składu grupy w kształcie przedstawionym przez tę stronę za uzasadniony.

W myśl treści art. 17 ust. 1 w zw. z art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz.U. z 2010 r. Nr 7, poz. 44) po upływie wyznaczonego przez sąd terminu, nie krótszego niż miesiąc od dnia doręczenia powodowi zarzutów co do członkostwa, sąd wydaje postanowienie co do składu grupy.

Wskazać należy, że wydanie postanowienia co do składu grupy kończy drugą fazę postępowania grupowego, jaką jest formowanie grupy. Z chwilą wydania postanowienia co do składu grupy następuje petryfikacja składu grupy. Od tej chwili nie jest już możliwe przystępowanie do grupy. Zmniejszenie liczebności grupy może nastąpić jedynie w wyjątkowych przypadkach – wskutek śmierci członka grupy, zmiany postanowienia co do składu wskutek nowych okoliczności.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zobligowany był do ustalenia w niniejszej sprawie składu osobowego grupy. Wskazać należy, iż reprezentant grupy złożył oświadczenia większości członków grupy (27 osób spośród wszystkich 31) wraz z pismem z 11 czerwca 2019 r., stanowiącym uzupełnienie braków formalnych pierwotnie złożonego pozwu (k. 29-137), które zostały także uzupełnione o brakujące oświadczenia 3 osób, tj. J.K., M.K. oraz J.G. w piśmie procesowym z 11 lipca 2019 r., dodatkowo wraz z pismem z 20 października 2020 r. złożone zostało brakujące oświadczenie J. P.. Tym samym strona powodowa spełniła wymagania określone art. 12 cyt. Ustawy, (k. 145-155, 1044- 1047).

W terminie wynikającym z ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego zamieszczonym na skutek postanowienia z 31 sierpnia 2021 r. na stronie BIP Sądu Okręgowego w Poznaniu, a także stronie internetowej pozwanego (…) Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Spółki Akcyjnej z siedzibą w P., który upłynął 11 stycznia 2022 r., nie doszło do skutecznego przystąpienia żadnej innej osoby, niż pierwotnie wskazane w piśmie stanowiącym uzupełnienie braków formalnych pozwu.

Dowód: postanowienie z 31 sierpnia 2021 r. – (k. 1262-1263), zarządzenie z 7 października 2021 r. – (k. 1265-1266), pismo pozwanego z 18 października 2021 r. – (k. 1269-1271), notarialne potwierdzenie opublikowania ogłoszenia wraz z załącznikiem – (k. 1273-1274), wydruk ze strony internetowej BIP Sądu Okręgowego w Poznaniu wraz z adnotacją – (k. 1281), pismo procesowe powoda z 11 czerwca 2019 r. – (k. 29- 137), pismo procesowe powoda z 11 lipca 2019 r. – (k. 145-155), pismo procesowe powoda z 27 kwietnia 2022 r. – (k. 1282), pismo procesowe powoda z 20 października 2020 r. – (k. 1044-1047).

Nie tracąc z pola widzenia charakteru roszczenia, sprowadzającego się do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego za powstałe szkody majątkowe, wskazać należy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 zd. 2 ww. ustawy dla określenia czy dana osoba przynależy do grupy wystarczające było uprawdopodobnienie w/w okoliczności przez powoda.

Kwestie związane z dowodzeniem przynależności określonej osoby do grupy ustawodawca uzależnił bowiem od tego, czy dochodzone w postępowaniu grupowym roszczenie jest roszczeniem pieniężnym, czy też niepieniężnym. Niezależnie jednak od tego, czy sprawa w postępowaniu grupowym dotyczy roszczenia pieniężnego, czy też niepieniężnego, ciężar dowodzenia przynależności do grupy należy zawsze do jej reprezentanta. Ustawodawca złagodził jedynie zakres dowodzenia przynależności określonej osoby do grupy, jednak w przypadku dochodzenia w postępowaniu grupowym roszczeń pieniężnych ustanowił bowiem wymóg udowodnienia.

Natomiast w sprawach o roszczenia niepieniężne wystarczające jest uprawdopodobnienie przynależności określonej osoby do grupy.

Konsekwencją nieudowodnienia (nieuprawdopodobnienia) przynależności określonej osoby do grupy (podgrupy) przez powoda jest wyłączenie przez sąd tej osoby ze składu grupy.

Powoda (reprezentanta grupy) obciąża udowodnienie faktu przynależności określonej osoby do grupy, które uzasadnia roszczenie zgłoszone w postępowaniu grupowym (uprawdopodobnienie w sprawach o roszczenie niepieniężne). Natomiast pozwanego obciąża udowodnienie faktów tamujących i niweczących roszczenie powoda, a zatem faktów, które uzasadniają jego zarzuty przeciwko temu roszczeniu – reus excipiendo fit factor (vide: A. Zieliński, Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 1996, s. 118).

Uprawdopodobnienie stanowi odstępstwo od reguły dowodzenia. Ustawodawca ustanawia domniemanie wszędzie tam, gdzie zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne (art. 243 k.p.c.).

Uprawdopodobnienie przynależności określonej osoby do grupy nie daje pewności, lecz wyłącznie prawdopodobieństwo. Od oceny sądu zależy, czy dokonane na podstawie uprawdopodobnienia ustalenia są na tyle wiarygodne, aby na tej podstawie można było uznać za uprawdopodobnione fakty, na które strona się powołuje (vide: T. Demendecki [w:] J. Bodio i in., Kodeks…, s. 342; M. Iżykowski, Charakterystyka prawna uprawdopodobnienia w postępowaniu cywilnym, NP. 1980/3).

W myśl natomiast art. 21 ust. 3 ww. ustawy, prawomocny wyrok zapadły w sprawie będzie mieć skutek wobec wszystkich członków grupy. Koniecznym było tym samym opracowanie szczegółowej imiennej listy członków grupy oraz co najmniej uprawdopodobnienie, że każda z nich spełnia warunki przynależności do grupy.

Uprawdopodobnienie przynależności do grupy.

W ocenie Sądu strona powodowa składając pozew, a następnie dalsze pisma procesowe, tj. z 11 czerwca 2019 r. – (k. 29-137), z 11 lipca 2019 r. – (k. 145-155), z 27 kwietnia 2022 r. – (k. 1282), pismo procesowe powoda z 20 października 2020 r. – (k. 1044-1085), dołączyła niezbędne dokumenty dotyczące przystąpienia do grupy poszczególnych osób, w tym dokumenty które uprawdopodobniały istnienie tejże legitymacji, a tym samym legitymacji do pozostawania członkiem grupy (vide: zaświadczenia wydane przez Dom Maklerski (…), Dom Maklerski (…), (…) Dom Maklerski (…) S.A). Dokumenty te dotyczyły każdej z występujących po stronie powodowej 31 osób, wskazując w swojej treści na dane personalne posiadacza bezsprzecznie go identyfikujące, datę, formę i cenę nabycia certyfikatów, oraz datę i wartość umorzenia (wykup). Natomiast jeśli chodzi o E. N., to w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy podał on, że był uczestnikiem zlikwidowanego Funduszu „(…)”, a certyfikaty nabył na giełdzie papierów wartościowych (k. 58). Z kolei z zaświadczeń dotyczących J. K. (k. 1067), M. K. (k. 1071) i J. M. (k. 1082-1083) wynika, że dokonali oni nabycia certyfikatów, przy czym podano ich wartość oraz ilość. Tym samym uznać należało, iż ww. dokumenty nie tylko uprawdopodabniają istnienie legitymacji czynnej każdego z członków grupy, ale jednocześnie stanowią materialno-prawną podstawę przynależności do grupy, która w istocie nie budzi wątpliwości Sądu. Nadto na uwagę zasługuje fakt, że paradoksalnie sam pozwany w piśmie z 24 sierpnia 2022 r., precyzyjnie wymienił i dookreślił dokumenty uprawdopodabniające posiadanie certyfikatów przez kwestionowanych przez niego członków grupy (k. 1294, 1296-1298, 1300-1301).

Nie można przy tym zapominać, że dochodzone w niniejszym powództwie roszczenie ma charakter niepieniężny, a jak już sąd wyjaśnił powyżej, wystarczające w takiej sytuacji jest uprawdopodobnienie, że każda z aspirujących osób spełnia warunki przynależności do grupy.

Pozwany w wykonaniu nałożonego nań zobowiązania sądu, złożył pismo z 24 sierpnia 2022 r., w którym zaprezentował zarzuty co do uczestnictwa określonych osób w grupie, kwestionując udział 23-ech spośród 31 jej członków. Podkreślenia wymaga, że pismo strony pozwanej mimo posiadania w swej naturze przymiotu transparentności, enumeratywnego omówienia zarzutów co do każdego z członków grupy i szerokiego w treści tychże zarzutów uzasadnienia, to w istocie wyrażało ono wątpliwość jedynie co do trzech generalnych kwestii, tj. braku istnienia tożsamości podstawy faktycznej roszczenia, niewykazania przynależności do grupy przez określone osoby, jak również wadliwego sposobu realizacji utworzenia grupy.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, że taki stan rzeczy nie umknął również uwadze strony powodowej, która dała temu wyraz w piśmie z 15 grudnia 2022 r.

Poruszone przez pozwanego kwestie, były już przedmiotem rozważań najpierw tutejszego sądu wyrażonych w uzasadnieniu postanowienia z 8 grudnia 2020 r., a następnie na skutek zażalenia strony pozwanej, poddane zostały ocenie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu jako organu odwoławczego w ramach kontroli instancyjnej. Powyższe nie przyniosło rezultatów oczekiwanych przez pozwanego, bowiem Sąd Apelacyjny uznał słuszność argumentów wyrażonych w ww. uzasadnieniu postanowienia z 8 grudnia 2020 r., przez co oddalił zażalenie strony pozwanej, orzekając o tym w postanowieniu z 22 marca 2021 r.

Prawomocność ww. orzeczeń stanowi o powadze rzeczy osądzonej, w tym wypadku szczególnie w zakwestionowanym przez pozwanego zakresie i użytej dla tego celu argumentacji, powielonej w piśmie pozwanego z 24 sierpnia 2022 r. Chociaż powagą rzeczy osądzonej objęta jest w zasadzie jedynie sentencja wyroku (per analogiam postanowienia), a nie jego uzasadnienie, to jednocześnie w orzecznictwie trafnie zwraca się uwagę, że powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu (vide: Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 15 marca 2002 r., II CKN 1415/00, LEX nr 53284 oraz z dnia 29 marca 2006 r., II PK 163/05, OSNP 2007 nr 5-6, poz. 71).

Formowanie się grupy.

Niezależnie jednak od powyższego sąd pragnie wskazać, że w zakresie dotyczącym wadliwości formowania się grupy, umocowanie do działania w imieniu grupy nie wymaga dla swej ważności formy pisemnej, ustawa o postępowaniu grupowym nie przewiduje żadnych w tej kwestii rozwiązań szczególnych, a w drodze odesłania na podstawie art. 24 ww. Ustawy do przepisów kodeksu postępowania cywilnego, należy sięgnąć właśnie do k.p.c., które to przepisy nie przewidują formy pisemnej pełnomocnictwa pod rygorem nieważności. Sąd pozostaje przy stanowisku, że powód składając pierwotny pozew w postępowaniu grupowym, opierał się na ustnym umocowaniu (pełnomocnictwie) do reprezentowania członków grupy, a co za tym idzie ustnym pełnomocnictwie do złożenia pozwu przez wybranego przez niego profesjonalnego pełnomocnika. Złożenie wszystkich pisemnych oświadczeń przez pozostałych członków grupy o wyrażeniu zgody na osobę reprezentanta na moment skutecznego wniesienia pozwu potwierdziło ich wcześniejsze ustnie udzielone umocowanie i tym samym potwierdziło czynności dokonane przez powoda jako reprezentanta grupy. Nadto wymaga podkreślenia, że członkowie grupy dotychczas nie odwołali reprezentanta grupy jak również nie podważali żadnych czynności dokonanych dotychczas przez J. P. jako reprezentanta grupy, dokonanych przed pisemnym potwierdzeniem umocowania, co jednoznacznie daje w ocenie sądu podstawy do przyjęcia, że J. P. jest skutecznie ustanowionym przez członków grupy jej reprezentantem, który dalej udzielił pełnomocnictwa profesjonalnemu pełnomocnikowi adwokatowi.

Zarzuty pozwanego w tym zakresie ujawniają w ocenie sądu strategię procesową strony, w której oczywistym interesie jest wyeliminowanie z grupy jak największej liczby osób.

Niemniej jednak z uwagi na całkowicie chybioną argumentację, zarzuty te pozostają irrelewantne dla skuteczności złożonych oświadczeń i wywoływanych przezeń skutków prawnych.

Tożsamość podstawy faktycznej.

Jeśli natomiast chodzi o wywiedzione przez pozwanego zarzuty związane z brakiem tożsamości podstawy faktycznej roszczenia wśród członków grupy, to wskazać należy, że strona powodowa w pozwie określiła żądanie i wskazała, że wnosi o ustalenie, iż pozwany (…) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą w P. ponosi co do zasady odpowiedzialność odszkodowawczą względem powoda oraz członków grupy za wyrządzone im szkody z tytułu niewykonania oraz nienależytego wykonania obowiązków, jakie ciążyły na nim, jako podmiocie zarządzającym Funduszem „(…)” (dalej jako: Fundusz), przy czym wartość odszkodowawcza winna zostać ustalona według zasady 54,38 zł za każdy certyfikat, podlegający umorzeniu w trakcie likwidacji Funduszu.

W uzasadnieniu pozwu przytoczone zostały okoliczności związane z dochodzonym roszczeniem, które wiążą się z tym, że umorzono członkom grupy certyfikaty i nie wypłacono im odpowiedniej ich zdaniem wysokości wartości certyfikatów.

Istotnie, każdy z członków grupy posiadał inną ilość certyfikatów, o innej wartości. Niemniej jednak liczba posiadanych certyfikatów przez określone osoby z grupy pozostaje bez znaczenia, bowiem ważne w tej sytuacji jest aby choć 1 certyfikat został nabyty przed 28 grudnia 2012 r. i choć jeden certyfikat został mu umorzony w wyniku likwidacji funduszu. Wątpliwości sądu w tym zakresie nie budziła żadna z osób aspirujących do grupy, bowiem dotychczas zgromadzone w aktach sprawy dokumenty, uprawdopodabniały ww. okoliczności nabycia i umorzenia choćby 1-ego certyfikatu.

Jeśli natomiast chodzi o kwestionowane przez pozwanego osoby, tj. E. N., J. K., M. K. i J. M., wyjaśnić należy, iż analiza złożonych przez powoda dokumentów dotyczących tychże osób, pozwala stwierdzić, że także one spełniają ww. kryteria, bowiem:

  • E. N. w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy podał, że był uczestnikiem zlikwidowanego Funduszu „(…)”, a certyfikaty nabył na giełdzie papierów wartościowych na przełomie lat 2010-2011, wskazując przy tym, że umorzeniu-wykupowi w trakcie likwidacji funduszu podlegało 60 sztuk uprzednio nabytych przez niego certyfikatów i wyniku umorzenia w dniu 26 lutego 2016 r. otrzymał łącznie kwotę 3.880,88 zł, (k. 58). Implikacja tego oświadczenia z wyciągiem pochodzącym z Domu Maklerskiego (…) (k.1054) oraz informacją o operacji finansowej (k. 1055), istotnie uprawdopodobnia wymagane ww. okoliczności dla uczestnictwa w grupie;
  • J.K. w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy podała, że była uczestnikiem zlikwidowanego Funduszu „(…)”, a certyfikaty nabyła w ramach emisji publicznej, tj. na rynku pierwotnym w 2004 r., wskazując przy tym, że umorzeniu-wykupowi w trakcie likwidacji funduszu podlegały 343 sztuki uprzednio nabytych przez nią certyfikatów i wyniku umorzenia w dniu 26 lutego 2016 r. otrzymała łącznie kwotę 22.185,24 zł, (k. 149). Implikacja tego oświadczenia z potwierdzeniem nabycia certyfikatów (k. 1067), wyciągiem z rachunku (k. 1068), oraz dyspozycją zmiany danych dotyczących świadectwa depozytowego (k. 1069), wystawionymi przez Dom Maklerski (…), istotnie uprawdopodobnia wymagane ww. okoliczności dla uczestnictwa w grupie;
  • M. K. w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy podał, że był uczestnikiem zlikwidowanego Funduszu „(…)”, a certyfikaty nabył w ramach emisji publicznej, tj. na rynku pierwotnym w 2004 r., wskazując przy tym, że umorzeniu-wykupowi w trakcie likwidacji funduszu podlegało 500 sztuk uprzednio nabytych przez niego certyfikatów i wyniku umorzenia w dniu 26 lutego 2016 r. otrzymał łącznie kwotę 32.340 zł, (k. 146). Implikacja tego oświadczenia z potwierdzeniem nabycia certyfikatów (k. 1070), zawiadomieniem o stanie rachunku (k. 1071), oraz dyspozycją zmiany danych dotyczących świadectwa depozytowego (k. 1072), wystawionymi przez Dom Maklerski (…), istotnie uprawdopodobnia wymagane ww. okoliczności dla uczestnictwa w grupie kwestionowane przez pozwanego;
  • J. M. w oświadczeniu o przystąpieniu do grupy podał, że był uczestnikiem zlikwidowanego Funduszu „(…)”, a certyfikaty nabył na giełdzie papierów wartościowych w 2012 r., wskazując przy tym, że umorzeniu- wykupowi w trakcie likwidacji funduszu podlegało 150 sztuk uprzednio nabytych przez niego certyfikatów i wyniku umorzenia w dniu 26 lutego 2016 r. otrzymał łącznie kwotę 9.702 zł, (k. 128). Implikacja tego oświadczenia z informacją o stanie rachunku (k. 1082), oraz zleceniem kupna maklerskich instrumentów finansowych (k. 1083) pochodzącymi z (…) Domu Maklerskiego (…), istotnie uprawdopodobnia wymagane ww. okoliczności dla uczestnictwa w grupie, kwestionowane przez pozwanego.

Tym samym stwierdzić należało, iż ww. dokumenty nie tylko uprawdopodabniają istnienie legitymacji czynnej każdego z członków grupy, ale jednocześnie stanowią materialno-prawną podstawę przynależności do grupy, która w istocie nie budzi wątpliwości Sądu. Nie można uznać zatem, że roszczenia oparte zostały na innej podstawie faktycznej. Wręcz przeciwnie, członkowie grupy swoje roszczenia wywodzą z faktu posiadania certyfikatów, zarządzania nimi przez Fundusz, a następnie ich umorzenia i likwidacji Funduszu oraz wypłaty należności za umorzone certyfikaty. O jednorodzajowości roszczeń dochodzonych w postępowaniu grupowym ostatecznie będzie decydował związek o charakterze faktycznym, występujący pomiędzy zgłoszonymi żądaniami (vide: M. Rejdak, Jednorodzajowe roszczenia, s. 24). Innymi słowy więc, warunek jednorodzajowości roszczeń zostanie spełniony tylko wówczas, gdy dochodzone roszczenia oparte będą na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej (tj. spełniona zostanie także trzecia z przesłanek podmiotowych koniecznych dla wszczęcia postępowania grupowego).

Okoliczność, że indywidualne roszczenia o zasądzenie będą wymagały badania indywidualnych okoliczności faktycznych właściwych poszczególnym członkom grupy, nie ma znaczenia dla oceny przesłanki tożsamości czy jednorodzajowości roszczenia, przewidzianej w art. 1 ust. 1 Ustawy.

Postępowanie grupowe jest dopuszczalne także wtedy, gdy przesłanka wystąpienia szkody i jej wysokości jest zależna od indywidualnych okoliczności faktycznych dotyczących poszczególnych członków grupy (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 3 czerwca 2015 r., VI ACz 479/15, nie- publ.).

Konkludując wyjaśnić należy, że sąd wydając postanowienie podczas drugiej fazy postępowania grupowego, czyli przyznając określonej osobie status członka grupy, powinien porównać roszczenie zgłoszone przez tę osobę z cechami modelowej grupy określonej w postanowieniu wydanym na mocy art. 10 ww. ustawy. Roszczenie zatem pojedynczej osoby powinno się mieścić w granicach przedmiotowych roszczenia grupowego, określonego w postanowieniu wydanym na mocy art. 10 w zw. z art. 1 ww. ustawy.

Podkreślenia wymaga w tym miejscu fakt, że skład grupy jaki został określony w uzupełnianym w trakcie postępowania pozwie, jest w istocie składem osobowym grupy wskazanym w sentencji przedmiotowego postanowienia, a roszczenia poszczególnych osób mieszczą się bez wątpienia w granicach przedmiotowych roszczenia grupowego. Wszystkie bowiem osoby objęte pozwem wystąpiły z wnioskiem o udzielenie ochrony prawnej w tej samej formie, zgłaszając to samo roszczenie, tj. roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za szkody poniesione przez członków grupy.

Z tych względów, na podstawie powołanych przepisów, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji postanowienia.

Postanowienie Sądu Okręgowego w Opolu I Wydział Cywilny z dnia 27 lutego 2019 r.

Written by

  1. Postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona poprzez zrównanie wysokości roszczenia dochodzonego przez członków grupy lub podgrupy. Ujednolicenie roszczeń członków może nastąpić w podgrupach liczących co najmniej 2 osoby.
  2. Sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego i odrzuca pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym. W przeciwnym razie Sąd wydaje postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym.

 

Sąd Okręgowy w Opolu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:           SSO Bogusław Kamiński

Sędziowie:                      SSO Marta Kulpa, SSO Beata Hetmańczyk

 

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2019 r. w Opolu na rozprawie sprawy z powództwa P. L., P. N., T. W., J. M., S. W. (1), S. W. (2), B. W., Z. S., S. S., R. S., D. K., E. L., B. N., A. W., E. M., E. W., K. S., M. S., M. K., A. P., A. O. (1) przeciwko (…) Sp. z o. o z siedzibą w O. o zapłatę postanawia:

rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym.

UZASADNIENIE

Powodowie P. L., P. N., B. N., A. W., T. W., E. M., J. M., S. W. (1), E. W., S. W. (2), K. S., B. W., M. S., Z. S., M. K., S. S., A. P., R. S., A. O. (2), D. K. oraz E. L. również jako reprezentant grupy, wnieśli o zasądzenie od pozwanej (…) Sp. z o.o. w postępowaniu grupowym określonych kwot pieniężnych i tak na rzecz:

  1. L. 4.544 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz P. L. 4.544 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  2. N. 3.984 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz P. N. 3.984 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  3. W. 5.931 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz T. W. kwotę 5.931 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  4. M. 4.784 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz J. M. 4.784 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  5. W. (1) 4.024 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz E. W. 4.024 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz S. W. (2) 4.024 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  6. S. 4.514 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz B. W. 4.514 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz M. S. 4.514 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz Z. S. 4.514 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz M. K. 4.514 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz S. S. 4.514 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  7. P. 5.114 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz R. S. 5.114 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,
  8. O. (2) 3.924 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty, na rzecz D. K. 3.924 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 3.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 21 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powodowie podnieśli, że byli uczestnikami organizowanych przez stronę pozwaną wczasów na Zanzibarze w terminie od (…) – (…) w hotelu (…). Wczasy były wykupione w opcji All Inclusive. W ramach zawartej umowy, pozwana zobowiązała się przede wszystkim zapewnić członkom grupy transport w obie strony, zakwaterowanie w 5 gwiazdkowym hotelu (…), którego typ i wyposażenie winno odpowiadać opisowi katalogowemu oraz pełne wyżywienie.

Po przybyciu członków grupy do hotelu okazało się, że obiekt ten nie spełnia wymogów wynikających z kategorii 5 gwiazdkowej i odbiega od standardu przedstawionego w ofercie pozwanej.

Nadto powodowie doznali innych niedogodności, w szczególności:

  • w dniu przyjazdu brak było kluczy do pokoi hotelowych,
  • na ścianach był widoczny grzyb i pleśń,
  • w pokojach brak było bezprzewodowego Internetu,
  • często były przerwy w dostawie prądu,
  • brak było przygotowanego zejścia na plażę.

Wskazane niedogodności zostały zgłoszone w reklamacji zbiorowej, która została złożona jeszcze w trakcie pobytu na wyspie Zanzibar.

Pozwana przyznała, że hotel nie był właściwie przygotowany.

Zdaniem powodów pozwana nienależycie wykonała umowę i powodowie ponieśli szkodę majątkową jak i niemajątkową.

Powodowie wezwali pozwaną do zapłaty dwukrotności kosztów wycieczki.

Strona pozwana odmówiła spełnienia tego żądania, w zamian oferując zwrot 15% ceny podstawowej rezerwacji, bądź vouchery na kolejne wycieczki.

Zdaniem powodów organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych. Podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności, czyli niewykonania lub nienależytego wykonania usług turystycznych.

Powodowie dochodzą zwrotu uiszczonej ceny imprezy turystycznej oraz odszkodowania za tzw. zmarnowany urlop w wysokości po 3 500 zł. Z uwagi na fakt, że rezerwacje imprezy turystycznej były dokonywane przez poszczególnych członków grupy w różnym czasie, uiszczone przez nich ceny imprezy różnią się od siebie.

Powodowie, członkowie grupy, dochodzą roszczeń pieniężnych które są oparte na takiej samej podstawie faktycznej. Wysokość roszczeń pieniężnych członków grupy została ujednolicona poprzez zrównanie wysokości roszczenia dochodzenia przez członków poszczególnych podgrup, liczących po co najmniej 2 osoby.

Powodowie dołączyli do pozwu:

  • wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym,
  • wskazali okoliczności, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dn. 17.12.2009 r. o dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym oraz dokonali ujednolicenia wysokości roszczeń członków podgrupy,
  • określili wysokość roszczenia każdego członków podgrupy,
  • dołączyli oświadczenie, że E. L. działa jako reprezentant grupy.

Sad zważył, co następuje

Podstawą prawną żądania powodów jest ustawa z dn. 17.12.2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

Z cytowanej wyżej ustawy wynika, że postępowanie grupowe w sprawach o roszczenia pieniężne jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy wysokość roszczenia każdego członka grupy została ujednolicona poprzez zrównanie wysokości roszczenia dochodzonego przez członków grupy lub podgrupy. Ujednolicenie roszczeń członków może nastąpić w podgrupach liczących co najmniej 2 osoby.

Sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego i odrzuca pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym. W przeciwnym razie Sąd wydaje postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym (art. 10 cytowanej ustawy).

Strona pozwana wniosła o odrzucenie pozwu z uwagi na niespełnienie przez powodów art. 1 ust. 2a cytowanej wyżej ustawy.

Sąd uznał, że sprawę można rozpoznać w postępowaniu grupowym.

Zdaniem Sądu spełnione są wszystkie wymogi, które stawia ustawa z dn. 17.12.2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.

Roszczenia powodów są roszczeniami jednego rodzaju, albowiem mają związek z nienależytym wykonaniem usługi turystycznej i powodowie, których jest 21 domagają się jednego rodzaju roszczeń, tj. zwrotu uiszczonej ceny imprezy oraz odszkodowania za tzw. zmarnowany urlop.

Roszczenia powodów, każdego z członka podgrupy, została ujednolicona w ramach podgrup liczących co najmniej 2 osoby, albowiem każdy z członków podgrupy domaga się 3 500 zł tytułem odszkodowania za tzw. zmarnowany urlop oraz w każdej z podgrup domaga się zwrotu uiszczonej ceny imprezy w tej samej wysokości.

Pozew spełnia wszystkie wymogi przewidziane przez art. 6 cytowanej ustawy, a nadto żądanie powodów odpowiada art. 1 i 2 cytowanej wyżej ustawy.

Zdaniem Sądu żądanie powodów nie dotyczy roszczeń o ochronę dóbr osobistych.

Mając na uwadze powyższe orzeczone jak na wstępie.