Członek grupy jest, co do zasady, podmiotem biernym w procesie. Wraz ze złożeniem oświadczenia o przystąpieniu do grupy właściwie kończy się jego procesowa aktywność w ramach postępowania grupowego. Członek grupy nie jest powodem w znaczeniu procesowym. Wobec tego, nie przysługują mu w procesie prawa strony, z tym jednak zastrzeżeniem, że członka grupy (lub podgrupy) przesłuchuje się w postępowaniu grupowym nie w charakterze świadka, lecz w charakterze strony.
Ustawa przewiduje jedynie ograniczony krąg czynności, jakich w postępowaniu grupowym członkowie grupy dokonują samodzielnie. Należą do nich:
- oświadczenie o przystąpieniu do grupy – zawierające określenie żądania członka grupy, wskazanie okoliczności uzasadniających takowe żądanie, jak i przynależność do grupy oraz przedstawienie dowodów; treść oświadczenia obejmuje także zgodę członka grupy na osobę reprezentanta grupy oraz zgodę na ujednolicenie wysokości dochodzonego roszczenia (w przypadku dochodzenia roszczeń pieniężnych); oświadczenie może zostać złożone reprezentantowi jeszcze przed wniesieniem pozwu grupowego, albo też później – do czasu upływu terminu na złożenie takiego oświadczenia w drugiej fazie postępowania (zobacz: Jaki jest przebieg postępowania grupowego?);
- oświadczenie o wystąpieniu z grupy – Ustawa dopuszcza możliwość rezygnacji z udziału w postępowaniu grupowym przez członka grupy, który uprzednio złożył oświadczenie o przystąpieniu do grupy, wyznacza jednak granicę czasową na złożenie takiego oświadczenia; oświadczenie o wystąpieniu z grupy można złożyć najpóźniej do chwili uprawomocnienia się postanowienia sądu co do składu grupy (zobacz: Jaki jest przebieg postępowania grupowego?); złożone po tym terminie oświadczenie o wystąpieniu z grupy będzie nieskuteczne, co oznacza, że taka osoba nadal będzie traktowana przez sąd jako członek grupy (sąd będzie rozpoznawał jej roszczenie), a wyrok, jaki zapadnie w sprawie, odniesie skutek także wobec takiej osoby;
- wniosek o zmianę reprezentanta – dla swojej skuteczności wniosek taki musi zostać złożony przez więcej niż połowę członków grupy, powinien wskazywać osobę proponowanego nowego reprezentanta oraz zawierać jego oświadczenie o wyrażeniu zgody na przyjęcie tej funkcji (zobacz: Kim jest reprezentant grupy?);
- wyrażenie zgody na cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia, zawarcie ugody – te czynności dyspozytywne powoda wymagają zgody więcej niż połowy członków grupy.
Pomimo braku formalnego statusu strony w postępowaniu grupowym, prawomocny wyrok wydany w ramach tego postępowania ma skutek wobec wszystkich członków grupy – rozstrzyga o ich roszczeniach. W sentencji wyroku (lub na liście stanowiącej załącznik do wyroku) sąd wskazuje wszystkich członków grupy oraz ustala, jaka kwota przypada każdemu z nich (jeśli zasądza dochodzone świadczenie pieniężne). Jeśli natomiast sąd oddali powództwo, a wyrok ten się uprawomocni, członkowie grupy nie będą mogli już skutecznie dochodzić w indywidualnych postępowaniach tych samych roszczeń, które objęte były postępowaniem grupowym. W takiej sytuacji zajdzie bowiem tzw. powaga rzeczy osądzonej (res iudicata), powodująca konieczność odrzucenia kolejnego pozwu o to samo roszczenie.
Co do statusu członka grupy w postępowaniu egzekucyjnym – zobacz: Jaki jest przebieg postępowania grupowego?
