Belgia

W dniu 28 marca 2014 r. uchwalono ustawę o roszczeniach zbiorowych (ang. Act on Claims for Collective Redress), która weszła w życie z dniem 1 września 2014 r. i wprowadziła do Księgi XVII belgijskiego Kodeksu prawa gospodarczego (Code de droit économique) nowy Tytuł „Pozew grupowy” (De l’action en réparation collective). W czerwcu 2018 r. wprowadzono do Kodeksu prawa gospodarczego nowe regulacje rozszerzające zakres podmiotowy dopuszczalności postępowania grupowego na małych i średnich przedsiębiorców (MŚP), podczas gdy wcześniej członkami grupy w postępowaniu grupowym mogli być wyłączanie konsumenci.Większość z postępowań w oparciu o ustawę o roszczeniach zbiorowych została wszczęta przez organizację Test Achats (Test-Aankoop), czołową organizację zajmującą się ochroną praw konsumentów w Belgii.

Pierwsze postępowanie grupowe w trybie grupowym zostało zainicjowane w maju 2015 r. na rzecz 44.000 pasażerów belgijskiej spółki kolejowej NMBS, poszkodowanych w związku z opóźnieniem lub odwołaniem kursów na skutek strajków pracowniczych. Ostatecznie pozwana spółka zaspokoiła roszczenia większości spośród członków grupy i w związku z tym w roku 2017 postępowanie zostało zakończone. W Belgii wszczęto także postępowania przeciwko grupie Volkswagen w tzw. sprawie dieselgate. Inne postępowania grupowe to np. postępowanie wszczęte przeciwko spółce Groupon w związku ze sprzedażą pieluch oferowanych przez spółkę pod nazwą Luierbox oraz postępowanie przeciwko Facebook’owi związane z Cambridge Analytica data scandal.

Implementacja Dyrektywy 2020/1828
Akt implementujący Ustawa z 21 maja 2024 r. zmieniająca księgi I, XV i XVII kodeksu gospodarczego oraz transponująca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1828 z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie powództw przedstawicielskich – weszła w życie 31 maja 2024 r.
Rodzaj postępowania oraz model

opt in / opt out

Jeśli strony zdecydują się na ugodę, mogą w ugodzie dokonać wyboru mechanizmu (opt-in bądź opt-out).

W braku porozumienia między stronami w sprawie obowiązującego mechanizmu, sprawa będzie rozpatrywana co do istoty przed sądem. Jeśli sąd uzna odpowiedzialność pozwanego(-ych), mechanizm opt-in będzie mechanizmem domyślnym. Po ogłoszeniu wyroku ustalającego odpowiedzialność pozwanego(-ych), poszkodowani mają cztery miesiące na podjęcie decyzji, czy chcą dołączyć do grupy.

Mechanizm opt-in ma zastosowanie zawsze, gdy: (i) konsumenci nie mieszkają w Belgii, (ii) mali przedsiębiorcy nie mają głównej siedziby w Belgii oraz (iii) powództwo dotyczy odszkodowania / zadośćuczynienia w związku ze szkodami na ciele i/lub szkodami niematerialnymi.

Podmiot upoważniony do wytoczenia powództwa Organizacja zatwierdzona przez właściwego ministra, względnie (jeśli działa ad hoc) przez sąd gospodarczy lub sąd apelacyjny, która co najmniej od 12 miesięcy zajmuje się ochroną konsumentów.
Finansowanie przez podmioty trzecie Nadal dopuszczalne (podobnie jak wcześniej – nie jest zakazane), lecz w aktualnym stanie prawnym podlega dwustopniowej kontroli.
Ułatwienia dla konsumentów Rozszerzenie zastosowania mechanizmu grupowego dochodzenia roszczeń na przypadki missellingu produktów finansowych (w poprzednim stanie prawnym przypadki te były wyłączone z zakresu belgijskiego class action).
Pozostałe uwagi

 

Aktualizacja: luty/marzec 2025 r.