Postępowanie grupowe to mechanizm zbiorowego dochodzenia roszczeń przed sądem, wprowadzony do polskiego systemu prawnego przez ustawę z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (Dz. U. 2010 r. Nr 7, poz. 44; dalej jako: „Ustawa”).
Ustawa weszła w życie w dniu 19 lipca 2010 r. i dotychczas była trzykrotnie nowelizowana: najpierw ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności, która weszła w życie z dniem 1 czerwca 2017 r. (dalej: „Nowelizacja nr 1”), następnie ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, która w zakresie zmian w Ustawie weszła w życie częściowo w dniu 21 sierpnia 2019 r. oraz częściowo w dniu 7 listopada 2019 r., dalej: „Nowelizacja nr 2”) oraz ostatnio ustawą z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Nowelizacja nr 3”).
Aktualny tekst Ustawy dostępny jest tutaj.
Podstawowym celem postępowania grupowego jest ułatwienie dochodzenia wielu indywidualnych, ale podobnych roszczeń w jednym postępowaniu. Fundamentalnym założeniem wprowadzenia omawianej regulacji było zwiększenie efektywności ochrony prawnej oraz ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości.
Ustawa reguluje jedynie kwestie proceduralne, to znaczy określa tylko procedurę, w jakiej rozpoznawane jest powództwo grupowe. W zakresie w niej nieuregulowanym, w postępowaniu grupowym stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Ustawa nie ma natomiast wpływu na materialnoprawne podstawy dochodzonych grupowo roszczeń. O tym więc, czy dane roszczenie istnieje, czy też nie, decydują odpowiednie przepisy prawa materialnego (np. przepisy Kodeksu cywilnego regulujące odpowiedzialność odszkodowawczą).