Sąd Apelacyjny w Warszawie Wydział VI Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSA Urszula Wiercińska
Sędziowie: SSA Irena Piotrowska, SSA Ewa Śniegocka (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Miejskiego Rzecznika Konsumentów Urzędu Miasta W. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (…) z siedzibą w W. o zapłatę na skutek zażalenia pozwanej od postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 28 lutego 2013 r. sygn. akt III C 976/12
postanawia:
oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy postanowił rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym. W uzasadnieniu wskazał, że spełnione zostały przesłanki dopuszczalności pozwu w postępowaniu grupowym z art. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, strona powodowa dochodzi bowiem w niniejszej sprawie roszczeń pieniężnych, ujednoliconych w ramach podgrup, o ochronę praw konsumentów.
Zażalenie na to postanowienie złożyła pozwana, zaskarżyła je w całości i wniosła o jego zmianę i odrzucenie pozwu. Skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w konsekwencji przyjęcie, że w przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki uzasadniające rozpoznanie niniejszej sprawy w postępowaniu grupowym, podczas gdy prawidłowa wykładnia w/w przepisów prowadzi do wniosku, iż roszczenie, którego dochodzi strona powodowa nie jest roszczeniem o ochronę konsumentów, albowiem relacje między członkami spółdzielni mieszkaniowej a spółdzielnią mieszkaniową nie są oparte na zasadzie przedsiębiorca – konsument.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy prawidłowo stwierdził, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym, zgodnie z żądaniem strony powodowej, odmawiając tym samym odrzucenia pozwu.
Wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego, w ocenie Sądu Apelacyjnego charakter i podstawa faktyczna dochodzonych roszczeń uzasadnia przyjęcie, iż roszczenia te mają charakter roszczeń o ochronę konsumentów w rozumieniu art. 1 ust. 2 w/w ustawy. Nie ma racji skarżący, który twierdzi w swoim zażaleniu, iż interpretując przepisy ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym nie można traktować relacji pomiędzy spółdzielnią mieszkaniową a członkami spółdzielni jako stosunków konsumenckich. Zgodnie z poglądem wyrażonym w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt. VI ACa 346/12 członek spółdzielni mieszkaniowej, któremu przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego jest konsumentem w rozumieniu art. 3851 pkt 3 k.c. Tożsame stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 września 2007 r. w sprawie o sygn. akt. IV CSK 122/07.
Pozwany nie zakwestionował skutecznie twierdzeń strony powodowej, iż członkowie grupy, zawierając umowy z pozwaną spółdzielnią, występowali w charakterze konsumentów w rozumieniu art. 221 k.c., podejmowali bowiem czynność prawną niezwiązaną bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą lub zawodową.
Roszczenia członków grupy dochodzone w niniejszym postępowaniu są zatem roszczeniami konsumentów w stosunku do przedsiębiorcy. Doktryna i orzecznictwo przyjmują bowiem, iż sprawy o ochronę konsumentów to sprawy z tytułu roszczeń konsumentów w stosunku do przedsiębiorcy, np. wynikające z umowy najmu, umowy sprzedaży, umowy kredytu, pożyczki, umowy przewozu. Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 29 lutego 2000 r., III CZP 26/96, OSN 2000, nr 9, poz. 152, wskazał, że sprawami o ochronę konsumentów są sprawy wynikające z umowy najmu lokalu mieszkalnego, przeznaczonego do zaspokajania osobistych potrzeb mieszkaniowych najemcy i osób bliskich, gdy wynajmującym jest przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie najmu lokali. Jak już słusznie podkreślił to Sąd Okręgowy za konsumenta należy też uznać osobę, która działając jako potencjalny nabywca towaru lub usługi, wstępuje w stosunek prawny pozostający w bezpośrednim związku z działaniem przedsiębiorcy jako producenta lub sprzedawcy towarów albo świadczącego usługi. Zatem umowy członków grupy o wybudowanie lokali i miejsc postojowych należy zakwalifikować do powyższych kategorii spraw.
Zasadność stanowiska powodów będzie przedmiotem rozpoznania Sądu Okręgowego, na obecnym etapie jednak, okoliczności faktyczne podane przez stronę powodową uzasadniały przyjęcie, iż roszczenia dochodzone przeciwko pozwanemu w niniejszej sprawie mają charakter nie tylko jednorodzajowy i są oparte na takiej samej podstawie faktycznej, ale również są roszczeniami o ochronę konsumentów, co uzasadniało uznanie, iż sprawa może być rozpoznana w postępowaniu grupowym.
Odnosząc się do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1999 r. wydanego w sprawie o sygn. akt. III CKN 372/98, na które powołuje się skarżący w swoim zażaleniu, twierdząc, iż dochodzone roszczenie nie jest sprawą o ochronę konsumentów, wskazać należy, iż orzeczenie to dotyczy działalności gospodarczej spółdzielni mieszkaniowej, a nie kwestii, czy spółdzielnia mieszkaniowa jest przedsiębiorcą.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.